علائم سکته مغزی در زنان و مردان متفاوت است

[رزیتا]

علائم سکته مغزی در زنان و مردان متفاوت است

مطالعات نشان می دهد که زنان بیشتر از مردان ممکن است علائم غیر شایع سکته را تجربه کنند. به خصوص علائمی نظیر گیجی، از دست دادن هوشیاری،حیرانی و سر در گمی.


این مطالعه نتیجه تحقیقات انجام شده روی بیمارانی است که سکته ناشی از ایسکمی یا لخته شدن خون می باشد (نه به خاطر خونریزی) .بسیاری از دلایل سکته به خاطر ایسکمی است . در سکته های ناشی از ایسکمیک ، لخته خون باعث ایجاد وقفه در جریان خون و مانع رسیدن آن به بخشی از مغز می شود.
در سکته مغزی گذرا نیز چیزی شبیه همین واقعه اتفاق می افتد ، که زیاد به طول نمی انجامد.
از جمله مهم ترین علائم مربوط به سکته مغزی عبارتند از :
1- ضعف و کرختی ناگهانی در صورت، بازو و ساق پای یک بخش از بدن
2- ایجاد اختلال در بینایی، قدرت و هماهنگی، احساس، صحبت کردن و یا توانایی درک صحبت دیگران. این علائم ممکن است با گذر زمان بیشتر مشخص شود.
3- تاری ناگهانی در بینایی به خصوص در یک چشم
4- از دست دادن تعادل بدن(این حالت به خصوص با احساس تهوع و استفراغ، تب ، سک سکه و یا ایجاد مشکل در بلع همراه است)
5- سردرد ناگهانی و شدید ، بدون هیچ دلیل مشخص(از دست دادن هوشیاری بعد از این حالت اتفاق می افتد)
6- سرگیجه مبهم و یا افتادن ناگهانی

وقوع سکته مغزی از جمله اختلالاتی است که نیاز به توجه فوق العاده اورژانسی دارد. بنابر این در صورت مشاهده این علائم در اطرافیان و خود سریعا با اورژانس تماس بگیرید.
در کنار این علائم شناخته شده و رایج که در مورد سکته مغزی ذکر شد، علائم تعریف نشده و غیر رایجی نیز مشاهده شده است که عبارتند از :
1- درد صورت و یا نیمی از بدن
2- تغییر وضعیت روحی(احساس گیجی و سردرگمی، و یا از دست دادن هوشیاری)
3- سردرد
4- علائم عصبی عمومی مثل تهوع ، ضعف و حمله ***که

علائم عمومی سکته مغزی عبارتند از:
1- کرختی و لمسی نیمی از بدن
2- اختلال در گفتار و یا درک سخن
3- بی حسی صورت
4- اختلال در هماهنگی
5- سرگیجه

در طی تحقیق و مطالعه انجام شده ، بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده بودند علائم رایج و عمومی و یا ترکیبی از علائم عمومی و غیر عمومی را تجربه کرده بودند.تنها 4% از زنان و 3 % از مردان دچار علائم غیر عمومی ناشی از سکته مغزی بوده اند.
علائم غیر عمومی سکته مغزی توسط 116 زن و 104 مرد گزارش شده است. نتیجه تحقیقات ثابت می کند که زنان بیشتر از مردان دچار علائم غیر رایج و غیر عمومی سکته مغزی می شوند.

[رزیتا]

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی آسیب عصبی حاد ناشی از اختلال خونرسانی به قسمتی از بافت مغز که ناشی از انسداد رگ مغزی به وسیله یک لخته خونی و یا پارگی یکی از عروق تغذیه کننده آن قسمت بافت مغز می‌باشد.

به بیان دیگر اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد٬این قسمت از مغز دیگر نمی‏تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد.این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی می‏نامند.سکته مغزی می‏تواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگ‏های خون رسان مغز ایجاد شود.

معمولا قبل از بروز سکته مغزی علائم هشدار دهنده‏ای وجود ندارد و یا اینکه علائم بسیاز جزئی هستند.بعد از بروز سکته مغزی بیمار باید بلافاصله در بیمارستان بستری گشته تا از بروز صدمات دائمی به مغز جلوگیری شود.عوارضی که بعد از سکته مغزی ایجاد می‏شود بستگی به محل سکته و وسعت بافت‏های گرفتار شدهٔ مغز دارد.عوارض سکته مغزی از عوارض خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج کننده دائمی و یا حتی مرگ را شامل می‏شود.

اگر این علائم در طول ۲۴ ساعت از بین بروند ٬ این وضعیت را اصطلاحا حمله ایسکمی گذرا (transient ischemic attack)می‏نامند که یک علامت هشدار دهنده از یک سکته مغزی احتمالی در آینده می‏باشد.سکته مغزی سومین عامل مرگ و میر در جهان است.

[رزیتا]

انواع سکته مغزی

حدود نیمی از تمام موارد سکته‏های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک لخته خون که به آن اصطلاحا ترومبزی مغزی گفته می‏شود ایجاد می‏گردد.

دیگر عوامل عمده سکته مغزی را آمبولی مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می‏دهند.

آمبولی مغزی وقتی رخ می‏دهد که تکه‏ای از یک لخته خون که در جای دیگر بدن مثل قلب یا رگ اصلی گردن ساخته شده ٬ خود را از طریق جریان خون به یکی از شریان‏های خون‏رسان مغز برساند و در آنجا گیر کند.حدود یک سوم از سکته‏های مغزی بر اثر آمبولی مغزی بروز می‏کنند.

خونریزی مغزی باعث حدود ۲۰٪ سکته‏های مغزی می‏باشد بر اثر پاره شدن یکی از شریان‏های مغز ایجاد می‏شود.

در این موارد خون بر روی بافت‏های اطراف آن ریخته می‏شود.

لخته‏های خونی که باعث ترومبوز و آمبولی مغزی می‏شوند احتمال زیادی دارند که در یک شریانی که بر اثر آترواسکلروسیس آسیب دیده‌است ساخته شده باشند.

تصلب شراین وضعیتی است که در آن دیواره رگ‏ها بر اثر رسوب چربی سفت می‏شود.

عواملی که باعث افزایش احتمال ایجاد تصلب شراین می‏شود عبارتند از سیگار کشیدن ٬ مصرف زیاد چربی در رژیم غذایی ٬ دیابت و وجود مقدار زیادی چربی در خون.

آمبولی مغزی ممکن است بر اثر اختلال در ریتم ضربان قلب ٬ اختلالات دریچه‏ای قلب و یا سکته قلبی که به تازگی رخ داده‌است ٬ ایجاد شود که تمام این موارد می‏توانند باعث ساخته شدن لخته خون در قلب شوند.

خطر بروز آمبولی مغزی ٬ ترومبوز مغزی و خونریزی مغزی با بالا رفتن فشار خون افزایش می‏یابد.

در بیماری سلول داسی شکل (سیکل سل) که یک ناهنجاری گلوبول‏های قرمز خون می‏باشد ٬ بخاطر شکل گوبول‏های قرمز که به صورت داس درمی‏آیند و احتمال چسبیدن به هم و گیر کردن در عروق خونی را دارند ٬ خطر ترومبوز مغزی افزایش می‏یابد.

گاهی ترومبوز ممکن است بر اثر تنگ و باریک شدن شریان‏های خون رساننده به مغز بخاطر التهاب ایجاد گردد.

التهاب شریان ممکن است به علت وجود یک بیماری خود ایمن مثل پلی آر تریت ندوزا ایجاد شود. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به بافت‏های سالم بدن حمله می‏کند.

[رزیتا]

علائم سکته مغزی

در بیشتر افراد علایم سکته مغزی به سرعت و در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه بعد از وقوع سکته خود را نشان می‏دهند.علایم هر سکته مغزی بستگی به قسمتی از مغز دارد که دچار گرفتاری شده است.

این علایم امکان دارد شامل موارد زیر گردد:

۱-ضعف و کرختی صورت وبازوها یا پاها به خصوص در یک طرف بدن(همی پارزی)

۲-فلج صورت . بازو وپاها در همان طرف(همی پلژی)

۳-عدم تعادل ولنگ زدن(آتاکسی)

۴-اختلال در تکلم یا در درک کلام(دیس آرتری)

۵-اشکال در بلع (دیس فاژی)

۶-کرختی و سوزش قسمت‌های بدن-اشکال در درک وضعیت وموقعیت(پارستزی)

۷-دو بینی-تاری دید یا از دست دادن بینایی به خصوص در یک چشم

۸-سردرد شدید و ناگهانی

۹-از دست دادن حافظه کوتاه مدت وطولانی مدت-اختلال در قضاوت

۱۰-سرگیجه بدون دلیل. سقوط ناگهانی

۱۱-بی اختیاری ادرار ومدفوع

۱۲-اشکال در پیدا کردن کلمات و فهمیدن آن چیزی که دیگران می‏گویند.

۱۳-عدم توانایی در انجام حرکات ظریف.

اگر سکته مغزی شدید باشد ٬ قسمت‏هایی از مغز که کنترل تنفس و فشار خون را بر عهده دارند ممکن است گرفتار شده و یا اینکه ممکن است شخص به اغماء رفته و نتایج مرگباری را به دنبال داشته باشد.

[رزیتا]

نحوه درمان

سی تی اسکن یک خونریزی مغزی را نشان می‏دهد.

درمان اولیه پس از وقوع یک سکته مغزی شامل تحت نظر گرفتن دقیق فرد و انجام اقدامات پرستاری برای محافظت راه تنفسی او می‏باشد.اگر در سی تی اسکن دیده شد که یک لخته خون در شریان وجود دارد ٬ باید فورا با استفاده از داروهای ترومبولیتیک اقدام به حل کردن آن نمود.

این درمان ممکن است باعث بهبود عواقب سکته مغزی بشود اما در هر موردی نباید آن را بکار برد ٬ زیرا باعث افزایش خطر بروز خونریزی در مغز می‏شود.

انجام درمان طولانی مدت برای کاهش خطر وقوع سکته‏های مغزی بعدی بستگی به این دارد که علت ایجاد این سکته مغزی چه بوده است.

اگر علت آن یک آمبولی مغزی بوده است ٬ داروهایی مثل آسپیرین یا وارفارین تجویز می‏شود تا با رقیق کردن خون از وقوع لخته‏های خون جلوگیری کند.

اگر مشخص شد که یک شریان دچار تنگی شده است ممکن است با جراحی بتوان آن را باز نمود.

بعد از بروز یک سکته مغزی که علتش خونریزی و پاره شدن یک شریان بوده است ٬ درمان بر روی زمینهٔ ایجاد کننده آن متمرکز می‏شود.

درمان طولانی مدت آن ممکن است شامل تجویز داروهای ضد فشار خون باشد تا فشار خون را پایین آورده و از احتمال خونریزی‏های بعدی جلوگیری کند.اگر سکته مغزی بر اثر التهاب شریان باشد ٬داروی کورتون دار تجویز می‏شود.

وسیله‏ای که با آن لخته‏های خون را در رگ از بین می‏برند.

در تمام موارد سکته‏های مغزی ٬ درمان‏های توانبخشی مثل فیزیوتراپی و گفتاردرمانی چه در بیمارستان و چه در خانه ضروری می‏باشد.

تغییر عادات و نحوه زندگی مثل کم کردن میزان چربی د رژیم غذایی ترک کردن استعمال دخانیات می‏توانند باعث کاهش خطر بروز یک سکته مغزی دیگر آینده شوند.

پیش بینی عاقبت یک سکته مغزی بسیار دشوار است و بستگی زیادی ه عوامل ایجاد کننده آن دارد.

معمولا یک سوم افراد بعد از سکه مغزی به بهبودی کامل یا نسبتا کامل دست می‏یابند.یک سوم دیگر از افراد نیز دچار ناتوانی‏هایی به صورت دائمی می‏شوند.

اگر مشکلاتی که برای افراد بعد از سکته مغزی ایجاد شد در طول ۶ ماه بهبود نیابد احتمالا این مشکلات دائمی خواهند بود.حدود ۲۰٪ از افرادی که دچار سکته مغزی می‏شوند در عرض یک ماه فوت می‏کنند.