کامکاران...

[behnam5555]

کامکار ها

هزاران قطعه موسيقي، چند آلبوم گروهي و فردي، حضور در صدها كنسرت، اركستر و جشنواره، ده‌ها كتاب و كلاس آموزشي و آموزش صدها هنرآموز، صدها كليپ و برنامه تلويزيوني و موسيقي فيلم و فعاليت‌هاي ديگر. تقريباً در كمتر آلبوم موفقي نام حداقل يكي از کامکارها وجود ندارد.

فرزندان استاد حسن كامكار، سه دهه روح موسيقي پرشور و سحرآميز كردي را از دل كوهساران كردستان بيرون آورده و وسعت داده و حلقه‌ي وصل فرهنگ‌هاي گوناگون ايراني و ارتباط آن با جهان شده‌اند.

كار آنها و تاثيرشان بر موسيقي معاصر ايران، شگفت و شايسته‌ي تقديري بيش اينهاست كه شايد يك دو سال ديگر در سي‌امين سال فعاليت رسمي گروه بايد از آنان تقديري شايسته‌تر از اينها به عمل آورد.

● گروه 12 نفره‌ي كامكارها، ديرپاترين گروه موسيقي ايراني هستند كه حتي در تاريخ موسيقي غربي و موسيقي جهان نيز چنين گروهي با اين سابقه و قدمت كه اعضاي آن همچنان هسته‌ي اوليه و افراد خود را حفظ كرده و از گروه جدا نشده باشند، بي‌سابقه است و اين تقريباً يك ركورد به شمار مي‌رود! حتي نسل بعدي كامكارها و همسران‌شان به گروه اوليه اضافه شده است.

● شايد اين عنصر خانواده است كه اين سابقه و ديرپايي را به وجود آورده است با اين وجود باز هم همين درخور تحسين است چرا كه اختلافات در گروه‌هاي هنري حتي دامنگير خانواده‌ها نيز خواهد شد اما كامكارها توانسته‌اند با حفظ يگانگي عجيب خود، اين گروه را حدود سه دهه در اوج حفظ نمايند و همچنين تلاش مداوم و پويايي خستگي‌ناپذير آنها كه روز به روز بهتر مي‌شوند، ياد مي‌گيرند و توليد مي‌كنند.
هوشنگ و ارسلان به خوبي توانسته‌اند به تدريج كار بقيه را با علم موسيقي و امروزي كردن آن هدايت كرده و بهبود بخشند.
آنها به خوبي توانسته‌اند روحيه‌ي واقعي جامعه‌ي صلح‌طلب و فرهنگ‌دوست مردمان كرد و لطافت هنر ايرانيان اصيل را به دنيا نشان دهند.

● يكي ديگر از جنبه‌هاي ارزشمند كار كامكارها اين است كه توانسته‌اند در طول اين سال‌ها با وجود فشارهاي شديد و ممانعت‌ها و مصائبي كه بارها به صورت آشكار و پنهان دچار آن شده‌اند و آزارها و سياست‌هاي نابخردانه و كج‌فهمي‌هاي غيرفرهنگي، گروه‌شان را حفظ كنند و همه مي‌دانيم در اين شرايط در ايران اين كار كمي نيست و افراد بسياري نيز به تنهايي هم به زور توانسته‌اند خود را حفظ كنند و به كارشان ادامه بدهند چه رسد به يك گروه! و همين پايداري در شرايط سخت و فشار، خودش نوعي «هنر» است كه ارزش كار آنان را مضاعف مي‌كند. ممانعت‌هاي اخير از برگزاري اجراي كامكارها بيشتر به ضرر فرهنگ و هنر ايران است.

● جدا از كار گروهي كه نمايش كاملي از وحدت و همراهي كامكارهاست، تك‌نوازي‌هاي هر يك نيز به تنهايي استادانه و سرشار از شور است.
اين كه مي‌گوييم:
«حلقه‌ي وصل» به دليل فعاليت‌ و حضور گسترده‌ي آنها در آثار ديگران و سواي كار گروهي خودشان است كه علاوه بر تقويت فرهنگ خود به تقويت فرهنگ ديگران كمك مي‌كند و اين كاري است كه نه تنها كامكارها بلكه بسياري از اهل فرهنگ و هنر ساير اقوام ايراني انجام مي‌دهند و بهترين شيوه نيز همين است نه تسلط يك فرهنگ خاص.
اين ديدگاه مسالمت‌آميز و انساني و بخش مثبت فرهنگ‌هاست كه با تعصب قومي منافات دارد.

شايد كمانچه‌ي اردشير يا تك‌نوازي زيباي سنتور اردوان كه گاهي با آن كوك عجيب به پيانو پهلو مي‌زند يا سازهاي كوبه‌اي نظير دف و حتي ساز مهجور رباب توسط بيژن نيز به تنهايي و خارج از نام گروه، ارزش ديگر باشد كه در موسيقي و قطعات بسياري از ديگران از آن استفاده شده است.

● «اوراد» آخرين كار كامكارها بود كه سال گذشته وارد بازار موسيقي شد.
اوراد از نام قطعه شعري از «مولوي كُرد» شاعر و عارف شهير كرد گرفته شده است.
كامكارها ناگزير شدند ظاهراً به دليل موانع مذهبي در ايران مبني بر حرام بودن صداي خواننده‌ي زن، (صبا كامكار و مريم ابراهيم‌پور) آن را در كردستان عراق ضبط و تكثير نمايند. شيوه‌ي جديد آوازي آنان با عنوان اورادخواني بسيار بديع و جالب توجه است اما به نظر مي‌رسد كه كيفيت صدابرداري و ضبط موسيقي آن كيفيت مطلوب استوديوهاي ايران را ندارد.

● يكي از ايراداتي كه به گروه كامكارها وارد است، نبود خواننده است و نقدهايي بر بيژن كامكار كه به عنوان تنها خواننده‌ي گروه مطرح شده است.
در مقطعي كار با شهرام ناظري نيز با وجود برخي ويژگي‌هاي مثبت نتوانست آن پرستيژ لازم به كامكارها در مورد آواز را بدهد چرا كه به نظر مي‌رسيد با وجود كرد بودن و همزباني هر دو يعني هم شهرام ناظري و هم كامكارها جنس موسيقي و آواز آن‌دو با هم اندكي متفاوت است.
هر چند گروه كامكارها بيشتر موسيقي‌محورند تا خواننده‌محور و در آثار جديد خود نظير اورادخواني، بر گروه‌خواني و كرال بيشتر تاكيد كرده‌اند. اما انصافاً بسياري از كارهاي بيژن به آن ضعفي هم كه منتقدين مي‌گويند نيست!

منبع: جی ژوان