به زبان عامیانه به دیابت میگن مرض قند...

[behnam5555]

به زبان عامیانه به دیابت میگن مرض قند...

چه می شود که بعضی ها مرض قند می گیرند؟

دیابت و نوسان قندخون آنچنان با هم گره خورده اند که قدیمی ترها به جای نام این بیماری شایع، یکسره دیابتی ها را بیماران قندی صدا می کردند...
اما واقعا بیماری دیابت با اعضا و دستگاه های بدن ما چه می کند که قندخون به این شدت کم وزیاد می شود؟ اصلا قندخون از کجا می آید و چه مکانیسمی در تنظیم آن دخیل است؟ در این نوشتار کوتاه قصد داریم تا به زبانی ساده از ماجرای قندخون و بیماری دیابت صحبت کنیم.
بدن انسان ها هم مانند هر دستگاه دیگری برای انجام فعالیت های گوناگون نیازمند منبع انرژی مخصوص به خود است. اغلب سلول های بدن ما انرژی مورد نیاز خود را از طریق سوزاندن گلوکز یا همان قندخون به دست می آورند. گلوکز از طریق جریان خون به تمام نقاط بدن سرک می کشد و سلول های بدن با یک فرآیند پیچیده، آن را از مویرگ های خونی شکار می کنند. برای انجام درست این فرآیند سلول های بدن ما نیازمند یک واسطه یا آنزیم هستند؛ آنزیمی که در پانکراس تولید و انسولین نامیده می شود. در بدن یک فرد سالم، پانکراس به عنوان کارخانه بزرگ آنزیم سازی هر بار به تناسب، مقادیر متفاوتی از انسولین را به داخل گردش خون می فرستد. ترشح هورمون انسولین از طریق سلول های بتای بخشی از پانکراس- به نام جزایر لانگرهانس- صورت می گیرد.
همان طور که پیش تر گفتیم، اغلب سلول های بدن از جمله سلول های مغزی از گلوکز به عنوان سوخت مصرفی خود استفاده می کنند. به همین دلیل کنترل غلظت گلوکز در سیستم گردش خون امر بسیار مهمی به حساب می آید. چراکه افزایش یا کاهش غلظت قندخون می تواند به سادگی عوارض جبران ناپذیری را به بار آورد. به همین خاطر علاوه بر انسولین، گروهی از آنزیم های پیچیده نیز وظیفه کنترل میزان قندخون را برعهده دارند.


● الاکلنگ انسولین
انسولین در بدن ما براساس یک تعادل طلایی، همواره قندخون را در محدوده خاصی نگه می دارد. انسولین هنگام گرسنگی کمتر ترشح می شود و درست پس از مصرف غذا ناگهان میزان آن افزایش می یابد. کارخانه آنزیم سازی پانکراس، انسولین مورد نیاز ما را در دو سطح متفاوت ترشح می کند. سطح اول مقدار پایه ای است که در تمام شبانه روز و به طور ممتد ترشح می شود. سطح دیگر تنها پس از ورود غذا به دستگاه گوارش ما رخ می دهد. یعنی زمانی که قرار است مقادیر زیادی از کربوهیدرات ها (قندها) از طریق دستگاه گوارش وارد جریان خون شوند. انسولین برای اینکه این حجم زیاد از گلوکز را از خون بیرون بکشد و میزان قندخون را به حالت نرمال برگرداند، از روش های گوناگونی استفاده می کند . مهم ترین این روش ها فرستادن گلوکز به داخل سلول های بدن و انبار کردن گلوکز به صورت یک ماده ذخیره ای به نام گلیکوژن در کبد هستند.


● وقتی انسولین ترشح نمی شود...
در برخی افراد سلول های بتای جزایر لانگرهانس به دلایل ناشناخته ای (احتمالا اختلال های خودایمنی) به مرور زمان تخریب می شوند. بنابراین کارگاه تولید انسولین در پانکراس به تعطیلی کشیده می شود. پیش بینی ادامه ماجرا کار چندان سختی نیست: فردی که کارگاه انسولین سازی اش از کار افتاده، غذا می خورد و قندهای آن پس از هضم و جذب از طریق دستگاه گوارش وارد جریان خونش می شوند. با وجود این، انسولینی ترشح نمی شود که این حجم فراوان قند را به درون سلول های بدن هل دهد یا کبد را وادار به ذخیره سازی گلوکز کند. این حالت به دیابت نوع ۱ معروف است. در نتیجه هر بار مدتی پس از مصرف موادغذایی فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ با مشکل بالا رفتن قندخون خود مواجه خواهد شد. دیابت در کودکان معمولا از این نوع است.


● وقتی انسولین ترشح می شود...
گاهی وقت ها انسولین در پاسخ به افزایش قند خون ترشح می شود اما به دلایل ارثی، چاقی و عدم تحرک فیزیکی، سلول های بدن ما نسبت به انسولین مقاوم شده اند و این مقاومت افزایش کار پانکراس و ترشح بیشتر انسولین را در پی خواهد داشت. ترشح زیاد انسولین، این غده را خسته می کند و به سلول های بتا صدمه وارد می شود و نهایتا از بین می روند. به این نوع از دیابت ،دیابت نوع ۲ می گوییم.
معمولا اغلب بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ بیش از ۴۰ سال سن دارند . دیابت نوع ۲ خیلی بی سروصدا آغاز می شود و بیمار ممکن است سال ها به آن مبتلا باشد و از بیماری خود اطلاع نداشته باشد و پس از ایجاد عارضه به پزشک مراجعه کند. افراد مبتلا به این نوع دیابت معمولا چاق هستند.