زیستگاه طبیعی هفتادقله با قابلیت های قوی گردشگری طبیعی


اراك - منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراك زیستگاهی طبیعی با تنوع زیستی و زیبایی های اسرارآمیز است كه قابلیت های قوی و متعددی برای توسعه گردشگری طبیعی دارد.


http://img.irna.ir/1391/13910309/801...24-2611202.jpg


به گزارش ایرنا، این زیستگاه كم نظیر با مساحت 97 هزار و 437 هكتار در 25 كیلومتری شهر اراك و در حد فاصل شهرستان های اراك، خمین، محلات و دلیجان واقع شده و دارای ارزش های بی‌نظیر اكوسیستمی و زیستی است.

وجه تسمیه این زیستگاه طبیعی از رشته كوهی به نام 'هفتاد قله' با ارتفاع دو هزار ‎686 متر در این منطقه گرفته شده و مهمترین رشته كوه آن با عنوان 'برف شاه' با ارتفاع سه هزار متر جلوه های زیبایی از نقاشی طبیعت خدا است.

دره های 'چكاب' و 'سیبك ' از زیباترین عرصه های طبیعی در این منطقه حفاظت شده طبیعی است كه به خاطر برخورداری از چشمه های آب متعدد به عنوان آبشخور وحوش منطقه اهمیت زیادی دارند.

در منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراك، مجموعه‌ای از كاركردهای اكولوژیكی در بخش كوهستانی و دشتی خودنمایی می كند و ارتفاعات 'برزرد'، 'لته در'، 'قنقال'، 'سراب ازنا'، 'برآفتاب كارچان' و 'دم شیر' محلی زیبا و امن برای وحوش و تنوع گیاهی منطقه به شمار می‌آیند.

در زیستگاه هفتاد قله، انواع گوناگون پستانداران، پرندگان و خزندگان بویژه پستانداران بزرگ علفخوار نظیر كل، بز، قوچ و میش زندگی می كنند.

'پلنگ' ، 'گرگ'، 'كفتار'، 'تشی' ، 'خرگوش' ، 'شغال' ، 'كبك' ، 'تیهو' ، 'روباه'، 'عقاب' و 'هوبره' از دیگر حیوانات این منطقه هستند.

هر ساله در مقاطع و فصول مختلف، منطقه حفاظت شده هفتاد قله پذیرای گروه ها و افراد متنوعی از علاقه مندان، محققین و دانش پژوهان رشته‌های مختلف منابع طبیعی، محیط زیست، كشاورزی، زمین شناسی و علوم جانوری، كوهنوردان و تشكل‌های زیست محیطی است.

در منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراك چندین منبع آبی از جمله 'چكاب '، ' سیبك ' ، ' كاساب '، ' گله '، ' بزخونی' ، ' قیاس'، 'غلغله'، ' آبدر'، 'ازنا'، 'خشكه در' و 'ادریس' وجود دارد كه آبشخوری مطمئن برای پرندگان و پستانداران منطقه محسوب می شود.

این منطقه به خاطر شرایط خاص جغرافیایی، پوشش گیاهی و وفور جانوران وحشی در دوران‌های مختلف تاریخی به عنوان یكی از تفرحیگاه های مهم محسوب می‌شده و در دوران قاجاریه از شكارگاه های اصلی شاهان بوده است.

‎62 كتیبه بر پیكر صخره های عظیم الجثه این منطقه حفاظت شده بویژه در دره چكاب به جای مانده كه همگی متونی از سرسبزی منطقه و داستان شكار شاهان را فرارو می‌نهند.

تاریخ حك شده در برخی از این كتیبه‌های سنگی به ‎400 سال قبل می‌رسد و یكی از این صخره نوشته‌ها مربوط به شكار ناصرالدین شاه قاجار است كه در سال ‎1294هجری قمری در وصف زیبایی های منطقه و شكار نوشته شده است.

در انتهای دره چكاب درختان كهنسال، آب روان چشمه و هوای دلپذیر وجود دارد و از كتیبه‌های حك شده بر دل صخره‌ها پیداست كه این مكان از دیرباز برای تفرج، طرفداران زیادی داشته است.

دره لته در هفتاد قله نیز با چشم اندازهای زیبا و چشمه و آبشخور و هوای خنك ،‌ از زیستگاه های ارزشمند محسوب می‌شود.

در بررسی‌های به عمل آمده در دوره رویش، بیش از ‎205 گونه از گیاهان نهاندانه در منطقه هفتاد قله اراك شناسایی شده كه این گونه‌ها به ‎153جنس از ‎41 خانواده تعلق دارند و بیشترین تنوع گونه‌ای به ترتیب در خانواده ' كاسنی' ، 'نعناع'، 'شب بو'، 'گندمیان'، 'چتریان'، 'پروانه آسا'، 'میخك'، 'گاوزبان'، 'لاله'، 'میمون' و' آلاله' است.

گروهی از گیاهان منطقه حفاظت شده هفتاد قله دارویی است و از مهم‌ترین آنها می‌توان به 'شیرین بیان'، 'سوسن بر'، 'كاكوتی'، 'مریم نخودی'، 'شریر'، 'شاه تره'، 'ریواس'، 'منداب'، 'شكرتیغال'، 'درمنه صخره ای'، 'آلاله'، 'بومادران'، 'خاكشیر'، 'خوشك'، 'چتر گندمی'، 'چشم خروس'، 'ازمك' و 'دانه ریز ' اشاره كرد.

در منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراك جانوران بی‌مهره، بندپای وحشرات متعددی زیست می‌كنند و این زیستگاه خانه امن گونه‌های 'عقرب' ، 'رتیل' و 'عنكبوتیان' است.

تعداد قابل ملاحظه‌ای از گونه‌های حشرات راست بال، سخت بال ، پروانه ها، زنبور، دوبالان و طیف وسیعی از ماهیان، دوزیستان، خزندگان ، چرندگان و پستانداران نیز در این منطقه زیست دارند.

راسته سوسمارها، لاكپشت‌ها، خانواده لاسرتاها انواع مارها و افعی‌ها نیز ساكن این منطقه حفاظت شده هستند.

از ‎ 502گونه پرنده شناسایی شده در كشور ‎71 گونه از ‎26 خانواده در منطقه حفاظت شده هفتاد قله وجود دارد كه از نظر تعداد گونه ‎ و 14 و نیم درصد از نظر خانواده 34 و نیم درصد پرندگان ایران را شامل می‌شود.

‎62 درصد پرندگان موجود در منطقه هفتاد قله مهاجر و مابقی بومی منطقه هستند و از بین پرندگان شكارگر موجود در منطقه می‌توان به گونه 'عقاب طلایی'، 'دلیجه'، 'سارگپه' ، 'شاهین'، 'هما'، 'لی' و 'سنقر گندكی' اشاره كرد.

'پازن' یا 'كل' به عنوان یكی از گونه های منطقه حفاظت شده هفتاده قله به عنوان نماد زیستی استان مركزی ثبت شده است.

محدوده امن شمالی منطقه هفتاد قله استان مركزی با وسعت ‎9 هزار هكتار و منطقه امن جنوبی به وسعت هفت هزار هكتار با مدیریت اداره كل حفاظت محیط زیست ایجاد شده و در آن از گونه‌های گیاهی و جانوری حفاظت می شود.

راه‌های دسترسی به منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراك از شهرستان دلیجان، شرق جاده دلیجان اصفهان ، جاده اصلی قم اراك - روستای ابراهیم آباد و روستای شهسواران و از استان اصفهان ، شهرستان میمه، روستای موته می‌باشد.