شعر فراتر از سیاست است ( شیر کو بی کس)

شیرکو بی کس - شاعر کرد - با انتقاد از نویسندگان و شاعران همزبانش از جمله یاشار کمال و یلماز گونای که به زبانی غیر از زبان مادری شان می نویسند، گفت: این نویسندگان را باید در زمره نویسندگان بیگانه قلمداد کرد چرا که نویسنده به زبان نوشتاری اش تعلق دارد.

این شاعر متي قبل به دعوت موسسه تاریخ و علوم اجتماعی در سومین جشنواره بین المللی شعر استانبول حضور یافت، در یک سخنرانی گفت:
در دوران جنگ و بمباران که از همه جا گلوله و بمب می بارید من با اشعارم با صدام می جنگیدم.

وی که در مقطعی کوتاه و سه ماهه وزیر فرهنگ دولت منطقه کردستان عراق نیز بوده است، افزود:
وقتی من وزیر بودم جنگ بود. من پشت میز می نشستم بعد مقامات دولتی مدام به دیدار من می آمدند و می دیدند که همیشه مشغول نوشتن شعر و خواندن کتاب هستم، به همین خاطر مرا برکنار کردند.
به نظر من صندلی و کرسی شعر خیلی فراتر از سیاست است. زبان شعر زیبایی و عشق است و شعر بر اساس ماهیت اش مخالف سیاست است. سیاست و شعر نمی توانند یک مسیر واحد را طی کنند.

ما همه با هم برادرهستیم.
من به این جشنواره آمده ام تا ندای عشق و برادری را برای همگان سردهم. من در دوره صدام در یک جهنم زندگی می کردم. صدام با بمباران شیمیایی هزاران نفر را در حلبچه قتل عام کرد و این بزرگترین مصیبت انسانی بود. این فجایع هرگز از خاطرم پاک نخواهند شد.
من اولین کتابم را در کوه ها نوشتم؛زمانی که از ترس صدام به آنجا (کوه ها) پناه برده بودم.
این کتاب میوه سالهای جدال است. روی صخره می نشستم و شعر می نوشتم.
روستاییان را دورخودم جمع می کردم و با آنها درد دل می کردم و برایشان شعر می خواندم.

شیرکو بی کس در "فستیوال بین المللی شعر استانبول" در این سخنرانی با اشاره به مطرح شدن شاعران کرد در سالهای اخیر در جهان، تاکید کرد:
جریان شعر کردی از جمله تاثیرگذارترین و بهترین جریانهای شعری دنیاست.
نخستین شاعر کرد زبان بابا طاهر عریان بوده است و در ادامه این جریان و در واقع نقطه عطف جریان شعر کردی باید از شاعرانی مانند "سلیم"، "نالی" و وفایی" - از شاعران معاصر کرد - نام برد و بعد از آنها "ملای جزیری" و "فه قی ترانی" هم به این جرگه پیوستند.
وی درباره جایگاه "احمد خانی" - نویسنده نخستین منظومه عاشقانه کردی (مه م و زین) - در شعر کردی نیز گفت:

واقعیت این است که ادبیات کلاسیک کردی مهم ترین جریان ادبی در خاورمیانه بوده است اما به دلیل اینکه کردها همیشه تحت فشار و مصیبت بوده اند، از بالندگی این ادبیات جلوگیری شده است.
ضمن اینکه تقسیم سرزمین کردستان هم تاثیری منفی بر روند رو به رشد ادبیات کردی گذاشته است.
این شاعر در سخنرانی اش بر این نکته تاکید کرد که:
زبان کردی در عراق و قسمت جنوبی سرزمین کردستان ممنوع نبوده و به همین خاطر رشد یافته است و شعر کردی نیز در این بخش از سرزمین کردها رشد قابل توجهی داشته است.
شعر کردی حتی اخیراً که به زبان لاتین هم نوشته می شود تاثیر خود را نشان داده است و در زمره بهترین شعرهای جهان است.
وی در ادامه با لحنی انتقادی کتابهای نویسندگانی مانند "یاشار کمال" و "سلیم برکاتی" را - که به زبان ترکی و در واقع زبان غیر مادری شان (کردی) نوشته شده اند - در زمره کتابهای نویسندگان بیگانه قلمداد کرد و گفت:
در ترکیه یاشار کمال، احمد عارف، یلماز گونای و در سوریه نیز سلیم برکات آثارشان را به زبانهایی غیر از کردی نوشته اند.
شما می توانید کرد باشید اما به هر زبانی که می نویسید، تعلق دارید.
فستیوال بین المللی شعر استانبول در سالن آمفی تئاتر "معمر کرجا" در این شهر آغاز شد ، علاوه بر شیرکو بی کس، هنریک آدویان (شاعر ارمنی)، هاله محمد (شاعر سوری) و جانا سیدا شعرخوانی و سخنرانی کردند.

شيركوبي كس،فرزند شاعر بزرگ وملي كرد فايق بي كس است وي درسال 1940 ميلادي درسليمانيه بدنيا آمد

توانايي وقابليت هاي شيركو تنها درشعر خلاصه نمي شود .اودرزمينه ي ترجمه،نقدوداستان نيز فعاليت چشمگير دارد.دركتاب درسي چندين كشور شعرهاي شيركوتدريس مي كنند.درحيطه( شعروادبيات كرد) شايد بتوان اوراهموزن ودررديف احمد شاملو شاعربزرگ ايران قرار داد.بي دليل نيست شاعرگرانسنگ سيد علي صالحي،شيركو بي كس را امپراتور شعر دنياناميده است.

مشهورترين انجمن مردمي ايتاليا نيز لقب همشهري به او داده است.

دركنار فعاليت هاي هنري،شيركو بيكس يك فعال سياسي هم هست

وي بخاطر مشکلات سیاسی از سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۲ در سوئد زندگی می‌کرد ولی پس از آن به عراق بازگشت. در ۱۹۶۸ اولین مجموعه شعر شیرکو بنام مهتاب شعر منتشر شد تا کنون چندین مجموعه شعر، دو نمایشنامه منظوم و ترجمه پیرمرد و دریا نوشته ارنست همینگوی و عروسی خون اثر لورکا به زبان کردی از او به چاپ رسیده است.

ديگردفترهای شعر این شاعر می‌‌توان از دو سرو کوهی، عقاب، رود، سپیده دم، آفات، کرکس، عطشم را شعله فرو می‌‌نشاند، دره پروانه‌ها، صلیب، مار و روز شمار یک شاعر، سایه ‌و آزادی، این واژه بی‌آبرو نام برد که به زبان‌های فرانسوی، ایتالیایی، سوئدی، عربی و غیره ترجمه و چاپ شده اند. در ایران نیز دره پروانه و آزادی، این واژه بی‌آبرو با ترجمه محمد رئوف مرادی به چاپ رسیده است.

مضمون اصلي شعر هاي اوسراسر عشق به ميهن، ومهمترين خصوصيت شعر شيركوغربت ويك غم بزرگ است شيركو درشعرهايش بي عدالتي ها وآلام مردم سرزمينش را به گوش دنيا رسانده است بي گمان شعر او گوياتر وروشنتر از هرتوضيح است.

نوشتن

آن‌گاه كه با ساقة تاكي بنويسم
تا كه برخيزم
سبد كاغذم از خوشة انگور پر شده است!
يك‌بار با سر بلبلي نوشتم
برخاستم... ليوان دم دستم لبريز از نغمه بود
روزي با بال پروانه‌اي نوشتم
برخاستم... سر ميز و تاقچة پنجره‌ام
لبريز از گل بنفشه بود
زماني هم
كه با شاخه گياه دشت انفال و حلبچه بنويسم
همين كه برخيزم...مي‌بينم:
اتاقم، خانه‌ام، شهرم، سرزمينم
همه آكنده از جيغ و داد و
از چشم كودكان و
از پستان زنان

ديوانه

پرنده ها
تنها به خاطر آبي آسمان
به پرواز در نمي آيند
سرچشمه ها
تنها براي آواز رودخانه ها به جوشش در نمي آيند
درختان
تنها براي نشان دادن
كاكل شاخه هاي جوان
سايه نمي اندازند
برف
تنها به خاطر زمستان و غرش بهمن
نمي بارد
اسب تنها براي
ركاب زدن سوار و شل كردن افسار نمي دود
نسيم نيز
به خاطر رقص درختان بر نمي خيزد
تو هم
به خاطر نام شير كو بي كس نيست
كه اين ديوانه را مي پسندي

منبع :وبلاگ درخت وخنجروخاطره