سةر و ماپ ( سر و سامان)
برگرفته از ديوان شاعر و عارف کرد: وفايي

بپص ثصم طوپي بةهاري
لة تؤ تا بة‌کةي جودا بم ‌

وةرةوة بة شةرتي جاران
أؤذص سةدجارت فيدا بم

سةري من فيدات عةزيزم
وةرة زيز مةبة لةسةر دپ

سةرة وا ثابةندي تؤية
دپة ماپي تؤية تا بم

من و ثةندي وردة داوت
من و بةندي زولفي خاوت

بة کةمةندي تؤوة بمرم
خوشترة نةوةک أةها بم

نةخؤشي دوو ضاوي کاپم
هةقي خؤمة طةر بناپم

وةرة سا دةواي دپم کة
لة دووريت طةلص بص‌حاپم
ضي‌ ترت لةسةر بطصأم

نةماوة نة سةر نة ماپم
شةوتاريک و أصطة باريک

ترجمة : فارسي

بگو اي گل بهاري
از تو تا كي جدا باشم

بيا تا به رسم هميشه
هر روز فداي تو گردم

سر من فداي تو اي عزيز
بيا و بر سر دل از من مرنج

سر كه خود پايبند توست
دل نيز از آن تو تا آن‌دَم كه هستم

من و افتادن در دامهاي تو
من و گرفتاري دربند زلف تو

وه كه مردن در كمند تو
خوشتر از بي‌تو رها زيستن!



بيمار دو چشم بيمار توام
ناله‌هايم بي‌سبب نيست

پس بيا و دلم را تسكين ده
كه از دوري تو بس دردمند است

بگو ديگر چه فداي تو كنم
نه سري مانده است و نه‌ساماني

شب تيره است و راه ناهموار
منم و انتظار طلوع چراغ جمال

طوپي سوور


ئةي طوپي سوور ئةي كؤطاي نوور
دپ دةأفصني نزيك و دوور!

ئةي طوپي ئاپ ،رووطةي هةستم
رةنط و بؤنت دةكا مةستم.

ئةي طوپي طةش، ثةري‌شصوة
شةونم لة إأووت خاپي زصوة!

ئةي نموونةي جواني و ثاكي
تؤ ثرشنطي ياري تاكي...


گل سرخ

اي گل سرخ ، اي خرمن نور
دل مي‌ربايي چه نزديك باشي، چه دور!

اي گل شاداب ، اي نوازشگر احساس
رنگ و بوي تو مرا مست مي‌كند.

اي گل خوشرنگ، اي پري‌سيما
بر چهره از شبنم خال سيمين داري!

اي مظهر زيبايي و پاكي
تو فروغي از جمال يار يگانه‌اي...

ئةوا ئيمشةو بة يادي تؤ لة ضاوان خوصن دةبارصنم

بة‌بص وةسپت لة لانةي دپ مةلي هيوا دةتارصنم

طوپم تاکةي بة خاري خةم بريندار بص هةناوي من

بپصي جارص بکةي ساأصذ دپ و جةرطي بأاوي من

ثةلاماري شةثؤلي شةو طةرووي تاسةم دةتاسصنص

مةطةر هةوداي کةمةندي تؤ لة طةرداوا دةرمبصنص

ترجمه :

امشب به ياد تو از دو ديده خون مي‌فشانم
بي تو ، مرغ اميد به آشيان دل راه ندارد

گل من تا کي درون من از خار غمت زخمدار باشد
بود آيا بر زخم دل من مرهم عنايتي بگذاري؟

پنجة موج شب ، گلوگاه شوقم را مي‌فشارد
مگر رشتة کمند تو مرا ازين گرداب رهايي دهد.

شعر کردی با ترجمه فارسی

شیعری كوردی کانی

هه ر كاتی ده كه ومه بیری
وه كو روژانی جوانی

بو ساریژی زامه كانم
به ته نیا دیمه سه ر كانی
زوخاوی دل هه ل ده ریژم بو ورده شه پوله كانی
ئه م به سته یه بو ده خوینم به لاوه ك یا به گورانی
كانی كانی تو جیژوانی پریه كانی
تو ئایونه ی ئاسمانی

خونی جه رگی چیا سه خت و به ر زه كانی
خوزگا ئه وه ی من ده ی زانم توش بیزانی كانی كانی
ده زانی بو زور دی مه لات؟
چون له لای تو به جی ماون جی پی كانی

كانی كانی

تو شاهیدی پشكوتنی ئه وینیكی ئا سمانی
قاتلی من له توی دا شورد په ن جه كانی
خونی دلم تكاوه نیو ئاوی كانی

به ده م دزه ی ئه وینه وه
ده مردم و نه م ده زانی

كانی كانی كانی كانی


*** ترجمه لفظ به لفظ فارسی

چشمه

هر زمانی بیادش می افتم
همچو روزگار جوانی
برای تسكین زخمهایم
تنهایی به سر چشمه می روم
درد دلم رو به دست موجهای كوچكش می سپارم
این شعر رو براش با دكلمه یا با آواز می خوانم
ای چشمه :تو میعادگاه فرشتگانی
تو آینه آسمانی
خون دل كوههای سخت و مرتفع هستی
ای چشمه :
كاش آن چیزهای كه من می دانم تو هم می دانستی

چون جای پاهاش پیش تو به جا مانده

ای چشمه :
تو شاهد شكوفه دادن عشقی آسمانی بودی
قاتل من دستهایش را در توشست
خون دلم در درون آب چشمه ریخت
به همراه خنده عشق
میمردم و نمی فهمیدم
ای چشمه ای چشمه

http://www.unionsverlag.com/portrait/BekasSherko.jpg

شير كو بي كس

دشت گندم شعر / شعر كردي و برگردان متن فارسي

متن شعر كردي

من ناوم خه‌ونه

من ناوم خه‌ونه
خه‌لكی ولاتی ئه‌فسوونم
باوكم شاخه و
دایكم ته‌مه
من له سالیكی مانگ كوژراوو، له مانگیكی هه‌فته كوژراوو
له روژیكی سه‌عات كوژراودا
دوای شه‌ویكی پشت كوماوه‌ی هه‌وراز به كول
به‌ره‌به‌یانیكی زامدار
له شه‌فه‌قیكی كه‌سكه‌وه
وه‌ك گزنگیكی خویناویی كه‌وتمه خواری و
داگیرسام و بووم به مومیك
گر به مل و
بووم به پرسیك
ده‌م به هاوار

من كیلگه‌ی گه‌نم و جوی شیعر بووم

من كیلگه‌ی گه‌نم و جوی شیعر بووم
دایكیشم بارانی په‌له‌دان
من به‌ردی ناو لانكه‌ی شاخی بووم
دایكیشم نیشتمان
من كرمی ئاوریشمی قوزاخه‌ی به‌هره بووم
دایكیشم ده‌ره‌ختی برك و ژان
من جه‌سته‌ی مه‌لیكی سپی بووم
دایكیشم ئاسمانی وه‌ك قه‌تران
من خه‌و بووم و دایكم سه‌رم
من كه‌رویشك و ئه‌و نزار بوو
من جولانه و ئه‌و لقی دار
من هه‌ناسه و دایكم سنگ بوو
ئه‌و قه‌فه‌ز و من كه‌وه‌كه‌ی
من چیروك و ئه‌و شه‌وه‌كه‌ی.

برگردان شعر به فارسی: نامم خواب است

اسم من خواب
از دیار افسون
پدرم قله و
مادرم مه.
زاده به سالی ماه مردار، ماهی هفته مردار و روزی ساعت مرده‌ام
بعد شبی آبستن به باد
بعد شبی كوژپشت و كوهستان به دوش
در بامدادی رنجور و زخم بر تن
از شفقی تارو تنگ
چون تیری خونین به زمین افتادم و
شلعه‌ور شدم و چون مومی روشن
آتش به گردن
شدم پرسشی
لب به فریاد

برگردان شعر به فارسی:دشت گندم شعر

من دشت گندم شعر بودم
مادرم باران رحمت
من سنگ درون گهواره‌ی كوهستان‌اش
مادرم سرزمین
من پیله ابریشم چرخ بهره بودم
مادرم درخت درد و رنج
من تن پرنده‌ای سپید
مادرم آسمان
من خواب و مادرم سرم
من خرگوش و او چمنزار
من تاب و او شاخه درخت
من نفس و مادرم سینه
من كبك و او قفس
من روایت و وی شب تارش...

شعری از شاعر نام دار کرد (هژار)

وتم: زانی ک چه ن ساڵه دڵم لاێ تو به جی ماوه

وتی: ئه م دڵه بێ ناو‌‌‌ه هنی تووه ک بێ خاوه

وتم سوتانت نه دیوه ک ئه م به زه ت به سه ر لێوه

وتی:سوتان ک بو یاره تۆ بۆچی ره نگت په ریوه

ترجمه:

گفتم:میدانی که چند سال است دلم کنار تو به جا مانده؟

گفتا:این دل بی نام و نشان دل توست که خواب ندارد؟

گفتم:سوختن را ندیده ای که خنده بر روی لب داری

گفتا:سوختن که برای یار است، تو برای چه رنگ پریده ای؟

http://www.gzing.org/html/images/image_2/HeminM.jpg


هيمن

وره يارم وره اي تازه يارم وره استيره كه ي شو گار تارم

وره اي شاپري بالي خيالم وره اي شو چراي روناكي مالم

وره اي خج وره اي خاتو زينم وره با بژن و بالا كه ت ببينم

وره با دامري آوات و تاسه م وره با بسكه كت لا دا هنا سه م

وره اي نو نمامي باخي ژينم وره با بژن و بالاكه ت ببينم

وره سور با له سه ر واده و بليني وره كرد به و مه كه پيمان شكيني

وره يارم وره اي تازه يارم وره استيره كه ي شوگاري تارم

وره ماچم ديه ماچي خدايي كه بيزارم له ماچي سينمايي

ترجمه
وره(بیا)

بيا اي يار من اي يار تازه من بيا اي ستاره شبهاي تار من


بيا اي شاه پر بال خيالم بيا اي شبچراغ روشن خانه ام


بيا اي خاتوزين(داستان مم وخاتو زين مانند ليلي و مجنون مي باشد)


بيا اي خاتو زين من بيا تا قد و بالاي زيبايت را ببينم


بيا تا آرزو و حسرت من فرو بنشيند بيا تا گرمي نفسهايم موهاي ترا از چهره كنار بزند


بيا اي نهال كوچك باغ زندگي من بيا تا قد و بالاي زيبايت را ببينم


بيا وبر سر عهد و پيمانت باش بيا مانند كرد ها مرد باش و پيمان شكني نكن


بيا اي يار تازه من بيا بيا اي روشنايي شبهاي تار من

بيا به من بوسه اي خدايي بده كه از بوسه هاي سينمايي بيزار هستم

وره يارم وره اي تازه يارم وره استيره كه ي شو گار تارم
وره اي شاپري بالي خيالم وره اي شو چراي روناكي مالم
وره اي خج وره اي خاتو زينم وره با بژن و بالا كه ت ببينم
وره با دامري آوات و تاسه م وره با بسكه كت لا دا هنا سه م
وره اي نو نمامي باخي ژينم وره با بژن و بالاكه ت ببينم
وره سور با له سه ر واده و بليني وره كرد به و مه كه پيمان شكيني
وره يارم وره اي تازه يارم وره استيره كه ي شوگاري تارم
وره ماچم ديه ماچي خدايي كه بيزارم له ماچي سينمايي
ترجمه شعر
وره(بيا)
بيا اي يار من اي يار تازه من بيا اي ستاره شبهاي تار من
بيا اي شاه پر بال خيالم بيا اي شبچراغ روشن خانه ام
بيا اي خاتوزين(داستان مم وخاتو زين مانند ليلي و مجنون مي باشد)
بيا اي خاتو زين من بيا تا قد و بالاي زيبايت را ببينم
بيا تا آرزو و حسرت من فرو بنشيند بيا تا گرمي نفسهايم موهاي ترا از چهره كنار بزند
بيا اي نهال كوچك باغ زندگي من بيا تا قد و بالاي زيبايت را ببينم
بيا وبر سر عهد و پيمانت باش بيا مانند كرد ها مرد باش و پيمان شكني نكن
بيا اي يار تازه من بيا بيا اي روشنايي شبهاي تار من
بيا به من بوسه اي خدايي بده كه از بوسه هاي سينمايي بيزار هستم

بهاري شادي وبشارت ده گريته وه
چراي روناكي ديسانيش هه ل ده بيته وه
ته نيا له بو هيچ كسيش كه سه ر ناميني
له دواي هه ر شوي تاري روژ ده بيته وه

مژده ياران بهار ديته وه

كراسي زرد و سور كيژان ده كه ن له به ريان
ده ست ئه ده ن به ده ست يه كتر دوست و ده زگيران
تي كرا دينه ده ر له مال برا و كچه جيران
ئه مجار به دليكي خووش ئه چن بو سيران

مژده ياران بهار ديته وه

با و زوقم له سه ر لوتكه ي كيوان ناميني
به و جيگايه كه و به قاسپه قاسپ ده خويني
بو لبول و قمري له سه ر دار خوي ده نويني
به چريكه يان بي ده نگي زستان ئه شكيني

مژده ياران بهار ديته وه
مژده ياران بهار ديته وه

ترجمه
بهار شادي و بشارت برمي گردد
چراغهاي روشنايي دوباره روشن مي شوند
براي هيچ كس اندوهي نمي ماند
بعد از هر شب تاريكي بي شك سپيده مي است

مژده ياران بهار مي آيد

دختران دوباره لباسهاي زرد و سرخ مي پوشند
دلداران دوباره دستهاي همديگر را مي گيرند
دختران و پسران با هم از خانه خارج مي شوند
و با دلي خوش به گشت و گذار مي پردازند

مژده ياران بهار مي آيد

سرما و باد سرد ازقله كوهها ناپديد مي شود
كبكها در آنجا دوباره به نغمه سرايي مي پردازند
بلبل و قمري بر سر شاخه درخت نمودار مي شوند
و با صداي نغمه آنها سكوت زمستان مي شكند
مژده ياران بهار مي آيد

منبع: جي ژوان

له ده سته گه رمه كاني تو
كه مندالي ئه ول گوانه ي ناو باوشمن
چيها قصه م ده وي بيكه م
ئه گر خه مي نان ليم گري

له مهرباني بي دريغي گياني تو
مسيحي دايك اي خوره تاو
به سازيكي بي كوتايي كه هر تويي
ئه من نه غمه له سه ر نه غمه سرود ئه ليم
ئه گه ر خه مي نان ليم گه ري

كاني ئاويگ له ناو دلتا و
ئاو پرژينگ له ناو ده ستا
خوره تاويگ له نيگاته و
فرشته ايگ له كراستا
له ئينسانيگ كه هه ر تو بي
چيها قصه م ده وي بيكه م
ئه گه ر خه مي نان ليم گه ري
ئه گه ر خه مي نان ليم گه ري

ترجمه:

ازدستهاي گرم تو
كودكان توامان آغوش خويش
سخن ها مي توانم گفت
غم نان اگر بگذارد.

نغمه در نغمه درافكنده
اي مسيح مادر، اي خورشيد!
از مهرباني بي دريغ جانت
با چنگ تمامي ناپذير تو سرودها مي توانم كرد
غم نان اگر بگذارد.
***
رنگ ها در رنگ ها دويده،
اي مسيح مادر ، اي خورشيد!
از مهرباني بي دريغ جانت
با چنگ تمامي نا پذير تو سرودها مي توانم كرد
غم نان اگر بگذارد.
***
چشمه ساري در دل و
آبشاري در كف،
آفتابي در نگاه و
فرشته اي در پيراهن
از انساني كه توئي
قصه ها مي توانم كرد
غم نان اگر بگذارد

شاملو