چاقي در بارداري
مصرف بيش از حد غذا در اين دوران ممکن است به جاي افزايش وزن مناسب دوران بارداري - که در گذشته آمد، از 5/11 تا 16کيلوگرم براي زنان معمولي است - موجب افزايش وزني در حدود 20 تا 25 کيلوگرم می شود که آن هم موجب افزايش احتمالی وزن در هنگام تولد نوزاد، ظهور ديابت مادر در بارداري و چاق ماندن پس از بارداري می شود.
برای جلوگیری از چاقي مفرط در بارداري، لازم است در عين اينکه مادر برای آرام کردن حس گرسنگي غذا مي خورد، ولي غذاي مصرفي به صورتي انتخاب شود که انرژي دريافتي کم باشد.
بايد به مادر آگاهي داده شود که افزايش وزن خيلي کم يا خيلي زياد ممکن است براي کودک او خطرناک باشد و مادر چاق با دشواري مي تواند به زيبايي قبلي خود برگردد.
بنابر این، باید برنامه غذایی مادر در معرض خطر اضافه وزن زياد، با کربوئيدرات و چربي کم و پروتئين بالا همراه باشد.
_ همچنين، برنامه غذایی حاوي فيبر زياد و بدون مواد محرک باشد.
_ براي طبخ غذاهاي گوشتي نيز از روش کباب کردن، بخارپز کردن يا آب پز کردن استفاده شود.
_ پوست مرغ و چربي گوشت نبايد مصرف شود. آبي که هنگام کباب کردن از گوشت مي چکد، بسيار چرب است و بهتر است مصرف نشود.
_ شير و ماست بهتر است کم چرب و سالاد بدون سُس چرب باشد.
_ سبزي را نبايد سرخ کرد.
_ از مصرف نوشابه، قند، مربا و شيريني هم خودداري شود.
ديابت در بارداري
بیشتر تصور مي شود که افراط در مصرف قند موجب ديابت مي شود؛ در حالي که چاقي – که به طور عمومی از مصرف مقدار زيادي مواد غذايي انرژي زا همچون مواد قندي ناشی می شود – در افرادي که زمينه ابتلا به ديابت را دارند، موجب ظهور اين بيماري مي گردد.
علاوه بر چاقي مادر در بارداري، داشتن سابقه ديابت در خانواده زن باردار و همچنين، به دنيا آوردن نوزاد با وزن تولد بيش از 4 کيلوگرم احتمال ابتلاي مادر در 40 تا 50 سالگي را افزايش مي دهد.
برای جلوگيري از اين خطر، لازم است مادر در دوران بارداري افزايش وزن زياد نداشته باشد؛ در عين حال چنانچه مادر در دوران بارداري به ديابت مبتلا باشد، باید از برنامه غذايي خاصي پيروي کند.
حذف قند و شکر و جايگزين کردن آنها با ساخارين يا آسپارتام و يا ساير شيرين کننده هاي بدون عوارض، ضروري است.
همچنين، باید مواد غذايي نشاسته اي کم مصرف کرد و از خوردن شيريني ها و نوشابه هاي شيرين بپرهیزد. روغن مصرفي هم بايد محدود شود و از روغن هاي گياهي اشباع نشده (به جز روغن هاي نخل و نارگيل) به مقدار کم مصرف شود.
همچنین، در عوض بهتر است در برنامه غذایی از گوشت بي چربي و ماهي تازه (و نه کنسروهاي داراي روغن) استفاده کرد.
شير مصرفي هم بايد کم چرب و يا بدون چربي باشد.
پروتئين مصرفي براي اين گونه مادران بايد 5/1 گرم به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن باشد تا دريافت انرژي کاهش نيابد؛ زیرا بر جنين تأثير نامطلوب خواهد داشت.
مصرف سبزي هاي غيرنشاسته اي خام يا بخارپز، بسيار لازم است، ولي سبزي هاي محرک - که در عفونت هاي ادراري گفته شد - نبايد مصرف شود.
مصرف يک چهارم کيلوگرم ميوه هاي کم شيرين همچون: پرتقال، نارنگي، گريپ فروت، طالبي (انواع کم شيرين) و توت فرنگي مناسب است.
غذا در قالب همان سه وعده اصلي و 2 ميان وعده و به صورت کم نمک مصرف شود (تا اشتها کاهش يابد) و آب فراوان نوشيده شود. قند خون هم بايد دایم بررسی شود.
|