كرج با بيش از 6000 سال پيشينه تاريخي
كرج از نخستين مراكزي است كه با مهاجرين اوليه از سرزمين هاي شمالي ، بر نخستين بامداد تمدن چشم گشود ونام آن نيز در اوستا آمده است. اين شهر با توجه به ظرفيت هاي اقليمي ، داشتن راههاي ارتباطي و نزديكي به پايتخت توانسته است عنوان اولين شهرمهاجرپذيركشوررابه خوداختصاص دهد واز رشد جمعيت كم نظيري برخوردارباشد. به استناد مركز آمار كرج يكي از7 شهر پر جمهيت كشوراست . كرج از سال 1333 بعنوان يك شهرستان شناخته شده است. در هر صورت وجود رودخانه كرج با آب گواراي آن كه طبعا جمعيتي را به گرد خود جمع كرده است وروستاها واجتماعات كوچك آن زمان در حال حاضر تبديل به كلا نشهر كرج شده است.
سرزمين كرج كه در طول تاريخ در ميان سه كانون بسيار فعال و پرحادثه قرار داشته است. سرزمين هاي كناره ي بحر خزر در شمال، سرزمين قزوين در غرب، و ري در شرق. بدون شك تحولات و جريانات و حوادث هر يك از اين سه كانون زمان بر سرزمين كرج و مردمان آن تاثيرات فراوان داشته و كرج و مردمان آن نيز كم و بيش در حوادث جريانات كانون هاي اطراف آن تاثيرات و نقش هاي بسيار داشته اند. در واقع تاريخ كرج را بايد در تاريخ اين سه كانون جستجو كرد. ـ نگاهي به گذشته ي باستاني كرج و تمدن هاي كشف شده در آن نشان مي دهد كه اين سرزمين در حدود شش هزار سال قبل آباد و مسكون بوده و انسان هايي با شيوه ها و عقايد و آداب و رسوم خاص خود در آن مي زيسته اند. در گوشه و كنار اين سرزمين آثاري از روزگار باستان به چشم مي خورد كه شناسايي بهتر و بيشتر آنان نياز به تحقيقات و كاوش هاي علمي دارد در قرن هاي اوليه دوره ي اسلامي، كرج به علت نزديكي و ارتباط تنگاتنگي با شمال ايران با جريانات و تحولات و حركت هاي موجود در آن نواحي، در ارتباط است؛ در موج دوم حمله ي مغول، سرزمين كرج عرصه ي تاخت و تاز مغولان مي گردد و هولاكوخان نوه ي چنگيز با گذر از اين سرزمين پايگاه قدرت اسمائيليان در الموت را نابود مي سازد حكومت صفويان در ايران و اقدامات عمراني آنها باعث بر پايي بناهاي مهمي چون: كاروانسراهاي، شاه عباسي و امام و پل قديمي كرج و بقعه ها و امام زاده هاي متعدد در اين سرزمين شد. كرج و نقش آن در تاريخ وقتي بر جسته تر مي شود كه آقا محمد خان قاجار در سال 1210 تهران را به پايتختي بر مي گزيند؛ از اين پس كرج به علت نزديكي به پايتخت روز به روز آبادتر و با اهميت تر مي شود و هم چنين در دوره ي پهلوي اولين كارخانه ها و موسسات در كرج تاسيس مي گردد؛ پس از پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي ايران كرج با سرعت هر چه تمامتر مسير ترقي و پيشرفت را پيموده، به طوري كه چهره ي امروز كرج با چهره ي مربوط به چند دهه ي گذشته ي آن تفاوت غير قابل مقايسه اي دارد.
امروز كرج از جهات مختلف داراي اهميت است كه اهم آنها عبارتند از:
1ـ كرج بزرگترين شهر نزديك به پايتخت است. 2ـ كرج بازار بزرگ براي توزيع و مصرف توليدات كارخانه هاي تهران است. 3ـ بخش عظيمي از آب شرب تهران از سد كرج تامين مي شود. 4ـ بسياري از نيازهاي ساكنان تهران در مزارع و باغات و موسسات دامپروري موجود كرج تامين مي شود. 5ـ كرج و نواحي اطراف آن محلي مناسب براي پذيرش جمعيت سرزمين تهران است. 6ـ كرج ناحيه ارتباطي تهران به غرب و شمال كشور است. 7ـ كارخانه هاي موجود در كرج توليد كننده ي بسياري از محصولات و فرآورده هاي مورد نياز كشور مي باشند. 8ـ كرج داراي نقاط خوش آب و هوا و خوش منظره و هم چنين پديده هاي طبيعي و آثار تاريخي متعدد جهت انجام امور سياحتي است.
وجه تسميه هايي براي كرج دراقوال ونوشته ها آمده كه بدين قراراست :
كرج از كلمه كاوات يا كارك به معني ميان تهي امده ومنظور شهري است كه ميان آن تهي واقع شده است.
كرج از كلمه كراج به معناي بانگ وفرياداست زيرا در تپه اتشگاه وكوههاي مراد تپه وكلاك وقلعه دختر و شهرستانك در زمانهاي قد يم با افروختن آتش خبر واطلاع رساني ميشده است .
لغت كرج ازكلمات كوثر به معناي كشت وكرزره به معناي كشت وزراعت ، پل بندي وكرت بندي زمينهاي كشاورزي وشيب داركوهپايه اي است .
درفرهنگ نفيس ، كرج (به فتح اول وسكون ثاني ) به معني گوي ، گريبان وچاك وشكاف آمده است وآن رودخانه اي است كه ازكوهستانهاي البرزشمال غربي جاري ميشود و مناطق شهريار و ساوجبلاغ را مشروب مي سازد.
يادگارهاي باستاني و آثار تاريخي خطه كرج: 1ـ آثار تاريخي دهكده ست مارد ـ كن 2ـ تخت رستم در جنوب كرج ـ آثار يك آتشگاه ساساني 3ـ آثار تاريخي را راك آباد 4ـ قلعه دختر شهرستانك 5ـ بقعه ي امامزاده قاسم 6ـ بقعه ي بي بي شهربانو 7ـ برج طغرل 8ـ مسجد جامع ورامين 9ـ بقعه ي امامزاده عبدالله 10ـ قلعه ي صلصال 11ـ دره وسيه و قلعه ي گيري 12ـ كاخ گلستان 13ـ تالار برليان 14ـ و از امامزاده هاي مهم كرج مي توان: امام زاده سوهان، امامزاده يحيي، امام زاده محمد صوفي آباد، امام زاده عبدالله قلعه چندار، امام زاده صدر كلاك، امامزاده طالقان ...از كاروانسراهاي مهم كرج مي توان به: كاروانسراهاي: شاه عباسي، محمد آباد، سنگي و ...از جاده هاي باستاني:جاده باستاني زمان صفويه و پل قديمي راه اشتهارد و پرستشگاه هاي ناهيد و...نيزآثارآرامگاه زردشتيان و آثار دفينه در گلودره در قريه آتشگاه و آثار خط ميخي در سه راه چشمه و از نقاط جالب اين خطه كشمش گله و آب حسن چشمه است.در كرج علاوه بر تپه هاي چندي كه از ادامه داشته اند، ساختمانها و معابد و آتشگاه هايي در اين نواحي موجود بوده است كه آثاري چون بي بي شهربانو ، برج طغرل و ... مي توان به مسجد جامع آن و نيز آرامگاه حمد الله مستوفي كه قدمت بسياري دارند اشاره نمود.
|