[ROJINAjoON]

حروف اضافه (قسمت اول)

حروف اضافه
توجه: اول یک نکته درباره یک وِیژگی که منحصر به فرد زبان ترکی است بگویم: در زبان ترکی هیچ حرف اضافه ای کلمه مستقل نیست و تماما به کلمات دیگر می پیوندند. یعنی حروف اضافه در اشتقاق با کلمات دیگر دارای معنی شده و معنی آن کلمه را نیز تغییر می دهند. توضیحات بعدی این مسئله را کاملا مشخص خواهد کرد.

حرف اضافه مفعولی (را):
حرف اضافه "را" با افزودن صداهای u ، ü و i یا ı به آخر کلمات ساخته می شوند. اگر صدای ما قبل آخر کلمه ö ، o ، u و یا ü باشد صدای آخر ü یا u خواهد بود. در مابقی کلمات صدای آخر i یا ı خواهد بود.
البته توجه داشته باشید که اگر صدای آخر کلمه خود جزو حروف صدادار باشد در ساخت مفعول صدای n قبل از یکی از صداهای مفعولی استفاده می شود، مثل "او را" در زیر.

مثال:
o + u = onu او را
yol + u = yolu راه را
bülbül + ü = bülbülü بلبل را
sürü + ü = sürünü دسته را
sen + i = seni تو را
dil + i = dili زبان را
kız + ı = kızı دختر را
kitap + ı = kitapı کتاب را

مثال در جمله:

من او را دیدیم Ben onu gördüm

یا

من تو را دیروز دیدم Ben seni dün gördüm

حرف اضافه (از):
حرف اضافه "از" با افزودن پسوند den یا dan به آخر کلمات ساخته می شوند. اگر صدای ما قبل آخر کلمه i ، ü ، e یا ö باشد پسوند آخر den خواهد بود. در غیر این صورت آخر کلمات پسوند dan را خواهد داشت.

مثال:
yol + dan = yoldan از راه
nur + dan = nurdan از نور
kız + dan = kızdan از دختر
bülbül + den = bülbülden از بلبل
bir + den = birden از یک
kör + den = körden از کورمثال در جمله:

من از این راه آمدم Ben bu yoldan geldim

یا

از یک تا ده بشمار Birden onacak sana

حرف اضافه (به):
حرف اضافه "به" با افزودن صداهای e (با تلفظ اَ ) یا a به آخر کلمات ساخته می شوند. اگر صدای ما قبل آخر کلمه i ، ü ، e یا ö باشد صدای آخر e خواهد بود. در غیر این صورت آخر کلمات صدای a را خواهند داشت.
البته توجه داشته باشید که اگر صدای آخر کلمه خود جزو حروف صدادار باشد در ساخت مفعول صدای y قبل از صدای اضافه ساز استفاده می شود، مثل "به زنده" در زیر.

مثال:
ev + e = eve یه خانه
dil + e = dile به زبان
diri + e = diriye به زنده
yol + a = yola به راه
kız + a = kıza به دختر
kar + a = kara به برف

مثال در جمله:

من به خانه رفتم Ben getim eve

یا

دارم به برف نگاه می کنم Kara bakiyorum


جملات زیر مثالهایی از مطالب بحث شده می باشند:

من او را سالها منتظر شدم
Ben onu yıllarca bekledim

عزراییل زیبا و زشت را نمی شناسد
Azrail tanımaz güzel çirkini

از دور دستها می آیم مادر
Uzaklardan geliyorum le daye

از کجا در برابرم ظاهر شدی؟
Sen nerden çıkdın karşıma?

تو هم به وطن بر میگردی؟
Sende mi gidiyorsun memlekete?

اسمم به ولخرجی مشهور شده است
Hovardaya çıkış adım


دوستان چطور بود؟
نظر بدین