[رزیتا]

ماسوله استان كرمانشاه/ گردشی در غرب با رنگ و بوی شمال!


كرمانشاه- از دور كه منظره را می بینی، ناخودآگاه حس جنگلهای شمال ایران و روستای دیدنی ماسوله برایت تداعی می شود به درون روستای شمشیر كه قدم می نهی، تازه به اوج مهربانی، مهماندوستی و سختكوشی مردمانش هم پی می بری؛ اینجا شمشیر، است همان ماسوله غرب ایران!

در این روستا كه در 10 كیلومتری شهر پاوه از مسیر روانسر قرار دارد، خانه هایی وجود دارد كه با تلاش ساكنین از سد صخره های كوهستانی عبور كرده اند و در سینه كش كوه سكونتگاهی امن و آرام برای خود ایجاد نموده اند؛ اینجا هر همسایه ای، پشت بام خانه اش را به حیاط خانه بالایی تبدیل كرده و نیكو زندگانی دارند این مردم.

روستای كوهستانی 'شمشیر' از توابع بخش مركزی شهرستان پاوه در استان كرمانشاه از شمال و شمال غرب به كوه سربرده، از غرب و جنوب غربی به كوه سرپاسارد، و از شرق به كوه قاقران محدود می‏شود.

ارتفاع روستای شمشیر از سطح دریا یك هزار و 780 متر با اقلیمی معتدل و خشك می باشد هرچند آب و هوای شمشیر در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در فصل زمستان سرد و خشك است.

رودخانه 'چم شارا' در جنوب این روستا جریان دارد.

روستای شمشیر قدمتی طولانی دارد و گویا، نام قبلی آن 'شش میر' به معنای شش امیر و خان بوده است اما در طول زمان نام شمشیر بر این روستا اطلاق شده است.

مردم روستای شمشیر به زبان كردی و با لهجه هورامی سخن می‏گویند و مسلمان و پیرو مذهب سنی شافعی هستند و درآمد اكثر مردم این روستا از فعالیتهای زراعی، باغداری و دامداری تأمین می‏شود هرچند تعدادی از ساكنین روستا در بخش خدمات و تولید صنایع دستی فعالیت دارند.

عمده محصولات زراعی روستای شمشیر شامل گندم، جو، شبدر، گوجه‏فرنگی، خیار و بامیه است و گردو، آلوچه، توت و هلو نیز از محصولات باغی و سردرختی آن است.

جاجیم‏بافی، موج‏بافی، گیوه‏بافی و توپدوزی از صنایع دستی رایج این روستاست.

شمشیر، روستایی كوهپایه‏ای با بافت مسكونی متمركز است كه اكثر خانه‏های آن در یك طبقه و با سقفهای مسطح و به صورت پلكانی ساخته شده‏اند بطوریكه سقف یك خانه حیاط خانه دیگری است؛ این نوع معماری كه از شرایط توپوگراف محدوده كوهستانی متأثر است در بیشتر نواحی كوهستانی كردستان و گیلان متداول می‏باشد.

فضاهای ایجاد شده در خانه‏های روستاییان مشتمل بر ایوان، اتاقها، مطبخ، تنورخانه، سرویس بهداشتی، انبار و طویله می‏باشد و بدلیل بهره‏گیری از نور و انرژی خورشید، جهت عمومی خانه‏ها رو به جنوب است.

مصالح به كار رفته در اكثر خانه‏های روستا شامل سنگ، گل، آجر، گچ و چوب است هرچند برخی خانه‏های جدید با مصالحی چون آهن، سیمان، گچ، آجر و سنگ ساخته می‏شوند.

در روستای كوهستانی شمشیر جاذبه‏های طبیعی متنوعی وجود دارد كه هر یك ویژگیهای جالب توجهی دارند كه از آن جمله می توان به رودخانه پر آب 'گلال' كه در جنوب روستای شمشیر جریان دارد و از ارتفاعات 'شاهو' سرچشمه می‏‏گیرد و پس از عبور از جنوب روستا در منطقه 'دوآب' به رودخانه سیروان می‏پیوندد، اشاره كرد.

حواشی این رودخانه رستنگاه درختان بلند است و از گیاهان مرتعی پوشیده شده كه از تفرجگاه‏های زیبای روستا به شمار می‏آید.

ارتفاعات شاهو نیز از دیگر جاذبه های این روستاست كه از جنوب شرقی شهرستان روانسر آغاز و به صورت دیواره‏ای به هم پیوسته تا مرز ایران و عراق ادامه می‏یابد.

این ارتفاعات كه مرز طبیعی میان استان كردستان و كرمانشاه است، مناظر طبیعی بسیار زیبا و بدیع دارد.

در اطراف و داخل روستا نیز باغهای انبوه و گسترده‏ای وجود دارد كه چشم‏انداز آنها به خصوص در فصول بهار و تابستان همراه با چشمه‏ساران فراوان، فضاهای بسیار دلپذیری برای گذران اوقات فراغت گردشگران را فراهم نموده‏اند.

در سه كیلومتری روستای شمشیر تفرجگاه جنگلی 'چم شارا' واقع شده است كه یكی از زیباترین پاركهای جنگلی منطقه به شمار می‏آید. منطقه جنگلی 'درك' در چهار كیلومتری روستا واقع شده كه درختان انبوه بلوط و بادام‏ كوهی و چشمه‏ سارهای زیبا از ویژگی‏های این تفرجگاه جنگلی است.

باغ 'خداویس' در داخل روستا، با برخورداری از فضای مناسب و درختان متنوع میوه و نیز تفرجگاه 'مروین' در سه كیلومتری روستا، از دیگر جاذبه‏های طبیعی روستای شمشیر به شمار می‏رود.

مردم این روستا در اعیاد بزرگ مذهبی مانند عید فطر و عید قربان پس از ادای نماز به طور جمعی به دیدار اقوام و آشنایان می‏روند و در میلاد حضرت محمد (ص) با برگزاری مراسم جشن و سرور به مولودی ‏خوانی و دف‏زنی می‏پردازند.

ذكر و نیایش دراویش از دیگر مراسم ویژه این روستاست.

مردم روستا به ویژه جوانان در اوقات فراغت به اجرای انواع بازیهای محلی و بومی می‏پردازند كه مهم‏رین این بازیها را گرزان، چوله‏بانی سركی و كیل و بردان تشكیل می دهند.

از رایج‏ترین آلات موسیقی مردم روستا 'شمشال' است كه در مراسم عروسی، عزا و مراسم عرفانی نواخته می‏شود؛ برخی رقصهای محلی نیز در روستا رایج است كه معروف‏ترین آن‏ها 'هه ل پركی' نام دارد و در آن، زنان و مردان فامیل دست در دست یكدیگر می‏رقصند.

پوشاك محلی مردان روستای شمشیر شامل چوخه (نیم تنه ابریشمی یا پنبه‏ای)، شلوار كردی، ملكی (نیم تنه‏ای بدون یقه)، لفكه سورانی (نوعی پیراهن با آستین)، شال، دستار، فرنجی (پوشش نمدین)، كوله بال (پوشش ویژه چوپانان) و پاپوش (نوعی گیوه) می باشد.

لباس زنان نیز از كلاه، كلكه (نوعی كلاه)، كلنجه (نیم تنه گلدار و پولك‏ دوزی شده)، قبا (پیراهن بلند) و شال تشكیل می‏شود.

از معروف‏ترین غذاهای محلی روستای شمشیر می‏توان از 'كلانه' كه تركیبی از نان و پیچك كوههای شاهو (یا پیاز) با روغن یا كره حیوانی است و از 'كولیره' كه نوعی شیرینی مركب از آرد ذرت یا گندم، شكر و تخم‏مرغ است، نام برد.

'قیسی و رون' نیز از دیگر انواع غذاهای بومی روستا هستند.

به گردشگران توصیه می شود برای گذراندن ایامی خوش در آغازین روزهای سال نو و نیز در فصول بهار و تابستان، حتما سری به این روستا بزنند.