موضوع: کورته چیروک
نمایش پست تنها
  #102  
قدیمی 07-03-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض خولیای برسییەک

خولیای برسییەک


دیسان لێو بە بزە و جوانتر لە ڕۆژان خۆی کردەوە بە دووکانەکەتدا و بە نازێکی کچانەوە تەوقەی لەگەڵ کردی. چوو لەسەر کورسیی پەنا سۆبەکە دانیشت و بەگەرمە چاکوخۆشیتان کرد. دیسان وەک ڕۆژان نەتدەزانی لە کوێوە دەست پێبکەی و چۆن باسێکی تازەی لەگەڵ دامەزرێنی. بە دەست و چاو خەریکی کاری و زەنگیانە و مەلیلەکان و پووڵەکەکان لەسەر مێزەکە ئەمباروبار دەکەی و بە تەرازووە چکۆڵەکە دەیانکێشی و بەستە بەستە لەسەر قەفەسەکە دایاندەنێی و هێندێکیش لە نێو جامخانەکەدا دادەنێی.
ـ دەی شەهێن خانم ئێستا دیار نیی، بووی بە گوڵە گەزیزە، دەزانی لە کەنگێوە نەهاتووی؟
شەهێن بە نازێکی تێکەڵ سرکی و خۆشیرین کردنێکی کچانەوە لێوە ناسک و سوورەکەی شیلە بزەیەکی تێگەڕا و گوتی:
ـ چۆن دیار نیم؟ پێرێ لێرە بووم. لە بیرت نییە؟
ـ دەنا من پێموابوو، چەند حەوتووە نەهاتووی، ئاخر من...
لەو کاتەدا ژنێک و کچێک ھاتنە ژوورێ و بە سڵاوێک هەودای باسەکەتان پسا. چاو بە زەنگیانە و پووڵەکەکاندا دەخشێنن و لە چەند ڕەنگ هەڵدەبژێرن. بۆیان دەپێچییەوە و پارەکەی دەدەن و خواحافیزی دەکەن. لەگەڵ شەهێن دوو بەدوو دەمێننەوە. دیسان خۆت بە کەلوپەلەکانەوە خەریک دەکەی و لەگەڵ ئەوەی لەبنەوە باشووی چاوت لەسەر کوڵمەی ناسک و برۆ ڕەشەکانی شەهێن جارجارە لەنگەر دەگرێ و بە باڵ لێکدانێک دوور دەکەوێتەوە و دیسان بۆ شوێنەکەی خۆی دەچێتەوە، لە قسەیەک دەگەڕێی کە بتوانێ ببێتە کلیلێک بۆ کردنەوەی دەرگای دڵی ئەو شۆخە نازەنینە. زمانێک بە لێوتدا دێنی و لەگەڵ ئەوەی چاو لە چاوی جوان و ڕەشی دەبڕی دەڵێی:
ـ ئەمانەش دەڵێی کات قاتە، لە وەختی وادا خۆ دەکەن بە ژوورێدا، بریا مشتەریی ئاوام هەر نەبوایە.
شەهێن لەگەڵ ئەوەی هەڵدەستێ و دەچێ بۆلای قەفەسەکان و بەستەیەک پووڵەکە دادەگرێ و چاوی لێدەکات و دایدەنێتەوە دەڵێ:
ـ ئەی تۆ ئەو دووکانەت بۆ چی داناوە؟ ماڵومنداڵ بە چی بەخێو دەکەی ئەگەر مشتەریت نەبێ؟
بە نازێکەوە ناوقەدە زراوەکەی بادەدا، بە باڵتە تیسکدارەکەیەوە کە بە دووگمەیەک لە ژێر مەمکیدا دایخستووە دەچێ لەسەر کورسییەکە دادەنیشێتەوە. حەزت دەکرد هەتا ئێوارە هەروا بە بەردەمتدا هاتوچۆ بکات و سەیری بەژنوباڵا جوان و وردیلەکەی بکەیت و پەپوولەی چاوت لەسەر هەموو بەرز و نزمییەکانی بەژن و باڵای بنیشێتەوە. تفی دەمت قووت دەدەیەوە و چاو لەو بەستە پووڵەکەیە دەکەی کە شەهێن دەستی لێدا بوو و دەڵێی:
ـ ئەو پووڵەکەیەت پێ جوانە. ئەگەر کراست کڕی لەو پووڵەکەیەی بۆ بەرەوە.
شەهێن بزەیەکی هاتێ و گوتی:
ـ جا دەرس خوێندن کوا دەرفەتی ئەوەی بۆ هێشتوومەوە کراس بکڕم و پووڵەکە و زەنگیانەی لێدەم. ئەم دەرسانەش هێندە گرانن.
چاوێکی لە جانتاکەی سەر کۆشی کرد کە کتێبەکانی تێدا بوو، تۆش لەگەڵ ئەو چاوت لەسەر جانتا ڕەشە بریقەدارەکەی گیرسایەوە. گوتت:
ـ دەی هەتا کەنگێ تەواو نابێ، هەر دەبێ بخوێنی؟ ئەی کەنگێ...
لەو کاتەدا کابرای داڵاندار هاتە ژوورێ بۆ وەرگرتنی مانگانەکەی. دوو هەزارتمەنت پێدا و بە هیوا بووی بڕواتە دەرێ. بەڵام کابرا چوو بۆ لای کوورەکە و لە نزیک شەهێن ڕاوەستا و لەگەڵ ئەوەی چاکوچۆنی لەگەڵ کرد دەستی بەسەر کوورەکەدا گرت و گەرمی کردەوە. چاوێکی لە تۆ کرد و پاشان لە شەهێنی ڕوانی و گوتی:
ـ کوڕە نازانی دوێشەو بە چ مکافاتێک ڕۆژم کردەوە. جاتۆ خودا ئەوە کەسپە من هەمە؟ خۆ لە ترسی ئەو خوێڕی و موعتادانە ناوێری چوار هەنگاو دوور کەویەوە. هەتا دەچییە ئەو سەری بازار و دێیەوە ئەمسەر، نابێ بە هیوای خۆت بی. دەبێ چاوێکت بکەیە چوار چاو و ئاگادار بی. دەنا لە پشتەوە چەقۆیەکت لێدەن هەروا دەچێ.
خوداخودات بوو زوو تەواوی کات و بڕوا. بەڵام دیار بوو ئەو پەلەیەی لە تۆیە لەو نییە و دڵی نایە پەنا سۆبە گەرمەکە بەجێ بێڵێ. کڵاوەکەی سەری ئەمبارەوبار کرد و گوتی:
ـ دوو دانە لەو بەڕەڵڵایانە بەو سەرمایەی دوێشەو هەر لەو پەنا دەڕابە و سووچی کۆڵانانە مۆتەمۆتیان بوو. هەرچی خۆم لێ نابەڵەد دەکردن و وام دەنواند کە نەمدیون، نە ئەوە بوو بڕۆن، نە ئەوە بوو دەستبەکار بن. باوەڕ بکە هەتا ڕۆژی پاک لە ترسی ئەو جووتە نەمتوانی بچمە ژووری نگابانییەکەم و وچانێک بدەم.
شەهێن چاوە جوانەکانی زیت کردەوە و بە بزەیەکی تۆزێ منداڵانەوە گوتی:
ـ ئەیەڕۆ، جا بە تەنیا چۆن دەوێری؟ بۆ کەسێکی دیکە پەیدا ناکەی بەیەکەوە نگابانی بدەن؟
کابرای داڵاندار دیار بوو ئەو پرسیارەی زۆر پێخۆشە، لە لایەکەوە جێی گەرمی دەست کەوتووە و خۆی لێ دەخافڵێنێ، لەلایەکی تریشەوە بە گوێی تۆدا دەدا کە کرێی مانگانەکەی کەمە. تۆزێ خۆی خوار دەکاتەوە و دەڵێ:
ـ جا دادە گیان ئەوە کوا بەشی دوو کەس دەکا ئەو کۆڵانە چل و حەوت دووکانی لێیە، کۆڵانەکەی ئەو بەریش پەنجا و چوار دووکان، بیست و سێ دووکانیش لەم کۆڵانەی تەنیشت،هەمووی دەکاتە سەد و بیست و چوار دووکان. وەرە شەو هەتا بەیانی خەو لە چاوت نەکەوێ و بە ترس و دڵە خورپەوە نیگابانی بدەی بۆ دووسەد و چل و هەشت هەزار تمەن.
لەو کاتەدا کابرایەک خۆی کرد بە دووکانەکەدا و شانی کابرای داڵانداری گرت:
ـ ماڵت بە قوڕێ نەگیرێ لە کوێی سەعاتێکە لێت دەگەڕێم. وەرە بابچین ئەو بارەی میرزا عەزیز خاڵی کەین. بە جووت خوداحافیزیان کرد و چوونە دەرێ.
هەناسەیەکی ئاسوودەت هەڵکێشا و چاوێکت لە شەهێن کرد، سەری داخستبوو و خەریکی مۆبایلەکەی بوو. هێندێک خۆت هەڵگوشی و بە کۆخەیەکی چکۆلە گەرووت ساف کرد و گوتت:
ـ شەهێن خانم ئێستا کورتە نامەشمان بۆ نانێری. جا هاوڕێیەتی ئاوا دەبێ؟
شەهێن دیسان نازێکی بە چاوە ڕەشەکانی کرد و لێوی وەک خونچە کۆکردەوە و قامکە شووش و سپی و نینۆخە پەمەییەکەی بە مۆبایلەکەیدا ناو گوتی:
ـ بڕوا بکە ئەم ئیرانسێڵە بەرگە ناگرێ. بە دوو سێ ڕۆژ جارێک پارە کۆدەکەمەوە کارتێک بکڕم، بەشی هیچ ناکا.
خۆت بە زەنگیانەکانەوە خەریک کردەوە و بیرت لەوە دەکردەوە چۆن درێژە بەقسە بدەی لە گەڵیدا و ئەو ڕازەی کە وەکوو بارێک لەسەر دڵت قوورسایی دەکا بیدرکێنی. مۆبایلەکەت دەرهێنا و کورتە نامەیەک کە ژومارە تەلەفوونێکی نەناس بۆی ناردبووی دۆزیتەوە و لێی چوویە پێشێ و بۆت خوێندەوە:
«دنیا باخێکە، تەمەن گوڵێکە، ژیان ساتێکە
خۆشەویستی تۆش هەموو کاتێکە»
شەهێن دیسان لێوە قەیتانییەکەی بە بزەیەکی مانادار گەشایەوە و گوتی:
ـ کێ بۆی ناردووی؟ بڵێی کچ بێ یان کوڕ؟
چاوێکت لە چاوی کرد و هەناسەیەکت هەڵکێشا، زۆری نەمابوو فرمێسک بە چاوتدا بێتە خوارێ. تەواو دڵت پڕ بووبوو، پێشت بە گریانەکەت گرت و گوتت:
ـ جا تازە کێ ئاوڕ لە من دەداتەوە. ئەوەتا چاو لە ڕیشم کە چەندەی لقی سپی تێکەوتووە.
دەستێکت برد بۆ ڕیش و لاجانگت و ڕوومەتت بۆلای ئەو سووڕاند. لەگەڵ هەناسەیەکی تر گوتت:
ـ خۆ کچانیش هەتا گەنجی سەر چەور و پۆپۆلی هەبێ کوا جوابی ئێمە و مانان دەدەنەوە؟ داخوا کێیە ویستوویەتی بەو کورتە نامەیە سەر بخاتە سەرم.
شەهێن تۆزێ خۆی ئەمباروبار کرد بسکە خورماییەکەی بە لەپی دەستە ناسکەکەی خستەوە ژێر لەچکەکەی و بە شیلە بزەیەکەوە، گوتی:
ـ کچان دەبێ قوڕاخۆریش بن، تۆ ئاوڕیان لێ بدەیەوە. جا لەتۆ چاکتر؟ دەنا تۆ سەدی وەک منت...
لەو کاتەدا ژنێک هاتە ژوورێ و داوای نیو مەتر دەسماڵی موژگانی ئەرخەوانیی کرد و بەپەلە بۆت بڕی و داتە دەستی. چاوەڕێ بووی ژنە بڕوا بەڵام چوو بۆ لای قەفەسەی زەنگیانە و پووڵەکەکان و هەر جارێ بەستەیەکی دادەگرت چاوی لێدەکرد و دایدەنایەوە. تۆش لەگەڵ ئەوەی خەیاڵ هەڵیگرتبووی چاوت لە شەهێن دەکرد و کە ئەویش چاوی لە تۆ دەکرد، بە چاو ئاماژەت بە ژنەکە دەکرد و سەرت ڕادەوەشاند. ژنە ئاخری زۆر بە کاوەخۆ خوداحافیزیی کرد و ڕۆیشت. مات و بێدەنگ چاوت لە زەنگیانەی سەر مێزەکە دەکرد و دڵیشت هەر لەلای شەهێن بوو و چاوەڕێ بووی ئەمجارەیان ئەو سەری قسە دامەزرێنێ. بەڵام دیار بوو هیچ ناڵێ و کایەی بە مۆبایلەکەی دەکرد.
ئێوارە بوو نزیک بانگی شێوان، کاتی ئەوە بوو دووکان داخەی. شەهێن شۆخوشەنگ و ڕووخۆش خۆی کرد بە دووکانەکەدا و یەکسەر هات دەستی لەگەڵ لێکدایەوە و لێوی نا بەلێوتەوە و ماچی کردی. تۆش وا تاسابووی فریا نەکەوتی ماچی بکەیەوە و لێت دوور کەوتەوە. وەها شڵەژا بووی و لە ناخیشەوە شاد بووی. دەستت دەلەرزی و تەنانەت قسەشت بۆ نەدەهات. دەتگوت زمانت شکاوە. شەهێن بە نازێکی کچانە و تایبەتی خۆیەوە لێت هاتە پێشێ و دەستی گرتی. وەهای قامکە لەرزۆکەکانت گوشی، قرچەی یەسکەکانی هات و ژانێکی وشکی لە ئێسکی قامکە باریکەکانت ئاڵاند. دیسان لێوی نا بە لێوتەوە و گوتی:«دووکانەکە داخە با بڕۆین». دەستی گرتی و ڕایکێشای بۆ دەرێ. بێ ئەوەی زمانت بگەڕێ. خۆشت نەتزانی چۆنت دووکانەکە داخست و لەگەڵی ڕۆیشتی. دەستی خستە نێو دەستت. بە شەقامەکەدا داگەڕان و نەتزانی چۆن گەیشنە پارک و لەسەر چیمەنی بن دارەکان دانیشتن. هەستت بە چێژێکی ڕۆحی دەکرد و جوانیی شەهێن وای لێکردبووی قسەت بۆ نەدەهات. تەنیا ئەو بوو قسەی دەکرد و لێوی دەجووڵا. بەڵام هیچی لێ حاڵی نەدەبووی. لە پشت سەرتەوە گرمەی ماشێنێک هات. ئاوڕت دایەوە لۆرییەک بە شەقامەکەدا تێپەڕی. کە ملت وەرسووڕاندەوە شەهێن لەلات نەمابوو. هەرچی گەڕای و چاوت گێڕا نەتدۆزییەوە. وەها دڵت ڕێک گوشرا و خەم دایگرتی، کەوتییە دڵە کوتێ و هەناسەت سواربوو. خەریک بوو دەخنکای و لەترسانا خەبەرت بۆوە.
تۆزێ بیرت کردەوە و خۆت بەکەل و پەلەکانەوە خافڵاند و دەتویست ئەو خەونەی بۆ بگێڕیەوە. یان خەونەکانی تر کە دیتبووت. چونکە شەو نەبوو خەونی پێوە نەبینی و بەشێوەیەک لێی دانەبڕێی. هەر لەو خەونەیاندا کە شەهێنت لێ ون بووبوو و لەتاوانا خەریک بوو هەناسەت ڕاوەستێ و داچڵەکیبووی. لەگەڵ داچڵەکینەکەت خێزانت خەبەری بووبۆوە و گوتبووی: «بیسمیللا ئەوە چیبوو قادر بۆ وا داچڵەکیی؟» تۆش دەستت کردبۆوە ملی و لەگەڵ ئەوەی باوەشتان بە یەکدا کردبۆوە و یەکترتان ماچ کردبوو گوتبووت: «هیچ نەبوو، لە خەوما لە سەربانێکی بەرز بەربوومەوە.»
ئێستاش کە بیرت لە خەونەکە دەکردەوە وەک ئەو کاتەی نێو خەونەکە شڵەژابووی و کەوتبوویە دڵە کوتێ. هەرچی هەوڵت دەدا نەتدەزانی چۆن دەست پێ بکەی و چیی پێ بڵێی.
شەهێن زڕەیەک لە مۆبایلەکەیەوە هەستا. دەری‌هێنا بە بزەیەکەوە خستییەوە نێو جانتاکەی. چاوێکی لە کاتژمێرەکەی کرد و هەستا سەرپێ. لەگەڵ هەستانەکەی ئەو تەزوویەک بە دڵتدا هات. چونکە حەزت نەدەکرد بڕوات و بەجێت بێڵێ. ئەگەرچی ئەو کاتانەی لێت دوور بوو هەر لەگەڵ ئەودا دەژیای و ساتێک لە بیرت نەدەچۆوە. تەنانەت لە کاتی خەویشا خەونت پێوە دەدی. شەهێن لەگەڵ ئەوەی لێت نزیک بۆوە و ڕوخساری بە بزەیەکی شیرین گەشایەوە گوتی:
ـ ئەگەر ئیشێکت نەبێ دەڕۆم. دەستی لەگەڵ لێدایەوە و کاتێک دەستە نەرم و شلەکانی لەگەڵ دەست و قامکەکانی تۆ تێکەڵ بوو، خەونەکەت وەبیر هاتەوە کە چۆن دەستی گوشیبووی و قرچەقرچی لە قامکەکانت هێنا بوو. حەزت دەکرد دەستت بەرنەدات و هەتا ئاخری تەمەن هەروا دەستت بە دەستییەوە بێ. هێشتا مەلی دەستی لە هێلانەی دەستت نەهاتبووە دەرێ، کوڕێکی بەلەباریکە بە پانتۆڵێکی تەنگەوە خۆی کرد بە ژوورێدا و بێ ئەوەی سڵاو بکات ڕووی لە شەهێن کرد و گوتی:
ـ ئەرێ تۆ لە کوێی دوو سەعاتە لەو سەر شەقامە چاوەڕێتم.
شەهێن لەگەڵ بزەیەکی نەرم و شیرین چاوێکی لێ قرتاند و گوتی:
ـ لەلای خاڵە قادر دانیشتم، ئەمڕۆ زوو دەرسەکەمان تەواو بوو، خۆ نەدەکرا لەسەر ئەو شەقامە ڕاوەستم هەتا تۆ دێی. خۆ دووسێ جار نووکەم بۆ کردی پێموابوو دەزانی لێرەم.
کوڕە بێ خوداحافیزی چووە دەرێ و شەهێنیش لەگەڵ ئەوەی بە دوایدا چووە دەرێ، بە بزیەکی مانا دارەوە دەستی بەرز کردەوە و بە نازێکی کچانەوە گوتی:
ـ خوداحافیز.
لاقت بێ ئیختیار بەرەو دەرگای دووکانەکەی کێشای و چۆلەکەی نیگات بە دوادا بەڕێ کردن. لەو سەری کۆڵانەکە شەهێن بە کوڕە گەیشتەوە و دەستی یەکیان گرت و بە شەقامەکەدا سەرەو خوار داگەڕان.

ئەمین گەردیگلانی


بەھاری 1389


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید