[behnam5555]

گوش خواباندن

عبارت بالا مجازاً به معنی و مفهوم منتهز و مترصد فرصت بودن است تا افراددوراندیش و مال اندیش با استفاده از موقع و فرصت به منظور دست یابند ومقصد و مقصود حاصل آید.
آنچه ما را به تأمل واميدارد عبارت بالا است كه باید ریشه تاریخی داشته باشدواژه گوش و خوابانیدن گوش است که ظاهراً هیچ گونه مناسبت و ارتباطی بامنتهز و مترصد فرصت بودن و استفاده از موقع ندارد.


سرانجام پس از بررسی و پی جویی به این نتیجه رسید که این ضرب المثل هم چون سایر امثال
وحکم معمول و مصطلح ریشه تاریخی دارد و نقش اصلی را در این عبارت همان گوشبازی می کند تا فرصت مغتنم از دست نرود و علاج واقعه قبل از وقوع بشود.
درقرون و اعصار قدیمه که وسایل موتوری و سلاح گرم و آتشین هنوز اختراع نشده بود سپاهیان بر اسبان تیز تک و راهوار سوار می شدند و با سلاح های سرد ازقبیل نیزه و شمشیر و تیر و کمان ودشنه و خنجر و کارد و کمند و فلاخن و جزاینها در مقابل یکدیگر صف آرایی کرده به جنگ و ستیز می پرداخته اند و غالبو مغلوب وقتی معلوم می شد ه مغلوبین پشت به دشمن کرده راه هزیمت و فرارگیرند و سپاه غالب تا مسافتی آنان را تعقیب کرده آنچه از سپاه منهزم برجای مانده باشد و غنیمت ببرند.

درعهد باستان چه در ایران و چه در سایر ممالک جهان شبیخون زدن و اتخاذتدابیر امنیتی و حیله های جنگی که امروزه به صور و اشکال دیگر منطبق ومتناسب با سلاحهای آتشین خودنمایی می کند وجودداشت و طرفین متخاصمین هرکدام که مغزهای متفکر و فرماندهی لایق و کارآزموده داشته اند با استفاده از آن تدابیر و حیله ها بر سپاه دشمن غلبه می کردند.

دو نوع از تدابیر امنیتی تحت عناوین آب زیر کاه و نعل وارونه در همین قسمت ازسایت آمده که بالمناسبه نقل شده است.

تدبیرامنیتی دیگر موضوع گوش خواباندن عنوان این مقالت است که ریشه تاریخی آن فیالجمله شرح داده می شود: در محاربات قدیم وقتی که فرمانده یکی از سپاهیان متخاصم لازم می دید از محل و موضع دشمن آگاهی حاصل کند و مخصوصاً هنگام شبکه اردو زده و سربازان و دواب همه در خواب خوش غنوده بودند کاملاً هوشیارباشد که دشمن از تاریکی شب استفاده نکند و با سواران خویش بر او و اردویبی سلاحش شبیخون نزند از افراد تیزهوش و تیزگوشی که در اردو داشت استفاده می کرد. به این ترتیب که افراد مزبور در مسیر جاده دشمن روی زمین دراز میکشیدند و گوش راست یا چپشان را بر روی زمین می چسباندند و دقیقاً گوش میکردند. قوه سامعه و شنوایی این افراد به قدری تیز بود که اگر سواران دشمناز چند کیلومتری در حال حرکت به سوی آنان بودند صدای سم اسبان را میشنیدند و از کیفیت و چگونگی زیر و بم صداها تعداد تخمینی سواران دشمن راکه در چه مسافتی فرمانده سپاه می رسانیدند.

اینعمل تنها درمیدانهای جنگ انجام نمی گرفت بلکه سربازان قلاع نظامی نیز ازاین گونه افراد تیزگوش در قلعه ها داشتند که عنداللزوم خارج از چهار دیوارقلعه در مسیر جاده های مورد نظر که احتمال یورش دشمن می رفت به نوبت گوشمی خوابانیدند و اعمال و اطوار دشمنان و هر جمعیت و کاروانی را که به سوی قلعه می آمد مراقبت می کردند تا غافلگیر نشوند و مورد تعرض ومحاصره دشمن قرار نگیرند.

همچنین سابقاً مقنیانی بودند که با گوش خواباندن جاری بودن صدای آب را در اعماق زمین می شنیدند و نخستین کلنگ مادر چاه را همان جا می زدند. در واقع همان عملی را که امروزه رادار در مورد هواپیماهای دشمن از لحاظ تعداد و مسیر و سرعت حرکت هواپیماها انجام می دهد افراد تیزگوش قدیم تعرض و شبیخون دشمن از راه دور را به وسیله گوش خوابانیدن و گوش فرا دادن تشخیص می دادند و به حالت آماده باش در می آمدند.