10-04-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
به شی19
: (1) خوێن : له خه ودا پاره ی حه رامه ، ئه و كه سه ی ببینێ له خوێن دا ئه گه وزێ
پاره ی حه رامی ده ست ئه كه وێت یان گوناهێكی گه وره ئه كات ، ئه گه ر كراسه كه ی
خوێنی پێوه بێت و خۆی پێی نه زانێ درۆی له گه ڵ دا ئه كرێت و پێی نازانێ ، ئه گه ر
كراسه كه ی خوێنی پشیله ی پێوه بێت دزێك درۆی له گه ڵ دا ئه كات ، ئه و كه سه ی
كراسه كه ی خوێنی مه ڕی پێوه بێت پیاوێكی ده وڵه مه ند درۆی له گه ڵ دا ده كات ،
له پاش درۆكه ش ئه وه نده ی خوێنه كه پاره ی حه رامی ده ست ئه كه وێت ، ئه گه ر
له سه ر سه فه ر بێت به سه لامه تی ئه گه ڕێته وه ، ئه و كه سه ی ببینێ برینداره و
خوێنی لێ ئه ڕوات ته ندروستی باشتر ئه بێت و پاره كه شی زیاد ئه كات،ئه و كه سه ی
خوێنی ئاده میزادێك بخواته وه پاره ی ده ست ئه كه وێت یان له گیروگرفت وئاژاوه
ڕزگاری ئه بێت ، ئه و كه سه ی بكه وێته ناو بیرێكی پڕ خوێن ئه كه وێته ناو پاره ی
حه رام ، ئه و كه سه ی دۆڵی خوێن ببینێ هه ر له و شوێنه خوێنی ئه ڕژێت ، ئه گه ر
یه كێك پاره دار و ده وڵه مه ند بێت وخوێنی لێ بڕوات پاره ی لێ ئه ڕوات ، ئه گه ر
هه ژارو ده ست كورت خوێنی لێ بڕوات پاره ی بۆ دێت ، خوێنی ناو گۆزه ئافره تی
بێ نوێژه ، خوێن ژیان و هێز و سه رمایه ی خاوه نه كه ی ده رئه بڕێ ، خوێنی زیاد
له كاتی پێویست دا ده رچێت هه سانه وه یه ، خوێنی بێ نوێژی بۆ كچ هاوسه ره
بۆ ئافره تی دوو گیان له بار چونی منداڵه كه یه بۆ ئافره تی ته مه ن گه وره ش
نه خۆشی یه .
: (2) مێشك : له خه ودا پاره یه كی كۆ كراوه ی نادیاره ، ئه و كه سه ی له خه ودا ببینێمێشكی گه وره یه ئه و كه سه كه سێكی ئاقڵ و زیره كه ، ئه و كه سه ی له
خه ودا ببینێ مێشكی نی یه ئه وه ئاقڵ و زیره ك نی یه ، ئه و كه سه ی مێشكی خۆیبخوات پاره ی خۆی ئه خوات ، ئه و كه سه ی مێشكی ئاده میزادێك بخوات
ئه مرێ یان پاره ی ئه و كه سه ئه خوات ، هه روه ها مێشك به مانای باوه ڕی دڵ و
ئاین و كرده وه ی نهێنی دێت .
: (3) دونیا : له خه ودا دونیا ئافره ته و ئافره تیش دونیایه ، ئه و كه سه ی دونیا
جێ بهێڵێ هاوسه ره كه ی ته ڵاق ئه دات ، ئه و كه سه ی له خه ودا ببینێ دونیا وێرانبووه و ته نها خۆی ماوه ته وه ئه و كه سه كوێر ئه بێت ، ئه و كه سه ی ببینێ
له دونیادا چی ئه وێت بۆی جێ به جێ ئه كرێ هه ژارو ده ست كورت ئه بێت ، دونیا
له خه ودا به مانای یاری وخۆشی وله خۆبایی بوون و ماندوبوون و پشت گوێ خستنی پهیمان دێت ، هه روه ها ووتراوه دونیا هاوسه روكوڕو پاره و وێرانكاری ونه خۆشی ودوو ڕویو سه ركه وتنه ، دونیا به مانای قوڕئانی پیرۆزیش دێت .
: (4) گورچیله : له خه ودا یارمه تی ده ره ، له ده ست دانی گورچیله یه ك مانای نهمانی ئه و یارمه تی یه یه كه وه ری ئه گرێت ، له ده ست دانی هه ردو گورچیله
مانای دڵ ڕه قی یه ، لاوازبوونی هه ردو گورچیله هه ژاری و ده ست كورتی یه ،
هه ردوو گورچیله هه ڵه و ڕاستی ده رده بڕن ، گورچیله به مانای كه س وكاروكوڕ و
برا دێت ، هه روه ها ووتراوه گورچیله یه كێكه له ده ست و پێوه ندی كار به ده ست.
: (5) ده رمان : له خه ودا چاك سازی ئایینه ، ئه و كه سه ی بۆ چاك بوونه وه ی
نه خۆشی ده رمان بخوات باری ئاینی چاكتر ئه بێت ، ده رمان ئامۆژگاری و زانسته،
ده رمانی بۆن خۆش هاوسه ره بۆ ئه وانه ی هاوسه ریان نی یه،منداڵه بۆ ئه وانه ی
منداڵیان نی یه ، ده رمانی ناخۆش نه خۆشی یه ، ده رمان بۆ هه ژار ده وڵه مه ند
بوونه ، ئه و ده رمانه ی بخورێته وه ڕزقه ، ئه و ده رمانه ی قووت بدرێت تۆبه و
هیدایه ت و زانست و هاوسه ره ، ئه و كه سه ی له خه ودا چاوی تیمار كات باری
ئاینی چاك ئه كات ، هه موو جۆره خواردنه وه یه كی زه رد نه خۆشی یه .
: (6) گورگ : له خه ودا دوژمنێكی زاڵم و دزێكی درۆزنه ، ئه و كه سه ی گورگ له ماڵیخۆی دا ببینێ دز ئه چێته ماڵی ، ئه و كه سه ی له خه ودا گورگ ببینێ پیاوێكی بێتاوان گوناه بار ئه كات ، ئه و كه سه ی گورگێك ببینێ به ڕێوه به ری
ئیشه كه ی به باشی باسی ئه كات و ڕزقی فره وان ئه بێت ، ئه گه ر گورگه كه بگرێتپاره یه كی زۆری ده ست ئه كه وێت و خێرو خۆشی بۆ دێت ، ئه گه ر گورگێك
له خه ودا ببێته مه ڕ تاوان بارێك تۆبه ئه كات .
: (7) نان : له خه ودا ڕزقێكی فره وانه ، ئه وكه سه ی دوو پارچه نانی پێ بێت وله ههردووكیان بخوات له گه ڵ دوو خوشك هاو سه ریه تی ئه كات .
: (8) درۆ : له خه ودا مانای شایه تی درۆ وسه رنه كه وتنه وه ك خوای گه وره له قوڕئانیپیرۆزدا ئه فه رموئ }} الذين يفترون على الله الكذب لا يفلحون{{ سوڕه تی
النحل ژماره 116 ، درۆكردن له خه ودا مانای زۆر ووتن و هه ڵه ی زۆر وڕاستی كه م
ده رده بڕێ ، ئه و كه سه ی له خه ودا له گه ڵ خوا درۆ بكات ئاقڵ نی یه و ئاقڵیش
نابێت وه ك خوای گه وره له قوڕئانی پیرۆزدا ئه فه رموێ }} يفترون على الله الكذب
واكثرهم لا يعقلون{{ سوره تى المائده ژماره 103
: (9) كه ره وز: پاره یه كی حه ڵاڵه و له ده سه ڵات داره وه دێت ، كه ره وز به مانایكفریش دێت ، هه روه ها ووتراوه كه ره وز له خه ودائاشكرا بوونی كرده وه ی
نهێنی یه .
: (10) میز: میزكردن له خه ودا خه رج كردنی پاره یه به مه به ستی كاری نا ڕه وا ، میزكردن له خه ودا سه ر لێ شێوانه چونكه ئه و كه سه ی میزی بێت و میزنه كات
ناتوانێ بڕیاری ڕاست بدات ، میز پاره ی حه رامه ، ئه و كه سه ی له شوێنێكمیزبكات هه ر له و شوێنه ژن دێنێ ، ئه و كه سه ی له خه ودا میز بكات پاره خه رج
ئه كات و پاره كه ی بۆ ئه گه ڕێته وه ، ئه و كه سه ی میز بكاته ناو بیر پاره ی
حه ڵاڵی خۆی خه رج ئه كات ، ئه و كه سه ی له خه ودا میز بكاته سه ر قوڕئانی پیرۆزیه كێك له منداڵه كانی قوڕئانی پیرۆز ده رخ ئه كات ، یه كێك میز بكات و
ته واوی نه كات به شێكی پاره ی كۆ كراوی خۆی خه رج ئه كات ، له خه ودا دوو
كه س پێكه وه میز بكه ن و میزه كه یان تێكه ڵ بێت یان ژن به ژن یان خزمایه تی
ئه كه ن ، ئه و كه سه ی زۆر ته نگاو بێت و جێ یه ك نه دۆزێته وه میزه كه ی بكات
و خۆی توڕه كاته سه ر ژنه كه ی ئه وكه سه پاره ی هه یه و ئه یه وێ پاره كه ی
بشارێته وه و جێ ی ده ست ناكه وێت ، یه كێك له خه ودا ببینێ خه ڵكی میزه كه ی
له گیانی خۆیان ئه ده ن ئه و كه سه كوڕێكی ئه بێت و خه ڵكی به دوای كوڕه كه
ئه كه ون و خۆشیان ئه وێت ، یه كێك له خه ودا میز بكات و یه كێكی ناسراویش
بیخواته وه ئه وه ی میزی ئه كرد مه سره فی ئه وی تریان ئه كات ، ئه و كه سه ی
میز بكات و ببینێ میزه كه ی خوێنه ئه و كه سه له گه ڵ ئافره تێكی ته ڵاق دراو
یان ئافره تێكی موحه ڕه م دا جووت ئه بێت ، ئه و كه سه ی میزه كه ی زه عفه ڕان
بێت كوڕێكی نه خۆشی ئه بێت ، ئه گه ر میزه كه ی شه ربه ت بێت پاره كه ی خه رج ئهكات ، یان میزه كه ی خۆڵ و قوڕ بێت ئه و كه سه ده ست نوێژ شۆرین نازانێت ،
میزه كه ی ئاگر بێت كوڕێكی ده سه ڵات داری ئه بێت ، میزه كه ی ڕشانه وه بێت
منداڵی حه رامیان ئه بێت ، میزه كه ی باڵنده بێت كوڕێكیان ئه بێت و ره فتاری
ئه و منداڵه له باره ی چاكه و خه راپه دا وه ك ئه و باڵنده یه ئه بێت ، ئه و
كه سه ی له خه ودا به پێوه میز بكات به نه زانی پاره كه ی خه رج ئه كات ، ئه و
كه سه ی میز بكاته سه ر كراسه كه ی كوڕیان ئه بێت ئه گه ر هاوسه ریشی نه بێت
زه ماوه ند ئه كات ، ئه و كه سه ی له بازاڕێك دا میز بكات له و بازاڕه دا ئه بێته
ژمێریار ، ئه و كه سه ی میز بكات و میزه كه ی دوكه ڵ بێت كوڕیان ئه بێت ،
هه ر كه سێك له گوندێك یان شارێك یان گه ڕه كێك میز بكات هه ر له و شوێنه
هاوسه رێك بۆ خۆی ئه دۆزێته وه ، ئه گه ر له مزگه وت میز بكات كوڕێكی ئاقڵ و
خواپه رستیان ئه بێت ، ئه و كه سه ی میز بكاته ناوبیر یان گۆزه یان ته شت یان
له كه لاوه یه ك میز بكات زه ماوه ند ئه كات ، ئه و كه سه ی میز بكاته ناو ده ریا
پاره وه ك زه كات یان باج ئه داته ده سه ڵات دار، ئه و كه سه ی میزه كه ی گرم بێت منداڵه كانی بڵاو ئه بنه وه ، ئه و كه سه ی میزه كه ی پێنوس بێت كوڕێكی یان
ئه بێت و ئه كوڕه خزمه تی زانست ئه كات ، ئه و كه سه ی له به ر چاوی خه ڵكی
میز بكات كرده وه یه كی ناڕه وای ئاشكرا ئه بێت و له ناو خه ڵكی ڕیسوا ئه بێت،
میزخواردنه وه پاره ی حه رامه
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|