[behnam5555]

سوررئاليسم


در ميانه هاي سده نوزدهم گ در آن هنگام كه ادب دوستان سخن پرور هر گروه به گرد مكتبي جمع شده بودند و جنبش هاي ادبي و هنري در گوشه و كنار اروپا و امريكا شكل مي گرفت و گسترش ميافت؛ جنبش نوين ديگري بنام سوررئاليسم جلوه نمود.
آندره برتون در آغاز اين مكتب را راهبري مي كرد و هوست كه براي شناسائي اين مكتب گفته است: «ژرف ترين احساس هاي شخص هنگامي بتمام معنا خود نمائي ميكند كه پندارها و خيال هاي و هم انگيز همه چيز را رهنمون گردد و اختيار از دست منطق انساني بيرون شود.»
از اين روست كه مي بينيم پديده هاي سوررئاليستي نيز بسان آثار رمانتيكي زائيده رويا و خيال هنرمند است تا واقعيتها و جلوه هاي زندگي اجتماع.
در چشم اين دسته هنرمندان؛ انسان تاريخي وارادي با تمام نيروي سازنده و ديناميكش بي ارزش است. آنان در پي انسان غريزي و غير تاريخي مي گردند؛ از اين رو به جهان كودكي و غريزه ها پا مي گذارند و مي كوشند تمام انگيزه هاي غريزي را در انديشه و روان انسان متمدن نقاشي و زنده سازند.
سوررئاليسم را نمي توان تنها يك جهان بيني هنري و ادبي شمرد؛ بلكه ميبايست يك مكتب فلسفي و اجتماعي نيز بشمار آورد. از نقطه ديد فلسفي و اجتماعي سوررئاليست بر پايه روانكاوي فرويد استوار است.
پيروان اين مكتب بر اصل هائي چند ايمان داشته و همواره بدانها تكيه مي نمايند؛ از آن ميان؛ نگرش و گرايش بسوي جهان رويا و وهم؛ به گونه اي كه آنها را از جهان راستي و واقع بدر مي برد. واقع بينان تندرو اين گرايش را چنين روشن مي سازند:
«فقط در اين جهان وهم آسا؛ عقل نارساي بشر توانائي خود را از دست مي دهد و آدمي مي تواند ژرف ترين چيزهاي هستي را درك و بيان كند.»
هنرمندان سوررئاليست با هر كوششي كه براي منطقي و واقعي ساختن هنر انجام مي گرديد به مبارزه و مخالفت بر خواستند.
آنان هرگز روا نمي داشتند كه نيروهاي منطفي و خردي هنر بر نيروهاي خيالي و رويائي آنها برتري پيدا يابد. پديده آنها هيچ چيز بيهوده تر از هنري نيست كه تنها برخي از واقعيت هاي گوناگون طبيعي سخن به ميان آورد.
با اندكي پروا و ژرف بيني؛ به خوبي همبستگي ها و هم آهنگي هاي فراواني ميان سوررئاليسم با رمانتيسم وسمبوليسم نمايان ميگردد.

هوبرت ريد يكي از پيشوايان اين انديشه مي نويسد:
هنرمند سوررئاليست با اصول اخلاقي سر ناسازگاري دارد از آن رو كه آن را گنديده مي داند.»
او بهيچ روي نمي تواند اصول اخلاقي و عرفي ايراكه اختلاف و گسترش بي اندازه «نداري ودارائي را نديده مي گيرد احترام بگذارد...»
اگر بخواهيم جهان بين سوررئاليسم را در گفته كوتاه و فشرده اي بشناسانيم؛ مي بايست سخن خود آندره برتون را در اين باره بازگوئي نمائيم كه مي گويد:
«يقين دارم كه در آينده؛ اين دو حالت ضاهرا متضاد؛يعني رويا و واقعيت؛ در نوعي واقعيت مطلق؛ كه همان واقعيت برتر است در هم آميخته و يكي خواهند شد.»
اين مكتب كه جنبه هاي علمي گوناگوني بخود مي گيرد؛ و از زبان شعر و هنر براي نماياندن انديشه ها و جهان بيني خود بهره ور مي شود؛ پس از چندي كوشش و گسترش رو به نابودي مي نهد و پيش آهنگش هريك به راهي ديگر روي مي نهند؛ ولي سوررئاليسم در جهان هنر و ادب و انديشه جا پاهاي فراواني بجا مي گذارد.