شرح بيماري
آمنوره (قطع قاعدگي) ثانويه عبارت است از توقف قاعدگي براي حداقل 3 ماه در خانمي كه قبلاً قاعده مي‌شده است.
علايم شايع
از بين رفتن دوره قاعدگي براي حداقل 3 ماه يا بيشتر در خانمي كه حداقل يك بار قاعدگي داشته است.
علل
بارداري (اگر نزديكي رخ داده است)
شيردهي به كودك شيرخوار
قطع مصرف قرص‌هاي ضدبارداري
يائسگي (در صورتي كه سن بيش از 35 سال و بارداري وجود نداشته باشد)
استرس عاطفي يا اختلال رواني
جراحي و برداشتن تخمدان‌ها و رحم
اختلال غدد درون‌ريز، از جمله هيپوفيز، هيپوتالاموس، تيروييد، پاراتيروييد، غدد فوق كليوي، و تخمدان‌ها
ديابت شيرين (مرض قند)
بيماري سل
چاقي، بي‌اشتهايي عصبي، يا پرخوري عصبي
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري جسماني شديد مثل دوهاي استقامت
عوامل تشديد كننده بيماري
استرس
تغذيه نامناسب
استفاده از بعضي داروها مثل مخدرها، فنوتيازين‌ها (از داروهاي ضد روان‌پريشي)، رزرپين، يا هورمون‌ها
ورزش شديد
پيشگيري
اگر قطع قاعدگي به علت يك بيماري زمينه‌ساز مثل بيماري سل، ديابت، يا بي‌اشتهايي عصبي رخ داده است، بايد اين بيماري زمينه‌ساز درمان شود.
اگر علت قطع قاعدگي مشخص نيست، هيچ‌گونه روش خاصي براي پيشگيري وجود ندارد.
تغذيه بايد خوب باشد و بايد سعي شود وزن در حد مناسب نگهداري شود.
عواقب مورد انتظار
قطع قاعدگي خطري براي سلامتي نيست. برطرف شدن آن بستگي به علت زمينه‌ساز دارد:
اگر آمنوره ناشي از بارداري يا شيردهي باشد، قاعدگي بعد از اتمام آنها باز خواهد گشت.
اگر ناشي از قطع قرص‌هاي ضدبارداري باشد، قاعدگي بعد از 2 ماه تا 2 سال بايد باز گردد.
اگر ناشي از يائسگي باشد، قاعدگي‌ها مرتباً كاهش يافته و شايد ديگر هيچگاه برنگردد. برداشتن رحم نيز باعث قطع قاعدگي به طور دايمي خواهد شد.
اگر غدد درون‌ريز دچار اختلال شده باشند، با تجويز هورمون كاهش يافته معمولاً باعث بازگشت قاعدگي خواهد شد.
اگر قطع قاعدگي ناشي از بيماري‌هايي چون بي‌اشتهايي يا پرخوري عصبي باشد، درمان موفقيت‌آميز اين بيماري‌ها براي بازگشت قاعدگي ضروري است.
اگر قطع قاعدگي ناشي از ديابت يا بيماري سل باشد، امكان دارد قاعدگي هرگز باز نگردد.
اگر قطع قاعدگي ناشي از فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري جسماني شديد باشد، با كاهش فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ، قاعدگي باز خواهد گشت.
عوارض احتمالي
در صورتي كه هيچ‌گونه علت جدي زمينه‌ساز پيدا نشود، هيچ عارضه‌اي رخ نخواهد داد.
امكان دارد بعضي از علايم كمبود استروژن، مثل گُرگرفتگي و خشكي مجراي تناسلي بروز كنند.
امكان دارد توانايي بچه‌دار شد مختل شود.
درمان
اصول كلي
براي كمك به تشخيص، معمولاً آزمايشاتي چون آزمايش بارداري، اندازه‌گيري هورمون‌ها در خون، و پاپ اسمير، ضروري هستند. امكان دارد كارهاي تشخيصي‌اي كه نياز به جراحي دارند، مثل لاپاروسكپي يا هيستروسكوپي، نيز توصيه شوند.
ممكن است با عمل جراحي، دهانه رحم گشادشده و با كورت ديواره داخلي رحم كورت كشيده مي‌شود.
درمان بيماري زمينه‌ساز در صورت وجود
روان درماني يا مشاوره در صورتي كه قطع قاعدگي ناشي از استرس باشد.
زمان‌هاي قاعدگي خود را يادداشت نماييد تا اگر قاعدگي مجدداً قطع شد، زودتر تشخيص داده شود.
داروها
از پروژسترون و / يا استروژن مي‌توان جهت درمان و نيز تشخيص استفاده نمود. جنبه تشخيصي درمان پروژسترون اين گونه است كه پروژسترون قطع شود و خونريزي قاعدگي رخ دهد، معلوم مي‌شود كه دستگاه تناسلي فعال است.
امكان دارد براي درمان بيماري زمينه‌ساز از داروهاي ديگر نيز استفاده شود.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
هيچ محدوديتي براي آن وجود ندارد.
رژيم غذايي
معمولاً رژيم خاصي توصيه نمي‌شود.
اگر اضافه وزن يا كاهش وزن وجود دارد، تغيير رژيم غذايي براي تصحيح مشكل توصيه مي‌شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم آمنوره را داريد.
اگر قاعدگي، علي‌رغم درمان، تا 6 ماه باز نگردد.
اگر دچار علايم جديد و نامنتظره بروز كنند. هورمون‌هاي مورد استفاده در درمان ممكن است باعث عوارض جانبي شوند.
|