[حسین پار]

ماده ۹: بازى مساوى
9-1. (الف) بازيكنى كه مى خواهد پيشنهاد تساوى بدهد، بايد اين كار را پس از انجام حركت در صفحه شطرنج، و قبل از متوقف كردن ساعت خود و به كار انداختن ساعت حريف، انجام بدهد. پيشنهاد تساوى در هر زمان ديگرى در حين بازى نيز اعتبار دارد، ليكن ماده 12ـ۵ بايد مورد نظر قرار گيرد. نمى توان پيشنهاد تساوى را به هيچ شرطى مشروط كرد. در هر دو حالت، پيشنهاد را نمى توان پس گرفت و تا زمانى كه حريف بپذيرد يا شفاهاً رد كند يا با لمس يك مهره به قصد حركت دادن يا گرفتن آن رد كند، يا بازى به نحو ديگرى خاتممه يابد، پيشنهاد تساوى به قوت خود باقى است.
(ب) پيشنهاد تساوى را بايد هر دو بازيكن با نشانه اى در برگه ثبت خود ياداشت كنند (پيوست هـ12).
(ج) ادعاى تساوى بر اساس ماده هاى ۹ـ۲، يا ۹ـ۳ يا 10ـ۲ را بايد پيشنهاد تساوى به حساب آورد.
9-2. با ادعاى صحيح بازيكنى كه نوبت حركت با اوست، بازى هنگامى مساوى است كه پوزيسيونى يكسان، حداقل سه بار (نه لزوماً با تكرار متوالى حركتها): (الف) بخواهد پديدار شود، مشروط به اينكه بازيكن ابتدا حركت خود را در برگه ثبت بنويسد و قصد خود را براى انجام آن حركت به داور اعلام كند، يا (ب) پديدار شده باشد، و علاوه بر آن نوبت حركت با مدعى باشد.
پوزيسيونها در حالت (الف) و (ب) در صورتى يكسان محسوب مى شوند كه نوبت حركت با همان بازيكن باشد، مهره هايى همسان و همرنگ مربعهايى يكسان را اشغال كرده باشند، و حركتهاى ممكن همه مهره هاى هر دو بازيكن همانند باشند.
اگر پياده اى را قبلاً مىشد آن پاسان گرفت، ديگر نتوان گرفت، يا اگر حق قلعه رفتن به طور موقت يا دايم تغيير كرده باشد، پوزيسيونها يكسان به شمار نمىروند.
9-3. با ادعاى صحيح بازيكنى كه نوبت حركت با اوست، بازى هنگامى مساوى است كه (الف) بازيكن در برگه ثبت خود حركتى را بنويسيد و به داور اعلام كند كه قصد انجام آن حركت را دارد و در نتيجه آن طرفين 50 حركت اخير رابى آنكه پياده اى حركت كرده و مهره اى گرفته شده باشد بازى كرده اند. (ب) آخرين 50 حركت پياپى توسط طرفين انجام شده باشد بى آنكه پياده اى حركت كرده و مهره اى گرفته شده باشد.
9-4. اگر بازيكنى حركت كند بى آنكه ادعاى تساوى كرده باشد، حق ادعاى تساوى طبق ماده ۹ـ۲ يا ۹ـ۳ را در آن نوبت حركت از دست مى دهد.
9-5. اگر بازيكنى طبق ماده ۹ـ۲ يا ۹ـ۳ ادعاى تساوى كند بايد بلافاصله هر دو ساعت را متوقف كند؛ و مجاز نيست ادعاى خود را پس بگيرد.
(الف) اگر ادعا صحيح تشخيص داده شود، بازى بلافاصله مساوى است.
(ب) اگر ادعا ناصحيح باشد، داور بايد سه دقيقه به زمان باقيمانده حريف اضافه كند. علاوه بر آن، اگر مدعى بيش از دو دقيقه در ساعت خود زمان داشته باشد، داور نصف زمان باقيمانده او را حداكثر به ميزان سه دقيقه كسر مىكند. اگر مدعى بيش از يك دقيقه و كمتر از دو دقيقه زمان داشته باشد، زمان باقيمانده او بايد معادل يك دقيقه شود. اگر مدعى كمتر از يك دقيقه زمان داشته باشد، داور زمان او را تعديل نخواهد كرد. سپس بازى ادامه خواهد يافت و حركتى كه بازيكن قصد انجامش را داشته است بايد انجام شود.
9-6. هنگامى كه پوزيسيونى پديد آيد كه در آن با هرگونه سلسله حركتهاى قانونى ممكن، حتى با ناشيانه ترين بازى، نتوان كيش و مات ايجاد كرد، بازى مساوى است؛ و بازى بلافاصله خاتمه مى يابد.

قوانين شطرنج فيده
ماده ۱۰: اتمام سريع بازى
10-1 ."اتمام سريع بازى" عبارت است از آخرين مرحله بازى كه در آن كل بقيه حركتها بايد در زمانى محدود انجام شود.
10-2 . اگر بازيكنى كه نوبت حركت با اوست، كمتر از دو دقيقه در ساعت خود زمان داشته باشد، مىتواند قبل از آنكه پرچم ساعتش سقوط كند مدعى تساوى شود. او بايد ساعتها را متوقف كند و داور را بطلبد.
(الف) اگر داور بپذيرد كه حريف براى بردن بازى به طريقه هاى غير متعارف تلاش نمى كند، يا بردن بازى به طريقه هاى متعارف غيرممكن است، در اين صورت بازى را مساوى اعلام مىكند. در غير اين صورت، تصميم گيرى را به تعويق مى اندازد يا ادعا را رد مى كند.
(ب) اگر داور تصميم گيرى خود را به تعويق اندازد، مى توان به حريف دو دقيقه اضافى زمان تفكر داد و بازى، در صورت امكان، در حضور داور ادامه خواهد يافت. داور بايد نتيجه نهايى را پس از سقوط يكى از پرچمها اعلام كند.
(ج) اگر داور ادعا را رد كند، بايد دو دقيقه زمان تفكر اضافى به حريف اعطا شود.
(د) تصميم داور براساس ماده هاى 10ـ۲ (الف)، (ب) و (ج)، قطعى خواهد بود.
۱۰ـ۳. اگر هر دو پرچم سقوط كرده باشد و نتوان مسجل كرد كه كدام پرچم ابتدا سقوط كرده است، بازى مساوى محسوب مى شود.

ماده ۱۱: امتيازها
11-1 . در صورتى كه قبلاً به گونه ديگرى اعلام نشده باشد، بازيكنى كه بازى اش را مى برد يا به علت غيبت ]يا اخراج يا محروميت[ حريف مى برد، يك (۱) امتياز مىگيرد، بازيكنى كه بازى اش را مى بازد يا سر ميز حاضر نمى شود[ يا اخراج يا محروم مى شود] صفر (۰) امتياز مى گيرد و بازيكنى كه بازى اش رامساوى مى كند نيم امتياز مى گيرد.

ماده 12: رفتار بازيكنان
12-1 . بازيكنان نبايد هيچ گونه عملى در پيش گيرند كه موجب بى اعتبارى بازى شطرنج شود.
12-2 . بازيكنان در حين بازى حق ندارند از هيچ گونه يادداشت، منبع اطلاعات، توصيه يا تجزيه و تحليل روى صفحه اى ديگر استفاده كنند.
از برگه ثبت فقط بايد براى ثبت حركتها، زمان ساعتها، پيشنهاد تساوى و موضوعات مربوط به ادعا استفاده كرد.
۱۲ـ3 بازيكنانى كه بازيهايشان را به اتمام رسانده اند، تماشاگر محسوب خواهند شد.
12-4 . بازيكنان بدون كسب اجازه از داور حق ندارند "محل بازى" را ترك كنند. منظور از محل بازى عبارت است از: سالن بازى، اتاقهاى استراحت، قسمت تفريح و فراغت، قسمت اختصاص داده شد براى استعمال دخانيات و جاهاى ديگرى كه داور مشخص مى كند.
بازيكنى كه نوبت حركت با اوست بدون اجازه داور حق ندارد سالن بازى را ترك كند.
12-5 . انحراف توجه حريف يا آزردن او به هرگونه اى ممنوع است؛ اين حكم شامل ادعاهاى غير موجه و پيشنهاد هاى تساوى هم مى شود.
12-6 . نقض هر قسمتى از ماده هاى 12ـ۱ تا 12ـ۵ موجب جريمه هايى مطابق ماده 13-4 خواهد شد.
12-7 . جريمه امتناع مكرر بازيكن از تبعيت قوانين شطرنج، باخت بازى خواهد بود. در مورد امتياز حريف داور تصميم خواهد گرفت.
12-8 . اگر هر دو بازيكن طبق ماده 12ـ۷ مقصر شناخته شوند، بازى هر دو بازيكن باخته محسوب خواهد شد.