خرس سیبری در سرزمین نفت
احیای جایگاه روسیه در خاورمیانه
نويسنده: سيد رضي عمادي
معرفی کتاب:
روسيه از دير باز در صدد بوده است که در آسيا حضور فعال داشته باشد. اين آرزو در عهد تزارها با ممانعت انگلستان و در زمان اتحاد شوروی با سد امنيتي ضدکمونيسم روبه رو شد. منطقه خاورميانه نيز همواره براي حاکمان شوروي از چند جهت حائز اهميت بود:
اول، نزديکي جغرافيايي خاورميانه به شوروي که باعث مي شد اين کشور امنيت خود را در پيوند با خاورميانه ديده و بکوشد تا محيط امنيتي مطلوب خود را در آن بوجود آورد. البته حضور و نفوذ جدي غرب در خاورميانه با دو هدف مقابله با شوروي و تامين انرژي از منطقه، جايگاه امنيتي خاورميانه را در استراتژي شوروي تقويت مي کرد.
دوم منطقه خاورميانه يکي از مهمترين عرصه هاي رقابت مسکو و واشنگتن براي نفوذ بيشتر در بين بازيگران خاورميانه بود. در اين رقابت روسها غالبا از برخی از اعراب حمايت مي کردند.
سومين ويژگي سياست روسها در خاورميانه ناظر بر جنبه هاي شخصي و نقش و برداشت افراد به مثابه تصميم گيرندگان است. اتحاد شوروي از سوي تعداد بسيار اندکي از رهبران طراز اول اداره مي شد، لذا نقش و برداشت هريک از افرادي که در راس هرم قدرت قرار داشتند، همواره در تعيين سياست خارجي شوروي در خاورميانه موثر بوده است. به طور متقابل در خاورميانه نيز عوامل متعددي وجود داشت که گرايش به شوروي را تقويت مي کرد. ظهور جنبش هاي ضد استعماري، وجود احزاب چپ و سوسياليست و بويژه رويارويي اعرب و اسرائيل از جمله مهمترين عوامل به شمار مي آيند که زمينه حضور فعال شوروي را در کشورهايي چون عراق، سوريه و يمن فراهم ساخت.
در حال حاضر آنچه واضح است اين است كه روسيه حاضر به پذيرش جايگاهي در رديف كشورهاي عادي چه در منطقه و چه در سطح جهاني نيست و كماكان به دنبال آن است كه با همان عقبه خود از نقشی فاخر برخوردار باشد و در رديف كشورهاي مهمي همچون امريكا قرار گیرد. اين نوشتار در تلاش است تا سياست فدراسيون روسيه را در قبال خاورميانه بررسي نمايد.
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
● روسیه و ایفای نقش جهانی
● سياست اتحاد شوروي در قبال خاورميانه
● فدراسيون روسيه و صلح خاورميانه
الف: دوره يلتسين
1- دوره کوزيرف
2- دوره پريماک
ب: عصر پوتين
● سياست روسيه در قبال ايران، تركيه و اسرائيل
الف: جمهوري اسلامي ايران
ب: تركيه
ج: اسرائيل
● بازگشت به خاورمیانه
دانلود کتاب:
لينک دانلود (نسخه الکترونيکي با حجم کمتر از يک مگابايت)
براي دانلود، روي لينکهاي بالا کليک سمت راست کرده و Save Target As را بزنيد.