سنگ هاي رسوبي دانه ريز
براساس اندازه تشكيل دهنده اين گونه سنگها آن را به دو قسمت تقسيم ميشوند.
1- سيلت سنگ ها ( اندازه دانهها يابين 4 تا 64 ميكرون)2- رس سنگ ها(اندازه دانهها از 4 ميكرون كوچكتر ميباشد).
1- سيلت سنگها
اندازه دانهها تشكيل دهنده اين گونه سنگها مابين 64 تا 4 ميكرون ميباشد. از نظر بافتي سيلت سنگها مابين ماسهها و فسيلها ميباشند. تشخيص اندازه دانهها توسط چشم غير مسلح مشكل است، اما يكي از ساده ترين راهها براي تشخيص آن در طبيعت اين است كه اگر مقداري از آن را مابين دندان هاي خود قرار دهيم، دانههاي تشكيل دهنده آن را احساس خواهيم نمود. كوارتز عمدهترين ذره تشكيلدهنده سيلتها است
2- رس سنگ ها
شيل ها ويا رس سنگ ها از دانه هاي بسيار ريز ( كوچكتر از 4 ميكرون) تشكيل شدهاند. بنابراين دانهها بقدري ريز هستند كه توسط لنز دستي و ميكروسكوپ با بزرگنمايي كم هم قابل تشخيص نميباشند. در طبيعت جهت تشخيص اين گونه سنگ ها از سيلت سنگ ها كافي است قدري آن را مابين دندانهاي خود بگذاريم بر اثر فشار هيچگونه دانهاي را در بين دندانهاي خود احساس نمي نماييم. اين گونه سنگ ها را براساس ردهبندي و نحوه شكسته شدن به دودسته شيل و رس سنگ تقسيم مي نمايد.
ـ شيل : داراي خاصيت فيسيليستي است fissile ) اين داراي لايه بندي ظريف بوده و در امتداد اين لايه بندي به راحتي جدا ميشود.
ـ رس سنگ : فاقد فيسيليستي بوده و به صورت نامنظم مي شكند.
ـ رنگ رسوبات دانهريز بسيار متغير است كه علت برخي ازرنگ ها به شرح زير است.
رنگ سياه بعلت وجود مواد آلي ميباشد كه به اين گونه شيل ها ، شيل سياه ميگويند.
رنگ قرمز در شيل هاي قرمز بعلت وجوداكسيد آهن است ونمايانگر رسوبگذاري آن در محيط هاي اكسيدان ميباشد.
ـ كائولن : نوعي گل سنگ سفيد رنگ است كه عمدتاً از كاني كائوليونيت تشكيل شده است. اين گونه سنگ كاملاً اقتصادي است واز آن در ساخت چيني، كاغذ ، پلاستيك و صنايع ديگر استفاده ميشود. كشور مانسبت به اين ماده معدني نسبتاً غني ميباشد و معادن آن در استان آذربايجان شرقي ، خراسان و لرستان موجوداست.