[رزیتا]

اطلاعات جامع و علمی درباره گیاه دارویی چای ترش ( چای مکی )

كاشت

چاي مكي معمولاً بوسيله بذر تكثير مي شود، اما گاهي به آساني از طريق قلمه رشد مي كند. اين روش گياهان كوتاه تري ايجاد مي كند كه به صورت كشت مخلوط در بين درختان و گياهان ديگر كاشته مي شود ( مثلاً همراه با سه محصول ديگر ) و در هند اين روش متداول تر است. اما عملكرد كاسبرگها نسبتاً پايين است (Morton,1987 ). چون گياهي با ريشه هاي عميق است در تهيه بستر بذر شخم عميق تا عمق 20 سانتي متر توصيه مي شود. اگر اين گياه فقط براي توليد كاسبرگ كشت شود، زمان مناسب كشت در فلوريداي جنوبي ارديبهشت مي باشد. بطور كلي كشت آن در فلوريدا معمولاً از فروردين تا اواخر مرداد مي باشد. اگر كشت براي شاخ و برگ باشد ( رشد سبزينه اي ) بذر را مي توان در اسفند و بدون تنك كردن كاشت (Morton,1987 ). در هندوستان كشت در فروردين ماه انجام مي شود. براي باغچه هاي خانگي، بذر روسل بطور مستقيم در 15 ارديبهشت در رديف هايي كشت و بعد از جوانه زني بفواصل يك متري تنك مي شوند (James&Duke,1983 ). بذرها بيشتر در ابتداي بهار در گلخانه هاي گرم كشت مي شود و به سرعت رشد مي كند. اگر رشد آنها را سالانه در نظر بگيريم در ابتداي تابستان قسمت هاي اصلي آن شكل مي گيرد و بايد توسط چارچوب از آنها بايد محافظت شود تا رشد آنها به طور كامل شكل گيرد. اگر بخواهيم به عنوان يك گياه چند ساله مورد كشت قرار بگيرد بايد سال اول رشد را در گلخانه و در اوايل تابستان از گلخانه خارج تا مورد پرورش قرار گيرد. قلمه چوبي نشده بايد در ماههاي تير و مرداد در چارچوب بايد باشد. در طول مدت زمستان اين گياه بايد در گلخانه هاي گرم مورد پرورش قرار گيرد و پس از آخرين سرما از گلخانه خارج شود. براي توليد كاسبرگ ، بذرها بايد در يك بستر مناسب كشت شوند زماني كه گياهچه ها به ارتفاع 10- 5/7 سانتي متر رسيدند، به فواصل روي رديف 6/1- 3/1 متر و فواصل بين رديف 2/3 – 2 متر نشاء مي شوند. اما بذرها معمولاً به طور مستقيم در مزرعه، به مقدار 6-4 بذر در هر كپه كشت مي شوند، كپه ها به فاصله 8/1- 9/0 متر روي رديف و 3- 5/1 متر بين دو رديف مي باشد، در مرحله 3- 2 برگي گياهچه ها به ميزان 50 درصد تنك مي شوند (Morton,1987 ). در كوازولو- ناتال كشت بذرها در پلاتهاي به فاصله 1- 8/0 متر روي رديف و 5/1 – 2/1 متر بين دو رديف مي باشد، كه تراكم10500- 6800 بوته در هكتار مي باشد و عمق كشت 5/1-1 سانتي مترمي باشد. در هندوستان در اوايل فصل باران فروردين كشت در كپه هاي به فاصله 15 × 15سانتي متر در عمق 5/0 سانتي متر كشت مي شود. در مناطق معتدل به عنوان محصول تابستانه كشت مي شود، ميوه آن نمي رسد و گياه آن قابل استفاده است. كشت مي تواند با يك بذركار مدرن انجام شود و سپس نياز دارد با دست تنك شود يا بذر مي تواند دستي كشت شود. يك ذرت كار كوچك مي تواند براي كشت دانه هاي اين گياه مناسب باشد. با توجه به نفوذ ریشه های آن در خاک و نظر به اهمیت کنترل علفهای هرز، اجرای شخم عمیق قبل از کاشت و افزودن 10 تا 14 تن کود دامی به خاک توصیه شده است. در مناطقی که منبع آبیاری بارندگی می باشد، بهترین زمان کشت بذر آغاز فصل بارندگی است. میزان بذر بر حسب روش کشت و نوع بهره برداری فرق می کند و بین 11 تا 22 کیلوگرم در هکتار متفاوت است. وجود رطوبت کافی خاک در موقع کاشت ضروری بوده و لازم است بین 32-20 درصد باشد. ازدیاد چای ترش معمولاً از طریق دانه انجام می شود. در هند معمولاً به دو روش بذور کشت می شوند: 1- دست پاش 2- خطی، کشاورزان در هند بیشتر از روش دستپاش استفاده می کنند که پس از آماده سازی زمین، بذور به صورت ضربدری پخش شده و سپس با ماله روی دانه ها پوشانده می شود (43). میزان بذر مصرفی در هکتار در روش دست پاش 15 تا 17 کیلوگرم و خطی 12-10 کیلوگرم توصیه شده است (41). در روش خطی فاصله ردیف ها 25 تا 30 سانتی متر و روی ردیف 7 تا 10 سانتی متر توصیه شده است در روش دستپاش بعد از سپری شدن چهار هفته از رشد گیاه باید به فاصله 15-12 سانتی متر گیاه را تنک کرد. برای جلوگیری از حمله بیماریها قبل از کشت بذور با قارچ کش تیمار می شوند در روش نشاء کاری هنگامی که بوته ها در خزانه به ارتفاع 10-5/7 سانتی متر رسیدند آماده انتقال به مزرعه می باشند (47 و 52).