اخلاط چهار گانه
خوراکیها پس از تغیراتى که در جهاز هاضمه پیدا مى کنند، داخل کبد شده و در آنجا پخته شده به صفرا، خون ، بلغم و سودا
تبدیل مى شوند. صفرا چون آفتاب طبعى گرم و خشک دارد. خون چون هوا گرم وتر است . بلغم مانند آب سرد وتر بوده و
سودا مانند خاك سرد و خشک است . صحت و سلامت بدن ما به تعادل این چهار خلط بستگى دارد. این اخلاط به سهم خود
انواع و اقسام داشته این اخلاط به سهم خود انواع و اقسام داشته و در هر بیمارى رنگ ، بو، مزه ، غلظت و خواص ظاهرى و
باطنى آنها فرق مى کند. در غلبه صفرا، مزاج را صفراوى ، در غلبه خون ، دموى ، در غلبه سودا، سوداوى و در غلبه بلغم ،
بلغمى گویند. گاه دو تاى اینها غالب و دو تاى دیگر مغلوب مى شوند و به این صورت چهار مزاج دیگر پیدا شده و با مزاج
جمعا نه طبع پیدا مى گردد که ما شرح مفصل اینها و تطبیق آنها را با علوم جدید در جلدهاى دیگر زبان خوراکیها خواهیم
نوشت . در اینجا همین قدر مى گوییم که داروسازان سنتى ایران از راه مطالعه در روى مزاجهاى گوناگون به اسرارى پى برده اند
که علوم جدید تازه قسمتى از آنها را کشف کرده و مقادیر زیادى از آنها هنوز در پرده ابهام است . چنانچه به همت خوانندگان و
محققین ایرانى این مباحث مورد آزمایش قرار گیرد، اسرار زیادى کشف شده و اهمیت تجارب نیاکان ما آشکار خواهد شد. ما در
اینجا اشاره اى به عوامل انتقال وراثت و نر و ماده شدن جنین مى نماییم .
|