نستــــرن كــوهي: (گياه دارويي)
خواص دارويي:
نسترن كوهي از گياهان دارويي ارزشمندي است كه مردم اكثر سرزمينها از ميوه هاي اين گياه براي درمان بعضي از بيماريها استفاده مي كنند. از ميوه نسترن كوهي ميوه بدون دانه و حتي از دانه آن به عنوان دارو ياد شده است.ميوه اين گياه سرشار از ويتامين C است و ساير ويتامينها را نيز دارا مي باشد و براي جبران كمبود ويتامينهاي بدن استفاده مي شود.
در برخي از كشورها از ميوه هاي نسترن كوهي مربا يا مارمالاد تهيه مي كنند مواد موثره اين گياه سبب كاهش اسيد اوريك و معالجه ناراحتيهاي ناشي از نقرس مي گردد. از اين مواد همچنين براي مداواي تورم كليه و مجاري ادراري استفاده مي شود. روغن دانه هاي نسترن كوهي در صنايع بهداشتي و آرايشي مورد استفاده فراواني دارد. صرف نظر از خصوصيات دارويي اين گياه جنبه هاي زينتي آن در فضاي سبز (بخصوص در مناطقي كه از نظر شرايط آب و هوايي و خاكي از وضعيت خوبي برخوردار نيستند) در خور توجه بوده و حتي در اغلب اوقات به عنوان پايه براي رزهاي زينتي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين گياه پراكنش زيادي در كشور دارد و حتي در بعضي نقاط به عنوان علف هرز در مزارع رشد مي كند.
مشخصات گياه:
نسترن كوهي گياهي گياهي درختچه اي و چند ساله است و بطور خودرو در مناطق خشك روي صخره اي و حتي در بوته زارها مي رويد. ارتفاع آن 3 – 0.5 متر است. ساقه آن مستقيم و استوانه اي شكل است و و انشعابات متعددي دارد كه گياه را پرپشت و استوانه اي شكل مي سازد، ساقه ها پوشيده از تيغ بوده و برگها مركب شانه اي و دندانه دار است.تعداد برگچه ها فرد و بين 7 تا 11 عدد است. گلها معطر، گلبرگها سفيد يا صورتي (گلدهي ارديبهشت تا خرداد)، ميوه قرمز روشن (در مرحله رسيدگي كامل به رنگ قرمز تيره مايل به قهوه اي) و سرشار از ويتامين C (0.3تا 1.5%) مي باشد.
نيازهاي اكولوژيكي:
اين گياه در سايه آفتاب مي رويد و خشكي را به خوبي تحمل مي كند. مناسب ترين خاكها براي كشت نسترن كوهي خاكهاي با بافت متوسط و سنگين حاوي مقادير متوسط مواد و عناصر غذايي است ولي در مجموع گياهي مقاوم به شرايط نامساعد است و در مناطقي كه داراي محدوديت آب يا خاكهاي غير حاصلخيزي است نيز به خوبي رشد و نمو مي كند.
تكثير گياه:
تكثير نسترن كوهي توسط بذر صورت مي گيرد . پس از جمع آوري دانه هاي داخل ميوه آنها را بايد كشت كرد. دانه ها براي مدت نسبتا طولاني قوه ناميه (قدرت جوانه زني) مناسبي دارند. دانه ها را در اواسط شهريور ماه اقدام به كشت در خزانه هاي مخصوص مي كنند. پس از آبياري مناسب، منظم و وجين علفهاي هرز سطح خزانه ، در بهار سال آينده بذرها سبز مي شود و در پاييز به زمين اصلي منتقل مي كنند.به علت پر رشد بودن سريع فاصله رديفها پر مي شود.
كاربرد:
بلوارها ، حاشيه جاده ها و در داخل پاركها (قسمتي كه بافت خاك مناسب كشت گياهان ديگر را ندارد)
برداشت محصول:
هنگامي كه رنگ آن قرمز براق شد. چنانچه ميوه با سرما مواجه شود يا مدت بيشتري روي گياه بماند قسمت گوشتي ميوه نرم و خميري مي شود و فاقد ويتامين C و ارزش دارويي مي شود. برداشت ميوه نارس نيز مطلوب نيست زيرا ويتامين آن كم است.
براي خشك كردن ميوه از خشك كنهاي الكتريكي استفاده كرد و در دماي مناسب براي خشك كردن 80 تا 90 درجه سانتيگراد است و رطوبت مجاز در ميوه هاي خشك شده 12% است مقدار ميوه 8 تا 10 تن در در هكتار است
|