اولین تیم باشگاه فوتبال چلسی در سپتامبر ۱۹۰۵
باشگاه فوتبال چلسی در مارس ۱۹۰۵ رسماً بنیان نهاده شد[۱۳] و در مدت زمان کوتاهی به مسابقات فوتبال انگلیس راه یافت. در سال‌های نخستین، این باشگاه دستاوردهای اندکی به‌دست آورد که می‌توان به رسیدن به فینال جام حذفی فوتبال انگلیس در سال ۱۹۱۵ اشاره کرد. در بازی پایانی پس از باخت در برابر باشگاه فوتبال شفیلد یونایتد قهرمانی را از دست داد ولی با این وجود برای بازیکنان خود شهرت فراوان کسب کرد.[۱۴]
تد دریک بازیکن سابق باشگاه فوتبال آرسنال و انگلیس در سال ۱۹۵۲ میلادی[۱۵] به عنوان سرمربی به چلسی آمد و شروع به نوسازی باشگاه کرد. وی توانست باشگاه فوتبال چلسی را در فصل ۵۵–۱۹۵۴ قهرمان لیگ دسته اول انگلستان کند.[۱۶] فصل بعد یوفا، جام باشگاه‌های اروپا را راه‌اندازی کرد اما با اعتراض تیم‌های لیگ برتر و فدراسیون فوتبال، چلسی پیش از شروع بازی‌ها، از جام کنار گذاشته شد.[۱۷]
نمودار نتایج تیم چلسی از فصل ۰۶ - ۱۹۰۵ تا فصل ۰۸ - ۲۰۰۷
چلسی در دهه ۱۹۶۰ به رقابت با حریفان در لیگ دسته اول، جام اتحادیه و جام حذفی پرداخت که در فصل ۶۵–۱۹۶۴ توانست قهرمان جام اتحادیه فوتبال انگلیس شود.[۱۸] چلسی در سال ۱۹۷۰، پس از پیروزی با نتیجه ۲–۱ مقابل باشگاه فوتبال لیدز یونایتد، قهرمان جام حذفی فوتبال انگلیس شد،[۱۹] همچنین توانست نخستین قهرمانی اروپایی خود را در جام در جام اروپا با پیروزی مقابل باشگاه فوتبال رئال مادرید در آتن به دست آورد.[۲۰]
اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی دوران نابسامانی برای چلسی بود، باشگاه دچار مشکلات مالی بسیاری شده بود،[۲۱] فروش ستارگان، باشگاه را با افت شدیدی مواجه کرد.[۲۲] در سال ۱۹۸۲ باشگاه توسط کن بیتس خریداری شد.[۲۳] چلسی در مسابقات بخت کمی برای نتیجه‌گیری داشت و برای نخستین بار در حال سقوط به لیگ دسته سوم بود ولی جان نیل توانست چلسی را در فصل ۸۴–۱۹۸۳ به لیگ بالاتر برساند. این تیم که در سال ۱۹۸۸ بار دیگر به لیگ دسته دوم سقوط کرده بود، بلافاصله در فصل ۸۹–۱۹۸۸ به لیگ دسته اول بازگشت.[۲۴]
هواداران باشگاه چلسی در ورزشگاه خانگی خود
بعد از یک نبرد طولانی مدت قانونی، کن بیتس به مالکیت مطلق بر ورزشگاه باشگاه در سال ۱۹۹۲ رسید.[۲۵] چلسی در سال ۱۹۹۴ به فینال جام حذفی فوتبال انگلیس راه یافت اما نتوانست قهرمانی این مسابقات را به دست آورد.[۲۶] در سال ۱۹۹۶ رود گولیت به عنوان بازیکن - مربی هدایت باشگاه چلسی را به دست گرفت،[۲۷] وی در سال ۱۹۹۷ جام حذفی فوتبال انگلیس را تصاحب کرد.[۲۸] گولیت در سال ۱۹۹۸ جای خود را جان لوکا ویالی داد.[۲۹] او نیز به نفع یک ایتالیایی دیگر یعنی کلودیو رانیری برکنار شد. رانیری از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ سرمربی باشگاه چلسی بود.[۳۰]
در ژوئن ۲۰۰۳ میلادی، بیتس باشگاه فوتبال چلسی را به مبلغ ۱۴۰ میلیون پوند، به یک میلیاردر روس‌تبار به نام رومن آبراموویچ فروخت که این رویداد به بزرگ‌ترین خرید و فروش باشگاه در تاریخ فوتبال انگلستان تبدیل شد.[۸] این در حالی بود که رانیری قادر به نتیجه‌گیری مناسب نبود به همین دلیل ژوزه مورینیو جایگزین او شد.[۳۱] چلسی با مورینیو دو قهرمانی در لیگ برتر انگلیس در فصل‌های (۰۵-۲۰۰۴[۳۲] و ۰۶–۲۰۰۵[۳۳]) به دست آورد.
همچنین مورینیو قهرمانی جام حذفی (۲۰۰۷[۳۴]) و جام اتحادیه (۲۰۰۵[۳۵] و ۲۰۰۷[۳۶]) را به افتخارات باشگاه اضافه کرد. در سپتامبر ۲۰۰۷ آورام گرانت جایگزین مورینیو شد.[۳۷] در همان فصل چلسی برای اولین بار به فینال لیگ قهرمانان اروپا صعود کرد اما در ضربات پنالتی، بازی را به تیم منچستر یونایتد واگذار کرد،[۳۸] در پی این نتیجه گرانت اخراج شد.[۳۹]
مربی بعدی فیلیپه اسکولاری بود که در ژوئیه ۲۰۰۸ به چلسی پیوست.[۴۰] اسکولاری نیز به دلیل نتایج ضعیف تیمی از کار برکنار شد.[۴۱] گاس هیدینگ مربی هلندی به عنوان سرمربی جدید باشگاه چلسی انتخاب شد[۴۲] و توانست این تیم را در سال ۲۰۰۹ قهرمان جام حذفی فوتبال انگلیس کند.[۴۳] اما مربی سابق باشگاه آث میلان کارلو آنچلوتی به عنوان مربی جدید باشگاه چلسی برگزیده شد.[۴۴] وی در اولین فصل حضورش موفق به کسب قهرمانی در لیگ برتر انگلیس و جام حذفی فوتبال انگلیس موسوم به دوگانه انگلیس شد.[۴۵] آنجلوتی در ماه مه ۲۰۱۱ از چلسی جدا شد و آندره ویلاس-بوآس مربی سابق تیم پورتو جایگزین وی شد.[۴۶]
استمفورد بریج
نوشتار اصلی: استمفورد بریج
چلسی در مقابل وست برومویچ آلبیون در ۲۳ سپتامبر ۱۹۰۵؛ چلسی ۱ – ۰ برنده شد.
استمفورد بریج تنها ورزشگاه باشگاه چلسی از ابتدا تاکنون بوده که رسماً از تاریخ ۲۸ آوریل ۱۸۷۷ افتتاح شده‌است.[۴۷] در ۲۸ سال اول تاسیس، استمفورد بریج مورد استفاده دیگر ورزش‌ها به غیر از فوتبال مانند ورزش دو و میدانی نیز قرار داشته.[۴۸] در سال ۱۹۰۴ میلادی برادران گاس میرس و جوزف میرس ورزشگاه را خریداری کرده‌اند تا فقط بازی‌های تیم چلسی در آن برگزار شود.[۴۷]
خانواده میرز برای طراحی جدید ورزشگاه، آرشیبالد لیتش که یکی از برجسته‌ترین معماران اروپا بود را انتخاب کردند که طرح اصلی ورزشگاه کنونی را طراحی و اجرا کند.[۴۹]
آنها پیشنهاد اجاره باشگاه را به باشگاه فوتبال فولهام دادند اما این پشنهاد رد شد بنابراین صاحبان باشگاه تصمیم به استفاده از زمین در موارد دیگر گرفتند.[۵۰]
طراحی و تهیه نقشه اصلی ورزشگاه شروع شد به طوری که جایگاه تماشاگران در حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر برآورد شده بود.[۴۷] در اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی ساخت جایگاه جنوبی ورزشگاه که دارای سقف بود انجام شد. این ورزشگاه به خانه هواداران باشگاه چلسی تبدیل شد که وفادارترین و پورشورترین تماشاگران در دهه‌های ۱۹۶۰، ۷۰ و ۸۰ میلادی بودند.[۵۱]
نمایی از غرب ورزشگاه استمفورد بریج
در سال‌های پایانی دهه ۱۹۶۰ میلادی و اوایل ۱۹۷۰ میلادی طرح جدید ورزشگاه با ظرفیت ۵۰۰۰۰ نفر را اجرا کردند که تماماً دارای صندلی بود.[۴۷] ساخت قسمت شرقی ورزشگاه در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد که هزینه‌ای بسیاری برای باشگاه به همراه داشت که منجر به فروختن ورزشگاه به توسعه‌دهندگان آن شد و تا اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی یک جنگ طولانی مدت قانونی را ایجاد کرد.[۴۷] قسمت‌های شمال، شرق و بخش‌هایی از جنوب ورزشگاه که تماماً دارای صندلی بود تا سال ۲۰۰۱ به طور کامل تکمیل شد.[۴۸]
آرم و نماد باشگاه
از ابتدای تأسیس باشگاه چلسی تا کنون چهار نماد و آرم در تاریخ باشگاه چلسی مورد استفاده قرار گرفته و همه تحت تغییرات جزئی انتخاب شده بودند.[۵۲] در سال ۱۹۰۵ اولین آرم باشگاه انتخاب شد که نمادی از یک بازنشسته باشگاه بود. لقب بازنشستگان به مدت نیم قرن در باشگاه چلسی مورد استفاده قرار گرفت [۵۳] در سال ۱۹۵۲ میلادی تد دریک در راستای تغییر و تحول در باشگاه اصرار به حذف نام بازنشسته داشت به همین دلیل نماد جدید انتخاب شد.[۵۴]
نماد شیر آبی رنگ نماد بعدی باشگاه چلسی بود به مدت سه دهه مورد استفاده قرار گرفت[۵۵] این آرم از سه گل رز قرمز به نمایندگی از کشور انگلستان و دو توپ فوتبال در حاشیه‌ها تشکیل می‌شد که در سال ۱۹۶۰ میلادی با تصویب نهایی مورد استفاده قرار گرفت.[۵۴]
در سال ۱۹۸۶ میلادی کن بیتس مالک باشگاه چلسی برای ایجاد تغییر و تحول نماد آرم باشگاه را تغییر داد.[۵۴] آرم جدید شامل دایره‌ای آبی رنگ بود که شیر زرد رنگ و کلمات C.F.C در میان آن قرار گرفته بودند، این نماد با مدت ۱۹ سال به عنوان آرم اصلی باشگاه چلسی به کار برده می‌شد.[۵۲] با روی کار آمدن مدیریت جدید در رأس باشگاه آرم باشگاه بار دیگر تغییر کرد و دومین نماد تاریخ باشگاه چلسی یعنی نماد شیر آبی رنگ با اندکی تغییر دوباره مورد استفاده قرار گرفت. [۱۰]
-
آرم باشگاه چلسی از سال ۱۹۵۳–۱۹۰۵
-
آرم باشگاه چلسی از سال ۱۹۸۶–۱۹۵۳
-
آرم باشگاه چلسی از سال ۲۰۰۵–۱۹۸۶
-
آرم باشگاه چلسی از سال ۲۰۰۵ تاکنون
لباس تیم
نخستین لباس تیم چلسی - سال‌های ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۲ تیم چلسی همیشه لباس آبی بر تن کرده‌است البته در ابتدا رنگ آبی لباس روشن‌تر از لباس کنونی بوده‌است. همچنین رنگ جوراب‌ها در ابتدا آبی تیره بوده اما اکنون از رنگ سفید استفاده می‌شود، شورت ورزشی نیز از سفید به آبی تغییر رنگ داده‌است. این تغییرات در سال ۱۹۱۲ انجام شده‌است.[۵۶] در دهه ۱۹۶۰ میلادی تامی دوچرتی که مربی چلسی بود خواهان تغییر شورت آبی و جوراب سفید برای تغییر و تحول شده بود که این تغییر در فصل ۱۹۶۵ - ۱۹۶۴ لحاظ شد.[۵۷]
در دهه ۱۹۶۰ در یک بازی تیم چلسی لباس راه راه سفید و مشکی همانند لباس تیم اینتر میلان بر تن کرده‌است.[۵۸] از دیگر لباس‌های به یاد ماندنی چلسی می‌توان به لباس با راه راه سبز در دهه ۱۹۸۰، لباس با راه راه‌های سفید و قرمز در اوایل دهه ۱۹۹۰ و لباس با راه راه‌های سربی و نارنجی در اواسط دهه ۱۹۹۰ اشاره کرد.[۵۹]
شرکت آدیداس حامی و تأمین‌کننده لباس‌های ورزشی باشگاه چلسی است که بر اساس قرارداد سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ میلادی اسپانسر این باشگاه بوده‌است. پیش از این شرکت آمبرو در سال‌های (۸۱–۱۹۶۸)، Le Coq Sportif در سال‌های (۸۶–۱۹۸۱)، مجموعه باشگاه چلسی در سال‌های (۸۷–۱۹۸۶) و همچنین شرکت آمبرو در سال‌های (۲۰۰۶–۱۹۸۷) پشتیبان و اسپانسر لباس‌های ورزشی باشگاه چلسی بوده‌اند. باشگاه در اواسط فصل ۸۴–۱۹۸۳ با شرکت گلف ایر به عنوان اسپانسر باشگاه و تبلیغات بر روی پیراهن‌های ورزشی تیم به توافق رسیدند. پس از آن باشگاه با شرکت گرانگ فارمس و بای لین تی و کمپانی ایتالیایی سیمود قبل از قرارداد طولانی مدت با شرکت سازنده کامپیوتر کمودور اینترنشنال در سال ۱۹۸۹ قرارداد همکاری امضاء کرده‌اند. اسپانسرهای بعدی باشگاه شرکت‌های کورس در سال‌های (۹۷–۱۹۹۵)، اتوگلس در سال‌های (۲۰۰۱–۱۹۹۷) و هواپیمایی امارات در سال‌های (۲۰۰۵–۲۰۰۱) بوده‌اند. شرکت سامسونگ اسپانسر فعلی باشگاه چلسی است[۶۰] که در فصل ۰۸–۲۰۰۷ میلادی به تبلیغات در زمینه گوشی موبایل پرداخته‌است.[۶۱]
طرفداران و رقابت‌ها [ویرایش]
طرفداران تیم چلسی در بازی چلسی و تاتنهام - ۱۱ مارس ۲۰۰۶
هواداران باشگاه چلسی به طور متوسط در رده پنجم حضور مداوم در ورزشگاه‌های خود قرار دارند.[۶۲] همچنین این تیم با داشتن ۴۰٬۰۰۰ تماشاگر به طور ثابت در هر بازی در ورزشگاه استمفورد بریج در رده پنجم تیم‌های انگلیسی قرار دارد. میانگین تماشاگران چلسی نیز ۴۱٬۴۲۳ نفر است.[۱۲] چلسی با داشتن هواداران بسیار در نقاط مختلف لندن و انگلیس اعم از اقشار کارگر و ثروتمند از تیم‌های محبوب در کشور انگلستان و جهان محسوب می‌شود.[۶۳]
شهرآورد غرب و شمال لندن از مهم‌ترین بازی‌های چلسی در شهر لندن است. براساس نظرسنجی سال ۲۰۰۴ توسط سایت Planetfootball.com نشان می‌دهد که هواداران تیم چلسی تیم‌های آرسنال، تاتنهام و منچستر یونایتد را مهم‌ترین رقیبان تیم خود می‌دانند.[۶۴] رقابت چلسی و تاتنهام از فینال جام اتحادیه فوتبال انگلیس در سال ۱۹۶۷ شروع شده‌است که اولین فینال مابین این دو تیم لندنی بوده. همچنین بازی‌های دو تیم چلسی و لیدز یونایتد در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ از حساسیت‌های زیاد برخوردار بوده‌است، مخصوصاً فینال بحث برانگیز جام اتحادیه در سال ۱۹۷۰.[۶۵] رقابت با تیم لیورپول نیز پس از بازی نیمه‌نهایی این دو تیم در لیگ قهرمانان اروپا و انتقال فرناندو تورس از لیورپول به چلسی شدت گرفته‌است.[۶۶]
رکوردها
نوشتار اصلی: فهرست سوابق و آمارهای باشگاه فوتبال چلسی
فرانک لمپارد بازیکن حال حاضر چلسی و رکورددار بیشترین بازی و بیشترین گل‌زده در بین بازیکنان تیم
بیشترین حضور و بازی برای تیم چلسی در اختیار رون هریس کاپیتان سابق چلسی با ۷۹۵ بازی مابین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۸۰ می‌باشد که بعید است به‌زودی این رکورد شکسته شود.[۶۷] فرانک لمپارد با بیش از ۵۰۰ بازی رکورددار بیشترین بازی در بین بازیکن حال حاضر باشگاه است.[۶۸] در بین دروازه‌بانان نیز پیتر بونتی با ۶۰۰ بازی (۷۹–۱۹۵۹) یکی از رکورداران تاریخ باشگاه چلسی است.[۶۹]
بابی تامبلینگ با ۲۰۲ گل‌زده برای چلسی گلزن‌ترین بازیکن این باشگاه از ابتدا تاکنون بوده‌است. این رکورد مابین سال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۷۰ و در ۳۷۰ بازی به دست آمده‌است.[۶۷] دیگر بازیکنانی که بیش از ۱۰۰ گل برای باشگاه چلسی به ثمر رسانده‌اند می‌توان به جورج هیلسدون (۱۲–۱۹۰۶)، جورج میلس (۳۹–۱۹۲۹)، روی بنتلی (۵۶–۱۹۴۸)، جیمی گریوس (۶۱–۱۹۵۷)، پیتر آسگود (۷۴–۱۹۶۴ و ۷۹–۱۹۷۸)، کری دیکسون (۹۲–۱۹۸۳)، فرانک لمپارد (–۲۰۰۱) و دیدیر دروگبا (–۲۰۰۴) اشاره کرد. دیکستون با ۱۹۳ گل در رده دوم گلزن‌ترین بازیکنان چلسی قرار دارد. گریوس نیز با ۴۳ گل بهترین گلزن تاریخ باشگاه در یک فصل (۶۱–۱۹۶۰) محسوب می‌شود. فرانک لمپارد نیز با ۱۶۶ گل بهترین بازیکن حال حاضر باشگاه است.[۶۸]
بیشترین حضور هواداران و تماشاگران در ورزشگاه خانگی چلسی که به صورت رسمی ثبت شده در بازی با تیم آرسنال در مسابقات لیگ دسته اول انگلستان در سال ۱۹۳۵ بوده‌است که ۸۲٬۹۰۵ در ورزشگاه حضور داشته‌اند[۷۰] بازسازی ورزشگاه استمفورد بریج و نصب صندلی در تمام جایگاه‌ها در دهه ۱۹۹۰ میلادی،[۷۱] ظرفیت ورزشگاه را به ۴۱٬۸۴۱ نفر کاهش داد.[۱]
چلسی رکوردهای متعددی در انگلستان و اروپا در اختیار دارد، بیشترین امتیاز کسب شده در یک فصل (۹۵ امتیاز)، کمترین گل خورده در یک فصل (۱۵ گل)،[۷۲] بیشترین پیروزی در یک فصل (۲۹ بازی)[۷۳]، بیشترین بازی بدون گل‌خورده در یک فصل (۲۵ بازی)[۷۴] (تماماً در فصل ۰۵–۲۰۰۴) و بیشترین بازی بدون گل‌خورده از ابتدای فصل (۶ بازی) (در فصل ۰۶–۲۰۰۵) از آن جمله‌است.[۷۵]
این باشگاه با پیروزی ۲۱ بر صفر مقابل باشگاه فوتبال Jeunesse Hautcharage در جام در جام اروپا سال ۱۹۷۱ یک رکورد در مسابقات اروپایی به جا گذاشته‌است.[۷۶] چلسی رکورد ۸۶ بازی بدون شکست در ورزشگاه خانگی خود از ۲۰ مارس ۲۰۰۴ تا ۲۶ اکتبر ۲۰۰۸ را در اختیار دارد. همچنین چلسی ۶۳ بازی بدون شکست مابین سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۰ را به همراه تیم لیورپول در اختیار دارد.[۷۷][۷۸] چلسی رکورد ۱۱ بازی بدون شکست مابین ۲۵ آوریل ۲۰۰۸ تا ۶ دسامبر ۲۰۰۸ را نیز در اختیار دارد.[۷۹]
چلسی در فهرست رکوردداران «اولین‌ها» به همراه تیم آرسنال برای اولین بار در تاریخ ۲۵ اوت ۱۹۲۸ در بازی مقابل سوانسی تاون لباس‌های دارای شماره برتن کرده‌اند.[۸۰] تیم چلسی برای اولین بار در انگلستان در یک مسابقه داخلی با هواپیما برای دیدار با باشگاه فوتبال نیوکاسل در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۹۵۷ سفر کرده است[۸۱] و برای اولین بار در لیگ دسته اول در روز یک‌شنبه مسابقه داده‌است، این بازی در تاریخ ۲۷ ژانویه ۱۹۷۴ مقابل تیم استوک سیتی بوده‌است. همچنین چلسی در یک بازی مقابل تیم فوتبال ساوت‌همپتون که در سال ۱۹۹۹ برگزار شده‌است بدون بازیکن انگلیسی و ایرلندی به میدان رفته‌است.[۸۲] چلسی در ۱۹ مه ۲۰۰۷ اولین تیم پیروز در ورزشگاه جدید ومبلی و آخرین تیم پیروز در ورزشگاه ومبلی قبل از بازسازی بوده‌است.[۸۳] چلسی در فصل ۱۰-۲۰۰۹ برای اولین بار به رکورد ۱۰۰ گل‌زده در یک فصل در تاریخ لیگ برتر رسیده‌است.[۴۵]
چلسی در فرهنگ عامه [ویرایش]
جشن بازیکنان تیم چلسی بعد از دو قهرمانی در فصل ۱۰–۲۰۰۹
در سال ۱۹۳۰ فیلم بازی بزرگ با مضمونی فوتبالی ساخته شده[۸۴] که در آن جک کوک بازیکن سابق باشگاه چلسی و بازیکن آن زمان باشگاه میلوال به بازی پرداخته‌است.این بازیکن در صحنه‌های مختلفی از این فیلم مانند سکانس‌هایی که در ورزشگاه استمفورد بریج ساخته شده‌است حضور پیدا کرده، همچنین اندرو ویلسون، جورج میلس و سام میلینگتون به عنوان بازیگر مهمان نیز در این فیلم حضور داشته‌اند.[۸۵] به دلیل سوابق منفی هواداران باشگاه چلسی در زمینه خشونت‌های فوتبالی در فیلم‌هایی همانند کارخانه فوتبال به این موضوع پرداخته شده‌است.[۸۶]
چلسی تا دهه ۱۹۵۰ رابطه نزدیکی با سالن‌های موسیقی داشت و بازیکنانی مانند جورج روبی در زمینه موسیقی نیز فعال بودند.[۸۷]
تک آهنگ «آبی رنگ است» که برای فینال جام حذفی ۱۹۷۲ انگلستان با صدای تمامی بازیکنان تیم چلسی ساخته شده‌بود توانست در رتبه پنجم موسیقی‌های سال این کشور قرار بگیرد.[۸۸] بعدها آهنگ «سفید رنگ است» با اقتباس از این آهنگ برای تیم ونکوور ویت‌کاپس ساخته شده‌است.[۸۹] همچنین آهنگ «روز آبی» به دلیل رسیدن تیم چلسی به فینال جام اتحادیه فوتبال انگلستان در سال ۱۹۹۷ توسط سوگز و به همراه بازیکنان باشگاه خوانده شد که توانست تا رتبه ۲۲ بهترین آهنگ‌های انگلیس نیز صعود کند.[۹۰] برایان آدامز از هواداران تیم چلسی[۹۱] آهنگ «ما برد می‌خواهیم» را برای این تیم خوانده‌است.[۹۲]
منبع: ویکی پدیا