به بهانه كنسرت شهرام ناظری و گروه مولوی در كاخ نیاوران
3 دهه فعالیت متفاوت و جستجوگرانه شهرام ناظری موجب شده است این هنرمند آواز، چهره‌ای جهانی پیدا كند. اعطای بالاترین نشان فرهنگی لژیون دونور، شاید بهترین ارمغان این نوگرایی و خستگی‌ناپذیری یك هنرمند ایرانی است كه در حقیقت به غنای فرهنگ و هنر ایران افزود. ماندگاری و تاثیرگذاری آثار ناظری از اندك‌اندك، كاروان شهید و آتش در نیستان گرفته تا سفر عسرت (كه هنوز در ایران منتشر نشده است) و مولویه و لولیان، طیف گسترده‌ای از مخاطبان را دربر گرفته است.
او معتقد است هنرمندان و بویژه خوانندگان در ۳ گروه جای می‌گیرند. گروه اول در جا می‌زنند و شاید ۳۰ سال یكنواخت و مكرر می‌خوانند، گروه دوم نه‌تنها در جا كه عقبگرد می‌كنند و گروه اندكی در تلاش و تكاپو برای حركت به سمت جلو هستند. او بی‌آن كه ادعایی برای پویایی خویش داشته باشد بر این سخن اصرار دارد كه می‌خواهد دست‌كم جزو گروه اول و دوم نباشد. گفتگوی كوتاه حاضر را به انگیزه كنسرت اخیرش كه از ۱۷ تا ۲۲ مرداد در كاخ موزه نیاوران برگزار می‌شود، می‌خوانیم.
● سال گذشته تقریبا همه بزرگان موسیقی كنسرت دادند. دلیل سكوت شما چه بود؟
▪ سال گذشته برای من سال خاصی بود و به دلیل موضوع اهدای جایزه شوالیه و ارتباطات زیاد با خبرنگاران و برنامه‌های مرتبط با آن مساله كه طبیعتا حواشی خاص خودش را داشت، فرصتی نشد تا به كنسرت و اجرای برنامه بپردازم و امسال احساس كردم كه باید كنسرتی بگذارم و البته خیلی از دوستان نیز مرا ترغیب كردند این كار را بكنم.
● و قرار شد این كنسرت در قالب تور داخلی برگزار شود؟
▪ بله. اگر خدا بخواهد! فعلا كه برنامه یزد و ارومیه ما عقب افتاد و ...
● می‌خواهید بگویید اجرای كنسرت در شهرستان‌ها با مشكل مواجه است؟
▪ به هر حال جو طوری است كه مثل سابق پذیرای موسیقی نیست و امیدوارم این جو استمرار نداشته باشد، چون شهرستانی‌ها خیلی محرومند و خیلی هم عاشق و وقتی ما یك برنامه می‌گذاریم مثل یك نفس تازه و بسیار تاثیرگذار است، بخصوص كنسرتی كه حاوی یك موسیقی اصیل و ارجمند باشد و از اشعار و ادبیات باشكوه ایران استفاده شده باشد.
● در مصاحبه مطبوعاتی اخیرتان كه در خانه هنرمندان برگزار شد گفتید دوست ندارید شهرام ناظری ۳۰ سال پیش باشید. برای مردم جالب است و كنجكاوند بدانند در كنسرت امسال چه آثاری را اجرا می‌كنید. شهرام ناظری امسال چگونه است؟
▪ همان‌طور كه گفتم آثار نویی هست كه ارائه می‌كنیم و در كنار آن هم برخی آثاری كه مردم با آن خاطره دارند و برایشان نوستالژی دارد مثل قطعه آتش در نیستان را اجرا می‌كنیم. در ضمن ۲ قطعه كردی آماده كرده‌ایم كه ویژگی و لحن خاصی دارد و مربوط به منطقه خاصی به نام شكاك است.
به هر حال در كنار اینها آثار خاطره‌‌انگیز مردم را هم كه بسیار قابل احترام است، اجرا می‌كنیم.
● آیا در گروه مولوی تغییراتی به وجود آمده است؟
▪ در حد این‌كه برخی نوازندگان گروه در جای دیگر و گروه دیگری درگیر هستند ممكن است تغییراتی پیش بیاید.
● تركیب گروه مولوی در اجرای اخیر چیست؟
▪ آقایان صابر نظرگاهی تار، شهرام غلامی بربط، شهرام محمدی سه‌تار بم و دیوان، شروین مهاجر كمانچه، سیاوش ناظری دف و همچنین خانم نگار خار كن هم كمانچه آلتو.
● همان‌طور كه می‌دانید سال گذشته به نام مولانا نام‌گذاری شد و امسال سال رودكی است. آیا فعالیت شما كماكان در خصوص مولوی ادامه خواهد داشت؟
▪ من قبلا هم گفته‌ام كه به اتفاق پسرم حافظ ناظری ۲ پروژه در دست اجرا داریم. یكی پروژه مولوی و دیگری پروژه فردوسی كه با همكاری نوازندگانی از كشورهای مختلف صورت می‌گیرد.
پروژه مولوی به پایان نرسیده است، هر چند اجراهای مختلفی را در آمریكا و اروپا داشته‌ایم و قطعا كار با استفاده از اشعار مولانا برای من پایان‌ناپذیر است، چون این عشق در من وجود دارد و مربوط به یك‌سال و دو سال هم نیست و پروژه فردوسی هم از سال آینده یا دو سال آینده آغاز می‌شود و فعلا در مرحله مطالعه و تمرین است.
● شما یكی از هنرمندان و خوانندگانی بودید كه رویكردی به شعر نو داشتید، آن هم در آواز و نه‌‌فقط در تصنیف، اما گویا مدتی است آثاری در این زمینه تولید نمی‌كنید. آیا علت خاصی دارد؟ آیا دیگر نمی‌خواهید از شعر نو بهره ببرید؟
▪ نه، به هیچ وجه. یكی از اهداف مهم در زندگی هنری‌ام استفاده از شعر نو و بیان موسیقایی و آوازی آن است. همواره در كنار جستجوی من برای یافتن الحان حماسی و موسیقی كهن آوازی، استفاده از اشعار نوپردازان یك اصل بوده است.
● شما بتازگی و در هفته گذشته در فستیوال تابستانه آكروپولیس یونان به اجرای برنامه پرداختید. آن برنامه چگونه بود؟
▪ خیلی خوب و راضی كننده بود. در آن برنامه به اتفاق علی‌اكبر مرادی، نوازنده تنبور و پژمان حدادی، نوازنده سازهای كوبه‌‌ای و نوازنده‌ای از یونان به نام ماتیوس كه لیرا می‌نوازد برنامه‌ای اجرا كردیم.
معمولا در این‌گونه فستیوال‌ها از قبل هماهنگی‌‌ها انجام می‌شود و فرصت خوبی است تا مخاطبان با موسیقی ملل آشنا شوند.
● به عنوان آخرین سوال بفرمایید كه درباره حركت اخیر خانه موسیقی در اعتراض به رعایت نشدن قانون كپی رایت و شیوه تعامل نیروی انتظامی با برگزار كنندگان كنسرت‌ها چه نظری دارید و آیا با این حركت موافقید؟
▪ قطعا. من همواره از این‌كه آثار هنرمندان بدون رعایت حقوق معنوی آنها مورد استفاده یا در حقیقت دستبرد قرار می‌گیرد اعتراض داشته‌ام. همیشه آثارم مثل گوشت قربانی تقسیم شده است و معلوم است كه من با این‌گونه اقدامات كه به منظور تامین حقوق مادی و معنوی هنرمندان است، موافقم.