عادت ماهيانه(Menstruation )
عادت ماهيانه يا قاعدگي چيست ؟
عادت ماهيانه خونريزي ماهانه از رحم بانوان مي باشد. به نامهاي ديگري مانند قاعدگي ، منس و پريود هم خوانده مي شود.خون قاعدگي تركيبي از خون كامل و بافتهاي ريزش كرده رحم مي باشد.اكثر دوره هاي قاعدگي بين 3 تا 5 روز طول مي كشد.
سيكل قاعدگي چيست ؟
خونريزي قاعدگي قسمتي از سيكل قاعدگي مي باشد.در يك سيكل قاعدگي بدن زنان تغييراتي مي كند تا هر ماه براي باردار شدن آمادگي داشته باشد.يك سيكل قاعدگي از اولين روز خونريزي قاعدگي شروع مي شود.متوسط زمان يك سيكل قاعدگي نرمال 28 روز است.اما يك سيكل نرمال ممكن است از 23 تا 35 روز متفاوت باشد.
ارگانهاي دخيل در ايجاد يك سيكل قاعدگي عبارتد از : مغز ، غده هيپوفيز ، رحم و گردن رحم ، تخمدانها و لوله هاي فالوپ و واژن.تغيير سطح هورمونهاي جنسي در بدن باعث ايجاد مراحل مختلف سيكل قاعدگي مي شود.دو هورمون اصلي مرتبط با قاعدگي كه توسط تخمدانها توليد مي شوند عبارتند از استروژن و پروژسترون. هورمونهاي FSH و LH كه در هيپوفيز ساخته مي شوند نيز در اين امر سهيم هستند.در يك سيكل قاعدگي چه اتفاقي مي افتد؟
در نيمه اول سيكل ميزان استروژن بالا رفته و باعث رشد و افزايش سلولهاي رحمي مي شود.در پاسخ به هورمون FSH يك تخمك در داخل يكي از تخمدانها شروع به رشد مي كند.در حوالي روز 14 از يك سيكل 28 روزه در پاسخ به هورمون LH تخمك از تخمدان جدا مي شود.اين مرحله تخمك گذاري ناميده مي شود.در نيمه دوم سيكل تخمك وارد لوله فالوپ كه بين تخمدا ن و رحم قرار دارد مي شود.در اين مرحله پروژسترون بالا رفته و رحم را آماده بارداري مي كند.اگر در اين مرحله تخمك توسط اسپرم بارور شود بارداري رخ خواهد داد.در غير اينصورت تخمك بعد از مدتي از بين مي رود.اگر بارداري رخ ندهد استروژن وپروژسترون كاهش مي يابند و لايه ضخيم رحم ريزش كرده و خونريزي قاعدگي يا عادت ماهيانه را ايجاد مي كند.
يك سيكل قاعدگي نرمال چه ويژگي دارد؟
سيكل قاعدگي يك خانم ممكن است در ماههاي مختلف كاملاً شبيه هم نباشد . از طرف ديگر سيكل هاي هر نفر با ديگري متفاوت است.خونريزيها ممكن است كم ، متوسط و زياد باشد و نيز طول مدت آن مي تواند متفاوت باشد . اگرچه اكثر پريودها 3 تا 5 روز طول مي كشد اما بين 2 تا 7 روز نرمال است.در سالهاي اول شروع قاعدگي و در سنين نزديك به يائسگي سيكلها ممكن است كاملاً نامنظم باشند.
سيكل هاي قاعدگي از چه سني شروع مي شوند؟
سن متوسط شروع قاعدگي حدود 12 سالگي است.اما اين بدان معني نيست كه همه دختران در سن 12 سالگي قاعده مي شوند. يك دختر در فاصله سني 8 تا 16 سالگي ممكن است قاعده شود.
يك خانم تا چه زماني پريود مي شود ؟
زنان تا زمان يائسگي پريود مي شوند.سن متوسط يائسگي حدود 51 سالگي است.يائسگي يعني زن قادر به توليد تخمك نبوده و نمي تواند ديگر باردار شود.مانند قاعدگي سن شروع يائسگي هم مي تواند متفاوت باشد.
چه زماني بايد به پزشك مراجعه كرد ؟
در موارد زير بايد با پزشك خود مشورت كنيد:
چه زماني بايد به پزشك مراجعه كرد ؟در موارد زير بايد با پزشك خود مشورت كنيد:عدم شروع قاعدگي تا سن 16 سالگي متوقف شدن بي دليل عادات ماهيانه خونريزي بيش از 7 روز حجم زياده از حد خونريزي در صورتي كه در فاصله بين پريودها خونريزي داشته باشيد درد شديد هنگام قاعدگيچه مشكلاتي ممكن است زنان در مورد قاعدگي داشته باشند؟زنان ممكن است مشكلات مختلفي با دوره هاي قاعدگي خود داشته باشند برخي از شايعترين آنها عبارتند از :آمنوره يا عدم وجود عادات ماهيانه: اين لغت زماني به كار مي رود كه يك دختر خانم تا 16 سالگي پريود نشده باشد ( آمنوره اوليه ) و يا اينكه عادات ماهيانه در خانمي كه قبلاً قاعدگي مرتب داشته است قطع شود( آمنوره ثانويه ).علل اصلي آمنوره عبارتند از :بارداري ، شيردهي ، كاهش وزن شديد دراثر يك بيماري وخيم ، ورزش سنگين ، استرس و رژيم هاي غذايي سخت .اختلالات هورموني يا بيماريهاي دستگاه تناسلي نيز ممكن است عامل بيماري باشند. ديسمنوره يا قاعدگي دردناك : عبارتست از درد خفيف تا بسيار شديد در هنگام خونريزي ماهيانه .معمولاً در زنان و دختران جوان علت خاصي ندارد. هورموني به نام پروستاگلندين عامل اين مشكل است.بعضي از انواع مسكنها مانند ايبو پروفن و مفناميك اسيد مي توانند درد را كاهش دهند.گاهي اوقات اين مشكل در اثر يك بيماري به نام آندومتريوز مي باشد . خونريزي غير طبيعي از رحم : خونريزي غير طبيعي رحم با خونريزي قاعدگي متفاوت است.اين مشكل ممكن است بصورت خونريزي بسيار حجيم ، خونريزي طولاني مدت ، پريودهاي بسيار نزديك به هم و يا خونريزي بين پريودها خود را نشان دهد.در اوايل سنين قاعدگي و حوالي يائسگي اين اختلالات شايعتر هستند. ديگر علل خونريزيهاي غير طبيعي رحم پوليپها ، فيبروم ها ، عفونتها و علل هورموني هستند.