[ترنم]

بایدها و نبایدهای شارژ باتری لپ تاپ

آیا می دانید چه چیزی از قدرت و عمر شارژ دهی باتری لپ تاپ می کاهد؟ واضح است، شارژ و مصرف کردن متوالی باتری لپ تاپ!
به گزارش شگفت انگیز، البته شما می توانید تاحدی از این امر جلوگیری کرده یا حداقل زمان آن را به تاخیر بیندازید با این حال این امر هرگز نباید موردی نگران کننده برای شما باشد، چرا که باتری یک قطعه مصرفی است و طول عمر محدودی دارد.

راز عمر طولانی باتری تنها شارژ و دشارژ هر چه کمتر باتری لپ تاپ است. یکی از راه ها برای رسیدن به این هدف جدا ساختن باتری از لپ تاپ در مواقع استفاده نکردن از آن است. برای این کار شما پیش از آن که آداپتور لپ تاپ را به برق بزنید (در حالت خاموش)، باتری را جدا ساخته و هر گاه بخواهید در خارج از منزل و محل کار یا در حال حرکت از آن استفاده کنید، تنها چند ساعت پیش از آن (در حالت خاموش) مجددا باتری را به آن متصل کرده و شارژش می کنید. در واقع این روش همیشه عملی نیست.
بدترین موردی که خیلی به باتری صدمه می زند موقعی است که در حالتی که شارژ کافی ندارد آن را روشن کنید که در آن حال سیستم بوت شده و خودبه خود بر اثر کافی نبودن شارژ باتری خاموش شود. چاره این است که پیش از مصرف لپ تاپ بدون اتصال به برق شهری، حتما باتری را شارژ کرده باشید. یک راه منطقی دیگر برای حفظ سلامت باتری لپ تاپ این است که هرگاه بخواهید برای بیشتر از یک هفته بر پایه برق منزل از آن استفاده کنید، لپ تاپ را خاموش کرده و باتری را از آن جدا کنید. البته در این موقعیت باتری نباید خالی از شارژ باشد. در این حالت بهتر است مقدار شارژ باقیمانده لپ تاپ بین ۴۰ تا ۶۰ درصد حداکثر شارژ باتری و محل نگه داری اش حتما خنک باشد.
بایدها و نبایدهای شارژ باتری لپ تاپ
نگهداری باتری با شارژ ۱۰۰درصد یا کمتر از ۴۰درصد و همچنین نگهداریش در محیط گرم به مدت طولانی بیشتر از همه چیز به آن صدمه می زند. اگر باتری با شارژ کامل ۱۰۰درصد نگهداری شود، خیلی زودتر دشارژ می شود. در واقع منظور از همه این کارها جلوگیری از شارژ و دشارژ زیاد باتری لپ تاپ تا حد ممکن است. اگر باتری شارژ شده برای مدتی طولانی به حال خود رها شود، حتما در اثر گذشت زمان مقداری از ظرفیت شارژ خود را از دست می دهد.
پس گرچه این کار مقداری زمان می برد، شما حتما باید پیش از خارج کردن لپ تاپ از منزل شارژش کنید. همیشه در نظر داشته باشید که باتری لپ تاپ برای آن حکم UPS برای تامین برق رایانه های دسکتاپ (PC) در حالت قطع برق و حالت های اضطراری را دارد و نباید دائم از باتری استفاده کنید. البته برای لپ تاپ های امروزی که با راه حل های تازه، مهندسی شده اند، به یک سیستم ایمنی مجهزند که هنگام شارژ شدن کامل لپ تاپ باتری ارتباط باتری با شارژر را قطع کرده و همچنین موقعی که لپ تاپ به برق است، حالت شارژ را غیرفعال می کند.
اما در مورد برخی انواع لپ تاپ ها که جنس باتری خوب و سیستم ایمنی خوبی ندارند، گاهی این سیستم های مدیریت قدرت و ایمنی باتری در حفظ سلامت و طول عمر آنها چندان مؤثر نیستند. در این گونه لپ تاپ ها به علت نامرغوب بودن جنس باتری و سیستم ایمنی خودکار شارژ باتری نامناسب، با این که صاحبانشان در طول روز تنها مدت کوتاهی بر پایه باتری از آنها استفاده می کنند، پس از سه سال استفاده تنها ۷۵درصد از ظرفیت نگهداری شارژ باتری لپ تاپ باقی می ماند.
راهنمای انواع باتری های لپ تاپ
طبیعی است که باتری لپ تاپ ها باید عمری نسبتا طولانی داشته باشند. باتری یک لپ تاپ خیلی خوب و سطح بالای امروزی باید زمان دوام شارژدهی بین ۸ تا ۱۲ ساعت را ارائه دهد. یک کاربر عادی که به طور متوسط روزانه حداکثر ۶ ساعت از باتری لپ تاپ استفاده گرده و حدود صد دفعه در سال آن را خالی و شارژ می کند. یک چنین باتری کلا در تمام عمر خود بین ۵۰۰ تا یکهزار دفعه می تواند شارژ شود.
پس با این حساب طول عمر یک باتری لپ تاپ مدرن امروزی باید بین پنج تا ده سال باشد. اما در مورد باتری های لیتیومی (Lthium) لپ تاپ های ارزان قیمت معمولی که زمان دوام شارژ دهی باتری بین دو تا سه ساعت دارند، اگر جنس باتری خوب و سیستم شارژ و ایمنی باتری لپ تاپ کامل باشد، پس از دو سال استفاده مداوم (باتری ۱ / ۴ ولت در حالت شارژ۹۰ درصد) باتری لپ تاپ باید تعویض شود. باتری ها از نظر تعداد خانه های ذخیره (cell) نیز انواع گوناگونی دارند. باتری های سه و چهار خانه ظرفیت نگهداری شارژ کمتر و انواع شش و ۹ خانه در مقایسه با آنها از ظرفیت نگهداری شارژ و زمان دوام شارژدهی بیشتری برخوردارند. اما باتری های ۶ و ۹ خانه وزن سنگین تری دارند و حمل و نقل لپ تاپ را مشکل می کنند. البته ما انتظار داریم که شرکت های تولیدکننده لپ تاپ راه های مؤثرتری را برای مدیریت انرژی باتری و نگهداری و طولانی ساختن عمر باتری لپ تاپ ها ابداع کنند.
باتری لپ تاپ و نرم افزار
ویندوز ۸ مایکرو سافت یکی از سیستم عامل هایی است که از بهترین تعامل با باتری لپ تاپ ها برخوردار است. اگر لپ تاپی از انواع مرغوب داشته باشید که بدون به برق زدن بتوانید یک هفته بر پایه باتری از آن استفاده کنید، با داشتن ویندوز ۸ هر سیکل افت انرژی و شارژ نگهداشتن باتری آن باید دو تا سه هفته طول بکشد. با این حساب ده سال طول می کشد تا عمر باتری لپ تاپ به سر برسد و آن زمان است که نیاز پیدا می کنید آن را تعویض کنید.
برخی لپ تاپ ها برای حفظ طول عمر باتری افزارهای خاصی را نیز همراه دارند که پس از پر شدن باتری به طور خودکار عمل شارژ را متوقف و سلامت آن را تضمین می کنند. البته با این گونه نرم افزارها می توان مقدار شارژ باقیمانده و وضع سلامت باتری لپ تاپ را مانیتور کرد. یکی از این نوع نرم افزار های که در لپ تاپ های قدیمی مک استفاده می شد، Coconut Battery نام دارد.
برای لپ تاپ های ویندوزی هم نرم افزار Batterybar را داریم. نرم افزار HWmonitor مقدار دقیق وات ساعت (Whr) شارژ باقیمانده باتری لپ تاپ را نمایش می دهد. نرم افزار مدیریت قدرت لنووو (Lenovo power management) تنها نرم افزاری است که زمان دقیق به پایان رسیدن عمر لپ تاپ و جایگزین کردن آن با باتری جدید را نشان می دهد. این نرم افزار مستقیما افت انرژی باتری در فرایندهای بیکاری (idle) را محدود کرده و هنگام نیاز موج اضافی از انرژی را برای دستگاه فراهم می سازد. به این ترتیب نرم افزار مدت زمان کار باتری لپ تاپ بر پایه باتری را طولانی می کند. نرم افزار مدیریت قدرت لنووو تعداد چرخه شارژ (cycle) باتری را حدود ۸۰ تا ۹۰ چرخه شارژ نشان می دهد و در صد افت باتری را نیز تقریبا به صورت دقیق نشان می دهد.
جمع بندی
شاید برای خیلی از کاربرها جدا کردن و اتصال مکرر باتری لپ تاپ کار مضحکی باشد و هر دفعه شارژ کردن لپ تاپ پیش از خروج از منزل و محل کار امری مشکل به نظر بیاید، اما راه هایی که ذکر کردیم بهترین روش های طولانی کردن عمر باتری لپ تاپ است.