[رزیتا]

بازارچه هاي مرزي استان/ از زوزه موشك و خمپاره تا درخشش صادراتي

كرمانشاه - آنچه امروزه در رشد و توسعه اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي يك كشور و يا يك ايالت نقش تعيين كننده دارد در واقع عواملي چون ميزان دسترسي به آبهاي آزاد، پتانسيلهاي صنعتي، كشاورزي و گردشگري و يا بهره مندي از موهبتي به نام مرز و دروازه هاي صادرات و واردات مي باشد.
به گزارش خبرنگار ايرنا، گرچه استان مرزي كرمانشاه را در اساس يك استان مبتني بر اقتصاد كشاورزي و دامپروري دانست اما شايد با گذشت سالها از هشت سال جنگ ويرانگر و بي وقفه در اين خطه، اينك تفكر مديران و مسوولين اين استان كم از اين دو حوزه سنتي فاصله گرفته و بر روي صادرات و بهره گيري از پتانسيلهاي مرزي استان متمركز شده اند.

هرچند صحبت كردن از مرزهاي استان و بازارچه هاي آن در زماني كه يورش ددمنشانه بعثيان و منافقين و زوزه لاينقطع موشك و خمپاره بر فضاي استان كرمانشاه حاكم بود، به هيچ وجه طبيعي و منطقي نبود و بسيار بودند كساني كه حتي در سالهاي پس از جنگ در مرزهاي استان با برخورد به مينهاي برجا مانده از زمان جنگ، جان يا اعضاي بدن خود را از دست دادند، اما اكنون ورق برگشته و اوضاع به كلي فرق كرده است.

اهميت استان كرمانشاه به دليل موقعيت خاص جغرافيايي و هم مرز بودن آن با دو استان سليمانيه و دياله عراق در طول بيش از 360 كيلومتر مرز مشترك با كشور عراق، هرگز از نگاه توليد و صادركنندگان ايراني پوشيده نمانده است و به همين دليل اگر عنوان 'استان صادراتي' ايران را بر كرمانشاه اطلاق كنيم، سخن به گزاف نگفته ايم.

در سالهايي كه نخستين محموله هاي صادراتي كشورمان از طريق مرز اينك رسمي پرويزخان به كشور عراق حمل شد، هر روز شاهد توجه بيشتر مسوولين كشوري، استاني و صادركنندگان ايراني به بازارچه هاي استان بوديم تا جاييكه اگر امروز از صادرات غيرنفتي كشور سخني گفته مي شود ، ممكن نيست كه بازارچه هاي استان كرمانشاه را ناديده انگاشت.

اما نحوه مديريت بازارچه هاي استان، بهره برداري و درآمدهاي حاصله از آن هم خود مبحثي ديگر است كه از زمان آغاز صادرات در اين مبادي، تاكنون دو طيف مديريتي را به خود ديده است.

ابتدا مديريت بازارچه هاي استان كرمانشاه با فرمانداري شهرستانهاي مرزي استان مانند قصرشيرين (پرويزخان)، ثلاث باباجاني (شيخ صله) و پاوه (شوشمي) بود اما آنگونه كه مديرعامل سازمان همياري شهرداريهاي استان كرمانشاه به خبرنگار ايرنا، مي گويد: در تاريخ ششم ارديبهشت سال 89 و براساس مصوبه جلسه كارگروه صادرات استان امور مديريت، ساماندهي و تصدي گري بازارچه هاي مرزي استان از فرمانداريها به اين سازمان واگذار شد.

'شهرام كهريزي' با بيان اينكه سازمان متبوعش همچنين مسووليت بهره برداري از بازارچه هاي استان را بر عهده دارد، افزود: اين اقدام مديريت ارشد استان در واقع براي از ميان برداشتن مشكلاتي كه در زمان مديريت سابق وجود داشت و نيز حذف اختلاف سليقه ها، ايجاد وحدت رويه و ممانعت از سوء استفاده هاي احتمالي در بازارچه ها، بود كه در پي مصوبه مذكور، سازمان همياري شهرداريهاي استان از 23 مرداد ماه سال گذشته به طور رسمي، مديريت اين بازارچه ها را برعهده گرفت.

وي با اشاره به اقدام شاخص هيئت دولت و مجلس شوراي اسلامي در تبديل نمودن بازارچه پرويزخان به عنوان مرز رسمي كشور، افزود: با توجه به پتانسيلهاي صادراتي كه در استان وجود دارده فضاي بازارچه پرويزخان از 31 هكتار (تابستان 90) به 357 هكتار در دستور كار قرار گرفت ضمن اينكه در همين بازارچه امكاناتي مانند سكوي بارانداز و تخليه كالا، سالن همايش و ملاقاتهاي مرزي، نمايشگاه دائمي، سردخانه، بانك، جايگاه سوخت گيري و.. نيز تعبيه شده است.

وي گفت: فعاليتهاي عمراني براي توسعه بازارچه پرويزخان از مردادماه سال گذشته با تسطيح اراضي اين منطقه آغاز شد كه در مدت سه ماه حدود 50 هكتار از فضاي بازارچه تسطيح شد ضمن اينكه آسفالت محوطه را نيز آغاز كرديم.

وي احداث يك دهنه پل به طول 38 متر و عرض 5/13 متر و با اعتباري بالغ بر پنج ميليارد ريال، در محوطه اين بازارچه را از ديگر اقدامات عمراني انجام شده در دوره مديريت جديد عنوان كرد.

وي همچنين از اجراي عمليات تعريض جاده دسترسي قصرشيرين به بازارچه پرويزخان كه قبلا منشا سوانح رانندگي متعددي مي شد خبر داد و گفت: يك خط از اين جاده آسفالت و تعريض شده و عمليات اجرايي خط ديگر آن هم در حال اجراست.

وي گفت: فعاليتهاي عمراني براي توسعه بازارچه پرويزخان از مردادماه سال گذشته با تسطيح اراضي اين منطقه آغاز شد كه در مدت سه ماه حدود 50 هكتار از فضاي بازارچه تسطيح شد ضمن اينكه آسفالت محوطه را نيز آغاز كرديم.

وي احداث يك دهنه پل به طول 38 متر و عرض 5/13 متر و با اعباري بالغ بر پنج ميليارد ريال، در محوطه اين بازارچه را از ديگر اقدامات عمراني انجام شده در دوره مديريت جديد عنوان كرد.

وي همچنين از اجراي عمليات تعريض جاده دسترسي قصرشيرين به بازارچه پرويزخان كه قبلا منشا تصادف و سوانح ناگواري بود، خبر داد و گفت: اكنون يك خط از آسفالت اين جاده انجام و به بهره برداري رسيده است و لاين ديگر نيز در دست اقدام است.

مديرعامل سازمان همياري شهرداري هاي استان كرمانشاه همچنين از برنامه اين سازمان براي ساماندهي بازارچه هاي استان در چهار فاز (هر فاز در دو سال اجرا خواهد شد) خبر داد و افزود: طرح جامع توسعه و ساماندهي بازارچه هاي شيخ صله و شوشمي نيز تهيه و تصويب شده است و موافقت نامه هاي مرتبط با اين مساله نيز در آستانه رد و بدل شدن است.

وي گفت: تا پيش از پايان يافتن فصل تابستان، قسمتي از عمليات عمراني توسعه اين بازارچه ها را آغاز خواهيم كرد.

كهريزي با بيان اينكه انجام عمليات عمراني در بازارچه ها با توجه به اينكه امر صادرات نيز در آنها جريان دارد، تا حدودي روند فعاليتهاي ما را كند كرده است، افزود: با اين حال براي هر كدام از اقلام صادراتي فاسد شدني، مصالح ساختماني، لوازم خانگي و.. برنامه داريم كه مسيرهاي ويژه اي را تعريف كنيم تا ضمن تسهيل در فرايند صادرات، روند فعاليتهاي عمراني هم شتاب بيشتري يابد.

وي با بيان اين مطلب كه چرا بايد همه كالاها از مرز پرويزخان به كشور عراق صادر شود، گفت: براي كاستن از بار ترافيكي بازارچه پرويزخان و تسهيل در فرايند صادرات، برنامه اي براي توزيع مناسب كالاهاي صادراتي ميان بازارچه هاي استان داريم بدين ترتيب كه بخشي از كالاهاي صادراتي كه قرار است از پرويزخان صادر شوند را از مسير بازارچه هاي ديگر استان صادر نمائيم.

البته سازمان همياري شهرداريهاي استان در اقدامي ابتكاري سامانه اي را به منظور يكپارچه سازي مبادلات در بازارچه هاي مرزي استان در دست طراحي دارد كه كاركردي شبيه به سيستم پنجره واحد (اكنون در سازمان جهاد كشاورزي استان فعال است) خواهد داشت.

بنا به گفته مديرعامل اين سازمان كه در عين حال متصدي بازارچه هاي مرزي استان نيز مي باشد، در اين سامانه همه امور از قبيل صدور برگ تردد، پرداختي ها، حق باسكول و.. به صورت يكجا انجام مي شود و همه امضاها نيز الكترونيكي خواهد شد.

وي همچنين از مهيا بودن بستر سرمايه گذاري در بازارچه هاي استان خبر داد و گفت: از ورود همه سرمايه گذاران براي مشاركت در طرح توسعه و ساماندهي بازارچه هاي استان، استقبال مي كنيم.

كهريزي برخي از اظهار نظرها در خصوص كاهش صادرات از بازارچه هاي استان به خصوص پرويزخان را رد كرد و گفت: هر سال شاهد روند افزايشي صادرات از بازارچه هاي استان هستيم به طوريكه در سال جاري حتي ركورد يك هزار كاميون كالا در روز (بدون احتساب كاميونهاي حامل سوخت) را ثبت نموده ايم.

وي ادامه داد: در سال گذشته مجموع صادرات غيرنفتي كشورمان به عراق 2/4 ميليارد دلار بوده است كه از اين مقدار، 1/2 ميليارد دلار معادل 50 درصد از كل صادرات ايران به عراق را استان كرمانشاه و بازارچه هاي مرزي آن به خود اختصاص داده است و مرز رسمي پرويزخان 48 درصد صادرات (از مجموع 50 درصد صادرات انجام شده به عراق از مرزهاي استان) را به خود اختصاص داده است.

وي با بيان اينكه براي توسعه بازارچه هاي استان برنامه هاي بلندمدت داريم و براي يك يا دو سال نيامده ايم، گفت: با اقدامات و برنامه هايي كه در دستور كار داريم، قطعا در آينده نه چندان دور، بازارچه هاي استان شاهد جهشي قابل ملاحظه خواهند بود به خصوص بازارچه پرويزخان كه حتما به يكي از بهترين بازارچه هاي و مرزهاي كشور و استان بدل خواهد شد.

مديرعامل سازمان همياري شهرداري هاي استان كرمانشاه تفاوت مديريت جديد بازارچه هاي استان با مديريت قبلي را در رويكردهاي مديريتي متفاوت آنها عنوان كرد.

وي گفت: تفكر مديريتي ما بر اين رويه استوار است كه ابتدا همه امور را قانونمند نماييم سپس اقدام و با روشهاي نوين مديريت فعاليت كنيم اما در زمان مديريت سابق بيشتر روشهاي سنتي و عشايري در مديريت بازارچه ها مورد نظر بود.