نمایش پست تنها
  #7  
قدیمی 03-14-2010
Zagros.p آواتار ها
Zagros.p Zagros.p آنلاین نیست.
کاربر خوب
 
تاریخ عضویت: Jan 2010
محل سکونت: Iran
نوشته ها: 290
سپاسها: : 0

111 سپاس در 86 نوشته ایشان در یکماه اخیر
Zagros.p به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ملا حسن دزلی

کردستان جدا از طبیعت دلربایش صاحب شیر مردان وشیرزنان است که این آب وخاک به وجود چنین بزرگانی به خود می بالد بزرگانی که در نهایت قناعت وخضوع به مدارج عالی علمی وعرفانی وهنری دست یافته اند و سرآمد زمان خویش گشته اند .
بزرگانی که می بایست داستان زندگیشان فانوس راهمان می گشت و بحث از بزرگواریشان را سینه به سینه نقل وآنرا ماندگار می کردیم اما افسوس به هر دلیلی در هیچ کتاب و منبعی یادی از ایشان نشده است . بزرگانی همچون روناک یاسین مریوانی استاد بزرگ اسطوره شناسی دنیا ؛عالم فقیه ملا احمد نودشی وملا ابوبکر منصف چوری که هر کدام صاحب تألیفاتی زیاد بوده اند وچندین وچندین بزرگوار دیگر .
دور نرویم که ماموستا ملا حسن دزلی که حدود 61 سال از درگذشت ایشان می گذرد در هیچ کتابی آن طور که شایسته است نامی برده نشده است کسی که به نام یک دانشمند کٌرد در دانشگاه الأزهر صاحب کرسی استادی بود .
کسی که در اوج فقر وقناعت بدین درجات دست یافت وتا آخر عمر زندگیش را بدین قناعت گذراند .ملا حسن دزلی این عالم فقیه وآگاه درد آشنا وشاعر توانا متخلص به هجری از خاندان مردوخیان اورامان در سال1275در روستای «وه یسیا » اورامان چشم به جهان گشود .در سن 6سالگی مقدمات را نزد پدر بزرگوارش آموخت ودر روستای « دگاشیخان » نزد حاجی شیخ یوسف صرف ونحو ومنطق را فرا گرفت وسپس بری رسیدن به مدارج عالی تر به« شنو» و«لاجان» و « روستاهای اطراف بیاره» و... می رود . در هولیر و در نزد ماموستای بزرگ هولیر اجازه ی افتاء و تدریس می گیرد . در دگاشیخان و دزلی و ... به تدریس و ماموستایی می پردازد .او به دنبال استاد حاضر بود فقر و هزاران سختی را برای حاضر شدن در محضر آنان قبول نماید . بر اثر مسئله طلاق که برای وی در بانی شار پیش می آید و ملاهای ان زمان حکم به جدایی او و همسرش می نماید اما ملا حسن آن را باطل می داند و به جرأت فتوا می دهد که هیچ طلاقی واقع نشده و هیچ اتفاقی نیفتاده است . بر اثر همین فتوا او را به بغداد نزد مفتی بزرگ بغداد می فرستند او در نزد چندین ملای دیگر به صراحت نظرات و فتواهای خود را بیان می کند در انجا به دلیل دانش و شهامت او ، کرسی مفتی و قاضی القضات را به او می دهند اما او در خواست تحصیل در دانشگاه «الازهر» مصر یا« مدینه» را می دهد که قبول می کنند . سپس به الازهر مصر ی رود و بعد از سه سال تحصیل در آنجا به کرسی استادی دانشگاه نائل می گردد و حدود 9سال استاد این دانشگاه می باشد .
چنانچه دردیوان اشعار ایشان آمدهپس از 7 سال تدریس و تحصیل در جامع الازهر دلش سخت هوای وطن می کند و شیفته و بی قرار ، دست از کرسی استادی می شوید و راهی اورامان می شود و می سراید :
«شه رته هه ورامان به جی نه هیلم
مه گه ر ئه وساته که به جی دیلم»
از جنبه های شخصیتی ملا حسن برخورد روشنفکرانه اش با عرفان و تصوف در کردستان و سری مسائل دیگر است اما شهرت ملا حسن دزلی بیشتر به عنوان تنها شاعری طنز پرداز است. وی علاوه بر اورامی ، سورانی و عربی و فارسی نیز مسلط بود . چنانچه ماموستا سواره ایلخانی زاده در باره اش می گوید : کرد شاعر شوخ طبعی همچون ملا حسن ندیده . یا ماموستا هیمن می رمید :که به نظرم که ادب کردی ملا حسن را کم داشت و...
ملا حسن حدود 90 سال عمر کرد هر چند که همه عمر قناعت پیشه کرد وبا تنگدستی زیست ، اما 10 سال آخر را در نهایت فقر و بی چیزی گذاراند و در حالی که به سختی راه می رفت برای تهیه ی سوخت زمستانش ناچار بود خود به کوه و دشت برود و پشته ی هیزم حمل کند . مردی که هرگز طرف مقامی نرفت و هیچ منصبی را نپذیرفت، همواره هدایای کوچک و بزرگ سالکین و متمکنین را پس می فرستاد و این بیت را زمزمه می کرد:
«من هه لوی لووتکه ی به رزی دالانیم هه رگیز وه ک قالاو ناکه مه چینه»
این دانشمند سرانجام به سال 1365 ه.ق. در روستای دزلی چشم از جهان فروبست و همانجا به خاک سپرده شد.
منابع:
دیوان ملا حسن دزلی ، مولف ملا احمد نظیری
تاریخ مشاهیر کرد ، ماجد روحانی

ویرایش توسط behnam5555 : 03-15-2010 در ساعت 08:34 AM
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از Zagros.p به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید