بعضى از مولفان، تعداد اين احاديث را بيش از دويست وهفتاد، شمارش كرده اند كه همگى از كتابهاى معتبر شيعه وسنى از قبيل: صحيح البخارى، صحيح مسلم، سنن ترمذى، سنن ابى داود، مسند احمد والمستدرك على الصحيحين، حاكم نيشابورى نقل شده است.
مساءله ويژه وقرينه مهم اين است كه بخارى كه از ناقلان اين حديث است خود از معاصران امام نهم ودهم ويازدهم بوده است واين خيلى معنا دارد؛ زيرا نشان مى دهد كه اين روايت قبل از اينكه مفاد ومضمون آن در خارج، تحقق پيدا كند وقبل از اينكه انديشه دوازده امامى وجود وظهور يابد از زبان پيامبر به ثبت رسيده است واين مى رساند كه نقل اين حديث، انعكاس يك پديده خارجى نبوده است؛ چرا كه معمولا احاديث ساختگى، به توجيه جريانهاى خارجى ووقوع يافته، مى پردازد.
پس ما مى توانيم با توجه به اينكه اين حديث قبل از تحقق كامل وپيدايش امامان دوازده گانه، ثبت شده است، تاءكيد مى كنيم اين حديث، توجيه نمى كند بلكه حقيقتى است كه از زبان پيامبر اكرم، صلى اللّه عليه وآله، وكسى كه جز از زبان وحى سخن نمى گويد، بازگو شده است. ابتدا فرموده است: جانشينان من دوازده تن مى باشندو سپس دوازده امام از على، عليه السلام، تا امام مهدى، عليه السلام، آمده اند تا اين حديث شريف معنا وتفسير واقعى خود را بازيابد.
دليل علمى
دليل علمى تجربه است، تجربه اى كه مدت زمان هفتاد سال گروهى از مردم با آن زندگى كردند؛ يعنى غيبت صغرى كه بايستى مختصرى درباره اين غيبت، توضيح دهيم:
غيبت صغرى مرحله اول امامت حضرت مهدى، عليه السلام، بوده است. از ابتدا چنين مقدر بوده كه آن حضرت پس از رسيدن به امامت مى بايستى بلافاصله از ديد عمومى پنهان شود ودر ظاهر از آنچه در جامعه رخ مى دهد فاصله بگيرد؛ اگر چه در واقع او از نزديك همه وقايع را احساس وادراك مى كند. اما بايد توجه داشت كه اگر آن غيبت به يكباره رخ مى داد ضربه سنگينى به پايگاههاى مردمى وطرفداران امامت وارد مى شد؛ زيرا مردم قبل از آن با امام خود ارتباط داشتند، در مشكلات به او رجوع مى كردند واگر ناگهان امام غايب مى شد وامت احساس مى كرد كه ديگر دسترسى به رهبر فكرى ومعنوى خود ندارد ممكن بود همه چيز از دست برود وآن جمع به تفرقه دچار شود.
بنابراين لازم بود كه براى اين غيبت زمينه سازى شود تا مردم بتدريج با آن خو بگيرند وخود را بر اساس آن بسازند. با غيبت صغرى در واقع اين زمينه سازى صورت گرفت. در اين زمان امام مهدى از ديده ها پنهان بود ولى ايشان از طريق نمايندگان، وكيلان وياران مورد وثوق كه به منزله حلقه اتصال ايشان با مردم معتقد به طريق اماميه، بودند با شيعيان خود ارتباط داشتند. در اين مدت، چهار تن از پاكترين وباتقواترين مؤمنان نيابت وجانشينى آن حضرت را بر عهده داشتند؛ بدين ترتيب:
1. عثمان بن سعيد عمرى
2. محمد بن عثمان بن سعيد عمرى
3. ابوالقاسم حسين بن روح
4. ابوالحسن على بن محمد سمرى
اين چهار تن به ترتيب نيابت را بر عهده داشتند وهر يك وفات مى كرد ديگرى به دستور حضرت مهدى، عليه السلام، جانشين او مى شد.
|