[امیر عباس انصاری]

بنان، غلامحسين (1364- 1290 هـ .ش)
غلامحسين بنان موسيقيدان و آوازخوان ايراني است. در نور، از شهرهاي مازندران به دنيا آمد. خانواده او به موسيقي علاقه داشتند. پدرش کريم خان بنان خوشنويس و موسيقيدان بود. مادرش ارگ مي نواخت و خواهرانش نيز نزد مرتضي ني داوود، نوازنده برجسته تار، تار مي نواختند. از 6سالگي به پيشنهاد ني داوود به فراگيري آواز و نواختن پيانو پرداخت. اولين استاد او پدرش بود، ولي بعد فن تلفيق شعر با موسيقي ر، از ميرزا طاها ضياءالذاکرين و ناصر سيف، که از استادان آگاه موسيقي بودند، آموخت.
بنان در سال 1321 هـ.ش خوانندگي را در راديو آغاز کرد. از هنگام شروع برنامه گل ها در راديو، که بر مبنا و اصول موسيقي ايراني تنظيم مي شد، با اين برنامه هنکاري داشت، او همچنين در ارکستر انجمن موسيقي؟ آوازي خواند. در سال 1332 هـ.ش، به پيشنهاد روح الله خالقي، موسيقيدان معاصر و موسس انجمن موسيقي ملي، به تدريس آواز در اداره کل هنرهاي زيباي کشور پرداخت.
بنان در حدود 350 آهنگ خوانده است. او دستگاه هاي موسيقي ايراني را به خوبي مي دانست و مهارت او در تلفيق شعر با موسيقي بود و به روشن ادا کردن کلمات شعر توجه بسيار داشت. صدايش لطافت و خلاقيت داشت و مي توانست از يک دستگاه موسيقي ايراني به نرمي وارد دستگاه ديگر شود. زير و بم ها و تحرير ها را بجا و مناسب به کار مي برد. اين استاد موسيقي از اولين افرادي بود که مي خواست مرزهاي ميان موسيقي سنتي و مدرن را از ميان بردارد و به دريافتي نو از موسيقي ايراني برسد. او در اين راه به گواه بسياري از موسيقيدانان و منتقدان آن موفق بود. چرا که هم شناخت درستي از موسيقي سنتي داشت و هم در عين حال از دانش قابل ملاحظه اي در موسيقي مدرن برخوردار بود.
از آوازهاي مشهور او الهه ناز، کاروان، بخت بيدار، من از روز ازل، توان من و ؟ حق هستند، که از آثار ماندگار موسيقي ايراني به شمار مي آيند. از کارهاي معروف ديگر او، اجراي سرودهاي ايران است که شعر آن را حسين گلاب سروده و آهنگ آن را روح الله خالقي ساخته است. او شاگردان بسياري را تعليم داد. کاوه ديلمي، که صدايش شباهتي خاص به صداي بنان دارد، آواز ياد يار مهربان ر، با ارکستري به سرپرستي حسين عليزاده، در سوگ استادش اجرا کرد.
اکنون تقريبا 20 سال از درگذشت بنان مي گذرد اما او از سالها پيش خواندن را کنار گذاشته بود.
بنان از وضعيت موجود در موسيقي دهه 50 به شدت دلگير بود و نخواندن او را بسياري يک اعتراض خاموش دانسته اند.
با اين همه، گذشت زمان، نه تنها ارزش صداي جاودانه بنان را کم نکرده، بلکه به اهميتش نيز افزوده است.
روحش شاد
یادش ماندگار باد

فرهنگنامه کودکان و نوجوانان – جلد ششم روزنامه اعتماد ملي/ 8/12/1384 / سجاد صاحبان زند