در صورتی که شما به رفتارخطرناکی دست زده ايد و نگران سلامت خود شده ايد، می توانيد برای انجام آزمايش HIV به پزشک خود و يا مستقيماً به مراکز انتقال خون و ديگر مراکزی که آزمايش ايدز را انجام می دهند، مراجعه کنيد.
نكته بسيارمهمی كه نبايد فراموش شود اين است كه درطی اين 6 ماه نبايد خود و ديگران را درمعرض رفتار خطرناک قرار دهيد.
جهت مشاهده آدرس و تلفن مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري وابسته به دانشگاههاي علوم پزشكي كشور٬ اينجا را كليك كنيد.
افرادي كه رفتارهاي پرخطر داشته اند اما تست HIV منفي است لازم است سه ماه بعد و در صورت تداوم رفتار پرخطر هرشش ماه آزمايش HIV را تكرار نمايند.
در بسياری از مراکز درمانی اغلب کشورها، مشاوره و انجام آزمايش HIV به صورت رايگان و ناشناس (بدون معرفی خودتان و دريافت تنها يک شماره کد)، انجام می پذيرد.
سه نوع كلي آزمايش (تست) تشخيصي HIV وجود دارد که عبارتند از:
1 –تست آنتي بادي HIV يا (HIV antibody test) : اين تست نشان مي‌دهد كه فرد با HIV آلوده شده است يا نه ( كه اطلاعات اين قسمت بر روی اين تست٬ متمركز شده است)
2 –تست آنتي ژن P24 يا ( P24 antigen testing) : اين تست بطور اوليه براي غربالگري نمونه‌هاي خون استفاده مي‌شود ولي در برخي مناطق بعنوان تست تشخيصي HIV بكار مي‌برند.
آنتي ژن P24 ، يك پروتئين است كه جزئي از ساختمان HIV مي‌باشد و در مراحل اوليه عفونت، به مقدار زياد توليد مي‌شود و بوسيلة تستهاي تشخيصي مي‌توان آن را در خون آشكار كرد. تست P24 مي‌تواند آلودگي با HIV را قبل از "تست آنتي بادي "HIV آشكار كند بنابراين تست آنتي ژن P24 در تشخيص HIV در مراحل اوليه بكار مي‌رود.
3 –تست ميزان ويروس (HIV Load test) : اين تست هنگامي استفاده مي‌شود كه شخص از آلوده بودن خود با HIV آگاه است و با اين تست ميزان ويروس در خون مشخص مي‌شود.
آزمايش تشخيصي HIV
آزمايش تشخيص HIV به جستجوي آنتي باديهاي موجود در خون مي‌پردازد. وقتي HIV (كه يك ويروس است) وارد بدن شخصي شود يك ماده شيميايي خاصي در بدن فرد ساخته مي‌شود كه آنتي بادي ناميده مي‌شود. آنتي باديها، پاسخ بدن به عفونت هستند بنابراين اگر در خون شخصي٬ آنتي بادي بر عليه HIV وجود داشته باشد اين بدان معني است كه او با HIV آلوده است در اكثر موارد 3 ماه طول مي‌كشد تا اين آنتي باديها بوجود آيند ( در موارد نادر تا 6 ماه در موارد بسيار نادرتر بيشتر از 6 ماه طول مي‌كشد تا آنتي باديها بوجود آيند)
انجام تست قبل از 3 ماه از زمان تماس با ويروس ، نتايج نامشخص دارد و فرد آلوده ممكن است هنوز آنتي بادي بر عليه ويروس نساخته باشد.
فاصله زماني بين آلوده شدن تا ساخت آنتي بادي را دوره پنجره (window period) گويند در دورة پنجره، افراد آلوده با HIV در خونشان آنتي بادي ندارند و بوسيلة تست HIV تشخيص داده نمي‌شود٬ هر چند كه ممكن است سطح بالايي از HIV در خون، ترشحات جنسي يا شير پستانشان وجود داشته باشد.
در دورة پنجره، HIV مي‌تواند از فرد آلوده به فرد ديگر منتقل شود هر چند كه تست HIV، آلوده بودن وي را مشخص نمي‌كند. بنابراين بهترين راه اين است كه تست HIV حداقل 3 ماه بعد از در معرض خطر قرار گرفتن با HIV، انجام شود. برخي مراكز تشخيصي جهت اطمينان خاطر بيشتر، انجام آزمايش مجدد را در ماه 6 توصيه مي‌كنند. همچنين، بسيار مهم است كه طي دوره زماني انجام تست HIV ، فرد مجدد در معرض خطر HIV قرار نگيرد. اين تست هنگامي دقيق است كه بين زمان مواجهه با HIV و انجام تست٬ مواجهه مجددي رخ ندهد.
تنها راه مطمئن جهت تعيين آلودگي با HIV انجام تست آنتي بادي HIV مي‌باشد و از روي علائم باليني نمي‌توان آلودگي با HV را تعيين كرد.
دلايل انجام دادن تست HIV چيست؟
بسياري از كساني كه تست HIV انجام داده‌اند بي‌دليل نگرانند چرا كه:
اگر نتيجة تست منفي باشد (يعني اينكه با HIV آلوده نيستند) مي‌تواند باعث آرامش خيال شود. و اگر نتيجه تست مثبت شود كارهاي بسياري براي فائق آمدن با نتيجه مثبت تست HIV و مراقبت از سلامت مي‌توان انجام داد.
اگر نتيجة تست HIV شما مثبت باشد پزشك مي‌تواند بدقت مراقب سلامت شما باشد. بسياري از كساني كه تست HIV مثبت دارند سالها سالم باقي مي‌مانند ولي اگر به سمت بيماري پيش برويد داروهاي بسياري بنام antiretroviral وجود دارند كه مي‌تواند سرعت پيشرفت ويروس و بيماري را كم كنند و نگهدارنده سيستم ايمني باشند همچنين داروهايي براي پيشگيري و درمان برخي بيماريهايي كه افراد مبتلا به HIV به آن گرفتار مي‌شوند را دريافت كنيد. همچنين ممكن است تحت درمان با داروهاي جديد در روشهاي درماني خود قرار بگيريد.
- اگر پزشك بداند كه شما HIV مثبت هستيد هنگاميكه به بيمارئي مبتلا مي‌شويد با جديت و دقت بيشتري علائم را پيگيري مي‌كند.
- اگر بدانيد كه HIV مثبت هستيد بيشتر مراقب خواهيد بود تا ديگران آلوده نشوند بعنوان مثال رابطه جنسي ايمن داشتن (safe ***) و آگاه كردن شركاي جنسي قبلي خود.
- آگاه بودن به آلودگي با HIV ، ممكن است بر روي برخي تصميمات آينده شما تأثير گذار باشد ( مثلاً در مورد تشكيل خانواده ).
چه کسی نياز به انجام آزمايش HIV دارد؟
در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زير را داشته ايد٬ نياز به انجام آزمايش HIV دارید:
* استفاده از سوزن و سرنگ مشترك در اعتياد تزريقی (حتی برای يك بار)