[ساقي]

همت من دست اگر از آستين بيرون كند
آسمان باشد كمان حلقه بر بازو مرا
....


فقيري پيشه كن ازاغنيا حاجت مخواه اينجا
كه ازدرويش،همت مي كند دريوزه شاه اينجا

...


ازهمت بزرگ به دولت توان رسيد
آري به فيل صيد نمايند فيل را

...


هرسري را درخورهمت كلاهي داده اند
افسر ديوانگان باشد به هامون آفتاب

...


ازصدف كم نتوان بود به همت زينهار
چون دهن باز كني گوهرشهوار طلب
...



بي سؤال،احسان به درويشان،سخاوت كردن است
لب گشودن رخنه درناموس همت كردن است

...


همت ما نيست كوته ، گربود منزل دراز
راه اگرخوابيده باشد،پاي ما در خواب نيست

...


سوداگر است هركه دهد زر به آبروي
آن كس كه بي سؤال دهد اهل همت است
..


ازهمت است هركه به هرجا رسيده است
بي بال وپر به عالم بالا پرنده كيست

..


همت مردانه مي خواهد گذشتن ازجهان
يوسفي بايد كه بازار زليخا بشكند

...

همت آن است كه موقوف نباشد به طلب
رگ ارباب كرم نيش تقاضا نخورد


....

صائب تبريزي