نظام آموزشي عربستان سعودي

[SonBol]

فراورده هاي اقتصادي

نفت

در عربستان سعودي نفت در سال 1938 م در الدام كشف شد. با اين حال جنگ جهاني مانع توسعة اين توليد نفت شد. از نيمة دهة 1940 م به بعد يك رشته منابع ديگر در اين كشور كشف شد. توليد نفت خام سعودي توسط شركت نفت عربستان – آمريكا آرامكو صورت مي گيرد كه بصورت اشتراك تحت مالكيت استاندارد اويل كاليفرنيا (30 درصد), استاندارد اويل نيوجرسي (30 درصد) تگزاكو (30 درصد) و موبيل (10 درصد) قرار دارد. در سال 1971 م نفت خام از 9 حوزة ساحلي يعني ابقيق, ابوحدريه, بري, دمام, فاضلي, غوار, خريز, خورسانيه و القطيف و چهار حوزه دور از ساحل ابوصفه, منيفه , مرجان و سفانيه توليد مي شد. بخش عمدة توليدات نفت خام عربستان از طريق يك خط لوله از حوزه هاي نفتي به پايانه بزرگ نفتي در رأس تنوره منتقل مي شود؛ اما مقداري از طريق خط لوله زيردريايي به بحرين حمل و در آنجا تصفيه مي گردد. بخش ديگري از توليدات نفت توسط خط لوله سراسري عربستان به ساحل مديترانه صيدا منتقل مي شود.بزرگترين پالايشگاه عربستان سعودي با ظرفيت سالانه 18 ميليون تن در رأس تنوره واقع شده و در مالكيت آرامكو قرار دارد. يك پالايشگاه بسيار كوچكتر نيز توسط شركت ملي نفت عربستان پترومين مشغول به كار مي باشد اين شركت برنامه ريزي لازم براي احداث پالايشگاه ديگري در رياض را در دست اقدام دارد. پترومين بازار داخلي توليد نفت را در دست دارد و از منافع توليد كود نيز بهره مي برد. اخيرا اكتشاف در مناطق خارج از قلمرو شركت آرامكو, توسط شركتهاي خارجي انجام مي شود؛ فعاليتهاي اخير در امتداد ساحل درياي سرخ گوياي آن است كه احتمالا در اين منطقه منابع نفت نيز وجود دارد. نظر به اينكه عربستان سعودي خط تاس زيادي با آب دريا دارد لذا بيشترين تأسيسات ساحلي را دارا مي باشد.بدون شك معروفترين خط لوله در خاورميانه خط لولة سراسري عربستان است كه حوزه هاي نفتي عربستان را به درياي مديترانه متصل مي كند اين خط لوله در سال 1950 م يعني زمان احداث آن با 1600 كيلومتر طول و 2/76 تا 7/78 سانتي متر قطر و با وجود شش تلمبه خانه در امتداد مسير خود, بزرگترين خط لوله جهان بود و 80 ميليون پوند صرف هزينه احداث آن شد. ظرفيت اوليه اين خط لوله 15 ميليون تن در سال بود, اما بعدها تا 25 ميليون تن در سال افزايش يافت و اين مقدار نشانگر حدود يك نهم توليد جاري عربستان سعودي را شامل مي شود.بطور كلي نفت اين كشور در تأمين نيازهاي داخلي و صادرات آن بعنوان مهمترين منبع درآمد داراي نقش بسيار مهم و تعيين كننده مي باشد.
منابع معدني

عربستان سعودي از نظر منابع معدني غني مي باشد ولي بهره برداري از اين منابع به علت تأكيد بر بخش نفت و گاز مورد غفلت قرار گرفته است. علت ديگر عدم اهتمام به منابع موجود, دور بودن محل بسياري از آنها است. از آنجا كه منابع قابل توجهي از طلا, نقره, سنگ آهن, مس, فسفات, اورانيوم, هيدروكسيد آلومينيوم, ذغال سنگ, تونكستن, سرب و روي در عربستان موجود مي باشد, دولت اين كشور علاقمند است كه اقتصاد را از اتكاي به نفت دور نمايد و فرصتهاي شغلي ديگري را براي اتباع عربستان بهبود بخشد.
آب وكشاورزي

يكي از مشكلات كشور عربستان, مسئله كمبود آب مي باشد, كه اين امر دولت را براي تأمين آب آشاميدني مردم و آب قابل استفاده براي كشاورزي با مشكلاتي مواجه كرده است. قسمت اعظم خاك كشور از صحراهاي شنزار و لم يزرع تشكيل شده است كه به هيچ وجه قابل كشت و بهره وري نيستند. اما در سواحل درياي سرخ و خليج فارس قسمتهائي وجود دارد كه در اثر بارندگي موسمي جويبارهائي بوجود آمده و در بعضي نقاط ديگر نيز با حفر چاه زمينهائي را قابل كشت كرده اند.دولت پس از تأسيس وزارت كشاورزي و آب؛ ((وظيفه تأمين آب آشاميدني مردم؛ آب قابل استفاده براي كشاورزي, توسعه نواحي زيركشت و رسيدگي به وضع كشاورزان)) را بر عهده دارد. به همين دليل واحدهاي كشاورزي متعددي تأسيس نموده كه وظيفه اين واحدها راهنمائي كشاورزان و دادن كود و ماشين آلات به آنها مي باشد وزارت كشاورزي طرحهايي را در دست اقدام دارد كه مهمترين آنها عبارتند از؛ احياي صحراي شمال, اسكان عشاير خانه بدوش, آبياري و زه كشي در احساء, بهبود آبياري و زه كشي در قطيف, توزيع اراضي باير, جلوگيري از حركت شن و ماسه در احساء و سدسازي در عربستان.
دامداري

همراه با گسترش و تنوع كشاورزي در سراسر عربستان, دامداري, شباني دچار بحران شديدي خواهد شد. اين امر ممكن است بجز منافعي كه در آينده از بيشتر قسمتهاي عربستان به دست خواهد آمد بر گرايشهاي سنتي و عزت نفس مردم صحرانشين و بومي نيز تأثيري عميق داشته باشد.در شمال عربستان دامداري در اثر دو تحول بلند مدت دچار بحران شده است. (( عبدالعزيز بين سعود)) به دلايل سياسي و مذهبي, يكجانشين كردن عشاير در جوامع كشاورزي را بسيار زود – يعني در اوايل قرن بيستم – آغاز كرد و پس از او اين سياست از سوي جانشينان وي ادامه يافت.توسعة زمينهاي قابل كشت يك عامل فشار است. زيرا زمينهاي كشاورزي در بخشهايي توسعه مي يابد كه چراگاههاي مناسب وجود داشته باشد. و از اين مهمتر سياستهاي دولت, در مورد كنترل عشاير باقيمانده و تأمين منابع آب دائمي براي آنان است. چراگاههاي اطراف منابع آبي دائم, تا چندين كيلومتر بكلي از بين رفته است و امروزه علوفه را بايد از خارج كشور وارد كنند. همچنين چراگاههاي دورتر در اثر استفاده بي رويه در معرض خطر نابودي قرار گرفته اند. زيرا انتقال آسان آب و آذوقه به وسيله كاميون و زندگي چادرنشيني صنعتي در ميان بعضي گروهها اين امر را تشديد مي كند.
جهانگردي

جهانگردي در عربستان به سه بخش عمده تقسيم مي شود:
جهانگردان داخلي
بازديدكنندگان تجاري
شركت كنندگان در مراسم زيارت و مناسك حج
دولت عربستان سعودي از طريق وزارت حج و اوقاف كليه امور مربوط به حجاج را سرپرستي و رسيدگي مي نمايد.لازم به تذكر است كه اگرچه عربستان سعودي كشوري است در مراحل اوليه رشد و توسعه و در بسياري از موارد در امور اجرايي مواجه با اشكالات است اما امور مربوط به حج و رسيدگي بوضع حجاج را به شكل مطلوبي انجام مي دهد, زيرا با توجه باينكه هر سال متجاوز از چند صد هزار نفر براي انجام مناسك حج و زيارت باين كشور سفر مي كنند, در تمام شبانه روز مأمورين مربوطه ضمن آشنائي بوظايف خاص خود با دقت و سرعت در تمام مراحل موجبات تسهيل انجام مناسك حجم و ساير اعمال زيارتي را جهت رفاه و آسايش حجاج فراهم مي كنند.وزارت حج و اوقاف اين كشور بتدريج اقدامات لازم را براي احداث بناهاي مورد احتياج و فراهم نمودن ساير وسايل موردنياز انجام مي دهد. از جمله كارهائي كه در اين زمينه انجام شده تأسيس سه مركز نمونه براي حجاج است كه دو مركز در جده و يكي در بندر ينبع واقع است. اين مراكز را اصطلاحا شهر حجاح (مدينه الحجاج) مي نامند. اين شهرها شامل مراكز و ساختمانهائي است كه وسايل موردنياز حجاج در آنها داير شده است. از مراكز موجود در جده يكي در كنار فرودگاه جده و ديگري در كنار بندر جده ايجاد شده و محل اقامت حجاجي است كه با هواپيما و يا كشتي مسافرت مي كنند.دولت عربستان درآمد ساليانه خود را از محل عوارضي كه كليه حجاج مي پردازند تأمين مي كند, به اين معني كه كليه حجاح مبلغ 84 ريال سعودي بابت عوارض ورود بايد بپردازند. علاوه بر مبلغ فوق 35 ريال سعودي بابت هزينه رفت و آمد به عرفات, 300 ريال بابت چادر, 25/11 ريال بابت رفت و آمد به مكه و جده 25/1 101 ريال بابت هزينه رفت و برگشت به مدينه با اتومبيل از كليه حجاج دريافت مي شود.