بازگشت   پی سی سیتی > ادب فرهنگ و تاریخ > شعر و ادبیات > شعر

شعر در این بخش اشعار گوناگون و مباحث مربوط به شعر قرار دارد

پاسخ
 
ابزارهای موضوع نحوه نمایش
  #1  
قدیمی 06-19-2009
abadani آواتار ها
abadani abadani آنلاین نیست.
کاربر عالی
 
تاریخ عضویت: Apr 2009
نوشته ها: 1,022
سپاسها: : 0

13 سپاس در 12 نوشته ایشان در یکماه اخیر
abadani به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض درباره انواع شعر و صنايع شعر فارسی - شعر پارسی و انواع آن را بهتر بشناسیم

با سلام بدوستان گراميم
در اين موضوع دوست دارم با همياري شما مبحثي پيرامون انواع شعر فارسي بگشايم و هر بار گونه اي از شعر فارسي را مطرح كنم و يا بفراخور صنعتي از صنايع شعر فارسي را. البته موكدا با ياري شما دوست گرامي. مي دانيد كه اگر شعر نو را در كناري و در برابر شعر كهن بگذاريم شعر فارسي به يازده گونه است كه عبارتند از: تك بيتي يا فرد، دوبيتي، رباعي، غزل، قصيده، قطعه، مثنوي، ترجيع بند، تركيب بند،مستزاد، مسمط.
در شروع اينكار دوست دارم با قطعه شروع كنم كه عبارت است از شعري كه غالبا كلمات قافيه آن از مصرعهاي دوم شروع مي شود و رديف ندارد تعداد ابيات آن نيز معمولا بين دو تا پنچ تاست. ابن يمين از جمله قطعه سرايان معروف به شمار مي آيد و البته سعدي مانند بيشتر انواع ديگر در اين حيطه شعري هم به اوج رسيده است بخصوص با اين قطعه معروف كه:
گلي خوشبوي در حمام روزي
رسيد از دست محبوبي بدستم
بدو گفتم كه مشكي يا عبيري
كه از بوي دلاويز تو مستم
بگفتا من گلي ناچيز بودم
وليكن مدتي با گل نشستم
كمال همنشين در من اثر كرد
وگر نه من همان خاكم كه هستم
و اين زيبا ترين قطعه سروده شده بزبان فارسي است.
يا علي مدد
پاسخ با نقل قول
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید




  #2  
قدیمی 06-23-2009
abadani آواتار ها
abadani abadani آنلاین نیست.
کاربر عالی
 
تاریخ عضویت: Apr 2009
نوشته ها: 1,022
سپاسها: : 0

13 سپاس در 12 نوشته ایشان در یکماه اخیر
abadani به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

دوستان گرامي
سلام
امروز مي خواهم گونه اي ديگر از شعر كه همان تك ببيتي يا فرد باشد را به حضورتان معرفي كنم
تك بيتي يا فرد همانطور كه از نامش پيداست گونه اي از شعر است كه شاعر با يك بيت تمام منظور خود را بيان مي كند و البته در ميان ساير انواع شعر در ميان مردم كمتر معروف و كمتر مورد توجه است اگر چه به ميزان زيادي در ضرب المثلها وارد شده است. طبق معمول اين بار هم سعدي سرآمد اين فن است و در گلستان او مي توان در پايان برخي حكايتها اين نوع را ديد مثل اين:
شخصي همه شب بر سر بيمار گريست
چون صبح بشد بمرد و بيمار بزيست

عنصري هم مي گويد:

من چه كردم آنچه آن آيد زمن
تو چه كن آنچ از تو آيد والسلام

هميشه موفق باشيد و پيروز
در انتظار نظرات و پيشنهادهاي شما عزيزان
يا علي مدد

ویرایش توسط abadani : 06-23-2009 در ساعت 01:55 PM
پاسخ با نقل قول
  #3  
قدیمی 06-23-2009
دانه کولانه آواتار ها
دانه کولانه دانه کولانه آنلاین نیست.
    مدیر کل سایت
        
کوروش نعلینی
 
تاریخ عضویت: Jun 2007
محل سکونت: کرمانشاه
نوشته ها: 12,700
سپاسها: : 1,382

7,486 سپاس در 1,899 نوشته ایشان در یکماه اخیر
دانه کولانه به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

مرسی آبادانی جان خیلی خوبه تاپیکت اگر ادامه پیدا کنه و بچه ها هم همراهی کنن
من که دوست دارم و هستم و استفاده میکنم چون زیاد چیزی نمیدونم احتمالا فقط بخونم و لذت ببرم و سوال بپرسم
حتما ادامه بده کامل و زیاد بنویس و عجله ای برای پرداختن به همه ش به زودی نباش
من فکر میکنم گفتن تمام چیزای ضروری مهم تر باشه تا اینکه صرفا از هر چیزی کمی گفته بشه
ان شاالله وقت زیاده و همه شو میریم جلو با هم
اما تاپیک رو خودت ایجاد کردی اگر برنامه خاصی براش داری هر طور خودت صلاح میدونی
اما من فکر میکنم همیشه زیاد نوشتن و زیاد توضیح دادن و پرداختن به همه ی جنبه ها
از سطحی نوشتن و خلاصه گویی بهتره....
فقط زمینش نذار تا ما بیایم بخونیم چیز یاد بگیریم

از اون انواعی که گفتی من مستزاد رو نشنیده بودم که ان شاالله بهش خواهمی رسید
اما خودم الان یه سرچ کوچولو توی نت میزنم تا اون موقع
در مورد قطعه آیا اجباری هست که حتما ردیف نداشته باشه ؟ من اینو نمیدونستمابن مقفع هم آیا قطعه سرای معروفی بوده ؟ کمی ازش بگو لطفا و شاه قطعه ای اگه داره و اطلاع داری بنویس میگن که شرط لازم نیست که بیت اول قافیه نداشته باشه میتونه قافیه داشته باشه
اونقوت وجه تمایزش با دوبیتی و رباعی و ... موضوع و وزن اون هست
حالا نمونه ای از قطعه سراغ داری که بیت اولش مقفی باشه ؟

و منم یه قطعه از ایرج میرزا دیدم توی نت که بگذارم که هم قطعه ای گذاشته باشم هم اینکه ببینیم بیش از 10 بیت هم میشه قطعه گفت :
ابليس شبي رفت به بالين جواني
آراسته با شكل مهيبي سر و بر را

گفتا كه: «منم مرگ و اگر خواهي زنهار
بايد بگزيني تو يكي زين سه خطر را

يا آن پدر پير خودت را بكشي زار
يا بشكني از خواهر خود سينه و سر را

يا خود ز مي ناب كشي يك دو سه ساغر
تا آن كه بپوشم ز هلاك تو نظر را


لرزيد ازين بيم جوان بر خود و جا داشت
كز مرگ فتد لرزه به تن ضيغم نر را

گفتا: «پدر و خواهر من هر دو عزيزند
هرگز نكنم ترك ادب اين دو نفر را

ليكن چون به مي دفع شر از خويش توان كرد
مي نوشم و با وي بكنم چاره ي شر را»

جامي دو بنوشيد و چو شد خيره ز مستي
هم خواهر خود را زد و هم كشت پدر را

اي كاش شود خشك بن تاك خداوند
زين مايه ي شر حفظ كند نوع بشر را
__________________
مرا سر نهان گر شود زير سنگ -- از آن به كه نامم بر آيد به ننگ
به نام نكو گر بميــرم رواست -- مرا نام بايد كه تن مرگ راست



پاسخ با نقل قول
  #4  
قدیمی 06-23-2009
abadani آواتار ها
abadani abadani آنلاین نیست.
کاربر عالی
 
تاریخ عضویت: Apr 2009
نوشته ها: 1,022
سپاسها: : 0

13 سپاس در 12 نوشته ایشان در یکماه اخیر
abadani به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

دانه جان سلام
ممنون از توجه خوبت و نظرات مفيدت. در مورد رديف كه پرسيدي اگر اطلاعات مستدل تري داري كه رديف هم دارد قطعه در شبكه بگذاري ممنون مي شوم البته در همين شعر مرحوم ايرج ميرزا هم بر خلاف تصور احتمالي شما رديف وجود ندارد چه مي دانيم كه رديف دو مشخصه عمده دارد اول اينكه يك يا تعدادي كلمه دقيقا يك شكل باشد و دوم اينكه دقيقا به يك معني باشد حال اگر شما تصور كرده باشيد كه را در اين شعر رديف است مي شود بيان كرد كه نيست زيرا به بيش از يك معنا آمده است. مثلا در بيت
ليكن چون به مي دفع شر از خويش توان كرد
مي نوشم و با وي بكنم چاره ي شر را» را در حقيقت حرف اضافه است(راي حرف اضافه از نظر دستوري) و به معناي براي است: براي شر چاره اي بينديشم. پس عليرغم اينكه را تكرار شده است در تمام مصرعهاي دوم و ظاهرا رديف به نظر مي رسد، رديف نيست و همان قافيه است(زيرا به معاني و كاربردهاي مختلف آمده است)
همچنين است در بيت
يا آن پدر پير خودت را بكشي زار
يا بشكني از خواهر خود سينه و سر را : سينه و سر خواهر خود را بشكني كه رايي كه در بيت آمده و شما رديف فرض كرديد راي اضافه است كه بجاي كسره اضافه مضاف و مضاف اليه(سينه وسر و خواهر) را به هم الصاق مي كند و رديف نيست و قافيه است در اين بيت هم را راي حرف اضافه است نه نشانه مفعولي:
لرزيد ازين بيم جوان بر خود و جا داشت
كز مرگ فتد لرزه به تن ضيغم نر را يعني بر تن شير نر لرزه بيافتد بر كه آبي مي بينيد همان را است كه راي اضافه است و مي دانيم كه بر، براي و... حروف اضافه هستند. در حالي كه در اين شعر را همچنين بصورت نشانه مفعولي هم آمده كه همان رايي است كه همه مي شناسيم مثل اين بيت:

اي كاش شود خشك بن تاك خداوند
زين مايه ي شر حفظ كند نوع بشر را كه با توجه به معني، را نشانه مفعولي و نوع بشر مفعول است. پس مي بينيم كه با توجه به معاني مختلف، را رديف نيست و قافيه است. قابل ذكر اينكه براي دريافت خواص شعر (يا نثرهاي مسجع و فني و ...) و تجزيه و تحليل فني آن حتما بايد آن را مستقيم و معنا كرد مستقيم به معناي اينكه ترتيب تقدم و تاخر قرار گيري كلمات در موضع طبيعي آنان در جمله رعايت شود. در مورد تعداد ابيات كه گفتم بين دو تا پنچ قطعه دارد به قيد معمولا كه در آنجا آورده ام يك بار ديگر توجه كن. از كوتاه نوشتن هم قصدم سطحي نوشتن نبود تا حدودي مراعات حال خوانندگان و كمي حوصله آنان را كردم و كمي هم خود مطلب اينگونه اقتضا مي كند مثلا در مورد فرد يا تك بيتي مگر چقدر بايد نوشت. اتفاقا ساقي هم نظر تو را داشت و ملاحظه برخي ابهامها در اصطلاحاتي نظير قافيه و كلمه قافيه و غيره را داشت كه بنا شد ايشان سئوال كند تا در جواب موضوع را با توضيح مبهم ها گسترش دهم او هنوز اينكار را نكرده است و تو لطف كردي و بابش را باز كردي كه ممنونم. در مورد ابن مقفع و ساير مسائل: عزيز دلم من اين موضوع را (خواهش مي كنم بجاي تاپيك بگوييم موضوع) ايجاد نكردم كه همه كارش را خودم انجام دهم بگذاريم دوستان هم وارد موضوع شوند و ندانسته هاي مرا تكميل كنند. از اينكه اين مطلب را مي خواني و نظر مي دهي همچنان، بسيار سپاسگذارم باز هم منتظر شما و بقيه دوستان هستم و به كمك شما محتاج
يا علي مدد

ویرایش توسط abadani : 06-23-2009 در ساعت 03:46 PM
پاسخ با نقل قول
  #5  
قدیمی 06-23-2009
دانه کولانه آواتار ها
دانه کولانه دانه کولانه آنلاین نیست.
    مدیر کل سایت
        
کوروش نعلینی
 
تاریخ عضویت: Jun 2007
محل سکونت: کرمانشاه
نوشته ها: 12,700
سپاسها: : 1,382

7,486 سپاس در 1,899 نوشته ایشان در یکماه اخیر
دانه کولانه به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ممنون که جواب دادی .... من اصلا در مورد ردیف نظری ندادم گفتم نکته جدیدی بود که یاد گرفتم
فقط پرسیدم همونطور که میگن مقفی نبودن بیت اول شرط لازم برای قطعه بودن نیست
ایا ردیف باید حتما نباشد یا اگر باشد هم ایرادی پیش نمیاد ؟

در مورد کمیت هم تا اونجا که امکانش باشه
اما میشه آبادانی جان با آوردن مثالهای زیاد یه تیر و صد نشان کنیم
هم موضوع رو توضیح داده باشی هم شعرهای ناب رو خونده باشیم
اگر مطلب مفردات و تک بیتی ها کم بود در عوض 10 تا تک بیتی خوشمزه داشته باشیم عالی میشه

---------------------------------------------
ابن مقفع رو من شنیده بودم در یکی از گونه های ادبی ما بسیار توانمند بوده یا قطعه بود یا مفردات اما در نت هرچه جستجو میکنم چیزی ازش نیست
به این خاطر بود که از شما پرسیدم در قرن دوم میزیسته اسمش روزبه بوده
ظاهرا به جرم زندقه بودن(احتمالا بی دین بودن) کشته میشه بعضی جاها در نت نوشته که عقاید زردشتی داشته ....
===============================
این هم قطعه ای از پروین

دانی که را سزد صفت پاکی؟
آن کو وجودِ پاک نيالايد
تا خلق ازو رسند به آسايش
هرگز به عُمر خويش نياسايد
تا ديگران گرسنه و مسکينند
بر مال و جاه خويش نيفزايد
مَردُم بدين صفات اگر يابی
گر نام او فرشته نهی شايد
__________________
مرا سر نهان گر شود زير سنگ -- از آن به كه نامم بر آيد به ننگ
به نام نكو گر بميــرم رواست -- مرا نام بايد كه تن مرگ راست



پاسخ با نقل قول
  #6  
قدیمی 06-23-2009
ساقي آواتار ها
ساقي ساقي آنلاین نیست.
ناظر و مدیر ادبیات

 
تاریخ عضویت: May 2009
محل سکونت: spain
نوشته ها: 5,205
سپاسها: : 432

2,947 سپاس در 858 نوشته ایشان در یکماه اخیر
پیش فرض

درود بر شما آباداني عزيز تاپيک بسيار ارزشمندي را بنا نمودي ، باشد تا از استادي چون شما بهره ببريم ..



سعدي در گلستان باب دوم حکايتي بس زيبا را نقل ميکند:


شنـيدم گـوسپندي را بزرگـي
رهانيد از دهان و دست گرگي
شبانگه كارددر حلقش بماليد
روان گوسپـند از وي بناليد
كه از چنگال گرگم در ربودي
چوديدم،عاقبت خود گرگ بودي



......

اقبال لاهوري نيز در وصف توانمندي آدمي ميفرمايد:

قبای زندگانی چاک تا کی؟
چو موران آشيان در خاک تا کی؟
به پرواز آر شاهينی بياموز
تلاش دانه خاشاک تا کی





توضيح بيشتر با آقا مهدي عزيز.....اميدوارم کلافه ات نکنيم..
__________________
Nunca dejes de soñar
هرگز روياهاتو فراموش نكن
پاسخ با نقل قول
  #7  
قدیمی 06-23-2009
abadani آواتار ها
abadani abadani آنلاین نیست.
کاربر عالی
 
تاریخ عضویت: Apr 2009
نوشته ها: 1,022
سپاسها: : 0

13 سپاس در 12 نوشته ایشان در یکماه اخیر
abadani به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ديديد كه ساقي آمد و كار را درست كرد شعر اول قطعه اي مقفا از سعدي و دومي هم از اقبال كه هم مقفي است و هم رديف دارد احتمالا غزل است اگر ادامه داشته باشد

ویرایش توسط abadani : 06-23-2009 در ساعت 04:45 PM
پاسخ با نقل قول
  #8  
قدیمی 06-23-2009
ساقي آواتار ها
ساقي ساقي آنلاین نیست.
ناظر و مدیر ادبیات

 
تاریخ عضویت: May 2009
محل سکونت: spain
نوشته ها: 5,205
سپاسها: : 432

2,947 سپاس در 858 نوشته ایشان در یکماه اخیر
پیش فرض

اين دو بيت شعر از حافظ رو ببينيد چقدر زيبا و موزون سروده شده:


بيا كه قصرِ امل سختْ سست بنياد است
بيار باده كه بنياد عمر برباد است

غلام همّت آنم كه زير چرخ كبود
ز هر چه رنگ تعلّق پذيرد، آزاد است



...
..
.
__________________
Nunca dejes de soñar
هرگز روياهاتو فراموش نكن
پاسخ با نقل قول
  #9  
قدیمی 06-23-2009
abadani آواتار ها
abadani abadani آنلاین نیست.
کاربر عالی
 
تاریخ عضویت: Apr 2009
نوشته ها: 1,022
سپاسها: : 0

13 سپاس در 12 نوشته ایشان در یکماه اخیر
abadani به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ساقي جان بحث الان بر سر قطعه است نه غزل كه به آن خواهيم پرداخت قطعه داري بيار كه سخت به آن محتاجيم
يا علي مدد
پاسخ با نقل قول
  #10  
قدیمی 06-23-2009
ساقي آواتار ها
ساقي ساقي آنلاین نیست.
ناظر و مدیر ادبیات

 
تاریخ عضویت: May 2009
محل سکونت: spain
نوشته ها: 5,205
سپاسها: : 432

2,947 سپاس در 858 نوشته ایشان در یکماه اخیر
پیش فرض

قطعه زيبا از پروين اعتصامي..


دانی که را سزد صفت پاکی؟
آن کو وجودِ پاک نيالايد
تا خلق ازو رسند به آسايش
هرگز به عُمر خويش نياسايد
تا ديگران گرسنه و مسکينند
بر مال و جاه خويش نيفزايد
مَردُم بدين صفات اگر يابی
گر نام او فرشته نهی شايد


__________________
Nunca dejes de soñar
هرگز روياهاتو فراموش نكن
پاسخ با نقل قول
پاسخ


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code is فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد



اکنون ساعت 02:31 PM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.



Powered by vBulletin® Version 3.8.4 Copyright , Jelsoft Enterprices مدیریت توسط کورش نعلینی
استفاده از مطالب پی سی سیتی بدون ذکر منبع هم پیگرد قانونی ندارد!! (این دیگه به انصاف خودتونه !!)
(اگر مطلبی از شما در سایت ما بدون ذکر نامتان استفاده شده مارا خبر کنید تا آنرا اصلاح کنیم)


سایت دبیرستان وابسته به دانشگاه رازی کرمانشاه: کلیک کنید




  پیدا کردن مطالب قبلی سایت توسط گوگل برای جلوگیری از ارسال تکراری آنها