ریاضیات و هنر

[KHatun]

ریاضیات هیچ وقت سرنوشت من نشد. البته این که این جمله چقدر غلط است را بعدا بررسی می کنیم!
ولی خب از دانش آموز رشته ریاضی فیزیک انتظار می رود که شغل آتی با رشته تحصیلی اش تناسب داشته باشد. این که اینطور نشد و چرا اینطور نشد حکایت درازی است. اما فارغ از این جریانات، در طول این سالها علاقه ام به ریاضی نه تنها کم نشده، بلکه بیشتر هم شده است. تنها کافیست یک کتاب تاریخ ریاضیات یا منطق ریاضی را دور از جوِ مخربِ کنکور (مخرب به این دلیل که اشتیاق دانش آموز را برای درک ریاضی به عنوان علمی کاربردی از بین می برد و کل مبانیِ آن را در حدِ فرمولهایِ حفظ کردنی تقلیل می دهد) مطالعه کنیم. شاید این نگاهِ کنکوری به ریاضیات باعث شده زیبایی های آن از نظر ما پوشیده بماند. پس از گذشت سالها، بیشتر از قبل باور دارم که ریاضی خودِ زندگی است. معادلات مجهول و ناملموسی خارج از فضای زندگی ما نیست که تنها در ذهن جریان داشته باشند. حتی از نظرم ریاضیات رنگ دارد، احساس دارد. در شکل گیریِ این باور ، مطالعه ی نظریات و زندگیِ ریاضیدانانِ بزرگ بسیار موثر بوده. یکی از آنها که گمان کنم برای اکثرِ دانش آموزانِ ایرانی شناخته شده باشد، پرویزِ شهریاری است. آشتی با ریاضیاتش اولین چیزی بود که در رابطه با علم ریاضی خواندم. آرمانِ شهریاری هم شاید در همین عنوانِ " آشتی با ریاضیات" خلاصه شود. اگر هنرمند نبود واژه ی "آشتی" را انتخاب نمی کرد و آن را کنار واژه ی سنگینِ "ریاضی" قرار نمی داد تا ترکیبِ این دو آرامش بخشِ ذهنِ خواننده باشد. تنها یک هنرمند می تواند ریاضی را اینطور قابل فهم و ساده بیان کند. اما متاسفانه زمانی که شهریاری از آشتی با ریاضیات سخن می گفت، مواخذه اش می کردند و تشر می زدند که در زمان جنگ آشتی نداریم! برای همین ناچار عنوانِ آشتی را به آشنائی تغییر داد تا حداقل مجوز چاپ بگیرد. شاید این سرگذشتِ اکثرِ آثارِ انسانهایِ پیشرو و صاحب نظر در جامعه ایست که همیشه با ناشناخته ها سرِ جنگ دارد!!
به هر صورت، آشنائی با ریاضیات با نگرشی جدید به جنبه های زیباشناسیِ ریاضیات پرداخت و باشرحِ و بررسی ارتباط ریاضیات و هنر، نگاهِ ما به این علم به ظاهر انتزاعی و ناملموس را تغییر داد. در ادامه قسمتهایی از مقدمه ی کتاب آمده است.