فلسفه حرکت تاریخی کّرد به خراسان

[behnam5555]

فلسفه حرکت تاریخی کّرد به خراسان [IMG]file:///C:/Documents%20and%20Settings/doblazh/My%20Documents/New%20Folder/موسسه%20كرمانج01011041_files/koch.jpg[/IMG]
چکیدهای از کتاب تاریخی کّرد به خراسان

نوشته : کلیم ا... توحدی




می دانیم که پس از حمله اعراب به ایران و سقوط سلسلهعظیم ساسانیان که نگهبانان سرزمین های وسیع امپراطوری ایرانبودند، استقلال ایران به مدت نه قرن پایمال شد و از بین رفت واعراب در قرون اولیهخود را به مرزهای شمالی و شرقیکشور رسانده و با کشورهایباستانی توران، هند و چین هم مرز شدند. در میانه قرن چهارم هجری با فرصتی که برایاقوام ترک پیش آمده بود و دیوارهای مرزی ایران را شکسته یافتند از مرزهای ایران وتوران قدیم گذشته و وارد سرزمین های خراسان شدندو سرانجامحکومتهای ترک غزنوی، سلجوقی مغول یکی پس از دیگری ایران را مورد تاخت و تاز قرارداده و به ویرانی پرداختند و یورش های تیمور لنگ و اعقاب او و نیز ترکان قراقویونلوو آق قویونلو سرزمین ایران را لگدمال کردند. تا اینکه در آغاز قرن، سلسله ایرانیتبار صفویه که نژاد کرد داشتند به همت شاه اسماعیل صفوی (930-905 قمری) روی کار آمدو اساس استقلال ملی ایران را پس از حدود نهصد سال بنا نهاد و با رسمی کردن مذهبتشیع در ایران ضمانت وحدت قومی و ملی ما را فراهم ساخت. روی کار آمدن صفویه همزمانبا اوج قدرت سلاطین ترک عثمانی بود که خود را خلیفه اسلام و مالک الرقاب سرزمینهایاسلامی می دانستند اما صفویه در مقابل آنها شجره ای برای خویش ساخته و خود را بهدودمان امام هفتم شیعیان منسوب داشتند و حق خلافت و ولایت را به خویش منتسب کردند ودر مقابل ترکان عثمانی قد برافراشتند در نتیجه ترکان عثمانی به کینه توزی با صفویهپرداختند و با ازبکان هم نژاد و هم مذهب خویش در شرق خراسان متحد شدند و آنها را بهتاخت و تاز و ویرانی هر چه بیشتر خراسان واداشتند تا عثمانی ها از مغرب و ازبکان ازمشرق کشور نوپای ایران را بار دیگر بین خویش تقسیم کرده و مذهب تسنن را جایگزینمذهب تشیع نموده و حکومت صفویه را پراندازند. اما پذیرش مذهب شیعه ازسوی ایرانیان که صفوی متکی بر آن و حامی آن بودند نقش اصلی راسرانجام در استقلال ایران ایفا کرد واین کشور نوپا را در برابر حملات دشمنان محفوظ و مصون داشت از مهمترین متحدان شاهاسماعیل کردان چشمگزگ مستقر در شرق امپراطوری عثمانی بودند که از دیرباز مذهب تشیعرا داشتند. چون سلطان سلیم امپراطور مقتدر عثمانی طرح شیعه کشی خود را در کشور آغازکرد حاج رستم بگ چشمگزگ با چندین هزار خانوار کرد از ایل و تبار خود به یاری شاهاسماعیل آمد که سرانجام پس از شکست شاه اسماعیل در جنگ چالدران ، این امیر کرد باچهل تن از دیگر سران کرد به اتهام همکاری با شاه اسماعیل به نامردی گردن زده شدند. جنگ چالدران در دوم ماه رجب 920 قمری اتفاق افتاد شاه اسماعیل که نمی خواست در آغازکار با سلاطین عثمانی درگیر شود پیش از جنگ چالدران همت خویش را مصروف مرزهای شرقیکشور نمود تا ازبکانی را که به خراسان تاخته و به قتل و غارت و ویرانی شهرها وروستاها پرداخته بودند گوشمالی دهد. او در جنگ مرو با یاری سپاهیان فداکارش از جملهکردهای شیعه مذهب پیروز شد و ازبکان را به سختی شکست داده و از خراسان بیرون راند ودر کاسه سر شیبک خان ازبک شراب نوشید (916 قمری) . شاه اسماعیل و شاه تهماسب و شاهعباس هرکدام به نوبه خویش ایالت و طوایف زیادی را از کردان شیعهمذهب خود به خراسان منتقل ساختند تا در برابر تاخت و تاز ازبکان سنی مذهبی، از کیانخراسان دفاع نمایند.
از مهمترین کردانی که در زمان شاه اسماعیل و شاه تهماسبوارد خراسان شده اند، می توان از کردان کلهر، قهرمانلو و چگنی نام برد. چگنی ها کهقدرت و جمعیت چشمگیری داشتند به فرماندهی اوغلان بوداق خان چگنی با دیگر ازبکان راکه به خراسان تاخته بودند گوشمالی سخت داده و بیرون راندند. بوداق خان در زمان شاهتهماسب فرمانروای سرزمنیهای اسفراین، بجنورد، شیروان، قوچان، مشهد و درگز بود و جنگهای فراوانی با ازبکها انجام داد. پس از فوت شاه تهماسب در سال 984 قمری چند سالیبه علت اختلافات سران قبایل کرد و ترک شیعه مذهب و جانشینان نالایق از جمله شاهاسماعیل دوم و سلطان محمد صفوی فتور عظیمی در دستگاه سلطنتی صفوی روی داد و می رفتشیرازه نظام و استقلال ایران بار دیگر پاشیده شود که با همت سران کرد و ترک مستقردر خراسان از جمله کردان چگنی و چاپشلو و استاجلو کلهر و قهرمانلو با ترکان شاملومستقر در هرات و قاجارهای مستقر در جنوب خراسان شاه عباس صفوی که کودکی بیش نبود بههمت مرشد قلی خان کرد استاجلو بر سریر پادشاهی نشست و بار دیگر آب رفته را به جویبازآورد و دشمنان ایران را به شدت تنبیه کرد یکی از علل شکست های شاه اسماعیل و شاهتهماسب در جنگ با سلاطین ترک عثمانی، نزدیک بودن شهر تبریز به عنوان پایتخت ایرانبه سرزمین دشمن بود که در هر فرصتی عثمانی ها آن را اشغال می کردند. لذا شاه تهماسبناچار شد پایتخت را به قزوین که در داخل ایران و دورتر از دسترس دشمن بودانتقال دهد.
در سال 996 قمری که شاه عباس از خراسان به قزوین رفتو بر تخت شاهی نشست بار دیگر ازبکان به فرماندهی عبدالمؤمن خان ازبک از موقعیتاستفاده کرده و به خراسان تاختند و شهرهای هرات و مشهد را تصرف کرده و به خاک و خونکشیدند و به سوی سبزوار و اسفراین پیشروی نمودند. تنها اوغلان بوداق خان چگنی بودکه توانست خراسان شمالی و مرکز فرماندهیش را در قوچان از شر دشمنان نجات دهد. درچنین روزگار آشفته ای که ازبکان به سویپایتخت ایران می تاختند.شاهعباس نقشه ای چید و بسیاری از کردهای چشمگزک را که در قفقاز و آذربایجان متوقفبودند به نواحی شرقی قزوین منتقل ساخت که آنها را از شرق پایتخت تا تهران وخوار وورامین و دامنه های رشته کوههای دماوند و البرز را زیر پوشش استحفاظی خود قراردادند و همچون دیواری آهنین بین پایتختو ازبکان قرا گرفتند.
حدود سال 1000 قمری بود که شهر اسفراین پس از چند شبانه روز مقاومت در برابرازبکان و دفاع جانانه قباد خان کرد کلهر و ابومسلم خان چاپشلو استناجلوئی سرانجامسقوط کرد و ازبکها این شهر را که از آغاز حکومت صفویه تا کنون بارها تخریب و غارتکرده بودند، این بار به کلی ویران نموده و به سوی دامغان و سمنان پیشروی خود راآغاز نمودند تا پایتخت را مورد تهدید قرار دهند. ازبکان این زمان شهر مشهد را بکلیویران و مردم آن را که به فرماندهی خان استاجلو مقاومت می کردند پس از چند ماهمحاصره و تصرف شهر قتل عام کردند بقیه سپاهیان ویرانگر ازبک و مغول که از حدودسیستان و یزد خود را بهنواحی مرکزی ایران یعنی کاشان و اراک رساندهو مردم بی دفاع آن نواحی را کشتار و شهرها را ویران و زنان و کودکان را بهاسارتگرفته و به سوی خوار و ورامین پیشروی می کردند که در آنجا باکردهای محافظ پایتخت مواجه شده و شکست سختی را از کردها متحمل گشته و با بجا گذاشتناسرا و غنایم ناچار به فرار شدند و به خراسان رفتند. شاه علی خان کرد چشمگزگ که اینزمان ریاست کردهای چشمگزگ را بر عهده داشت شاه عباس را وادار ساخت تا برای سرکوبکامل ازبکان در تعقیب آنان روانه خراسان شدند. جنگهای شاه عباس در خراسان با ازبکاناز سال 1000 قمری تا 1010 قمری بطور پراکنده ادامه داشت که در نتیجه مرزهای ایرانپس از یکهزار سال به دوره امپراطوری ساسانیان در شرق رسید. سرزمین های بلخ و مرو وبخارا و خوارزم به وسیله سپاهیان شیروان ایران مفتوح شد و ازبکان از آنجا بیرونرانده شدند.
در این سالها تقریباً تمام کردهای مستقر در حدود تهران وارد خراسانشدند و در نواحی شمالی این ایالت مستقر گشتند و در سال 1011 قمری که تقریباً آرامشبه خراسان بازگشته بود شاه عباس از بلخ به هرات و مشهد بازگشت و از راه چناران ورادکان شکارکنان به خبوشان (قوچان) آمد و حکومت درگز (درون) رانیزبه خطه قوچان ضمیمه کرد و آنرا به شاه قلی سلطان جد امرای بعدی کرد خراسان تفویضداشت و در درگز لقب امیرالامرایی داد. به قول مؤلف عالم آرای عباسی، شاهقلی سلطانغلام خاصه شریفه چشمگزگ (زعفرانلو) را به رتبه والای ایلت و خانی سربلند گردانیده،حکومت اسکای درون (ایبورد و تسا و درگز) را به او عنایت فرمودند و خاطر ازمهماتآنجا جمع فرموده ( از طریق دره جیرستان و گیفان و جلگه ایوبپیغمبر و راز و مینودشت بازگشته) و در اسکای خوار ( و ورامین) به اردوی کیهان پورملحق شدند. اما کردها که پس از آزادسازی اسفراین از رشته کوه شاه جهان گذشته و واردجلگه شیروان و قوچان شده بودند نخستین قلعه ای که برای خود ساختند قلعه شیروان بود. پس مرکز فرماندهی به درون (درونگر درگز) منتقل شد و بعد در کنار قصبه خبوشان دژیمحکم بنا گردید که سران ایلات معتبر کرد با عوامل نظامی خود در آن مستقر شدند وآنجا را به مرکز قدرت رزمی خود بدل ساختند که به کردآباد یا کرد محله معروف شد وبعدها این دژ در جنگ بین عباس میرزا نایب السلطنه قاجار و رضا قلی خان زعفرانلوایلخانی کرد ویران گردید و شاهان بعدی قاجار تعمیرآنرا به خوانینبعدی کرد ندادند.
دیگر شهرهای شمالی خراسان از جمله قوچان کنونی ، شیروان،بجنورد، آشخانه، اسفراین (میان آباد) چناران و رادکان و درگز را کردها ساخته اند. استقرار ایلات کرد در خراسان با استقرار ایلاتکرد خراسان که قریب بهپنجاه هزار خانوار بودند، اوضاع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی این ایالت ویران شده ازتاخت و تاز مغولان و ازبکان دگرگون شد و خون تازه ای در شریانهای آن به جریان افتادو امنیت برقرار گردید.هزاران گله گوسفند و اسب و شتر دردشتها و کوهها و مراتع این ایالت به ویژه در نواحی شمالی به چرا مشغول شدند و سطحتولید در امور گله داری و کشاورزی و باغبانی بالا و بالاتر رفت و بازار شهر دگربارهرونق یافت. بوداق خان چگنی حکومت مشهد یافت و پسرانش هر یک در ناحیه ای از جمله مروبه فرماندهی و حکومت نشسته و به رتق و فتق امور پرداختند کردهای زنگنه در نواحیشرقی خراسان و حدود هرات مستقر شدند. ترکان بیات در نیشابور و ترکان قاجار با کردهادر مرو جا گرفتند. کردهای زعفرانلو و شادلو هم که چشمگزگ نامیده می شدند به قولمؤلف مطلع الشمس بهگونه زیر مستقر شدند که : شاه عباس شاه قلی سلطانرا لقب امیر الامرایی داد در خط آخال گذاشت. و چهل هزار خانوار از اکراد چشمگزگ راکه دو سه سالی در ورامین اسکان داشتند، کوچانیده در ناحیه مزبور سکنی داد که جلوازبک را داشته باشند. در سلطنت شاه سلطان حسین (صفوی 1135 قمری) که امور دولت مختلگردید اکراد آخال نشین از تاخت و تاز ارگنجی و بخارایی شوریده رو به کوه گذاشتند ودر آن زمان ولایت قوچان و شیروان و بجنورد و سملقان مسکن طایفه (ترک) گرائیلی بود. اکراد برای اینکه یورتی به جهت خرید بدست آرند بنای زد و خورد را با طایفه گرائیلیگذاشتند و در اندک زمانی آنها را از محالات مزبوره خارج ساخته، قراخان پسر مهراببیک بن شاهقلی سلطان که وکیل اکراد چشمگزگ و در معنی ایلخانی این طایفه بود بر ایننواحی استیلا یافت و شیروان را یورت قرار داده، تمام چهل هزار خانوار اکراد چشمگزگرا که زعفرانلو و شادلو و کاوانلو (کاویانلو) و عمارلو و قراچورلو باشند، دریورتهای قوچان، شیروان، بجنورد و مضافات ساکن ساخت. چنانکه از چناران علیا تاچناران سفلی که در حوالی بجنورد است، به زعفرانلو اختصاص یافت و از چناران سفلی الیسملقان یورت شادلو شد.
کاوانلو را به سمت مشهد مقدس انداختند. به این معنی کهاز اول سملقان یورت شادلو شد. گاوانلو را به سمت مشهد مقدس انداختند. به این معنیکه از اول خاک چلای خانه که در شمال مشهد واقع و تا قلعه (کردنشین) یوسف خان که درچهار فرسخی سمت شمال قوچان است امتداد دارد یورت طایفه جانی قربانی باشد و کوه شمالچشمه گلپ معروف به چشمه گیلاس (در شمال منطقه چناران و رادکان) که کوه عمارت نامدارد و یک سمت آن (در شمال منتهی) خلاصه طوایف مزبور در محلات مذکور بماندند و بعداز قراخان پسرش بنام بیک وکیل، ریاست داشت پس از او پسرش محمدحسین خان از دولت (نادرشاه پس از مراسم تاجگذاری در دشت مغان به سال 1148 قمری) ایلخانی لقب یافت بعداز آن پسرش امیرگونه خان ایلخانی شد و پس از او رضا قلی خان بن امیر گونه ایلخانیگردید.بعد از اوسام خان بن رضاقلی خان (دلیرترین و سیاستمدارترین خوانین زعفرانلوحاکم مشهد و فاتح هرات) ایلخانی و بعد از سام خان امیرحسین خان برادرش ایلخانیطایفه زعفرانلو و ملقب به شجاع الدوله گردید، از جماعات (ترکان) گرائیلی در خراسانطایفه بغایری حالا در بام و صفی آباد سکنی دارند . پس از تسخیر قوچان مرکزفرمانروایی ایلخانان کرد زعفرانلو در سال 1248 قمری، عباس میرزا قاجار پسرفتحعلیشاه برای تضعیف قدرت رزمی کردها، اتحاد آنها را از هم پاشید و یک ایلخانیدیگر کرد را در بجنورد تشکیل داد که نخستین ایلخانی شادلو بود و نجفعلی خان شادلوپدرزن رضاقلی خان بخاطر همکاری باعباس میرزا قاجار به این سمت منصوب شد.اما ایلات معتبر 32 گانهدر خراسان که هر کدام جایگاه و نقش ویژه ای در تاریخ خراسان دارند، برخی بدین شرحمی باشند.قراچورلوها : که در زمان نادرشاه با او جنگیدند وسرانجام با او صلح و نجف سلطان کرد قراچورلو و محمدخان قراچورلو از فرماندهان اینایل بزرگ هستند که در جنگهای ایران و عثمانی و ایران و هندوستان در تمام سالها درکنار نادرشاه بودند. سبزعلیخان کرد قراچورلو سر محمدحسن خان قاجار پدر آغامحمدخانرا برید و به کیم خان زنداهدا کرد و حکومت صفویه را تثبیتنمود.حسینقلی خانقراچورلو حاکم سرحدات ثلاثه بجنورد و پدر شادروان خانلرخان قراچورلو (متوفی اسنفد 79) نیز همراه سردارمعزز شادلو در مشهد به امر رضاشاه اعدام شد. محلاستقرار قراچورلوها (مامیانلوها) در درگز، بجنورد و اسفراین می باشد.کیکانلوها : درسراسر نواحی شمال قوچان از آشخانه و بجنورد گرفته تا درگز اسکان گرفته اند و جمعیتزیادی را تشکیل می دهند. مرکز حکومت کیکانلو بر عهده خوانین اوغاز بوده کهمعروفترین خوانین آخر آن محمد حسن خان شیخ الخوانین و پسرانش سعادتقلی خان سیوکانلوو قادر قلی خان قبادی بودند کیکانلو ها در زمان ناصرالدین شاه به سه ایل سیوکانلو،بیچرانلو و کیکانلو تقسیم شدند.قهرمانلو: ازمهمترین ایلات کرد است که آخرین رهبر آن ولیخان قهرمانلو بود که به امر رضاشاه درزندان مشهد در سال 1310 مقتول گردید محل استقرار آنها در رشته کوههای شاه جهان درجنوب قوچان و نیز در شیروان و اسفراین بجنورد می باشد.میلانلو: ازمهمترین ایلات کرد در اسفراین است حدود 43 طایفه و ایل کرد در شهرستان اسفراینمستقر هستند و مزارع و کشتزار ها و بیشتر زمین های کشاورزی و مراتع اسفراینمتعلقبه این مردها که بیش از 80% جمعیت اسفراین را تشکیل می دهندحکومت اسفراین بین ایلخانان بجنورد و قوچان گاهی دست به دست می شد. توپکانلو: کهمعروفترین ایل بیگی آن فرهاد خان توپکانلو بود که همراه ولیخان قهرمانلو قصد کشتنرضا شاه را داشتند توپکانلو ها در سراسر خراسان از جمله سبزوار و نیشابور و چنارانو قوچان و شیروان و اسفراین مستقر شده اند.دیگر ایلات وطوایف معتبر کرد عبارتند از:هودانلو، بادلانلو، زیدانلو،صوفیانلو، توروسانلو، زنگلانلو، باچیانلو، رودکانلو، رشوانلو، حمزکانلو، شیخامیرانلو، جلالی، سیاه منصور، جهان بیگلی، مادانلو، قرباشلو و غیره. اینک نمودارفرمانروایان کرد خراسان از زمان شاه اسماعیل صفویتا رضاشاه پهلوی. - حاج رستم یگچشمگزگ که در دشت چالدران به امر سلطان سلیم امپراطور ترک عثمانی با یارانش به قتلرسید- شاه علیخانکرد چشمگزگ که همراه شاه عباس در سال 1000 قمری وارد خراسانشد.- شاهقلی سلطانمیرایل جلیل چشمگزگ و امیرالامراء اکراد سال 1011 قمری- یوسف خان سلطان، میرال جلیل چشمگزگ 1037 قمری- مهراببیگ فرزند شاهقلی سلطان، ملقب به وکیل الاکراد(1038 قمری)-قراخان پسر مهراب بگ وکیلالاکراد-سام بگسپهسالار و پدر زن نادرشاه (وکیل الاکراد) -محمد حسین خان ایلخانی 1248 قمریمعاصر نادرشاه و شاهرخ امیر گونه خانه ایلخانی معاصر شاهرخ ندری و آغامحمد خانقاجار-رضا قلی خانایلخانی مقتدرترین خوانین ایرانی متوفی 1249در تبعید آذربایجان سام خان ایلخانیفاتح امیر حسین خان شجاع الدوله نجفعلی خان کردشادلو نخستین ایلخانی بجنورد سال 1248 قمری-هراتملقب به شجاع الدوله متوفی 1311 قمری جعفرقلی خان شادلو ایلخانی مقتدر ملقب به سهامالدوله-ایلخانیزعفرانلومسعود 1275 قمری حاکم بجنورد و استرآباد مسموم 1278
-محمد ناصرخان شجاع الدولهپسر امیر حسین خان بنیانگذار شهر جدید قوچان متوفی 1320 قمری
-حیدر قلی خانسهام الدوله برادر جعفر قلی-خان مسعود در سال 1288 قمری
-عبدالرضا خان شجاع الدوله یا محمد خان سهام الدوله (سردار مفخم) متوفی 1338قمری برادرزاده حیدر قلی خان و متوفی 1322 قمری
-امیر حسین خان شجاع الدولهزعفرانلو حاکم بجنورد و استرآباد که آخرین حکم ایلخانیگری را از عزیزالله خان سالارمفخم (سردار معزز) احمد شاه در سال 1300 خورشیدی ازدولت رضاخان (رضا شاه) که در مشهد به امر رضا شاه در سال 1304 به دار در سال 1305دریافت داشت آویخته شد نگاهی به تاریخ قوچان مرکز فرمانروایی ایلخانان کرد زعفرانلوقوچان که این زمان بر کنار شاهراه بین المللی خراسان به مازندران قرار گرفته و مرکزشهرستان قوچان می باشد تاریخی پر فراز و نشیب داشته است معلوم نیست در چه زمانیقوچان بر این شهر نهاده شده است برای اولین بار که از این نام ذکری در تاریخ رفتهدر حددود سال 1003 قمری بوده که مؤلف شرفنامه (بتلیس) به آن اشاره کرده و گفته استدر زمان شاه عباس کردها را به قوچان بردند. معلوم نیست که آن زمان قوچان تلفظ میشده یا طبق رسم معمول حرف چ را به ج بدل کرده اند؟ بار دگر در سال 1248 قمری پس ازجنگ عباس میرزا نایب السلطنه قاجار با رضاقلی خان زعفرانلو ایلخانی خراسان کهسرانجام به تسلیم ایلخانی می انجامد، قائم مقام فراهانی در نامه ای که به فتحعلیشاه نوشته مژده تسخیر قوچان را می دهد و جای واژه خبوشان، قوچان را به کار برده استدر دوره اشکانیان نام شهری در این حدود به نام آساک یا آسااک برده شده است و حتیبعد از اسلام نیز شهری در جنوب غربی قوچان کنونی بوده که به استو معروف بوده و تازمان هلاکوخان به این نام مشهور بوده است. در تاریخ دوره غزنویان و مغول و تیموریاندر تمام منابع از آن بنام خبوشان نام برده شده است در دوره اشکانیان و ساسانیانشهرهای کوچک ولی پر رونق در جلگه قوچان وجود داشته است که در حفاریهای غیرقانونیسالهای اخیر بسیاری از آثار آن دوران کشف شده است که از جمله می توان محل روستایکنونی (امامزاده) سلطان زیر آبه و کشفیات حدود روستای میرفضل الله و نیز کشفیاتاسفیجر اشارهکرد که سکه های اسکندر مقدونی از آنجا کشف شده بودهاست. اما خبوشانهمان شهر قدیم قوچان بوده که بر اثر زلزله سالهای 1311 و 1312 قمری بکلی ویران شدچون به امر محمد ناصرخان ایلخان زعفرانلو در بین سالهای 1311 تا 1314 شهر کنونیقوچان ساخته شد لذا این شهر را بنام این ایلخانی کرد، ناصریه می گفتند و رفته رفتهنام قوچان شایع تر و تثبیت گشت چنان که اعتمادالسلطنه (صنیع الدوله) در مطلع الشمسگفته است که : قوچان که در اصل خبوشان بوده و مغول آنرا قوچان گفته اند، از شهرهایمعتبر کردستان خراسان است. پنج یا شش هزار خانوار دارد. مؤلف بستان السیامه جمعیتشهر قوچان در سال 1314 قمری را کههنوز همه مردم شهر کهنه در آناسکان نگرفته بودند ،تعداد 15 هزار نفر نوشته است.از حوادث مهمی که در شهر جدید قوچانروی داده قیام سردار کرد زعفرانلو در آخر دوره عبدالرضا خان شجاع الدوله ایلخانقوچان می باشد. مرگشجاع الدوله در سال 1298 خورشید، قیام نافرجام کلنل محمدتقی خان پسیان و شکست خوردناو از کردهای قوچان در پاییز 1300 از دیگر حوادث این شهر است حرکت کردهای قوچان بههمراهی امیرجان محمدخان فرمانده لشگر شرق ترکمن صحرا از وقایع سال 1303 خورشیدی میباشد.قیام سالارجنگ که حکومتی کمونیستی بود و از مروه تپه در غرب بجنورد در گلستان کنونی آغاز گشتو بجنورد و اسفراین و شیروان تسخیر شد و سالار جنگ (لهاک) با نیروهایش وارد قوچانگردید به وسیله خوانین کرد قوچان محاصره و مغلوب به شوروی متواری گشت. رضاشاه درمرداد 1305 برای تقدیر از این عمل کردهای خراسان به قوچان آمد.ویرانی بسیار از بناهای قوچان تلفاتسنگین نیز در بهار 1354 از دیگر حوادث گذشته به شهر قوچان فرآورده های گله داری،کشاورزی و باغداری است به ویژه انگور و کشمش قوچان شهرت جهانی دارد.صنایع دستی ، بافتنی ازجمله دستبافت های زنان کرد مانند جاجیم، پلاس، قالیچه ، دستکش، پاتاوه، جورابهایرنگین زیبا و مانند آن است و پوستین بافی و نمدبافی و چارق دوزی از دیگر صنایع دستیقوچان می باشد.در زمینه هنر وموسیقی قوچانیک قطب و مرکز هنری درشمال کشور می باشد.

[دانه کولانه]

بهنام جان قرار شد 2 موضوع رو رعایت کنی درسته ؟
اینجا هم نشده ...