ديوان داراب افسر بختياري

[ساقي]

ديوان

داراب افسر بختياري



داراب افسر بختیاری از شاعران بختیاری است که به زبان لری بختیاری شعر سروده‌است. از جمله معروفترین سروده‌های وی «خدائیه»، «عمرویه» و «همیلا: مناظره پسر روستایی با دختر شهری» می‌باشد. داراب افسر بختیاری در تاریخ ۱۲۷۹ در چغاخور بختیاری متولد شد. پدر وی آ اصلان احمد خسروی از بزرگان طایفه احمد خسروی (هفت لنگ بختیاری) و مادرش بی بی گوهر دختر حسینقلی خان ایلخانی می‌باشد.

داراب افسر از سن سی سالگی شروع به سرودن شعر نمود. و آنچنان در سرودن اشعار بختیاری به شیوائی و استواری اهتمام نمود که اینک فرهیختگان دیار بختیاری او را پدر شعر بختیاری می‌نامند چنانکه در مورد وی ملک شعرای بهار نیز گفته بود: کاری که فردوسی در زبان فارسی افسر در زبان بختیاری انجام داده‌است.

داراب افسر در سال ۱۳۲۰مقیم اصفهان گردید. ودر سال ۱۳۵۰ در همین شهر وفات نمودو در تخت فولاد، تکیه میر بخاک سپرده شد.

اشعار دارب افسر در زمینه‌های عرفانی، عاشقانه، سیاسی و در قالب‌های قصیده، غزل، قطعه، و... سروده شده‌است.کتاب دیوان دارب افسر تاکنون دهها بار به چاپ رسیده و مورد استقبال فراوان قرار گرفته‌است. از اشعار معروف او به زبان لری می‌توان یه اشعار خدائیه، همیلا، عمرویه و رستاخیز مسجد سلیمان اشاره کرد.






...

[ساقي]

تك بيت ماندگار داراب افسر

« زلفِ يار’م مِنه ريس َوست و ِز خو’ور پِرِست

داد و فرياد ’ورِستاد كه اَفَتو پِرِست»

شاهکار داراب افسر با عنوان خدائیه

اي كه روزيَ همه خلق ز انبار ِ تونِه

آسمونها و زمين كِرده كردار ِ تو نه ِ

ئي همه نقش و نگاري كه مِنِه دنيا هِد

همه از پرتو يك جلوه ديدار ِ تو نه ِ

اَفتو و ئي همه نوري كه اِتاو ِه به زَمين

مختصر ذره اي از تابش رخسار ِ تو نه ِ

ئي همه آو كه به دريا چو’نو هيِِ موج اِزَنه

چكه اي از كَرَم آور گهربار ِ تو نه ِ

عاقلون هر چه ’كنِن فكر و اِبالِن به ’خوسون

اشتباه كِردنِه ’پاي ، جمله ز افكار تو نه ِ

هر كه رَهد از پي ِ مقصور و به مقصود رسيد

’او َنَرهد و َنَرسيده ’يوز ِ رفتار ِ تو نه ِ

هر حكيمي كه دوا داد و مريضِس خو، اِبيد

’او دواها همه از قيطي عطار ِ تو نه ِ

هر چه فردوسي و سعدي و نظامي ’گودِنه

همه سون اِز اثر ِ طبع ِ ’درَربار ِ تو نه ِ

پيراِبون خلق و همه سال تفاوت اِ’كنِن

غير ذات تو كه امسال ِ تو چي پار ِ تونه ِ

عرش ِ فرش كِردي و قِيلون ِ نِهاري ’گرَِلو

هر چه ’ورمون اِ’كنِن ’پاي همه آزار تو نه ِ

’گدييِه كِردمِه مختار، تو نه ِ ’ور’خو و بد

نيكنم’ زِت ’مو قبول ’يوسرو’يودار ِ تونه ِ

هر چه مو فكراِ’كنم ’پاك همه بر عكس اِبوون

كي به يَكسون اِزنِه ؟ ’پاي ’يو ز دربار تو نه ِ

هر شَر و شور به دنيا مِنِه مخلوقت اِبو

اِزَنيم يا اِ’كشيم پاك همه سون كارتونه

خان ِ چنگيز كه دنيانه ِ سر اِز ته ’رفتَي

هر چه بد كِرد بِه مردم همه وادار ِ‌تونه ِ

شاه تيمور كه مشهور به خين ريزي بيد

كمترين بنده اي اِز مردم ِ تاتار تونه ِ

يه نفر كِي اِتَرِس ئي همه آ’دم بِكشِه ؟

او نَكشت ، دست ِ‌توبيد ، قدرت ِ قهار ِ تونه ِ

وَنديه جنگ اروپا و تَپِستي تَه ِ عرش

هر چه ’مردِن مِنِه جنگ خين ِ‌ همه بار ِ تو نه ِ

وَنديه چنگ اروپا و تَپِستي تَه ِ عرش

هر چه ’مردِن مِنِه جنگ خين ِ همه بار ِ تو نه ِ

....

[ساقي]

نيگو’هم كه ، زِ عربها به عجم ها چه رسي

همه دونِن كه چه بيد چونكه ’هوشاهكار تونه ِ

هر رسولي اِفِرِستي و كتابي داره

يا ’كرِت يا’كرِ گَو’ت يا كه جلودار ِ تو نه ِ

آ’دمِه گول اِزَني و اِ’كونيس ’ور مِنِه باغ

اِنِهي تِرد بريشِس كه يو دي، وار ِ تو نه ِ

آبِر’وسِه اِبَري سي دو سه كَپ گَندم و جو

سي چه گندم نخورِه پَس ’يوچه سركار ِ تو نه ِ

هو كه شيطونِه و ئي گولِ به آ’دم زِيدِه

گوش و ’نفتِس بكَنَي خوس ’دزَ بازار تو نه ِ

باغِتِه ’رفت به َيه شَو و ’گر’هد از چنگِت

ميل ِ ’خت بيد كه بَرِه َارنه گرفتار تو نه ِ

’گديه ِ روز قيامت زِ ’لر اِ’خوم ’مو حِساو

تو چه داديس؟ ’هو چه داره؟ چه بدهكار ِ تو نه ِ

’كر َ يارونه ِ اتومبيل ’سواري دادي

منكر بيدِنِته ، ’لر كه طرفدار ِ تو نه ِ

حق تو داري بكني هر چه به دنيا بِخويي

چون همه بيد و نَبيد زِنده زِ پِندار ِ‌ تو نه ِ

هر بنايي كه بسازِن همه ويرون اِبوهه

غير پاينده فقط گنبد دوار ِ تو نه ِ

افسر ئي فخر بَسِه سي تو كه بعد اِز مرگت

اسم ’لر تا به ابد زنده ز اشعار تو نه ِ

....

[ساقي]

پيشگفتار

كوههاي سرسبز بختياري و مزارع پرگل و چمن ، سرزمين پهناوري كه جهانگردان درباره آن توصيفها كرده و مردم آنجا را به رشادت و مردانگي ستوده اند ، همان طور كه پرورش دهنده دليران و جنگجويان تاريخي بوده به مناسبت منابع سرشار و زيبائي طبيعت نيز مهد شعرا و نويسندگان حساس و مردماني بااستعداد و قريحه بوده و مي باشد.

آنجا كه روزي صداي تير تفنگ شكارچيان و شليك مانورهاي قهرمانان مشروطه در دل كوههاي سربرآسمان كشيده طنين انداز مي ش د روزي هم كنار چشمه سارها و زير درختان كهنسال جنگل نواي دل انگيز شعراي بختياري و شعر لري با نغمات دلنشين ني توأم شده از روح حساس و فكر شاعرانه ايرانيان پاك نژاد آن سامان داستانها سروده است .

آن سرزميني كه صمصام السلطنه و سردار اسعدها پرورش داده و براي مبارزه آزاديخواهي و جنگهاي مشروطيت به تهران گسيل داشت ، شعرائي نيز تقديم جهان ادب كرده است.

شعراي بزرگي را كه از چند قرن پيش در نواحي سامان ، چالشتر ، زانيان ، قهفرخ و بروجن به وجود آمدند ،

مي توان مايه افتخار چهارمحال و بختياري دانست ، ولي جاي تأسف است در مجموعه هاي اشعار سخن سرايان اين سرزمين به اشعار بختياري و ترانه هاي محلي توجه نشده ، زيرا آنها كه اهل محل بوده اند آن آثار گرانبها را چون از خود مي دانسته اند از لحاظ لغت شناسي و تحقيق در زبان و لهجه بختياري كه رابطه نزديك با زبان قديم ايران دارد مورد توجه قرار نداده اند و چنين پنداشته اند كه اين اشعار محلي كافي است كه بين مردمان همان سامان زبانزد باشد و چون ديگران معني و مفهوم آن را نمي دانند در دسترس عموم قرار داده نشود و آنان كه زبان بختياري

نمي دانسته اند چون معني و لطافت مضامين اشعار مزبور را در نيافته بودند از نقل و ضبط آن خودداري كرده اند. در صورتيكه همين آثار گرانبهاي محلي نمودار طرز تفكر و نمونه روح حساس مردم آن سرزمين است كه مي تواند تمدن محلي بختياري را معرفي كند ولي همان طور كه مشفق شاعر معاصر بختياري مي گويد:

سرزمين بختياري و محال اربعه

پيش ازين گويندگانش بود و باشد اين زمان

خواهي ارداني محال اربعه باشد كجا

هست آن لار و كيار و ميزدج باگندمان

مركز شعر و سخنداني و دانش بوده است

قهفرخ ، سامان ،‌ بروجن ، شهركرد و جونقان

بختياري را چو پژمان اوستاداني بود

همچنين چون احمدي و افسر شيرين زبان

اگر چه صهباي بروجني معتقد است:

ولي در مرز و بوم بختياري

سخنگويان اگر دارند موطن

چو فرهنگ و ادب نبود در اينجا

به پشت پرده پنهانند چون من

وپژمان در سال 2131 در مقدمه كتاب خود مي نويسد: « بختياري از جميع وسائل سعادت و رفاه محروم مانده و

يك باب مدرسه نيافته ، يك بيمارستان محقر به خود نديده... »

معهذا در اين خطه زرخيز و ادب پرور شعراي بزرگي مانند خود پژمان پا به عرصه وجود نهاده اند كه بر خلاف نظر صهبا پرده از رخسار سخن برانداخته و آسمان ادب و شعر ما را روشن ساخته اند....

...

[ساقي]

مشفق سخن سراي معاصر بختياري در قصيده اي اسامي شعراي بختياري و چهارمحال را گرد آورده و پژمان منتخباتي از اشعار آنان را در كتاب بهترين اشعار خود گنجانده و سرهنگ ابوالفتح اوژن در كتاب « تاريخچه دو قرن اخير شعرا و عرفاي چهارمحال و بختياري » اشعاربسياري از اين شعراي زنده دل را با شرح حال آنان كه به 861 نفر مي رسند ثبت كرده است ، و در هر دو كتاب مزبور به نام و آثار داراب افسر بر مي خوريم.

معروفترين شعر بختياري كه زبانزد است از مرحوم حسينقلي خان معروف به ايلخاني مي باشد كه سياره تخلص مي كرده و آن اين است:

دوني ز چه ري نزيده آفتو


يارم نوريستاده از خو


مو با دل تنگ تي تو آيم


تو بانگ زني كه اي كري رو


ابروي كج تو ورهمه خلق


دادم مو نشون كه هي مه نو

كه معني فارسي آن به قرار ذيل است:


مي داني از چه رو آفتاب سرنزده


(چون) يارم از خواب برنخاسته


من با دل تنگ به سوي تو مي آيم


تو فرياد مي زني كه اي پسر برو


ابروي كج تو را به همه خلق


نشان دادم كه اين است ماه نو

از قديمي ترين شاعر بختياري كه نامش باقيمانده ميرزا حسن واهب است كه در تذكره ها نامش ثبت شده و معاصر شاه عباس بوده و ماده تاريخ سر در مسجد شاه ( شد در كعبه در صفاهان باز ) كه مطابق با سال 64/1 هجري


مي شود از آثار اوست.

[ساقي]

كتابي را كه در دست داريد اشعار شاعر معاصر بختياري آقاي داراب افسر بختياري فرزند « آ. اصلان » از طايفه احمدي بختياري است . مادر آقا اصلان خواهر حسين قليخان ايلخاني و بي بي گوهر مادر آقاي داراب افسر دختر حسين قليخان ايلخاني مي باشد ، آقاي داراب افسر در سال 9721 شمسي در چقاخور بختياري متولد شده و از سال 0231 شمسي مقيم اصفهان گرديده اند.

از سن سي سالگي شروع به سرودن شعر كرده و اولين شعر ايشان به زبان و لهجه بختياري شعر ملي و جالبي است كه به نام « رستاخيز مسجد سليمان » آن را موسوم ساخته و در پايان اين كتاب جزواشعار بختياري منتشر مي شود و از لحاظ موضوع و ابراز احساسات ملي بهترين نمونه افكار وطن پرستانه آقاي داراب افسر مي باشد.

محضر داراب افسر بسيار شيرين است و وقتي خود او اشعار لري را كه سروده مي خواند روح خاصي دارد كه اگر آن اشعار را كسي در كتاب بخواند لذت آن را درك نمي كند، متأسفانه امروز بيش از 0051 بيت از اشعارش را محفوظ نداشته و بيش از همه اشعار قسمتي كه مورد علاقه شخص اوست مدحي است كه با خلوص نيت نسبت به حضرت علي عليه السلام سروده كه در آغاز كتاب چاپ شده و نيز اشعار موسوم به « عمرويه » را كه به زبان بختياري است بسيار دوست دارد.

درباره اجداد افسر حكايتي است كه مي گويند : « جا او حيدرخان يا آقا حيدر نام داشته و از طايفه « پاپي » لرستان و معاصر صفويه بوده است كه به علت شكست در جنگهاي محلي ناگزير به طور ناشناس به چقاخور مركز حكومت نشين ييلاقي بختياريها مهاجرت كرده و به عنوان پيشخدمت در خدمت طايفه « خدر سرخ « بختياري در

آمده است و بدون آنكه خود را معرفي كند سالياني در خدمت خوانين ايل بختياري گذرانده و چون لياقت و شجاعت خاصي از خود نشان داده دختر خان بختياري را به زني گرفته پس از هفت سال طرفداران خاندان او كه دشمنان را سركوب كرده بودند به جستجوي او به بختياري آمدند تا او را به لرستان برگردانند و به مقام رياست ايل برگزينند ولي او دعوت آنها را نپذيرفت و در بختياري ماند تا در گذشت ، از او دو پسر باقي ماند كه سلسله احمديها و ايلخانيها از آن دو نفر منشعب گرديدند.

سلسله نژادي كه به آقا حيدر مي رسد به اين شرح ضبط شده است:

آقا حيدر - آقا غالب ـ آقا خسرو ـ آقا عبدالخليل ـ برادر آقا عبدالخليل ـ آقا احمد (سردودمان طايفه احمدي خسروي ) فرزند آقا عبدالخليل - آقا ابدال خان - علي صالح خان - فرج الله خان (برادرش ) حبيب الله خان - فرزند فرج الله خان الياس خان - نجف خان - عليمراد خان ميرپنج - حسين پژمان (شاعر گرانمايه معاصر) فرزندان حبيب الله خان جعفر قلي خان - خوانين بختياري .

بنابراين خانواده مرحوم حسينقلي خان ايلخاني و مرحوم امامقلي خان حاجي ايلخاني و مرحوم رضا قليخان ايل بيگي و مصطفي خان كه در سن جواني در گذشت و سلسله خانواده احمديها و خسرويهاي بختياري همه از نژاد رحيم خان مي باشند و يكي از نوادگان حيدرخان به نام علي صالح خان كه در بالا نام برديم و در زمان نادرشاه در فتح قندهار از خود رشادتي نشان داد كه به لقب (سردار) ملقب گرديد.

متأسفانه داراب افسر از سال 7331 شمسي به علت سكته و فلج نيمي از بدن ، منزوي و خانه نشين گرديد ولي در همان حال كه مي گويد:

من كيستم بغير ز پا افتاده اي


بيچاره اي ضعيف و دل از دست داده اي


در كشتي شكسته هجران نشسته اي


در بحر بيكرانه محنت فتاده اي


با پاي لنگ راه به منزل چسان برم


با شهسوار حسن نپايد پياده اي


افسر اگر كه روز سپيدت سياه شد


نبود عجب از آن كه سيه بخت زاده اي

ولي وقتي اشعار حماسه اي و ملي خود را مي سرايد به خوبي مي توان ديد روح نيرومند نژادي و حس استقامت و پايداري در اين شاعر دلسوخته و از پا افتاده به قدرت سابق باقي و پايدار است.


شاعريست آزاده و بي اعتنا به دنيا كه معتقد است.....







...

[ساقي]

چه حاصل است ز عمرم جز اينكه مي گويند

كه افسر آمد و اين قصه را سرود و گذشت

امروز موقعي اشعار داراب افسر منتشر مي شود كه متأسفانه خود او خانه نشين و از پا افتاده است ولي كتاب شعرش دست به دست خواهد گشت و مانند نسيم سحر از لابلاي اوراق دفتر اشعار او نسيم جان پرور آثار وي دل و جان دوستانش را لذت مي بخشد ،‌ به قول خودش گل بر پا شده و باغبان ا ز پا فتاده :

تا گلي بر پاشود از پا بيفتد باغبانش

تا نهالي خرم و شادان شود عمري سر آيد

راجع به اشعار فارسي داراب افسر شاعر تواناي بختياري در اين مقدمه مختصر ذكري نمي كنم زيرا خوانندگان اين كتاب از پايه و مايه و چگونگي آن به خوبي آگاهند ولي لازم مي دانم اهميت اشعار بختياري و يا به قول معروف لري را از لحاظ تحقيق در زبان شناسي و لغت داني يادآور گردم تا اهميت داراب افسر از اين لحاظ بيشتر معلوم شود.

لوريمر Lorimer در كتاب لهجه شناسي بختياري ، بدخشاني و فارسي نو كه در سال 2291 ميلادي در لندن به انگليسي منتشر شده است ، مي نويسد:

« از لحاظ فكري و جسمي و از نقطه نظر عادات همه گونه دليل در دست است كه معتقد شويم بختياريها از لحاظ نژاد ايراني كامل و اصيل هستند و با پناهگاه كوهستاني كه داشته اند نژاد آنها از حمله عرب محفوظ و مصون مانده و به خوبي معلوم مي شود كه بختياريهاي امروز فرزندان همان نياكاني هستند كه آن سرزمين را از قرنها پيش در اختيار داشته اند.»

موضوع تحقيق درباره تاريخ و زبان بختياري از چندين سال قبل نظر محققين غربي را به خود معطوف داشته و شايد « سرلايارد Layard . H . A . Sir كه در سالهاي0481 تا 2481 ميلادي بين بختياريان در موقع قدرت خوانين چهارلنگ مي زيسته اولين كسي بوده كه درباره اين ايل ايراني تحقيق و كتاب نوشته است.

مسافر ديگر « دي بودي » دبير سفارت روس در تهران بوده كه در سال 0481 درباره بختياريان تحقيق كرده و بعدآ

ماژور ساوير Sawyer در سال 0981 به بختياري رفت ، در سال 9881 و0981 لردكروزن
مسائل ايرانيان شرح به بختياري مسافرت كرده و در كتاب مشهور خود موسوم به ايران و Lord Curzon
مفصلي از بختياريها مي نويسد. در طي سنوات مزبور متدرجآً اهميت زبان و لهجه بختياري مورد توجه و مطالعه محققين زبان شناس قرار گرفت و مخصوصاً اشارات ليارد و هوتوم شيندلر به زبان بختياري در اين امر موثر و مفيد بوده است.

تحقيقات زبان و لهجه لري و بختياري از زمان « اسكارمان Oskarmann» محقق آلماني بود كه در سال 0191 منتشر شد نامبرده 51 صفحه از كتاب خود را به نثر و نظم بختياري با ترجمه آلماني آن اختصاص داد و درباره لهجه و زبان بختياري تحقيقات علمي را شروع كرد و بعد از او « ماژور لوريمر » قسمتي از افكار و ترانه ها و حكايات بختياري را گرد آوري و روي آن مطالعه زبان شناسي كرد و نامبرده به طوري كه در صفحه 9 كتاب خود مي نويسد : اين ترانه ها و حكايتها را از دهان بختياريهاي هفت لنگ كه عبارت باشند از زرّاسفند، بهداروند و دوركي شنيده و عيناً ضبط كرده است.

در سنوات اخير علاقه به تحقيق در زبان و لهجه بختياري به حدي بين شرق شناسان زياد شده كه وقتي نويسنده اين سطور در سال 1131 مندرجات كتاب « سخنوران دوران پهلوي » را براي مرحوم دينشاه ايراني سليسيتر رئيس انجمن زرتشتيان بمبئي گردآوري مي كردم چند قطعه شعر كه مرحوم مهندس دستگردي به زبان بختياري سروده بود با خود به هند بردم و در صفحه 685 كتاب چاپ و با ترجمه انگليسي منتشر شد.

ضمن نامه ها و تقريظ هايي كه از مستشرقين اروپا مخصوصاً از آلمان و انگلستان به مرحوم دينشاه ايراني ناشر و مترجم كتاب مزبور رسيد 4 نفر آنان مخصوصاً به اشعار لري مزبور اشاره و پيشنهاد كرده بودند اگر باز اشعار بختياري به دست آيد چاپ شود زيرا به تحقيقات دانشمندان زبان شناس كمك خواهد كرد.

با اين سابقه حق دارم بسيار خوشوقت باشم كه اينك اشعار بختياري آقاي داراب افسر شاعر عاليقدر بختياري در اين كتاب منتشر مي شود و اميدوارم با اعراب كامل و صحيحي كه بايد بسيار با دقت در حروفچيني و غلط گيري رعايت

شود انتشار اين اشعار براي محققين مفيد باشد و مخصوصاً براي آنها كه با زبان بختياري آشنا نيستند اشكال خواندن آن اشعار رفع شود.





...

[ساقي]

ضمناً انتشار اين اشعار به خويش و بيگانه خواهد فهماند اگرچه خود داراب افسر مي گويد:

گر كسي پرسيد افسر كيست بر گويش جواب


بختياري زاده افسر ده حالي بيش نيست


ولي حقيقت امر اين است:


آنكوه براه عشق و وفا پايدار بود


افتد اگر ز پاي دريغ و عجب بود


بر فرق شاعران سخندان نكته سنج


داراب افسر ، افسر شعر و ادب بود

موضوع ديگر ذكر كتابي است كه افسر به نثر نوشته و هنوز به چاپ نرسيده است اين كتاب را ( گل سعادت ) نام نهاده و در سراسر اين كتاب سعي كرده گوشه هاي جالبي از زندگي مردم ايلات و عشاير و آنها كه از شهر و
شهرنشينان دورند مجسم شود. بيشتر وقايع نوشته شده در اين كتاب در يك قريه خيالي كه آنرا (نوآباد) مي خواند اتفاق افتاده و قهرمانان ساخته شده در اين داستان معرف مردمان ساده عشاير مي باشند. مخصوصاً ثبت داستانهاي عشقي و شرح عروسيها، رقصها و شاديها و بيماريهاي عشاير كوه نشين بي اندازه جالب است و اميدواريم به همت دوستان افسر اين كتاب نيز روزي منتشر شود.

ضمناً اينك كه كتاب افسر پايان مي يابد ، بجاست از زحماتي كه آقايان حسن غازي و سيد حسن شاهين در چاپ اين كتاب متحمل شده اند و نيز از دقت و مراقبت كامل بانو معينه افسر خانم آقاي شاهين در گردآوري و اعراب گذاري و تطبيق و غلط گيري اشعار بختياري پدر بزرگوار خودشان افسر تقدير و سپاسگذاري نمود.

اصفهان - 4431
عبدالحسين سپنتا

خزان عشق

هواي كوي تو جان پرور است و روحاني است


در سراي تو ، به از سراي سلطاني است


به سلسبيل گذر گر كنم ، نظر نكنم


كه قوت لعل لبت به ز آب حيواني است


ز طرّه تو سخن بود و ماند تا به قيامت


سخن دراز شد از بس كه قصه طولاني است


به جرم عشق بكشتي مرا نمي دانم


كه اين طريقه كفر است يا مسلماني است


چرا ننالد دل ، چون به بند طرّه توست


چرا نگريد بر خود كسي كه زنداني است


شگفت آمدم از كار خويش و صحبت دلبر


كه مور را سخن از حشمت سليماني است


سئوال كرد اگر آن ستمگر از دل افسر


بگو كه خانه عشق تو روبه ويراني است

سال 1331

[ساقي]

غم عشق

اي دل خون شده تا غم شده يار من و تو

عقل حيران شده يكباره به كار من و تو

چند پوئي به ره آز كه صياد اجل

به كمينگاه نشسته به شكار من و تو

حذر اي دل كه زبن بر كندت ريشه و شاخ

عشق اگر پا بگذارد به ديار من و تو

به لب سبزه نشين و دو سه جامي مي گير

كه بسا سبزه برويد زمزار من و تو

.....

[ساقي]

خنده دل

كاش مي شد كه دمي را، من وجانانه به هم

بنشينيم و بريزيم دو پيمانه به هم

اي خوش آن دم كه به يكجاي دو دلباخته اي

راز دل فاش بگويند صميمانه به هم

قدرت عشق بنازم كه به يك تير نگاه

جان شيرين بفروشند دو بيگانه به هم

من به كار دل خود خندم و دل نيز به من

نه تعجب كه بخندند دو ديوانه به هم

دست مشّاطه فروماند از آرايش زلف

بس كه آميخته ديده است دل و شانه به هم

آتشي در دلم افروخت كه تا روز ابد

من و دل زار بگرييم غريبانه به هم

رخ بر افروز كه تا شمع رخت شعله كشد

بكشد افسر بيچاره و پروانه به هم

.....