ارتباط متقابل افسردگي و اعتياد

[دانه کولانه]

ارتباط متقابل افسردگي و اعتياد

ارتباط متقابل افسردگي و اعتياد

مطمئنا در اطراف خود يا در کوچه و خيابان افرادي را مي بينيد که گرفتار اعتياد شده اند. اما اين افراد با هم بسيار متفاوت هستند. عده اي از اين افراد بسيار گرفته و غمگين هستند و عده اي ديگر دچار روحيه اي شادتر نسبت به گروه اول هستند. افراد گروه اول مدت زمان بيشتري گرفتار اعتياد شده اند و دچار بيماري روحي و رواني هستند ولي گروه دوم تازه به دام اعتياد افتاده اند و بيماري روحي و رواني ندارند يا تازه دچار آن شده اند.


هنگامي که فردي هم اعتياد و هم علاوه بر آن، يک بيماري رواني مثل افسردگي داشته باشد، پزشکان مي گويند که «تشخيص دوگانه» دارد . حال براي شناخت اين «تشخيص دوگانه» بايد ديد افسردگي چيست؟ در مطلب زير که برگرفته از سايت روان يار است به رابطه افسردگي و اعتياد مي پردازيم.
تعريف افسردگي
افسردگي احساس وحشتناک و آزاردهنده اي است که پزشکان آن را چنين تعريف مي کنند: «احساس دلتنگي و ناخوشي که حداقل براي دو هفته ادامه داشته باشد.» اين البته با احساس فشار رواني يا غمگين بودن درباره يک چيز يا يک موضوع متفاوت است. افسردگي معمولا به نظر مي رسد که بدون دليل موجهي بروز مي کند. شخص احساس غمگيني مي کند بدون آن که دقيقا علت آن را بداند. فعاليت هايي که درحالت عادي براي او خوشايند بودند ديگر او را خوشحال نمي کنند. حتي بيرون آمدن از رختخواب نيز مي تواند مشکل گردد. نشانه هاي افسردگي شامل موارد زير هستند:
- احساس افسردگي در اغلب اوقات شبانه روز و تقريبا هر روز. اين نشانه در کودکان و نوجوانان مي تواند به صورت تندخويي و تحريک پذيري باشد.
- از دست دادن علاقه نسبت به فعاليت هايي که قبلا خوشايند و دلپذير بودند.
- افزايش يا کاهش زياد وزن.
- مشکل در خوابيدن يا خوابيدن بيش از حد.
- احساس خستگي، تقريبا هر روز.
- احساس بي ارزش بودن يا احساس گناه بدون دليل موجه.
- مشکل در تمرکز و فکر کردن.
- صحبت کردن يا حرکت کردن کندتر از حد معمول.
- به فکر خودکشي يا مرگ افتادن.
تشخيص دوگانه
هنگامي که فردي هم اعتياد و هم علاوه بر آن، يک بيماري رواني مثل افسردگي داشته باشد، پزشکان مي گويند که «تشخيص دوگانه» دارد. اين عبارت به پزشکان، پرستاران و ساير کادر درماني يادآوري مي کند که اين بيمار در مسير بهبود خود با چالش ها و موانع اضافي روبروست. افسردگي و ساير بيماري هاي رواني، خطر ابتلا» به اعتياد را افزايش مي دهند. در بين تمام افرادي که يک نوع بيماري رواني براي آن ها تشخيص داده شده است، 29 درصد داراي سو» مصرف الکل يا دارو مي باشند. بيش از 37 درصد کساني که سو» مصرف الکل دارند و 53 درصد افرادي که سو» مصرف دارو دارند، حداقل داراي يک نوع بيماري رواني جدي مي باشند. افسردگي در بين کساني که داراي سو» مصرف الکل يا دارو هستند بيشتر از مردم عادي شايع است.
چرا افسردگي مي تواند به اعتياد بينجامد؟
برخي از مردم براي رفع عوارض و نشانه هاي افسردگي به استفاده از الکل و داروهاي غيرمجاز روي مي آورند. پزشکان به اين پديده «خود درمانگري» مي گويند. اثرات الکل يا دارو مي تواند موقتا احساس غمگيني، گناه يا بي ارزش بودن را کاهش دهد. اما هنگامي که اثر آن ها از بين رفت، احساسات بد دوباره باز خواهند گشت. اين چرخه مي تواند به استفاده مداوم و نهايتا معتاد شدن بينجامد.
پيامدهاي افسردگي نيز مي تواند شخص را به سوي اعتياد سوق دهد. افراد افسرده معمولا از ارتباطات اجتماعي کناره مي گيرند و حتي ممکن است در حفظ شغل خود نيز مشکل پيدا کنند. آن ها در بيشتر اوقات گوشه گير و تنها هستند و بدون داشتن يک شبکه اجتماعي پشتيبان، براي آسايش و راحتي به الکل يا دارو متوسل مي شوند. براي اين گونه افراد، وقت گذراني با کساني که آن ها نيز سو» مصرف الکل يا دارو دارند راحت تر و آسان تر است زيرا انتظارات اجتماعي از آن ها کمتر است.
حتي براي کساني که از الکل يا دارو براي خود درمانگري استفاده نمي کنند و ارتباطات اجتماعي شان را از دست نداده اند، افسردگي احتمال خطر ابتلا» به اعتياد را افزايش مي دهد. بسياري از پزشکان فکر مي کنند که همان چيزهايي که فرد را در مقابل افسردگي آسيب پذير ساخته است، آن ها را بيشتر در معرض سو» مصرف الکل يا دارو قرار مي دهد. کساني که افسردگي ندارند مي توانند داروي غيرمجاز مصرف کنند يا به طور مرتب مشروبات الکلي بنوشند بدون آن که با مشکلات بلند مدتي روبرو گردند اما انجام همين کارها براي کساني که افسردگي دارند به احتمال زياد به اعتياد آن ها منجر مي شود.
چه موقع اعتياد به افسردگي مي انجامد؟
نشانه هاي اعتياد و افسردگي ممکن است بسيار شبيه هم باشند. هنگامي که افسردگي به طور مستقيم به سو» مصرف الکل يا دارو ارتباط داشته باشد و به طور مستقل وجود نداشته باشد، «تشخيص دوگانه» در نظر گرفته نمي شود بلکه به عنوان پيامد اعتياد محسوب مي گردد. براي مثال، چند مشکل رواني مستقيما به کوکائين ارتباط دارند. سو» مصرف کوکائين مي تواند به توهم، اضطراب، مشکل خواب، مشکل در روابط جنسي و يک نوع اختلال در خلق و خو که شامل افسردگي است منجر گردد. اما پس از آن که فرد مصرف کوکائين را قطع کند، مشکلات رواني عموما بهتر مي شوند. آمفتامين ها و داروهاي تنفسي، همگي داراي اثرات مشابهي با کوکائين هستند.
درمان
هنگامي که فرد هم اعتياد و هم افسردگي داشته باشد، يکي از نخستين گام هاي درمان، دريافتن اين نکته است که کداميک از آن ها اول به وجود آمده اند. اين اطلاع مي تواند از پرونده بيمار و تاريخچه مشکلات او به دست آيد. بيمار شايد بتواند احساس افسردگي که پيش از معتاد شدن داشته است را تشريح کند و يا ممکن است به توصيف خوددرمانگري با دارو يا الکل بپردازد. گاهي اوقات لازم است که ابتدا به فرد کمک شود تا مصرف الکل يا دارو را کنار بگذارد و سپس براي افسردگي مورد ارزيابي قرار گيرد.
اگر معلوم باشد که افسردگي، پيامد اعتياد بوده است، درمان اعتياد معمولا تنها کاري است که بايد انجام شود. اگر افسردگي به عنوان يک مساله جداگانه هم مطرح باشد البته بايد به آن نيز پرداخت. در اين حالت درمان از طريق مشاوره هاي تخصصي و داروهاي ضدافسردگي صورت مي گيرد.
ترکيب اعتياد و افسردگي، درمان و بهبود را دشوارتر مي سازد. هنگامي که فردي احساس نوميدي، غمگيني يا درماندگي مي کند، مقابله با اعتياد او کار بسيار دشواري است. اما با دانستن ارتباط بين اعتياد و افسردگي، آگاهي از احتمال تشخيص دوگانه، و اتخاذ درمان هايي که هر دو جنبه را پوشش دهد مي توان راه بهبودي را هموار نمود.

منبع : روزنامه ابتکار