آموزش گام به گام بسکتبال (11)

http://img.tebyan.net/big/1387/09/22...7516484163.jpg

حرکتهاي داخلي

به بازيکنان پست آموزش دهيد که تهاجمي حرکت کنند و براي يافتن هم تيمي آزاد دقيق باشند. هدف آنها از حرکت داخلي، کسب موقعيت براي شوت نزديک يا دادن پاس به هم تيمي آزاد در موقعيت گل است. بهترين راه رسيدن به اين منظور، کسب مهارت در انواع حرکت‌هاست.


شوت پست

اين حرکتي به وسط و داخل محوطه پنالتي است. اين حرکت ابزار اصلي براي بازيکن پست و اصلي‌ترين راه کسب امتياز است. (در حالت عادي، حرکت بدون دريبل است)


حرکت قدرتي

اين حرکت اغلب سمت خط زيرين هنگامي که مدافع بالاتر (دور از خط زيرين) قراردارد، استفاده مي‌شود. همچنين اگر مدافع سمت خط زيرين جا گرفته باشد، اين حرکت‌ را مي‌توان به سمت وسط انجام داد. ترتيب حرکتها اين است که ابتدا روي پاي سمت مدافع، چرخش پشتي انجام مي‌شود و در همان حال راه مدافع بوسيله پشت بدن، سد مي‌شود. سپس بازيکن پست يک دريبل قدرتي بين پاها مي‌زند و يک توقف سريع انجام مي‌دهد و به‌گونه‌اي که پاها به موازات خط زيرين قرار گرفته باشد. اين دريبل گاهي مي‌تواند، حذف شود. سرانجام حرکت قدرتي براي حفاظت توپ با بدن و گل زدن با دستي که دور از مدافع قرار دارد، استفاده مي‌شود. (شکل 1-11)
(شکل 1-11)

http://img.tebyan.net/big/1387/09/12...8832270111.jpg


حرکت دوراني

اين حرکت پيشرفته‌ يک حرکت قدرتي است که به دنبال آن حرکت پست انجام مي‌شود. اين ترکيب زماني مورد استفاده قرار مي‌گيرد که مدافع از سمت بالا (يا پايين) حرکت قدرتي مهاجم را دفاع مي‌کند و با پيش‌بيني خوب راه او را سد مي‌کند. در اين حال بازيکن پست فوراً حرکت پست انجام مي‌دهد. (شکل 2-11)
ترتيب حرکت اين چنين است: شروع با يک حرکت قدرتي است و بعد با سد شدن راه بوسيله مدافع، حرکت را متوقف کرده و حرکت پست در خلاف جهت تمايل بدن مدافع انجام مي‌گيرد.
(شکل 2-11)

http://img.tebyan.net/big/1387/09/21...6246129254.jpg


حرکتهاي روبه سبد

اينها حرکتهاي اصلي و بيروني هستند و زماني مورد استفاده قرار مي‌گيرند که مدافع پشت بازيکن پست، دفاع مي‌کند خصوصاً زماني که بين آنها فضايي نيز وجود داشته باشد. مهاجم يک چرخش جلويي يا پشتي با هر کدام از پاها که بخواهد، انجام مي‌دهد. حالتهاي قابل اجرا بعد از چرخش جلويي شوت جفت، شوت جفت بعد از فريب شوت و شوت پست بعد از حرکت ضربدري است.(شکل 3- 11)
همه حرکتهاي توپ زنده در اين حالت قابل استفاده است. حالتهاي ديگر چرخش پشتي روي هر يک از پاها و در پي آن شوت جفت، شوت جفت بعد از فريب شوت يا ديگر حرکتهاي توپ زنده است. اين حرکت چرخشي به پشت، ابتدا به وسيله "جک سيکما" به شهرت رسيد، قصد او دور کردن مدافع و خلق يک شکاف براي شوت جفت سريع بود.
(شکل 3- 11)

http://img.tebyan.net/big/1387/09/20...5831180144.jpg


نکته‌هاي مورد توجه مربيان درباره بازي پست
* به بازيکنان پست، حرکتهاي داخلي را که مي‌توانند با اعتماد به نفس اجرا کنند، بياموزيد و هنگام چرخش توپ بطور منظم به داخل پاس دهيد تا بازيکنان بتوانند از اين حرکتها استفاده کنند.
* به بازيکنان بياموزيد که در شوتهاي داخل محوطه، از تخته استفاده کنند.
* بازيکناني را که اهل رقابت و علاقه‌مند به برخوردهاي فيزيکي هستند، به عنوان کانديدا براي بازي در پست، در نظر داشته باشيد.
* بازيکنان پست را واداريد داخل محوطه دستها را بالا نگاه دارند.
* بازيکنان را در حالت ايستادن مناسب قرار دهيد، در حالي که هر دو دست خود را به عنوان علامت در راستاي خط توپ و سبد بلند کرده‌اند.
* تاکيد کنيد که آزاد شدن اغلب نيازمند حرکتهاي قوي و سريع و توأم با برخورد است.
* بازيکنان پست را تمرين دهيد که پاس را ارزيابي کنند، با مدافع خود تماس بدني داشته باشند و مکان مدافعان ديگر را زير نظر داشته باشند.
* به آنها بياموزيد که شوت پست، شوت اوليه و اصلي درميانه محوطه پنالتي است و يک حرکت طبيعي از حالت قراردادن توپ زيرچانه است.
* به بازيکنان پست نشان دهيد که حفظ بدن بين مدافع و توپ در طول حرکت قدرتي، عاامل مهم در تاثير آن است.
* به بازيکنان آموزش دهيد که حرکت دوراني، ترکيبي از حرکت قدرتي، توقف سريع و حرکت پست است که به ترتيب اجرا شود.
* در بعضي موقعيتها بازيکن پست ممکن است توپ را گرفته رو به سبد کند تا از حرکتهاي بيروني استفاده کند، خصوصاً هنگامي که بازيکن پست در محدوده خط پنالتي و منطقه پست بالا، قرار داشته باشد.

http://img.tebyan.net/big/1387/09/41...6173248216.jpg


تمرينهاي پست

حرکتهاي پست از پاس چرخي
هدف: آموزش حرکتهاي تهاجمي فردي به بازيکنان پست.
تجهيزات: توپ، سبد و انتخاب وسيله برگرداندن توپ (تاس بک).
روش: يک بازيکن پست يک پاس چرخي دو دست از پايين به خود مي‌دهد (يا پاس مي‌دهد و در برگشت از تاس بک آن را مي‌گيرد) و آن را در مکان‌ دلخواه پست، پشت به سبد دريافت مي‌کند. بازيکنان 3 تکرار از هر حرکت پست را از دو طرف محوطه پنالتي، به اجرا مي‌گذارد. در اين تمرين‌ نيازي به مدافع نيست ومربي مي‌تواند براي کنترل جاگيري بازيکن در خط توپ و سبد، کارپا، علامت با دست مهارت گرفتن توپ و حرکتهاي پست، خود اقدام به پاس دادن به بازيکن پست کند.


تمرين‌ متوالي پست
هدف: فراهم ساختن تمرين متوالي خودآموز براي حرکتهاي تهاجمي پست.
تجهيزات: توپ، سبد و تاس بک در صورت امکان.
روش: بازيکنان پست با يک پاس چرخي دو دست از پايين به خودشان (يا پاس و دريافت از تاس بک) مي‌دهند و در پي آن حرکتهاي پست را انجام مي‌دهند. بعد از اين که بازيکنان در هر حرکت 5 گل به ثمر رساندند، 2 پرتاب آزاد موفق پشت سرهم لازم است تا به حرکت بعد برسند. (يا حرکت دوباره تکرار شود)



تمرين رساندن توپ به پست با 2 مهاجم و 2 مدافع
هدف: آموزش مهارتهاي دفاعي و تهاجمي بازي پست، پاس دادن به بازيکن پست و حرکت بعد از پاس براي پاس برگشتي احتمالي.
تجهيزات: توپ و سبد و گروه 4 نفره بازيکنان (حداقل)
روش: 2 مدافع و 2 مهاجم در نقاط مختلف اطراف محوطه پنالتي روي بازي پست کار مي‌کنند. همه اصول و قوانين بازي دفاعي و تهاجمي پست به کار گرفته مي‌شود. هنگامي که مدافعان مالکيت توپ را به دست آوردند اولين پاس يا دريبل براي انتقال از دفاع به حمله بايد انجام شود. بازيکنان حمله کننده بيروني را واداريد که حرکت برش V را براي گرفتن پاس برگشتي احتمالي را در پي‌پاس به بازيکن پست، انجام دهند.
منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال

دفاع

دفاع فردي مي‌تواند بزرگترين مبارزه براي مربيان بسکتبال و بازيکنان آنها باشد. اين شامل پيشرفت در مهارتهاي اساسي است که وابستگي آن به توانايي کمتر از ارتباط آن با عزم مصمم است. بعلاوه دفاع مي‌تواند بخش جدايي ناپذير از بازي هر بازيکن باشد. به ياد داشته باشيد که براي رسيدن به مهارتهاي دفاعي، مبارزه فکري و فيزيکي در انتظار بازيکنان شماست.
مهارتهايي که بايد در دفاع فردي در آن پيشرفت حاصل شود عبارتند از: حالت ايستادن، گام برداشتن، دفاع بازيکن با توپ و بازيکن دور از توپ ، سد کردنهاي دفاعي ، ايجاد تله دفاعي (دفاع 2عليه يک) و گرفتن خطاي شارژ از حريف. اين مهارتهاي دفاعي فردي زيربناي دفاعهاي تک به تک، منطقه‌اي و ترکيبي هستند.

اصول زيربنايي دفاع: دفاع به همان اندازه که يک مهارت فيزيکي است يک مهارت فکري نيز هست. بازيکنان بايد براي داشتن روحيه پيشقدم بودن در حرکت به جاي واکنش نشان دادن به حرکت حريف، مورد تشويق قرار گيرند. اين منظور با تاکيد بر عوامل فعّال بودن دفاع که در ادامه مطلب آمده است حاصل مي‌شود.

روش و رفتار : نقطه آغازين همه دفاعها تصميم فرد براي تبديل شدن به يک مدافع تهاجمي و باهوش است ،هر بازيکن بايد روش بازي خود خصوصاً در دفاع را بهبود بخشيده و حفظ کند.

کارتيمي : مجموعه تلاش 5 بازيکن عظيم‌تر از 5 تلاش فردي جداگانه است.

ابزار دفاعي : 3 وسيله فيزيکي اصلي چشمها، بدن و پاها هستند.

پيش‌بيني: بازيکنان بايد از طريق ديدن، هوش و قوه تشخيص خود را مورد استفاده قرار دهند. آنها بايد همواره توپ را زير نظر داشته باشند و از چشم‌هايشان براي تشخيص موقعيتها و پيش‌بيني رويدادها بهره ببرند.

تمرکز حواس : بازيکنان بايد همواره براي انجام دفاع، هوشيار و آماده باشند. آنها بايد موقعيتها را تشخيص دهند و قادر باشند قدرت حريف را دفع کنند. آنها بايد هنگام دفاع از استراحت کردن اعم از فيزيکي يا فکري اجتناب کنند.

حفظ حالت ايستادن مناسب: مدافعان بايد حالت ايستادن مناسب خود را همواره حفظ کنند. آنها بايد بندرت مرتکب اعمالي مخاطره‌آميز شوند که نتيجه آن خارج شدن آنها از حالت مناسب بدن باشد و همه بايد بطور مداوم آماده بهره‌برداري از اشتباه‌هاي حريف باشند ، در اين ميان حفظ حالت بدن بايد مهمترين هدف مدافعان باشد.

http://img.tebyan.net/big/1387/09/23...4323418489.jpg


نکته‌هاي اصلي در دفاع

علاوه بر موارد قبلي براي پيشگام بودن مدافعان در عمل بازيکنان بايد 9مطلب اساسي در دفاع را بدانند: انتقال، هدف، فشار، حالت بدن، جلوگيري از نفوذ، حرکت، خط توپ، سد کردن راه سبد و ارتباط.

انتقال : اولين وظيفه پيش‌بيني و آماده بودن براي انتقال از حمله به دفاع است. اين کار نيازمند يک انتقال سازماندهي شده با ارتباط بين هر 5 بازيکن است. بازيکنان بايد با حداکثر سرعت به محل دفاع خود در انتهاي زمين بدوند اما ممکن است که به پشت بدوند تا مهاجمان را زير نظر داشته باشند.

هدف : هدف از دفاع جلوگيري از گل زدن آسان حريف و به دست آوردن مالکيت توپ از راه ريباند يا ربودن توپ است آنها بايد ياد بگيرند تا از به وجود آمدن موقعيتهايي که منجر به گل زدن آسان حريف مي‌شود، جلوگيري کنند.

فشار : نقشه‌هاي تهاجمي داراي آهنگ و نظم اساسي است که در اثر فشار روي توپ، درهم مي‌ريزد. نقشه‌هاي دفاعي تيم بايد فشار فيزيکي و فکري خود را روي بازيکني که مالک توپ است، حفظ کند. همچنين هر شوتي نيز بايد فيزيکي وعملي زير فشار قرار گيرد.

وضعيت بدن: بازيکنان را تمرين دهيد تا هنگام دفاع، حالت ايستادن صحيح خود را حفظ کنند چون اغلب خطاها زماني اتفاق مي‌افتد که مدافع از حالت خود خارج شده باشد.


جلوگيري از نفوذ

بازيکنان حمله کننده سعي خواهند کرد توپ را با پاس يا دريبل به طرف سبد ببرند دراين ميان مدافعان بايد از اين نفوذ جلوگيري کنند. يک مدافع همواره روي مالک توپ فشار مي‌آورد در حالي که 4 بازيکن ديگر دفاع منطقه‌اي خود را در مسير مهاجمان به سبد، به اجرا در مي‌آورند و مدافع روي توپ را حمايت مي‌کنند. مدافعان بايد از نفوذهاي ميانه زمين به طرف سبد با استفاده از دريبل يا پاس هوايي مستقيم به اين منطقه (هنگام دفاع روي توپ انجام مي‌دهند) ممانعت کنند.(خصوصاً منطقه قدرت که در شکل 1-12 نشان داده شده است) دفاع دور از توپ به معناي جلوگيري از پاس دادن به نوار مرکزي زمين (خصوصاً منطقه قدرت) با دفاع منطقه‌اي در نواحي واقع در مسير رسيدن به سبد است. اين مدافعان بايد دفاع منطقه‌اي کنند و از مدافع روي توپ حمايت کنند.

(شکل 1-12)

http://img.tebyan.net/big/1387/09/19...1071102073.jpg

حرکت: بازيکنان بايد ياد بگيرند هر زمان توپ پاس داده شد، حرکت کنند. هر 5 بازيکن روي زمين بايد با هر پاس، جاي خود را در زمين با موقعيت توپ، تطبيق دهند. مدافع روي توپ، پس از پاس فوراً به سمت توپ و سبد حرکت مي‌کند که اين کار پريدن در جهت توپ ناميده مي‌شود. در دفاع دور از توپ نيز مدافع، مکان خود را با هر پاس تنظيم مي‌کند.

خط توپ: اصل خط توپ بيان مي‌کند که بازيکنان بايد، يار خود را فقط بعد از عبور از خط توپ و نزديک شدن به سبد دفاع کنند. خط توپ خطي است که از مکان مالک توپ به 2 خط طولي طرفين زمين، عمود شده است.

سدکردن راه سبد: هر مدافع همزمان با انجام شوت، مسوول سد کردن راه مهاجم به سبد و به دست آوردن ريباند دفاعي است. مربيان موفق به اهميت ريباند دفاعي به عنوان يک بخش مهم دفاع آگاه هستند و زمان مناسب براي آموزش آن اختصاص مي‌دهند.

ارتباط : ارتباط همواره براي موفقيت در کارهاي گروهي، لازم است. همه بازيکنان بايد بطور جسمي و عملي با ديگر بازيکنان همکاري داشته باشند تا بتوانند دفاع تيمي موثري به وجود آورند. در واقع 5 بازيکن بايد به عنوان نيرويي واحد عمل کنند.

http://img.tebyan.net/big/1387/09/48...5920991207.jpg (شکل 2-12)


دفاع روي توپ


مدافعي که مهاجم مالک توپ را دفاع مي‌کند بايد حالت ايستادن صحيحي داشته باشد و آن را حفظ کند. مدافعان بايد ياد بگيرند تا محل قرار گرفتن خود را بين بازيکن مالک توپ و سبد حفظ کنند (توپ،مدافع وسبد) همانگونه که در شکل 2-12 نشان داده شده است. سرمدافع بايد پايين‌تر از سرمهاجم با توپ نگاه داشته شود، معمولاً حد ارتفاع سينه مهاجم محدوده مناسبي است.

منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال

دفاع در حالت توپ زنده

یکی از مهمترین، دشوارترین و متداول‌ترین وظایف که بازیکنان بسکتبال در دفاع با آن رو به رو خواهند شد، دفاع کردن بازیکنی است که هنوز اجازه دریبل کردن را دارد. بازهم مدافعان باید در حالت ایستادن مناسب خود قرار گیرند و آماده باشند و طوری پاها را قرار دهند که پای جلوتر آنها مقابل دست قوی بازیکن مهاجم باشد. اگر بازیکن مزبور راست دست است، مدافع باید پا ودست چپ خود را جلو ببرد تا مهاجم را مجبور کند پاس یا دریبل خود را با دست ضعیف انجام دهد. بازیکنان بسکتبال را وادارید در حال دفاع، کف دست جلو خود را رو به بالا نگاه دارند (شکل1-13) که به آنها اجازه خواهد داد براحتی حرکت کنند، به توپ ضربه بزنند و توپ را بربایند. این کار فشار بیشتری را به مالک توپ وارد می‌کند و امکان ارتکاب اشتباه‌های منجر به ازدست دادن توپ را افزایش می‌دهد.
(شکل1-13)

http://img.tebyan.net/big/1387/10/64...1954316061.jpg


در مقابل مهاجمی که دریبل خود را آغاز کرده، مدافع باید راه او را با بدن سد کند درحالی که هنوز حالت توپ، مدافع و سبد را حفظ کرده است. سر باید جلو دریبل کننده واقع باشد و فقط دست جلو برای ضربه زدن به توپ، استفاده شود (هنگامی که دریبل کننده به سمت راست مدافع می‌رود، دست چپ مورد استفاده قرار می‌گیرد و بالعکس) همانگونه که در شکل
2-13 نشان داده شده است. اگر دریبل کننده از مدافع عبور کند، مدافع باید با دوی سریع او را باز یافته و حالت استقرار اولیه خود را در یک حالت توپ ، مدافع وسبد به دست بیاورد. به بازیکنان هشدار دهید که آنها باید فاصله خود را با دریبل کننده حفظ کنند خصوصاً هنگامی که دریبل کننده حرکت دورانی، بر گشتی یا چرخشی انجام می‌دهد. آنها ابتدا باید نفوذ را سد کنند، پس در حالت اولیه توپ، مدافع وسبد به او فشار بیاورد.



(شکل2-13)

http://img.tebyan.net/big/1387/10/53...1287496133.jpg



دفاع کردن در حالت توپ مرده

هنگامی که مهاجم دریبل خود را قطع کرده است، برای دفاع او در مهارت توصیه می‌شود: (الف) هجوم آوردن به سمت توپ و برهم زدن تمرکز مهاجم در حالی که حالت ایستادن صحیح را حفظ می‌کند همانطور که در شکل3-13 نشان داده شده است (حالت فشار) یا (ب) یک گام به عقب و سمت سبد برداشتن و باقی ماندن در حالت توپ- مدافع سبد، در انتظار پاس دادن او و کمک کردن به دفاع تیمی (حالت عقب‌نشینی). استفاده حالت اخیر خصوصاً هنگامی است که مهاجم خارج از برد شوت باشد.
(شکل3-13)

http://img.tebyan.net/big/1387/10/17...3202205159.jpg

دفاع دور از توپ

این عمل پر تلاش‌ترین و قاطع‌ترین بخش مهارت دفاعی فردی است که سهم با ارزشی در دفاع تیمی دارد. این یک تمایل طبیعی است که بازیکن دور از توپ، به استراحت بپردازد اما آنها باید بر این میل غلبه کنند و اهمیت دفاع دور از توپ را بدانند. به آنها بیاموزید که محافظت از سبد و حمایت از مدافع روی توپ دارای اهمیت یکسان یا وظیفه فردی است که در حال مواظبت بازیکن مشخصی دور از توپ است. این وظایف متعدد نیاز به توجه بیشتری از دفاع روی توپ دارد.
چند راهنمایی دیگر درباره دفاع دور از توپ وجود دارد که باید آموزش داده شود.هرچه مهاجم از توپ دورتر است.، فاصله مدافع از او باید بیشتر باشد. در این حال همواره یک آرایش توپ، مدافع ومهاجم را حفظ کنید. لازم است مدافع فاصله‌ای را حفظ کند (فاصله احتیاطی برای فراهم شدن زمان بیشتر برای واکنش) همانگونه که در شکل 4-13 نشان داده شده است. به عبارت دیگر هرچه توپ به مدافع نزدیکتر باشد او باید در دفاع دور از توپ، به حریف خود نزدیک‌تر باشد.
آن چیز که مدافع قبل از دریافت توپ به وسیله مهاجم انجام می‌دهد مشخص کننده کاری است که مهاجم می‌تواند با توپ انجام دهد. مدافع باید مانع از رسیدن توپ به مهاجم (حریف او) در نقاط دلخواه او شود. این یک قانون خوب است که با توپ یا بدون آن، حریف را از نقاط قوت او دور نگاه دارند.
(شکل 4-13)

http://img.tebyan.net/big/1387/10/23...5114523103.jpg


از برشهای بازیکنان مهاجم به سمت توپ درمیانه زمین یا نواحی منطقه قدرت باید جلوگیری شود. به مدافعان بیاموزید تا با فشار به مهاجمان، آنها را از نقاط مورد نظرشان دور نگاه دارند. اگر تماسی باید صورت گیرد، مدافع باید مهاجم را به نقطه مورد نظر براند، تماس بدنی حاصل کند و دوباره از او فاصله بگیرد.
این‌ آسانتر خواهد بود که از مالک توپ دفاع شود و از مدافع روی توپ، حمایت شود و مدافعان همواره توپ را ببینند. بازیکنان باید توپ را با چشم دنبال کنند تا انتظار برشهای تهاجمی و پاسهای غیر دقیق را داشته باشند.
بازیکنان دور از توپ باید از خود فاصله بگیرند، این عمل به آنها اجازه دیدن توپ و حریف را می‌دهد. در این موقعیت، یک دست در راستای توپ و دست دیگر به طرف حریف است.
چند مهارت را می‌توان به بازیکنانی که مهاجم را در محوطه پنالتی یا اطراف آن دفاع می‌کنند، یاد داد. اول حفظ حالت توپ ، مدافع وبازیکن با فاصله کم (دست جلوی بدن او - شکل 5 -13 الف) یا جا گرفتن جلوی او (شکل 5 -13ب) به عنوان یک قانون کلی، توپ باید از محوطه قدرت دور نگاه داشته شود. (منطقه پست)
(شکل 5 -13)

http://img.tebyan.net/big/1387/10/55...6116822348.jpg

در حالت جای گرفتن جلو حریف، مدافع باید توپ را ببیند و حالت بدن را بدون تماس بدنی، حفظ کند. این حالت به مدافع اجازه پیش‌بینی پاس به پست و حرکت برای قطع آن را می‌دهد. بازیکن پست مهاجم با حفظ تماس، مدافع را کنترل می‌کند مدافعان پست باید از تماس اجتناب کنند، مگر این که از نظر موقعیت برتری داشته باشند. به عبارت دیگر، آنها باید یک فاصله مطمئن از مهاجم با توپ بگیرند و مدام حرکت کنند. این کار باعث ادامه تردید و دودلی مهاجم پست و پاس‌ دهنده می‌شود.
اصول اولیه و بنیادی نیز برای دفاع بازیکن پست با توپ به کار می‌رود مدافع باید در حالت ایستادن صحیح بماند و دستهایش آماده باشند. هنگامی که مهاجم پاسی را در نواحی پست پایین یا میانه دریافت می‌کند ، مدافع باید بیاموزد که یک گام به عقب برداشته و در حالت توپ ، مدافع وسبد مستقر شود. حفظ فاصله، به مدافع زمان کافی برای واکنش جهت دفاع کردن حرکتها تهاجمی پست و همچنین جلوگیری از استفاده مهاجم پست از تماس بدنی برای کنترل مدافع را می‌دهد.
مدافعان باید از مهارتهای دفاعی کمک و تشخیص برای نبرد با مهارت حمله‌ای، استفاده کنند که در آن تیم مهاجم یک طرف زمین را خالی می‌کند تا مالک توپ با دریبل مدافع خود را پشت سر بگذارد و به سمت سبد برود. مدافعان دور از توپ باید آماده کمک و تشخیص این مورد باشند که آیا مدافع روی توپ از مهاجم جا مانده است یا یار مستقیم او منطقه را ترک کرده است.

منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسکتبال

موقعیتهای دفاعی خاص

علاوه بر مهارتهای اصلی دفاع روی توپ یا دور از توپ، چند مهارت دفاعی دیگر نیز وجود دارد که می‌تواند به تیم شما برای دفاع کردن علیه تهدیدهای تهاجمی خاص، کمک کند.

اسکرین

هنگامی که یک مهاجم اسکرین می‌کند یعنی مانند سپر راه مدافع را سد می‌کند تا هم تیمی او آزاد شده و بتواند شوت کند. در این میان از شیوه‌های مخصوص باید استفاده کرد.
درمرحله اول مدافع باید در صورت امکان از اسکرین شدن، اجتناب کند. مدافعان باید هنگامی که مهاجمان برای اجرای اسکرین نزدیک می‌شوند، در حرکت باشند. بطور کلی اسکرین به 2 صورت از اثر می‌افتد.
1- جنگیدن با اسکرین، در این حالت یک هم تیمی می‌تواند مدافع اسکرین شده را کمک کند (شکل 1-14)
(شکل 1-14)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/44...3623612898.jpg

2- مدافعان یارهای تعیین شده خود را با هم عوض کنند، خصوصاً هنگامی که مدافع در عبور از اسکرین ناتوان است. (شکل2-14)
(شکل2-14)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/20...1692041102.jpg

نکته: توجه داشته باشید که مدافع اسکرین کننده که به سمت بالا می‌آید، اعلام تعویض یار کند و بازیکن با توپ را در برگیرد.


نکته‌های مورد توجه مربیان درباره دفاع

اصول کلی
* حالت ایستادن صحیح را به‌دست آورید و آن را حفظ کنید.
* از فکر، بدن و پاها استفاده کنید.
* از گل زدن آسان جلوگیری کنید.
* فشار روی توپ را حفظ کنید.
* از نفوذ به وسیله پاس یا دریبل جلوگیری کنید.
* با هر پاس یا دریبل (حریف) حرکت کنید.
* حریف را از نقاط قدرتش دور کنید.


روی توپ
* در حالت توپ، مدافع و سبد باقی بمانید.
* دفاع بازیکنان در حالت توپ زنده (پای جلو مقابل پای جلو، دست‌ها و پاها فعال و در فاصله با امکان لمس حریف)
* دفاع دریبل کننده(سر را جلو نگاه دارید، با دست جلو به توپ ضربه بزنید و هرگاه لازم است برای بازیابی حریف بدوید)
* دفاع در حالت توپ مرده(به مالک توپ هجوم ببرید بدون این که خطا کنید یا عقب‌ نشسته از مالک توپ فاصله بگیرید)
* بعد از انجام پاس به سمت توپ جهش کنید.

دور از توپ
* هنگامی که توپ به یار شما پاس داده شد بدین‌صورت از او دفاع کنید. ابتدا با سرعت زیاد به سمت او بدوید و بطور ناگهانی توقّف کنید تا بتوانید مانع عبور او با دریبل شوید.
* موقعیت توپ، مدافع وسبد را حفظ کنید.
* بسته به فاصله یارتان با توپ در حالت ایستادن با فاصله قرار بگیرید یا به او نزدیک شوید.
* فاصله بین خود و توپ را حفظ کنید.
* روی مهاجمین پست، کاردفاعی انجام دهید.

http://img.tebyan.net/big/1387/11/11...0450211134.jpg


قرار دادن بازیکن مهاجم در تله

مربیان همچنین می‌توانند مهارتهای دفاعی را به کار برند که از آن برای در اختیار گرفتن یک مهاجم استثنایی یا انجام کارهایی به عنوان شیوه غیرمنتظره، استفاده شود. تله زمانی شکل می‌گیرد که 2 مدافع یک مهاجم با توپ را در بر می‌گیرند. (2 بازیکن در مقابل یک بازیکن). تأکید کنید که 2 مدافع باید مانع رهایی مهاجم با توپ از تله شوند و این کار با حفظ حالت ایستادن دفاعی مناسب، فعال نگاه داشتن پاها، قراردادن زانوها مقابل زانوهای حریف و بالا نگاه داشتن دست داخلی برای جلوگیری از یک پاس هوایی سریع انجام می‌شود.در این میان هدف، واداشتن وی به ارسال یک پاس سنگین (قوسی) یا زمینی است و بازیکنی باید بیاموزد که برای گرفتن توپ یورش نبرد و خطا نکند. همه بازیکنان دیگر باید در مسیر پاس به حریفشان قرار گیرند و جلو هرپاس از بازیکن گرفتار در تله را به منطقه خودشان بگیرند. (بهترین مکان برای اجرای تله گوشه‌های زمین هستند)


شارژ دفاعی

شارژ دفاعی (یکی از طرحهای دفاعی اساسی در بسکتبال) زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که یک مدافع در نقطه دلخواه در زمین و در حالت دفاعی قانونی به وسیله برش کننده مهاجم، زده می‌شود. این مهارت دفاعی باید بطور مناسب آموزش داده شود. یکی به خاطر پتانسیل بالا در نقشه تیمی (این کار می‌تواند مانع گل زدن حریف شود)، دیگر بعلت اینکه یک عمل توأم با برخورد است و باید بتدریج توسعه یابد تا از بروز صدمه و جراحت اجتناب شود.


قوانین دارای کاربرد در این موقعیت عبارتند از: مدافع حق دارد در هر نقطه زمین در حالت قانونی مستقر شود، مدافع مجبور نیست هیچ فاصله‌ای را با دریبل کننده رعایت کند اما باید قبل از این که سروشانه مهاجم از بدن او رد شود، حالت قانونی بدن را به دست آورده باشد، در حالت دور از توپ باید به مهاجم امکان تغییر مسیر بدهد (هرگز بیش از دو گام نباشد)، مدافع باید همواره قبل از جدا شدن پاهای حریف از زمین و قرار گرفتن او در هوا، در حالت قانونی خود مستقر شده باشد و مدافع می‌تواند پاها را اندکی عقب گذاشته و همواره از بدن خود مراقبت کند.
(شکل 3-14)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/80...0619422110.jpg


گفتنی است که بازیکنان باید برای این عمل مهارتهای زیر را فرا گیرد:
1- حالت ایستادن دفاعی مناسب را به دست آورید و آن را حفظ کنید و پاها را فعال نگاه دارید.
2- ضربه را با ناحیه سینه دریافت کنید.
3- بدون مقاومت در جای خود بایستید.
4- دستها را از درگیری دور نگاه دارید و از آنها برای مراقبت از بدن استفاده کنید.
5- بطور مناسب خود را به زمین اندازید- دست‌ها بالا و جلو بدن، اول باید نشیمنگاه به زمین برسد، در پی آن کمر و پشت سر در حالت خمیده به جلو. (شکل 3-14)
6- فرض را بر این قرار دهید که داور اعلام خطا نخواهد کرد، بسرعت بلند شوید و حالت ایستادن را دوباره به دست آورید.
7- بدانید چه زمانی باید شارژ بگیرید. حرکت مهاجم را قطع کنید اما زمانی مستقر شوید که مهاجم کنترل کمی روی بدن خود دارد و هوشیار نیست.


منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسکتبال

ريباند کردن

در بسکتبال ريباند کردن را مي‌توان بسادگي به عنوان به دست آوردن مالکيت توپ بعد از يک شوت ناموفق، تعريف کرد. در اين ميان داراي اهميت است که بازيکنان مهارتهاي ريباند کردن تدافعي و تهاجمي را ياد بگيرند. هدف ريباند تهاجمي حفظ مالکيت توپ و هدف ريباند تدافعي تلاش براي به دست آوردن توپ است. ريباند کردن، بخش عمده هر مسابقه در تمامي سطوح است. در واقع ريباند داراي تأثير بيشتري در بازي بازيکنان جوان‌تر است، زيرا در مراحل اوليه بسکتبال درصد بيشتري از شوتها ناموفق خواهند بود.


عوامل ريباند

ريباند کردن مانند دفاع و حرکت بدون توپ در حمله، نيازمند عزم راسخ و تحمل سختي است. هر چند قدبلند و توانايي پريدن امتياز است اما کليدهاي ريباند تصميم و مهارت است. آمار بهترين ريباند‌کننده‌ها در بسکتبال حرفه‌اي يا دانشگاه، فهرستي از بازيکنان بلندقد يا با برش عمودي زياد نيست. اين مطلب درباره رده سني دبيرستان و ابتدايي نيز درست است. ريباند کردن بيش از عوامل فيزيکي نيازمند تلاش قابل توجه و اجراي صحيح مهارتهاي مورد نيازاست.
بدون شک توانايي‌هاي خاص بدني باعث برتري ريباند‌کننده‌ها است. بازيکناني که بلند قد هستند، دستهاي بلند دارند، ميان تنه بزرگ دارند، پاهاي ورزيده دارند و بالاتنه عضلاني دارند، بر ديگر بازيکنان برتري خواهند داشت.
توانايي پرش عمودي بدون ترديد، سرمايه با ارزشي براي ريباند کننده است. هدف مربيان بايد اين باشد که ببينند همه بازيکنان مهارتهاي ريباند را فرا بگيرند و به يادگيري مهارتهاي پرش اکتفا نکنند. معناي اين حرف آن نيست که شما مشوق بازيکنان براي پيشرفت در توانايي پريدن و به حد کمال رساندن آن نباشيد. از برنامه‌هاي قدرتي و ديگر وسايل براي بالا بردن پرش عمودي بازيکنان در تمرينات خود استفاده کنيد اما علاوه بر کمک به آنها براي پريدن در حداکثر ارتفاع، شما بايد همچنين مطمئن شويد آنها بطور صحيح مي‌پرند. مهارت صحيح پرش شامل خم کردن زانوها، پرش روي دوپا و استفاده از پرتاب کردن دستها براي رسيدن به حداکثر کشش بدن است. آموختن اين روش براي پريدن نه تنها توانايي پرش آنها را به حداکثر ممکن افزايش مي‌دهد بلکه به آنها کمک خواهد کرد در حالت پرش تعادل خود را حفظ کنند و تعداد خطاهاي شارژ (حمله) با قسمت بالايي پشت بدن آنها را کاهش مي‌‌دهد.

http://img.tebyan.net/big/1387/11/15...1112109163.jpg


تشويق بازيکنان به ريباند

اولين گام در آموزش ريباند، قانع کردن بازيکنان است در اين مورد که يادگيري و اجراي اين مهارت در موقعيتهاي بازي براي آنها اهميت و مناسبت دارد. توضيح دهيد که تيم کامل آن نيست که فقط شامل بلندترين بازيکنان باشد، در موقعيت پست بازي کنند يا توانايي پرش استثنايي داشته باشند بلکه تيمي است که در ريباند کردن استاد باشد. اگر شما از اين گام اول بي‌توجه بگذريد احتمالاً از اجراي ريباند بازيکنان مطمئن خود در طول فصل نااميد خواهيد شد.


دلايل ريباند

دلايل محکمي به بازيکنان ارائه دهيد که چرا ريباند کردن مهارتي است که همه بازيکنان بايد در آن به استادي برسند. آنها بايد لغت ريباند را در معناي با اهميت آن يعني به دست آوردن و حفظ کنترل توپ و نقش کليدي آن در نتيجه‌گيري تهاجمي تيم، در نظر آورند.


مالکيت توپ

بندرت بازيکني وجود دارد که دوست نداشته باشد توپ را شوت کند. هرچند ممکن است ساده به نظر بيايد اما به آنها يادآوري کنيد که نمي‌توانند شوت کنند، اگر توپي در اختيار نداشته باشند. ريباند اولين راه به دست آوردن و حفظ مالکيت توپ است در سمتي که تيم حمله خود را انجام مي‌دهد، ريباند تهاجمي حفظ مالکيت توپ است که گاهي به يک گل سريع و آسان منجر مي‌شود.


ضدحمله

توانايي يک تيم براي شروع ضد حمله بستگي کامل به ريباند ولودادن توپ به وسيله حريف دارد، به همين دليل تيمهايي که ضد حمله خوب دارند همچنين داراي ريباند دفاعي موثري نيز هستند. صرف نظر از اين که سبک حمله شما سريع يا کند باشد، راهبردهاي اوليه شما بايد بر بردن سريع توپ به زمين حمله، تأکيد داشته باشد. اين روش از آمدن همه بازيکنان تيم حريف به زير سبد شما براي يک ريباند تهاجمي بعد از انجام يک شوت، جلوگيري مي‌کند. بازيکنان اغلب ضد حمله را دوست دارند لذا تشويق آنها به تمرکز کردن روي ريباند بايد کار آساني باشد، با عبارتي ساده‌ اين مطلب را در ذهن آنان جاي دهيد: بدون ريباند، ضد حمله‌اي وجود نخواهد داشت.


برنده شدن

شايد قويترين دليلي که درباره اهميت ريباند مي‌توانيد به بازيکنان ارائه دهيد، اين باشد که موفقيت در ريباند با برنده شدن در مسابقات، کاملاً قرين است. يک دوره تحقيق 10 ساله درباره ارتباط ريباند و برنده شدن در مسابقات، نشان مي‌دهد که تيمهايي که بيش از حريف ريباند کرده‌اند، 80 درصد مسابقات خود را برنده شده‌اند. پيشتازان در ريباند در سطح کشور تعداد مسابقه بيشتري را از دارندگان بالاترين آمار در شوت منطقه اي و پرتاب آزاد برنده شده‌اند. اين آمار بيان مي‌کند که تيمهايي که مالکيت توپ را فقط بعد از گل زدن حريف به دست مي‌آورند، در بهترين حالت در ازاي هر امتياز حريف امتيازي کسب خواهند کرد. ريباند موثر به يک تيم اجازه مي‌دهد تا حريف را پشت سرگذارد.

منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال

تقویت و تحکیم انگیزه

متقاعد کردن بازیکنان به اجبار آنها برای ریباند، آسان‌تر خواهد بود اگر آنها بدانند که ریباند کردن به دست آوردن مالکیت توپ و ضد حمله مهم است و در پیروزی تیم اهمیت بسیاری دارد.
بازیکنانی را که حداکثر تلاش خود را برای ریباند کردن به کار می‌برند تشویق و تحسین کنید و بازیکنان ویژه را برای اجرای ریباندهای بخصوص، گزینش کنید بطور مثال بیشترین ریباند در نیمه‌وقت بازی، بیشترین ریباند دفاعی در بازی، بهترین سد کردن راه مدافع به سبد و غیره.
مطمئن شوید که آنها می‌دانند چقدر مربی و هم تیمی های آنها برای ریباند به عنوان یک مهارت تیمی و تلاش آنها برای عملکرد بهتر، ارزش قایل هستند. بعد از این که مطمئن شدید همه بازیکنان برای ریباند احساس مسوولیت می‌کنند و فهمیده‌اند چرا باید ریباند کنند، مهارتهای اساسی و بنیادی را برایشان تشریح کنید.


مهارتهای عمومی ریباند

مهارت پیشنهادی ریباند الزام می‌کند که بازیکنان جلو حریف قرار بگیرند و راه او را به سبد سد کنند و سپس توپ برگشت شده را ریباند کنند. هر چند به نظر می‌رسد ریباند شامل 3 بخش جدا از هم باشد، آنقدر سریع انجام می‌شود که گویی یک عمل منفرد است. مهارت ریباند عموماً وابستگی به سد کردن راه حریف به سبد دارد و بعضی اوقات «با کس اوت» یا کنترل کردن حریف نامیده می‌شود. همه بازیکنان باید اصول بنیادی و اساسی ریباند را که ملزم عمل سد کردن راه حریف به سبد است را فرا بگیرند.
این موارد جداگانه بعد از ذکر عناوین زیر، مورد بحث قرار خواهند گرفت.
* شوت را ببینید.
* فرض کنید شوت گل نخواهد شد.
* مکان حریف را مشخص کنید.
* به سمت حریف بروید و راه او را به سبد سد کنید.
* به طرف توپ بروید.
* توپ را بگیرید و مالکیت خود را حفظ کنید.
* توپ را به خارج از محوطه یا به سمت زمین حریف ببرید.

http://img.tebyan.net/big/1387/11/17...1565246186.jpg


شوت را ببینید

بازیکنان باید از زمان و مکان شوت آگاهی داشته باشند. صرف نظر از این که در حال دفاع حریف هستند یا در حالت حمله برای آزاد کردن خود تلاش می‌کنند، آنها همواره باید بدانند توپ کجا قرار دارد. دوباره به بازیکنان خود تاکید کنید در دفاع طوری قرار بگیرند که یار خود و توپ را زیر نظر داشته باشند و در حمله هنگام حرکت برای آزاد شدن، از دید جانبی برای دیدن توپ استفاده کنند. بازیکنانی که توپ را نمی‌بینند اغلب در مهارتهای بنیادی نظیر جاگیری و حرکت دارای مشکلاتی هستند که باید تصحیح شود.
زمانی که آنها می‌بینند شوتی در حال اجرا است باید فریاد بزنند "شوت" تا هم تیمهای خود را که ممکن است بطور لحظه‌ای دید خود را نسبت به توپ از دست داده باشند، آگاه کنند تا برای ریباند در جای مناسب قرار گیرند. گاهی شوت کننده فریاد می‌زند "کوتاه" یا "بلند" تا به هم تیمی های خود برای جاگیری مقابل حریف، کمک کرده باشد. مدافع شوت کننده اولین مسوول برای اعلام در دفاع است اما هیچکدام از این هشدار‌های زبانی به اندازه مشاهده خود بازیکن از رها شدن شوت، موثر نیست.
به بازیکنان خاطر نشان کنید هر تلاش برای شوت یک ریباند بالقوه است
بازیکنان باید یاد بگیرند که همواره فرض کنند هیچ شوتی گل نخواهد شد و برای انجام کارهای مربوط به ریباند، حرکت کنند




فرض کنید شوت گل نمی‌شود

به بازیکنان خاطر نشان کنید هر تلاش برای شوت یک ریباند بالقوه است. بازیکنان باید یاد بگیرند که همواره فرض کنند هیچ شوتی گل نخواهد شد و برای انجام کارهای مربوط به ریباند، حرکت کنند.


حریف را پیدا کنید

تقریباً بدون استثناء، هنگامی که توپ در هوا است، بازیکنان جوان محو تماشای مسیر توپ تا سبد می‌شوند که این عادت مانع از کسب برتری آنها در جاگیری برای ریباند می‌شود. هنگامی که توپ در هوا است، اولین واکنش آنها باید تعیین جای حریف باشد. آنها مسوول سد کردن راه نزدیک‌ترین حریف خودشان به طرف سبد هستند.
این حرف بدین معنی نیست که بازیکنان نباید از فاصله و جهت شوت بی‌اطلاع باشند اما آنها باید از تماشاگر بودن هنگامی که توپ در هوا است، اجتناب کنند. بازیکنان را تربیت کنید که ریباند کننده‌های فعالی باشند بدین صورت که جای حریف را مشخص کنند در حالی که همزمان از جهت و زمان شوت نیز آگاهی دارند.
یک راه برای فهمیدن این که آیا بازیکنان فقط در حال تماشای خط سیر توپ هستند استفاده از یک تمرین ساده ریباند است. در این تمرین بعد از رها شدن شوت به وسیله بازیکن دیگر، بازیکن حریف با انگشتان خود شماره‌ای را نشان می‌دهد. بعد از ریباند توپ مدافع بازیکن علامت دهنده باید قادر باشد شماره‌ای را که حریف با انگشتان نشان داده است، گزارش کند. در غیر این صورت او احتمالاً بیش از اندازه متوجه توپ بوده است و توجه کافی به حریف نداشته است.


منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسکتبال

به طرف حريف برويد و راه او را سد کنيد


هرچه بازيکن براي اين هدف انجام داده است سکوي او براي گام و مرحله بعدي خواهد بود که همان سد کردن حريف هست. بازيکنان شما کار دشواري در ارتباط با 3 مرحله اول نخواهد داشت اما دور نگاه داشتن حريف از سبد تقريباً براي همه بازيکنان خصوصاً آنهايي که تازه کارند، دردسرساز خواهد بود.
هدف از دور نگاه داشتن حريف، کسب برتري برحريف‌ در ريباند است. در شرايط طبيعي اگر بازيکن جلوي حريف خود جا گرفته باشد، امکان ريباند کردن او بيشتر است. نام اين کار جاگيريقسمت داخلي است زيرا بازيکن بين حريف و سبد جاي گرفته است.
گاهي (هنگامي که حريف زياد از حد زير سبد رفته است و يک شوت از فاصله دور انجام شده است) موقعيت بيروني (حريف بين بازيکن و سبد) ترجيح داده مي‌شود. از آنجا که اين حالت بندرت پيش مي‌آيد، در اين بخش جاگيري مورد درخواست ما از بازيکني که سد راه حريف کرده، موقعيت داخلي است. (شکل 1-17) تفاوت بين موقعيت داخلي و خارجي را تشريح مي‌کند.
(شکل 1-17)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/13...9715422137.jpg


قبل از سد کردن، بازيکن بايد به سمت بازيکني که قبلاً جاي او را مشخص کرده برود. بازيکن بايد به سرعت حرکت کند و اجازه ندهد حريف موقعيت بهتري به دست آورد. به بازيکنان استفاده از چرخشها را براي ياري آنها در جاگيري داخلي براي سد کردن حريف، آموزش دهيد.
هنگام سد کردن راه حريف، بازيکن بايد در حالتي نظير حالت ايستادن مناسب با مشخصات زير باشد. پاها بايد به موازات هم و فاصله بين آنها مساوي عرض شانه‌ها باشد، دستها بايد بالا نگاه داشته شود در حالي که بازوها موازي زمين بوده و آرنج‌ها حالت خميده دارند و کف دستها رو به بالا قرار گرفته‌اند. (شکل 2-17) حالت استاندارد بدن در حال سد کردن حريف را نشان مي‌دهد.
(شکل 2-17)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/18...1382088846.jpg


سد کردن راه حريف به سبد، بخشي از رسيدن به ريباند است که اغلب باعث برخورد با حريف مي‌شود. برخورد بطور طبيعي بوسيله بازيکن داخلي، آغاز مي‌شود زيرا بازيکنان بايد به سمت سبد چرخش کنند و در حالت مستقر براي ريباند قرار بگيرند (در حالي که هنوز بعد از رها شدن شوت حريف تعيين شده خود را زير نظر دارند)، بعد از سد کردن راه او ديگر قادر به ديدن حريف نخواهند بود. (شکل3-17)
(شکل3-17)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/38...0582233898.jpg


بازيکنان در اين حال بايد از حس ديگر خود يعني حس لامسه استفاده کنند. حس لامسه، حسي است که ادامه تعيين مکان حريف را ممکن مي‌سازد. نشيمنگاه و آرنج‌ها اغلب براي اين منظور بکار گرفته مي‌شوند.
(شکل 4-17) نشان مي‌‌دهد که چرا تماس بدني با حريف اينقدر داراي اهميت است. توجه کنيد در (شکل 4-17) الف تماس بدني صورت نگرفته است و در نتيجه حريف فضاي کافي براي رفتن به طرف سبد و به دست آوردن موقعيت بهتر براي ريباند را دارد. اما بازيکن (شکل 4-17) ب با تماس بدني از جاگيري حريف در موقعيت داخلي براي ريباند، ممانعت مي‌کند.برخلاف تصور گسترده، بسکتبال يک ورزش توأم با برخورد است و در اين ميان مربيان بايد در ذهن داشته باشند که بعضي از بازيکنان ممکن است آمادگي بيشتري از ديگران براي جنبه فيزيکي ريباند داشته باشند.
نکته: توجه داشته باشيد که در تمرينات و بازيها بازيکنان را براساس اندازه، قدرت و آمادگي براي برخورد در مقابل هم قرار دهيد.
(شکل 4-17)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/18...4122713366.jpg


براي توپ حرکت کنيد

گفته قديمي که بعضي بازيکنان خاص "بوي توپ را استشمام مي‌کنند" ممکن است درست باشد. تعدادي از ريباند کننده‌ها به نظر مي‌رسد براي ريباند کردن هر توپ برگشت شده، درست در جاي مناسب هستند.
بخشي از موفقيت آنها ممکن است در ارتباط با غريزه ريباند باشد. هر چند احتمال قويتر آن است که ريباند کننده‌ها با هوش فطري آشکار، آموزش ديده‌اند شوتهاي انجام شده از نقاط مختلف که تبديل به گل نمي‌شود و از سبد برگشت مي‌شود، کجا پايين خواهد آمد.
به بازيکنان خود آموزش دهيد که تا غريزه ريباند را با توجه به اطلاعات مذکور در توزيع توپهاي برگشت شده از سبد که در (شکل 5-17) آمده است، تقويت کنند. توجه داشته باشيد که توپهايي که از يک سمت زمين شوت شده‌اند به احتمال بيشتر (70درصد لغايت 75درصد) بعداز برخورد به حلقه در سمت ديگر زمين فرود خواهند آمد. بازيکنان بايد ياد بگيرند که در سمت مقابل مکان انجام شوت نسبت به سبد جاي بگيرند.(جايي که به نام سمت ضعيف يا سمت کمک ناميده مي‌شود) از طرفي ديگر بايد به آنها گفته شود، اغلب شوتهاي انجام شده از ميانه زمين در منطقه‌اي وسط محوطه پنالتي، برگشت خواهند شد.
(شکل 5-17)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/74...9193191169.jpg


همچنين مطمئن شويد که بازيکنان مي‌دانند که شوتهايي که از فاصله نزديک رها مي‌شوند نزديکتر به سبد برگشت خواهند شد و آن شوتهايي که از فاصله دورتر رها شده‌اند در فاصله دورتر. در نهايت بازيکنان توجه داشته باشند بعضي حلقه‌ها توپ را در فاصله بيشتري برمي‌گردانند در حالي که تعدادي ديگر ضربه حاصل از شوت را گرفته و برد توپهاي برگشت شده را کمتر مي‌کنند. بازيکنان را واداريد در حين گرم کردن نحوه برگشت توپ از سبد را آزمايش کنند تا دريابند که آن حلقه برگشتهاي بلندي توليد خواهد کرد يا کوتاه.
عامل ديگر براي موفقيت بعضي بازيکنان در گرفتن توپ، تلاش است. اين نکته را فراموش نکنيد که ريباند کننده‌هاي خوب تنبل نيستند! آنها طوري عمل مي‌کنند گويي هر توپ بي‌صاحب مال آنهاست. اين نحوه تفکر را در آنان القا کنيد. براي اين منظور به‌دست آوردن حداکثر ريباند، توپهاي بي‌صاحب و توپ ربايي را بوسيله بازيکنان با تحسين آنها و ديگر تشويق‌ها و جوايز مورد توجه قرار دهيد.
موقع‌شناسي و قدرت پرش 2 مشخصه مفيد براي ريباند هستند. اگر بازيکن نداند کي و چگونه از پرش خود استفاده کند همه‌ پرش‌هاي دنيا بي‌فايده خواهند بود. تمرينات متعددي وجود دارد که به بازيکنان کمک مي‌کند تا درک کنند چه زماني بايد از پرش خود استفاده کرده و زمين را براي ريباند ترک کنند. يک تمرين مناسب و موثر آن است که بازيکنان بسادگي توپ را به تخته زده و در حداکثر ارتفاع پرش خود آن را بگيرند.


منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال

توپ را بگيريد و آن را حفظ کنيد


بسياري از اوقات بازيکن يک ريباند کامل انجام مي‌دهد و بعد بعلت مراقبت ضعيف از توپ، مالکيت خود را از دست مي‌دهد. هنگامآموزش ريباند، به آنها تاکيد کنيد که تلاش آنها براي کسب مالکيت توپ، کوشش براي هيچ است اگر در حفظ آن در مرحله بعد کوتاهي شود.
(شکل1- 18) نشان مي‌دهد چگونه يک بازيکن توپ را مي‌گيرد. استفاده از اين مهارت و گرفتن توپ با 2 دست، با قدرت و با تعادل، امکان سرخوردن توپ از دستهاي بازيکن يا خارج کردن آن بوسيله حريف کاسته خواهد شد. بازيکنان را براي پيشرفت در اين مهارت با تأکيد بر استفاده آنها از اين روش بعد از هر ريباند، ياري دهيد. به بازيکنان جوان يادآوري کنيد تا زمان گرفتن توپ در ريباند، چشمهاي خود را باز کرده و نگاه خود را روي توپ متمرکز کنند.
(شکل1- 18)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/21...2306183121.jpg


گاهي توپ بعد از برخورد به حلقه در نقطه‌اي پايين مي‌آيد که بازيکن از گرفتن آن با 2 دست ناتوان است. در چنين مواردي بازيکنان بايد سعي کنند کنترل آن را با يک دست، به دست آورند يا با ضربه به توپ آن را به هم تيمي خود برسانند.
حفظ مالکيت توپ ريباند شده، غالباً مشکل‌تر از آن است که ممکن است به نظر برسد. بازيکنان حريف سعي خواهند کرد با ضربه زدن به توپ آن را از دستهاي ريباند کننده خارج کنند. بسياري از اوقات آنها بوسيله 2 يا حتي 3 بازيکن ريباند کننده را در دام خود قرار خواهند داد، با اين کارپاس يا دريبل آن را براي بازيکن ريباند کننده، تقريباً غيرممکن خواهند کرد. بسيار مهم است که بازيکنان طرز مقابله با چنين موقعيتهايي را بياموزند.
هنگامي که بازيکنان توپ را در مجاورت حريف يا حريفها، ريباند مي‌کنند اولين حرکت آنها بايد آوردن توپ به زيرچانه با آرنج‌هاي بازو و2 دست (با انگشتان به سمت بالا) در 2 طرف توپ و گرفتن محکم آن باشد.(شکل2- 18)
(شکل2- 18)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/24...4199249238.jpg


به بازيکنان بگوييد آرنج‌ها را به اطراف يا سمت مدافع پرتاب نکنند زيرا اين عمل باعث تخلف يا خطا خواهد شد و در قانون جديد به آن تکنيکال فول يا فول فني داده مي شود. همچنين به آنها بگوييد که سر را بالا نگاه دارند و براي يافتن هم تيمي هاي خود در حال حرکت به پايين زمين (سمت حريف) يا به نقطه‌اي آزاد در نيمه خودي نگاه کنند.
معمولي‌ترين حالتي که ريباند کننده بعد از کسب مالکيت توپ بعد از يک شوت ناموفق با آن رو به رو مي‌شود يک حريف تنهاست (اغلب همان کسي که راه او را به سبد سد کرده است) که در نزديکي او سعي بر ربودن توپ را دارد. به بازيکنان بياموزيد که در جهت دور شدن از مدافع چرخش کنند همانطور که در (شکل3- 18) نشان داده شده است. بازيکن بايد در مرحله بعد مسير آزادي را براي پاس به هم تيمي خود پيدا کند يا بدون خطر ربوده شدن توپ قادر به دريبل کردن آن باشد. به بازيکنان اخطار کنيد بلافاصله بعد از ريباند توپ در محيط شلوغ، اقدام به دريبل نکنند. اين عمل به حريف موقعيت بسيار خوبي براي ربودن توپ يا ضربه زدن به آن فراهم مي‌آورد.
(شکل3- 18)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/15...0246141105.jpg


هنگامي که ريباند کننده خود را در محاصره 2 يا چند مدافع مي‌بيند، اولين چيزي که بايد به خاطر داشته باشد، عصبي نشدن است. اگر آنها تربيت شده باشند که آرام بمانند، توپ را در حالت مراقبت قرار دهند و سرتاسر زمين را نگاه کنند، راه‌هاي چاره در ذهنشان تداعي خواهد شد. يک حرکت رهايي بخش که شما مي‌توانيد به آنها آموزش دهيد مهارت عبور از بين مدافعـان است که در (شکل4- 18) نشان داده شده است. اين مهارت قابل استفاده براي موقعي است که مدافعان ايجاد کننده تله فضاي زياد و کافي براي بازيکن جهت عبور از بين مدافعان باقي گذاشته باشند. گاهي فريب پاس بالاي سر باعث خواهد شد مدافعان از زمين بلند شوند و اين عمل آنها باعث ايجاد روزنه‌اي شود که بازيکن مهاجم توان عبور از آن را داشته باشد. بازيکنان نبايد سعي کنند راه خود را از بين مدافعان با زور باز کنند زيرا اين کار احتمال منجر به خطاي شارژ (حمله) خواهد شد.
(شکل4- 18)

http://img.tebyan.net/big/1387/11/22...3626147144.jpg


يکي ديگر از راه‌هاي انتخابي براي ريباند کننده‌اي که بوسيله حريف ها محاصره شده پرتاب پاس از بالاي سر آنهاست. حتي بازيکنان کوتاه‌تر مي‌توانند از اين روش استفاده کنند اگر قبل از آن مبادرت به پاس فريبنده کرده باشند. اگر ريباند کننده بوسيله 2 مدافع يا بيشتر محاصره شده باشد، محاسبه ساده نشان مي‌دهد که يک هم تيمي او بايد آزاد باشد يا بتواند با حرکت آزاد شود تا يک پاس دريافت کند. يک احتمال قوي ديگر در اين موقعيت آن است که مدافعي با نزديک شدن بيش از حد مرتکب خطا بر روي ريباند کننده شود. به بازيکنان بگوييد که هنگام قرار گرفتن در تله حريف بعد از ريباند آرامش خود را حفظ کنند و براي فراهم شدن يکي از اين راه حل ها صبر را پيشه سازند.


منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال

توپ را حرکت دهيد

وقتي مالکيت توپ حتمي شد، بازيکن ريباند کننده بايد يکي از حالتهاي ممکن را انتخاب کند. هر حرکتي که بازيکن انجام مي‌دهد بايد با سر بالا و قرار داشتن توپ در وضعيت مطمئن آغاز گردد.از آنجا که حالتهاي مختلف مرکب از ريباند کننده و حريفها قابل شکل‌گيري است، حرکتهاي بعد از ريباند بازيکن نياز به کسب مهارتهاي گوناگون بر طبق آنها دارد.

ريباند کردن تهاجمي

ريباند کردن تهاجمي مخصوصاً کار دشواري خواهد بود اگر مدافعان حرکت و آرايش توپ ، مدافع و سبد را بخوبي اجرا کرده باشند زيرا آنها در کسب موقعيت داخلي برتري خواهند داشت اما مهاجمان مي‌توانند بااطلاع از زمان و مکان شوت راهي به دست آورند.
نيازمندي بازيکنان به پيش‌بيني شوتها به وسيله هم تيمي‌ها را مانند شوت خودشان جهت واکنش نشان دادن به آن مورد تاکيد قرار دهيد. در غير اين صورت بازيکنان شما براي موفقيت در مقابل ريباند کننده‌هاي خوب دفاعي، مشکلات بزرگي خواهد داشت. تلاش براي دور زدن يک ريباند کننده در موقعيت سد حريف تقريباً بي‌فايده است. در اين ميان به بازيکنان يادآوري کنيد هنگامي تلاش براي ريباند کردن تهاجمي در پشت ريباند کننده دفاعي قرار نگيرند زيرا نتيجه اين کار اغلب، ارتکاب خطا خواهد بود.
ريباند تهاجمي داراي اهميت بسياري است زيرا به تيم مهاجم فرصت ديگري براي گل زدن مي‌دهد. اين فرصت جديد براي تيم مهاجم همچنين باعث دلسردي مدافعان خواهد شد زيرا آنها در خواهند يافت که امکان به دست آوردن مالکيت يک توپ را از دست داده‌اند. براي ريباند کننده تيم مهاجم راه هاي زيادي براي گل زدن وجود دارد.

http://img.tebyan.net/big/1387/12/11...3132253130.jpg


شوت کردن بعد از ريباند

هنگامي که بازيکن يک ريباند تهاجمي انجام مي‌دهد اولين انتخاب شوت کردن توپ است. بازيکنان شما بعد از ريباند در حمله بايد اول براي شوت نگاه کنند، اگر امکان اين حرکت نبود توپ را به هم تيمي خود پاس دهند و در آخرين انتخاب اقدام به دريبل کنند. تأکيد کنيد که اين زمان بسيار خوبي براي کسب برتري بر حريف است زيرا مدافعي که قادر به جلوگيري حريف از گرفتن يک موقعيت داخلي براي ريباند نبوده است، همچنين در موقعيتي نامناسب براي دفاع شوت او خواهد بود. انواع شوت که مهاجم ريباندکننده مي‌تواند از آنها استفاده کند عبارتنداز :

شوت واليبالي، شوت بدون دريبل و شوت بعد از دريبل.


شوت واليبالي

اگر بازيکنان شما به اندازه کافي داراي مهارت و بلند هستند، آنها بايد توپ را با ضربه پنجه به سمت سبد بازگردانند. واليبالي در واقع لغتي نارسا از نظر معنا براي پريدن بازيکن و شوت کردن توپ برگشت شده از سبد قبل از برگشتن به زمين است. واليبالي که تقربياً شامل ضربه زدن به توپ با يک دست است، اغلب ناموفق است. به بازيکنان بياموزيد در صورت امکان توپ را گرفته و آن را با 2 دست شوت کنند.
ضربه واليبالي به توپ بهترين راه کسب برتري بر مدافعان دور از حالت مناسب بدن است. با پايين نياوردن توپ از حالت پرش، ريباند کننده مهاجم شانس مدافعان را براي يافتن موقعيت مناسب از آنان مي‌گيرد و به آنها تقريباً هيچ شانسي براي تلاش به منظور بلوکه کردن توپ نمي‌دهد. قبل از پيشنهاد شوت واليبالي به عنوان اولين انتخاب بعد از ريباند، از رشد جسماني و کسب مهارت کافي آنها در اين مهارت مطمئن شويد.

http://img.tebyan.net/big/1387/12/10...2918424321.jpg


شوت کردن بدون دريبل

بازيکنان را تشويق کنيد بعد از ريباند کردن بدون انجام دريبل، براي انجام شوت پرش کنند. دريبل کردن زمان مي‌برد و به دفاع اجازه مي‌دهد موقعيت خود را بازيابد. اين کار همچنين توپ را در معرض ديد دفاع قرار مي‌دهد و امکان ربوده شدن يا ضربه زدن به توپ را افزايش مي‌دهد. اگر بازيکنان مهارت صحيح پرش و ريباند را آموخته باشند، بايد طوري با توپ فرود آيند که آماده پرش مجدد براي شوت باشند. آنها مي‌توانند توپ را از بالاي سر يا موقعيت زيرچانه شوت کنند اما بايد همواره توپ را بالا نگاه دارند. اغلب بازيکنان عادت بد دريبل کردن توپ بلافاصله بعد از دريافت آن را در خود حفظ مي‌کنند چه بعد از پاس و چه بعد از ريباند باشد. اين عادتي است که بايد ترک شود وبرعکس بر اين نکته اصرار داشته باشيد که بازيکنان بعد از ريباند دريبل نکنند و آنها را براي رعايت اين نکته تحسين کنيد.
زمان مناسب براي تقويت عادت بلند شدن بلافاصله بعد از ريباند براي شوت کردن، هنگام تمرينات فردي شوت است. به آنها بگوييد اگر شوت آنها گل نشد بايد با تلاش براي ريباند بروند، تعادل خود را به دست آورند و با شانه‌هايي راست پرش کنند و براي شوتي ديگر بالا روند. آنها بايد اين عمل را تا گل شده توپ ادامه دهند، سپس از نقطه‌اي ديگر تمرين شوت را مجدداً آغاز کنيد. بزودي شوت بدون دريبل، يک واکنش حسي خودکار خواهد شد.


شوت کردن بعد از دريبل

هر چند اين کار در صورت امکان بايد بکلي محدود شود، زمان‌هايي وجود دارند که بازيکن ريباند کننده در حمله قبل از شوت مي‌تواند دريبل کند و اين کار او قابل قبول است. يک مثال واضح زماني است که بازيکن توپ را در فاصله زياد از سبد ريباند مي‌کند و راه او به سمت سبد بازار است زيرا اين موقعيت امکان به ثمر رساندن يک گل آسان را فراهم مي‌کند. در اين حال بازيکنان بايد با اجراي دريبل و انجام لي‌آپ به سمت سبد بروند به اين خاطر که راه به سمت سبد باز است.


منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرين‌هاي بسکتبال
تنظيم و تدوين: ايمان پناهي

پاس دادن بعد از ریباند

انتخاب دیگر برای بازیکن ریباند کننده پاس دادن به هم تیمی است. این دومین انتخابی است (بعد از شوت) که بازیکنان باید بعد از ریباند در نظر داشته باشند. بنابراین هنگام چرخش و نگاه به سبد برای بررسی امکان شوت بعد از ریباند، آنها همچنین باید مکان هم تیمی‌های آزاد خود را که امکان دریافت پاس برای گلی آسان دارند، تعیین کنند. یکبار دیگر برتری‌جویی بازیکنان خود را از مدافعان که در حال بازیابی شرایط مناسب هستند به وسیله انجام یک شوت یا پاس به هم تیمی آزاد برای یک شوت خوب، مورد قدردانی قرار دهید.
گاهی تیم مهاجم تجدید سازمان در حمله یا اجرای یک نقشه و یا اتلاف وقت بازی را انتخاب می‌کند. در چنین مواردی انتخاب عمل شوت حداقل مناسبت را دارد و پاس و دریبل انتخابی است که ترجیح داده می‌شود.


دریبل کردن بعد از ریباند

در اغلب حالتها، مهاجم ریباند کننده در صورت غیر عملی بودن شوت و پاس باید اقدام به دریبل کند. دریبل کردن اغلب فرصتی برای تجدید آرایش به دفاع می‌دهد و یا منجر به ربوده شدن توپ می‌شود. بعلت شلوغی اطراف ریباند کننده، امکان از دست رفتن توپ از همه بیشتر است. با این فکر بطور مکرر به بازیکنان خود توصیه کنید بعد از ریباند در حمله، ابتدا سعی بر شوت داشته باشند و بعد امکان پاس را بررسی کنند قبل از این که آخرین راه یعنی دریبل کردن را انتخاب کنند.


http://img.tebyan.net/big/1387/12/17...3411057195.jpg


ریباند کردن دفاعی
مدافعان خوب بطور طبیعی امکان بیشتری برای به‌دست آوردن موقعیت داخلی دارند و علت آن حفظ حالت توپ، مدافع و سبد است. بعلت برتری مکانی و نیاز محدود کردن تیم مهاجم که در هربار حمله کردن فقط یک بار بتواند مالکیت توپ را داشته باشد، فشار بیشتری بر روی ریباند کننده‌های مدافع وجود دارد که مدعی ریباند توپ باشند. ریباند کننده دفاعی باید در سد کردن راه حریف استاد باشد. موثرترین راه برای به دست آوردن موقعیت داخلی برای مدافع استفاده از چرخشهای جلویی و پشتی است. بازیکنان را وادارید ابتدا این حرکتها را تنها تمرین کنند بعد در مقابل مهاجم فرضی و سرانجام در مقابل یک مهاجم واقعی در یک شوت واقعی.
چرخشها برای مدافع همواره امکان‌پذیر نیست وبه همین دلیل تأکید کنید که کلید ارتباطی با ریباند دفاعی این نیست که از چه مهارتهایی و چقدر برای سد کردن راه حریف به سبد استفاده می‌شود، بلکه این مهم است که آیا راه حریف به سبد بطور موثر سد شده است یا نه. توجّـه کنید کـه در (شـکل1-20) چگونه مدافعان به شوت واکنش نشان داده‌اند بدین ترتیب که حریف را یافته، به سمت او رفته‌اند و راه او را سد کرده‌اند. مدافعان یک پرده تار مانند در اطراف سبد به وجود آورده‌اند که مهاجمان نمی‌توانند در آن نفوذ کنند اما اگر یکی از بازیکنان در وظیفه سد کردن خود کوتاهی کند در این رشته شکافی به وجود می‌آید که امکان ریباند کردن به تیم مهاجم را می‌دهد. سد کردن راه حریف و عزم راسخ کلیدهای موفقیت برای ریباند دفاعی هستند. برای ریباند کننده دفاعی، شوت یک انتخاب عملی نیست اما چند راه متنوع برای انتقال از دفاع به حمله وجود دارد.
(شـکل1-20)

http://img.tebyan.net/big/1387/12/18...2295022526.jpg


3 راه اصلی عبارتند از: نگاه داشتن توپ، پاس دادن و دریبل کردن.


نگاه داشتن توپ

واداشتن بازیکنان به نگاه داشتن توپ بعد از ریباند ممکن است بی‌دلیل به نظر برسد اما این کار همان اندازه سوال برانگیز است که واداشتن بازیکنان به ارسال یک پاس غیرعاقلانه و عجولانه یا اجبار آنها به باز کردن راه خود از بین بازیکنان حریف و خطر ارتکاب خطای شارژ. مگر حالتی که راهبردهای تعیین شده برای تیم شما ضد حمله بدون توجه به عواقب آن باشد. نگاه داشتن توپ زیرچانه و با فشار زیاد بعد از ریباند دفاعی، محتاطانه‌ترین حرکتی است که بازیکن می‌تواند انجام دهد.
اگر بازیکن توپ را بعد از ریباند در زیرچانه با زانوهای خمیده و آرنج‌های باز مراقبت کند، بازیکنان حریف برای ربودن توپ مجبور به خطا کردن خواهند شد. ریباند کننده‌های دفاعی باید با حفظ توازن خود چرخش کنند و از حریف دور شوند در حالی که کماکان توپ را مراقبت می‌کنند و همواره با یک نگاه اجمالی و سریع زمین حمله را برای یافتن هم تیمی‌های آزاد زیرنظر بگیرند. سپس اگر هیچ بازیکنی آزاد نبود، نیمه دفاعی زمین را برای یافتن هم تیمی آزاد جهت پاس، جستجو کنند. گاردها باید به خاطر داشته باشند برای دریافت پاس از سانترها و فورواردها که توپ را بعد از ریباند در دست دارند، در دسترس آنها باشند. این ریباند کننده‌ها معمولاً کنترل ضعیفی روی توپ دارند و اگر برای دریبل کردن به زمین حمله تحت فشار قرار بگیرند به راحتی توپ را به حریف واگذار خواهند کرد.


منبع: کتاب مهارتها و تمرین‌های بسکتبال
تنظیم : ایمان پناهی