| behnam5555 |
02-28-2015 08:10 PM |
هه‌روه‌ها له دوای چه‌ند ڕۆژێك له گه‌مارۆدانی بیروت ئه‌وێشی ئازاد كرد ،به‌لاَم له ڕزگار كردنی جبیل دا مه‌رجێكی تێدا بوو كه پادشا كه‌یان ئازاد بكات كه دیل بوو له دیمه‌شق ،به‌لاَم ناوچه‌ی صوره به جێهشت و ده‌ستی به‌سه‌ر دا نه‌گرت ،دواتر ڕوو ده‌كاته ناوچه‌ی عه‌سقه‌لان كه ده‌كه‌وێته نێوان شام ومیسره‌وه كه له‌گه‌ڵ مەلیك عادلی برای گه‌مارۆی عه‌سقه‌لان یاندا ،پادشاكه‌ی دیل بوو له‌لای صه‌لاَحه‌دینی ئه‌یوبی له‌گه‌ڵ خۆیان بردیان بۆ ئه‌وه‌ی داوا له‌خه‌ڵكی عه‌سقه‌لان بكات خۆیان بده‌ن به‌ده‌سته‌وه به‌لاَم سوكایه‌تی یان به پادشاكه‌ش كرد،وه‌له‌دوای ٤٠ ڕۆژ گه‌مارۆدانی عه‌سقه‌لان فه‌تحی ئه‌و ناوچه‌یه‌شی كرد ،واتا ده‌وری بیت المقدیس زۆربه‌ی زۆری ناوچه‌كانی ئازاد كرد دواتر گه‌ڕایه‌وه بۆ خواره‌وه چووه (رمله ،غه‌ززه،بیت الحم و نغرون ) هه‌موو ئه‌م ناوچانه‌ی پاككرده‌وه له‌ده‌ستی صه‌لیبی یه‌كان ته‌نها له‌ناوه‌ڕاستدا بیت المقدیسی هێشته‌وه ،دواتر خه‌ڵكی به‌شوێن صه‌لاَحه دینی ئه‌یوبی دا شعریان ده‌وته‌وه ،وه‌خه‌ڵكی زۆر دڵ یان خۆش بوو.
بۆچی سوڵتان صه‌لاَحه دین دوای شه‌ڕی حطین ڕاسته‌وخۆ هێرشی نه‌كرده سه‌ر قودس ؟
یه‌كه‌م : ئامانجی له‌گرتنی شاره كه‌نارییه‌كان پچڕانی په‌یوه‌ندی صه‌لیبی یه‌كان بوو له‌گه‌ڵ ناوچه‌ی سه‌ره‌كی یه‌كان كه‌ڕۆژ ئاوایه واتا ئه‌وروپا .
دووه‌م :بۆ ئه‌وه‌ی به ئاسانی بتوانێت په‌یوه‌ندی به ناوچه‌كانی (شام) ه‌وه بكات له‌ڕێگای ئاوییه‌وه به‌هه‌مان شێوه هێزی صه‌لیبی یه‌كان نه‌كه‌وته پشته‌وه‌ی هێزه‌كانی صه‌لاحه دینی ئه‌یوبی یه‌وه .
سێیه‌م : به‌لاَم سوڵتان صه‌لاَحه دینی ئه‌یوبی ته‌نها له گرتنی شاری صور سه‌ركه‌وتوو نه‌بوو به‌هۆی شورای شاره‌كه‌و سه‌ختی به‌وه‌ی كه هه‌موو لایه‌كی ئه‌م شاره به‌ئاو ده‌وره دراوه ،دوای ته‌واو كردنی نه‌خشه سه‌ربازیه‌كه‌ی به‌ره‌و ئامانجی سه‌ره‌كی كه‌وته ڕێ ،ئه‌ویش گه‌مارۆدانی شاری قودس و دواتریش گرتنی، سه‌رچاوه‌كان به‌تایبه‌تی (ئیبنو شداد و قاضی فاضل ) و چه‌ندینی دیكه ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن گرتنی قودس ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌و سیاسه‌ته‌ی كه سوڵتان گرتییه به‌ر به‌رامبه‌ر به صه‌لیبی یه‌كان و مه‌سیحی یه‌كان و خه‌ڵكانی دیكه‌ی ناوچه‌كه له كاتی شه‌ڕه‌كانی ،هه‌روه‌ها ئه‌و ڕێككه‌وتنه‌ی كه له‌گه‌ڵ دانیشتوانی شاری قودس دا ئه‌نجامی دا.
سه‌رچاوه‌كان به‌كوردی :
1.خولاسه‌یه‌كی ته‌ئریخی كورد و كوردستان / امین زه‌كی به‌گ, چاپی نوێ, سلێمانی, 2000, به‌رگی دووه‌م.
2.خه‌ونی سه‌ربه‌خۆیی له‌واقیعێكی ناجێگیردا : عه‌تا قه‌ره‌داخی, چاپی یه‌كه‌م, به‌رێوه‌به‌رایه‌تی چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی سلێمانی, 2004.
3.ده‌زگاكانی بازرگانی و كاڵابارزگانیه‌كانی میسر له‌سه‌رده‌می سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی دا : پ.ی.د : نه‌به‌ز مه‌جید ئه‌مین,م. سه‌لاح كانه‌بی ئیسماعیل, چاپی یه‌كه‌م, چاپخانه‌ی زانست, سلێمانی, 2003.
4.راگه‌یاندنی ده‌رونی له‌سه‌رده‌می سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی دا : پ.ی.د, نه‌به‌ز مه‌جید ئه‌مین, ئاراس فه‌ریق زه‌ینه‌ل, چاپه یه‌كه‌م, چاپخانه‌ی زانست, سلێمانی, 2004.
5.سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی ژیاننامه‌ی گه‌شترین: د. محسین محمد حسین, به‌شی مێژوو كۆلێجی په‌روه‌رده (ابن شداد) زانكۆی به‌غدا, وه‌رگێڕی, عبدالرزاق بیمار, چاپخانه‌ی دار الریه, بغداد, 1993.
6.سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی : صدیق بۆره‌كه‌ی (صفی زاده) تاران, 1358.
7.سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی كورد له‌میسر: جۆرجی زێدان, وه‌رگێران له‌فارسیه‌وه, محمد علی شیرازی, و. كوردی, رێباز مسته‌فا, چاپی یه‌كه‌م, سلێمانی, 2004.
8.گۆڤار : رۆشنبیری نوێ, ژماره 118 / حوزه‌یرانی ساڵی 1918, د. محسین محمد حسین : چۆنیه‌تی و هۆكاره‌كانی په‌یوه‌ندی كردنی سه‌لاحه‌دین له‌گه‌ڵ خه‌لیفه المنصور الموحدی
سه‌رچاوه‌كان به‌عه‌ره‌بی :
1.سیره صلاح الدین اڵایوبی : القاچی بها‌و الدین المعروف بابن شداد, تألیف, تاج الدین شاهنشاه, ابن ایوب, الناشر, دار المنار, القاهره, 2000.
2. محمد حسن: صلاح الدین فی نڤریه مۆرخیه (فروسیه صلاح الدین(
په‌راوێزه‌كان
1.صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی ژیاننامه‌ی گه‌شترین : د. محسن محمد، به‌شی مێژوو كۆلیژی په‌روه‌رده (ابن شداد) زانكۆی به‌غدا وه‌رگێڕی: عبدالرزاق بێچار، چاپخانه‌ی دار الحریه، بغداد، 1993، لــ7.
2.خولاصه‌یه‌كی تاریخی كورد و كوردستان: محمد أمین زه‌كی، به‌رگی دووه‌م، چاپی نوێ، سلێمانی، 2000، لــ73.
3.صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی: صدیق بۆره‌كه‌یی (حسنی زاده)، تاران، 1358، لــ11.
4..خولاصه‌یه‌كی تاریخی كورد و كوردستان: محمد أمین زه‌كی، به‌رگی دووه‌م، چاپی نوێ، سلێمانی، 2000، لــ73.
5..صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی ژیاننامه‌ی گه‌شترین : د. محسن محمد، به‌شی مێژوو كۆلیژی په‌روه‌رده (ابن شداد) زانكۆی به‌غدا وه‌رگێڕی: عبدالرزاق بێچار، چاپخانه‌ی دار الحریه، بغداد، 1993، لــ6.
6. صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی: صدیق بۆره‌كه‌یی (صفی زاده)، تاران، 1358، لــ11..
7. صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی ژیاننامه‌ی گه‌شترین : د. محسن محمد، به‌شی مێژوو كۆلیژی په‌روه‌رده (ابن شداد) زانكۆی 8.سیره صلاح الدین ایوبی: القاچی بهاالدین المعروف باین شداد، تألیف، تاج الدین شاهنشاه، ابن أیوب، القاهره،2000، لــ9.
9.سیره صلاح الدین ایوبی: القاچی بهاالدین المعروف باین شداد، تألیف، تاج الدین شاهنشاه، ابن أیوب، الناشر دار المنار، القاهره،2000، لــ49.
10. راگه‌یاندنی ده‌روونی له‌سه‌رده‌می صه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبیدا پ.ی. د.نه‌به‌ز مجید امین، ئاراس فه‌ریق زه‌ینه‌ڵ، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی زانست، سلێمانی، 2004، لــ13.
مالپه ری سانا
|
