ڤارۆ


ئاسمۆ

ده سه ئه نوو کِ گِرێکِ


ده رده لێ دوو ون

ڤه رووه

بهار لیڤِ خوه که رێ

ته پله رێژ

زه می ڤه خه ت

سوز ئۆ سوور نیسِنی

مِنیش ده رده لم

ڤه شِــر نیسنم

ڤه لێ تو،

تو دووت بالا به رز ڤلاتم

ڤه ر کزییم

بیار ئاو خوار

ته م ته م

رفت ئه سر
................................
باران

آسمان اندوهگین که می شود

طوفان می شوند دردهایش،


بهار دیوانه می شود

خالکوبی می کند


زمین را با خط سرخ سبز

من هم باشعر می سرایم

دردهایم را،

اما تو،

تو دختر بلند بالای سرزمینم

برای دلتنگیم

بـبار

توده،توده

باران اشک

زۆن داڵکیم


ڤه زۆن داڵکیم

چِــنه دێم

گِــریڤم

کِــتاو خۆنم

ڤه زوونێ تِـــرِک

شِـــــڕ نیسِـــنِم
......................
شعربالا برگردانیست به کوردی از شعر بانو توفیق خواه


با زبان مادریم

حرف می زنم

گریه میکنم

کتاب می خوانم،

بازبان دیگر

شعر می نویسم


ترجمه های کوتا فوق از سایت
آبدانان شعر"شعرکوردی"
استفاده شده

کهن ترین لالایی جهان با قدمت چهارده هزارساله به زبان کردی باستان (اوستایی)
وزن این لالایی، ده هجایی از اوزان قدیم ایرانی و از اوزان گاتاهاست. همه اشعار تک بیتی و فولکلوری ترانه های کردی نیز برهمین وزن است.... این لالایی را از زبان مادر مهرآیین‌ام زنده یاد "مینا ایزدمهر بوره‌که‌یی" شنیده ام که عینا در اینجا می‌ آید:
روڵه لای لایه، کۆرپه‌م لای لایه
نزانم بوچی ده‌نگت ده‌رنایه
ئاشیمه ووهوو وه‌هیشتم ئه‌ستی
ئووشتا ئه‌ستی‌یه ئووشتا ئه‌همایی
هی‌یه‌ت ئه‌شایی وه‌هیشتای ئه‌شیم
یه‌تا ئاهووه تی‌ری‌یو ئه‌تها
ره‌تووش ئه‌‌شاته چیت هه‌چا یه‌تا
وه‌نگه هو ئه‌شا ده‌زدا ئامه‌نه‌نگ
شیوس نه‌نامه ئه‌نگ هواشه‌ مه‌زدا
هی‌یه‌ت ئه‌شایی وه‌هیشتای ئه‌شیم
خشته‌ری میچا ئاهورایی ئا
ییم درگو پی‌یو ده‌ده‌ت راستاریم
رۆڵه لای لایه، کۆرپه‌م لای لایه
گوێ بگره له من، ده‌نگی ئه‌زدایه
هی‌یه‌ت ئه‌شایی وه‌هیشتای ئه‌شیم...

برگردان به فارسی:

فرزندم لالا، دلبندم لالا، نمی دانم چرا صدایت درنمی‌آید
راستی و داد بهترین است
پاکی، خوشبختی است
خوشبختی برای کسی است که راستی و داد را برای راستی و داد انجام دهد
همانگونه که خداوند راستی و دادگری است
راهبر دنیایی نیز باید بر پایه راستی و دادگری برگزیده شود
این دو با کردارها و اندیشه نیک(وهومن) برگزیده می‌شوند
تا همه کردارها، از روی نیکی و راستی و خرد انجام داده شوند
همانگونه که خداوند راستی و دادگری است
و راستی و دادگری در همه جا خود را بنمایاند
و نیک کرداری، با نیروی اهورایی پرورش یابد
و به یاری ناتوانان وناداران بشتابد
فرزندم لالا، دلبندم لالا
گوش به من بسپار، صدای خداوند است
همان گونه که خداوند، راستی و دادگری است
و ...
وزن این لالایی، ده هجایی از اوزان قدیم ایرانی و از اوزان گاتاهاست. همه اشعار تک بیتی و فولکلوری ترانه های کردی نیز برهمین وزن است: مستفعلن فا، مستفعلن فا ( تَنَن تَن تَنَن تَنَن تَن تَنَن) این لالایی از نمازهای معروف مهریان و زردشتیان است که از زمانهای بسیار دور به یادگار مانده است.

نوشته‌ی پروفسور دکتر فاروق صفی‌زاده(بوره‌که‌‌یی) - ماهنامه‌ی آناهید، شماره‌ی ٥

« چاوه روانی» به معنی انتظار

تا که ی بنالیم بو تو گیانا تا که ی بسوتیم
ئه ی بریارت وا نه بو فه رموت من روژی هه ر دیم
زستان وا رویی به هاریش هات تو هه ر نه هاتی
ژهری تالی چاوه روانیت دامی تو له جیاتی
ئه ی تو خو نازانی ده ردی چاوه روانی تا چه ن به ئازاره برک و اش و ژانی
گیانا بو نه هاتی عازیز بو نه هاتی نه تپرسی هه والم اش و مه رگه ساتی
شه و نیه ئه گه ر جاری خه ونت پیوه نه بینیم
وا ئه زانم له باوشم دای له سه ر سه رینم
که چاو هه ل دینم گیانا بالای به رزت نابینم
دوباره ده م سوتینی اش و زامی برینم
گیانا که م زو وه ره نازدارم زو وه ره به س جاری بت بینم گیانم بو خوت به رهترجمه لفظ به لفظ فارسی


تا کی بنالم جانا تا کی بسوزم
ای که فرموده بودی من روزی می آیم
زمستان اینچنین رفت و بهار هم آمد اما تو نیامدی
در عوض زهر تلخ انتظار را به من چشانیدی
تو که نمی دانی درد انتظار را
نمی دانی که چقدر تلخ است زخم و رنج دردش
جانا چرا نیامدی، عزیزم چرا نیامدی نپرسیدی احوالم را، دردم را، رنجم را
شبی نیست تو را یک بار در خواب نبینم
گمان می کنم در آغوشم هستی ، کنار من نشستی
اما وقتی چشمانم را باز می کنم قد رعنای تو را نمی بینم
دوباره می سوزاند من را درد و رنج زخمم
جانان من زود بیا نازنینم زود بیا تا برای یک بار هم که شده ببینمت ، جانم را بگیر و برای خود ببر

تصنیف عاشقانه به زبان کردی بجنوردی (کرمانجی)

سر زلفان قاچی مَکَه
لاوکِه خَلکِه عشقی مَکَه
عشقی دَکی بی دل مَکَه
ها لیلا نِه , لیلا نِه وا مُقامِه د’رنَه جانِه

سر رویِ تَه دَ گِرِم
زار و ضَرور دَفِکِرِم
وَ وی دردا از دَ مِرِم
ها لیلا نِه, لیلا نِه وا مُقامِه د’ر نَه جانِه

شیلوارِه خَه چینِه پدِدِه
وَ گُلاوِه بینِه پِدِه
شَوِ جارِه شو نِه پِدِه
ها لیلا نِه, لیلا نِه وا مُقامِه د’رنَه جانِه

تو دستی خَه حمایل کَه
لَه گَردَنی مِن سایِل کَه
اَزی گالِم مِن جایل کَه
ها لیلا نِه, لیلا نِه وا مُقامِه د’رنَه جانِه


ترجمه فارسی

سر زلفان خود را قیچی مکن
پسر مردم را عشقی مکن
اگر عشقی می کنی بیدل مکن
درنه جان به این مقام می خواند: ها لیلا نه, لیلا نه

سر راه تو را می گیرم
زاری کنان در اندیشه ام
با این درد من می میرم
درنه جان به این مقام می خواند: ها لیلا نه, لیلا نه

شلوار خودت را چین بده
با گلاب آنرا بو بده
شبی یکبار مرا در کنار خود جا بده
درنه جان به این مقام می خواند: ها لیلا نه, لیلا نه

هر دو دستت را حمایل کن
در گردن من از روی محبت
من پیر شده ام جوانم کن
درنه جان به این مقام می خواند: ها لیلا نه, لیلا نه

دشت گندم ( شعری از شیرکو بیکس با برگردان فارسی )

من كیلگه‌ی گه‌نم و جوی شیعر بووم

دایكیشم بارانی په‌له‌دان
من به‌ردی ناو لانكه‌ی شاخی بووم
دایكیشم نیشتمان
من كرمی ئاوریشمی قوزاخه‌ی به‌هره بووم
دایكیشم ده‌ره‌ختی برك و ژان
من جه‌سته‌ی مه‌لیكی سپی بووم
دایكیشم ئاسمانی وه‌ك قه‌تران
من خه‌و بووم و دایكم سه‌رم
من كه‌رویشك و ئه‌و نزار بوو
من جولانه و ئه‌و لقی دار
من هه‌ناسه و دایكم سنگ بوو
ئه‌و قه‌فه‌ز و من كه‌وه‌كه‌ی
من چیروك و ئه‌و شه‌وه‌كه‌ی.

برگردان شعر به فارسی:

من دشت گندم شعر بودم
مادرم باران رحمت
من سنگ درون گهواره‌ی كوهستان‌اش
مادرم سرزمین
من پیله ابریشم چرخ بهره بودم
مادرم درخت درد و رنج
من تن پرنده‌ای سپید
مادرم آسمان
من خواب و مادرم سرم
من خرگوش و او چمنزار
من تاب و او شاخه درخت
من نفس و مادرم سینه
من كبك و او قفس

من روایت و وی شب تارش..