http://gzing.org/kurdi/data/upimages...ser/heminm.jpg
‌هێمن

مانگی قونهه‌ڵکڕێنه

هــــــــــه‌وڵێ مه‌ده‌ میوان نه‌ڕۆن
نه‌ برینجی شك ده‌به‌ی نه‌ ڕۆن
میوان قــــــــــاقڕبوون تێرناخۆن
کـــــــــــــــــوا ڕۆژی بێنه‌بێنه‌یه‌؟
مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌یه‌!

پێتوایه‌ میری کــــــــــــــــــارتاژی
ڕاتگرتوونه‌ توڵه‌ و تــــــــــــــاژی
سه‌گت لـــــــــــــــه‌ پشته‌وه‌ ناژی
کـــــــــــــــــوا ڕۆژی بێنه‌بێنه‌یه‌؟
مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌یه‌!

نـــــــــــــــه‌دار و ده‌سته‌وه‌ستانی
کـــــــــــــــــار و کاسپێکی نازانی
له‌ خؤڕا ده‌کــــــــــــــه‌ی میوانی
کـــــــــــــــــوا ڕۆژی بێنه‌بێنه‌یه‌؟
مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌یه‌!

باوێشکت دێنی بۆ چــــــــــه‌وری
ببارێنی وه‌کوو هــــــــــــــــــه‌وری
ئاغــــــــــــــــــایه‌تی نه‌ما ده‌وری
کـــــــــــــــــوا ڕۆژی بێنه‌بێنه‌یه‌؟
مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌یه‌!

ده‌ڕۆم ده‌ڕۆم ناخـــــــــــۆم نانت
به‌تاڵه‌ که‌لله‌ و گیرفــــــــــــانت
به‌ســـــــــه‌رچوو ده‌ور و زه‌مانت
کـــــــــــــــــوا ڕۆژی بێنه‌بێنه‌یه‌؟
مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌یه‌!

سه‌رچاوه‌: گزینگ، ژماره‌39-40


ئه‌و پارچه‌ شێعره، کاتی خۆی، له‌ لایه‌ن کاک (هه‌مزه‌ی‌ بایه‌زیدی مه‌نگوڕ) بۆ گزینگ نێردراوه‌. هه‌روه‌ک ئاشکراشه‌ له‌ مانگی ڕه‌شه‌مه‌دا‌ (له‌ ناوچه‌ی مه‌نگوڕان، مـــــــــــــــانگی قونهه‌ڵکڕێنه‌ی پێ ده‌گوترێ) که‌ ئازووقه‌ و قاورمه‌ و دانه‌وێڵه‌ و خوارده‌مه‌نی له‌ که‌می ده‌دا، میوانیی و میوان هاتن و میوان ڕاگرتن، به‌تایبه‌ت ئه‌گه‌ر برینج و ڕۆن نه‌مابێ، هه‌ر باسی سه‌ره‌..! ده‌ڵێن: "مامه‌نداغای شه‌ختان"ێ که‌ که‌سێکی زۆر ساده‌ و دڵساف و قسه‌خۆش و میوانڕاگر بوو، له‌و کاتانه‌دا پێی ڕاده‌گه‌‌یێنن که‌ ئاغا میوانت بۆ هاتووه‌، ئه‌ویش هه‌رای ئاغاژنێ ده‌کا و ده‌ڵی ئه‌رێ برینج و ڕۆنن هه‌نه‌؟ وه‌ختایه‌ک پێیده‌ڵێن به‌ڵێ هه‌نه‌، ده‌ڵێ که‌وابوو میوان و سه‌م پێ وه‌ک یه‌که‌!

وڕێنەی ڕۆژوو

ئەمن ئەوڕۆکە پەیدام کردووە بۆخۆم یەکی دیکە
بڕۆ خوێڕی! نەکەی تۆ بێیە ئەو جێی ژوانە چی دیکە

بەڵێ گرتوومە یارێکی لەبار و ژیکەڵە و تازە
ئەتۆم ناوێ، بەخێر هاتی، بڕۆ هەرچی دەکەی بیکە

کچێکی چاردەساڵەی نازەنینم دیتەوە بۆخۆم
ئەتۆ کەڵکت نەماوە، هێندە پیری بوویە ئەنتیکە

ئەمن ماچی دەم و لێوی ئەوم بۆ هەڵکەوێ ئاخیر
چلۆن وازم دەچێتە تۆ، دەم و لەوست هەموو لیکە

ئەتۆ پێت وایە لاجانگ بە ڕشک و چاو بە ڕیپۆقە
وەکوو تۆ، یارەکەی من، نا بچۆ بیبینە، نیزیکە

تەماشا کە سەر و بسکی، تەماشا کە دەم و چاوی
ببینە ئەو هەموو سابوون و پوودر و ڕووژ و ماتیکە

خەیاڵی وەی نەکەی یارم وەکوو تۆ کورتەباڵایە
درێژ و خان و مان و نازەنین و شووش و باریکە

وەکوو تۆ گێڕ و ناقۆڵا و خوار و خێچ نییە هەیهوو
ئەوەندە ڕاست و لێک و لووس و قیتە هەر دەڵێی پیکە

ڕەش و ڕووت و ڕەجاڵ و پیس و بێ دەرپێ نییە وەک تۆ
سەر و بەرگێکی خاوێنی هەیە، ئەڵبەتتە زۆر شیکە

لە وێنەی بەختەکەی من نێرگسی مەستی لە خەودایە
سەر و زولفی وەکوو ڕۆژی منی بێچارە تاریکە

وەکوو خاسەکەوی کوێستانی کوردستان دەقاسپێنێ
ئەو و، قوربان ئەتۆش لێت دێ وەکوو مەشکەدڕە زیکە

وەکوو دۆدانە دۆیە مەمکی تۆ ئەمما بە مەرگی تۆ
مەمۆڵەی ئەو کچەتیوە وەکوو لامپی ئەلکتریکە

ئەگەر وستەی بکەی، ورتە لە زارت بێتە دەر ئەوجار
دەبێ منداڵی ئەو دێیەت وەدوو خەم بۆت بکەن فیکە

*** *** ***

وڕێنەی ڕۆژووە ئەو شێعرە بێتامەی کە فەرموومە
ئەگەر پێت ناحەزە کاکە ئەتۆ تێری، دە چاکی کە!

نیشانی کاک "......" گەر بدەی ئەو پارچە هەڵبەستەم
دەڵێ ئەو شێعرە نەزمی نوێ نییە، سەبکی کلاسیکە

شێعر لوتفی هەبێ، جا تازە بێ یا کۆن بێ هەر باشە
نیشانەی شاعیری تەبعی ڕەوان و فیکری باریکە

ئەمن دڵبەستەیی هەڵبەستەکانی نالی و کوردیم
بڵا ئەو شاعیرە لاوە بڵێ "هێمن" فەناتیکە

ــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــ
ساڵێکی لە مانگی ڕەمەزان‌دا دوو میوانم بوون کە هەمیشە لە سەر شێعری تازە و کۆن کێشەیان بوو، ئەمنیش کە ڕۆژوو نیوە عومر و شپرزە و کەلەلای کردبووم، ئەو پارچە هەڵبەستەم بۆ پێکەنین نووسی.

مەهاباد- سەید محەممەدئەمینی شێخولئیسلامی(هێمن)
ــــــــــــــــــــــــــــــ ــ
سەرچاوە:
حەوتەنامەی کوردستان، چاپی تاران،

منبع: گزینگ

چاويلكه

له و ده مه يدا دلم ليي دايه بو ژوان

من ديوانه ي چاوي جوانم چاوي جوان

گه ر چي خه لكي ولاتي چاو جوانانم

چاوي جوانم نه دي تير به چاوانم

هه تا لاو بووم چاوي جوانم ليي ون بوو

په چه و رو به ند و چارشيوم دوژمن بوو

ئيستا پيرم و كه توومه ته ئاويلكه

چاوي جوانم لي ون ده كا چاويلكه

هیمن

میوانداری

سێ تارێک وسێ گۆرانی وسێ په‌ڕه‌شێعری دڵداری
یه‌کیان ناسی وبوون به‌دۆستی گیانی گیانی
به‌یه‌که‌وه‌ژوورێکیان گرت
له‌وژووره‌شدا میوانداری شاخ وبیروتاسه‌یان کرد.
شه‌وتابه‌یان ئه‌م ده‌ستی ئه‌وی ئه‌گووشی
ئه‌وده‌ستی به‌سه‌ر ئه‌ویتریاندا ئه‌هێنا
ئه‌میان بیلبیله‌ی چاوی خۆیان بۆدانابوون
ئه‌وی تریان جگه‌ره‌ی جه‌رگ
بۆبه‌یانی هیچیان وه‌ک خۆیان نه‌مابوون
هه‌رئه‌وشه‌وه‌ به‌قه‌دعومرێ چاوه‌ڕوانی باڵایان کرد
تێک ئاڵان وچی به‌جێ ما؟

خۆره‌تاوی عه‌شق وجوانی
ژیلا حسه ینی

"چاوله‌چاوت ناترووکێنم"

نیگام چۆله‌که‌ی ترساوی بێ لانه‌یه‌
هه‌ربه‌ته‌نیا
له‌نێدارستانی چڕی نیگای تۆدا
ئارام ئه‌گرێ
سه‌یرم بکه‌
چاوله‌چاوم مه‌ترووکێنه‌ هه‌تاکوو شه‌و
چونکه‌ چاوم
چه‌ندماندووبێ
چه‌ندبێزارودڵشکاوو وسه‌دپاره‌بێ
هه‌رشه‌ودابێ
چیرۆکێکی تازه‌ی پێیه‌و
مه‌له‌کانی دارستانی نیگات
به‌ئارامی ئه‌کاته‌خه‌و

ژیلا حسه ینی

"بیره‌وه‌ری"

که‌سۆڕه‌بی
پرچی خاوی باوه‌شێن که‌ر
ئه‌کاته‌ په‌یکی نامه‌به‌ر
گوڵاوێکی ماچێکی شیرین
ئه‌کاته‌ ده‌م خاکی دڵبه‌ر..
کاتێ هه‌تاو
ملوانکه‌ی زێڕ، ئه‌کاته‌ مل شاخی یاخی
به‌ده‌م سرود وگۆرانی وهه‌ڵپه‌ڕکێوه‌
کراسێکی زه‌ردوسووری ئاودامانی ئه‌کاته‌به‌ر،...
دڵی خۆزگه‌م
به‌ئاواتی گوڵێکه‌وه‌ دائه‌خورپێ
له‌ئێواره‌ی زستانێکی کپ ومۆندا
تکه‌ی ئاوه‌نگی ته‌نیایی
تکایه‌ سه‌رگۆنای ئاهه‌نگی هه‌ڵپه‌ڕکێ
پرچی کاڵی تاسه‌کانی ، بوون به‌ده‌سماڵی سه‌رچۆپی
دڵی ته‌نگی بووبه‌خه‌ڵاتی کێ به‌رکێ

ژیلا حسه ینی

"ژن "

ئه مرو كو ئه بينه وه چون كوبونه وه ي هه ور بو دارژان و
چون كوبونه وه ي بالنده كان بو خويندني نوي
ئه ميستا حه لقه ئه به ستين و دائه گرسين و
به چوار ده وري هه وره كه ي سه ري تودا
ئه يكه ين به زه ماوه ندي ئاگرو
ئه يكه ين به شايي شيعرو
ئه يكه ين به هه لپه ركيي دارستان
وسنه وبه ريش له م روژه دا سه رچوپيت بو ئه گري...ژن
ئه مرو خور مييينه يه و قه له مم ميينيه و شيعرم مي
هه نوكه به باربزه ي هه ناسه كاني تو دا
به گره ي پي ده شتي هه ناسه كاني تودا
كه هه ناسه ي خاكه و هه ناسه ي دره خته و هه ناسه ي ئاوه و
هه ناسه ي شه وو هه ناسه ي ري
به و هه ناسانه دا ته لان به ته لان و بنچك به بنچك و دي به دي
سلاو ئه نيرين بو كچه قوربانيه كانت
گوله هيرو كوژراوه كان
ئاوينه كوژراوه كان
په نجه ره كوژراوه كان-كچه قوربانيه كانت
....
ئه مرو روژي زينويي تويه
ئه مرو چركه و ده قيقه و سه عات ميينه ن
ئه مرو ژيان ميينه يه
....
ئه مرو ئه بريسيمه وه
چون پيكه نيني زرياو
منيش شنه شنمه وه ك په رچه مي سه رچاوي چيا...
ژن و ژن و ژن...

"شيركو بيكه س"

چه پكي تيشك
ده پرسي بو خوم
خسته ناو ئه م فرته نه؟
من ده مه وي
به گاسني وشه ي شيعر
وه رزي تازه بكيلمه وه
بو چاندني زرده خه نه
بووم به شاعير ده رد و ئازارم هه لبژارد
له كارگه ي چه وساوانا
شيعره كانم كرده تفه نگ
به لينم داوه چه پكي تيشك
له خور بدزم

بيده م له پرچي شه وه زه نگ.

په ري شيعر

بارا نيكي ليل ده باري
له به ر ده ركه ي هه لبه ستيكا راوه ستاوم
دلم پريه له هه نسك و چاوم ته ژي پرمه ي گريان
په ري؛
ده ركه م لي كه ره وه
خه م خه ريكه دلم ئه خوات،پيده كه ني
ها كا له به ر ده ركه كه تا
سينگي شه ق بي گول خه نده ران
په ري؛
ده ر كه م لي كه ره وه
دلم ته نگه ده خيلت بم
گوري بي ده نگي تاريكه
وه ره له ناو باخچه ي دلما بچريكينه
به بي قام و حه يران ده مرم
هاوار نه كه م ئه م ئازاره ده مخنكيني
په ري؛
وه ك هه ور بگرمينه
سينگه شه قاره كه م ته ركه
سوزي دلم دامركينه
په ري ئيمشه و دا نه باري ئاگر ئه گرم
سوزي دلم دامركينه
تو خوا په ري ليم مه توره
بو تو پشتم له دنيا كرد
بووم به شاعير خوم ريسوا كرد
نه مزاني تو توفانيكي بي ئاماني
ده ريايه كه بي به نده ر و خروشاني
من نه مزاني هه زاران دل له ته نوره ي توفاني تودا خنكاوه

"جه لال مه له كشا"

بانگت ده كه م
بانگت ده كه م
ده م پر ده بي
له شيله ي گول
ئه وين هه تاويكي گه ر مه
هه نيه ي ته نياييم ماچ ئه كا.
با نگم ده كه ي
ئاسمان ده بي
به چارشيوي گولئه ستيره و
دا رستاني كپي ژيان

پر ده بي له چريكه ي بو لبول