سودەکانی پیاز بزانە

http://www.sarbast.com/wp-content/up...az382013-b.jpg
پیاز یه‌كێكه‌ له‌و سه‌وزه‌ تایبه‌تانه‌ی كه‌ له‌ ئاماده‌كردنی خواردنه‌كانی رۆژانه‌دا به‌كارده‌هێنرێت و چه‌نده‌ها سودی گرنگی بۆ ته‌ندروستیی ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌بێت كه‌ له‌ ژه‌مه‌كانیاندا ده‌یخۆن.
پیاز به‌ گشتی دوو جۆری سه‌ره‌كیی هه‌یه‌ و ئه‌وانیش (سه‌لك و ته‌ڕه‌پیازه‌) ئه‌م دوو جۆره‌ هه‌ر یه‌كه‌یان دابه‌ش ده‌بن به‌سه‌ر چه‌ند شێوه‌، ره‌نگ و تامێكی جیاوازدا، كه‌ له‌ دواییدا خێزانی ئه‌م سه‌وزه‌یه‌ پێكده‌هێنن.
لێره‌دا هه‌وڵده‌ده‌ین به‌شێك له‌ سوده‌كانی پیاز بخه‌ینه‌ڕوو:
1- سودێكی زۆری بۆ ناو ده‌م هه‌یه‌، پوك له‌ هه‌وكردن و ددانه‌كان له‌ لاوازبوون ده‌پارێزێت.
2- دڵ له‌ نه‌خۆشییه‌كانی ده‌پارێزێت، ڕێ له‌ خڕۆكه‌ سوره‌كانی خوێن بۆ كۆبوونه‌وه‌ له‌ ده‌ماره‌كاندا ده‌گرێت و به‌هۆیه‌ ده‌ماره‌كان ناگیرێن.
3- پێست دره‌وشاوه‌ ده‌كات، ئاوی پیاز له‌گه‌ڵ هه‌نگوین یاخود زه‌یتی زه‌یتوندا ڕێ له‌ دروستبوونی زیپكه‌ ده‌گرێت.
4- چاره‌سه‌ری كۆكه‌ ده‌كات، تێكه‌ڵكردنی ئاوی پیاز له‌گه‌ڵ هه‌نگویندا نیشانه‌كانی كۆكه‌ و له‌وزه‌تێن ناهێڵێت.
5- ئازاری گه‌ستن ناهێڵێت، به‌كارهێنانی ئاوی پیاز یاخود به‌ قاشكراوی دوای پێوه‌دانی هه‌نگ، دوپشك و مێرووه‌كانی دیكه‌ كاریگه‌ریی سه‌رسوڕهێنه‌ری ده‌بێت.
6- چاره‌سه‌رێكی ناوازه‌یه‌ بۆ كه‌م خوێنی، خواردنی پیاز و ئاو له‌كاتی كه‌م خوێنیدا گرنگییه‌كی زۆری هه‌یه‌.
7- ئازاری گه‌ده‌ ناهێڵێت، پیاز دژه‌به‌كتریا و دژه‌ هه‌وكردنێكی زۆری تێدایه‌ كه‌ به‌هۆیه‌وه‌ گه‌ده‌ له‌ به‌كتریا زیانبه‌خشه‌كان ده‌پارێزێت.

له‌ ئینگلیزییه‌وه‌ : عه‌بدوڵا محه‌مه‌د
سه‌رچاوه‌ و فۆتۆ : foodbenefits.com

هۆكاری بۆنی ناخۆشی ده‌م، له‌ كاتی رۆژو گرتن

http://www.sarbast.com/wp-content/up...42172013_1.jpg
یه‌كێك له‌ كێشه‌ سه‌ره‌كیه‌كانی مانگی ره‌مه‌زان، چ بۆ ئه‌وانه‌ی به‌ رۆژو ده‌بن و ئه‌وانه‌شی كه‌ به‌ رۆژو نابن، بۆنی ده‌مه‌.
بۆنی ناخۆشی ده‌م له‌ كاتی رۆژو گرتن بۆچی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌:
ـ مانه‌وه‌ی پاشماوه‌ی خۆراك له‌نێوان ددانه‌كان و خواردنی كۆمه‌ڵێ خۆراكێك وه‌كو سیر و پیاز.
ـ تووشبوونی ده‌م وددان به‌ كۆمه‌ڵه‌ نه‌خۆشیه‌ك و هه‌روه‌ها نه‌پاراستنی ته‌ندروستی ده‌م و ددان ده‌بێته‌ هۆی دروست بوونی ئه‌م كێشه‌یه‌.
ـ وشك بوونه‌وه‌ی ده‌میش ده‌بێته‌ هۆی مانه‌وه‌ی خانه‌ مردووه‌كانی له‌سه‌ر زمان و پوكه‌كان، شی بوونه‌وه‌ی ئه‌م خانه‌ مردووانه‌ ده‌بێت هۆی بۆنی ناخۆشی ده‌م.
ـ رجیمێكی خۆراكی توند، له‌ كاتی رۆژو گرتن به‌هۆی خه‌ست بوونه‌وی به‌شێك له‌ ماده‌ كیمیاویه‌كان له‌ خوێندا.
چه‌ند پێشنیارێك بۆ كۆنترۆڵ كردنی بۆنی ده‌م له‌ كاتی رۆژو گرتندا:
ـ چ له‌ كاتی ئاسایی و چ له‌ كاتی رۆژو گرتن، ده‌بێت ددانه‌كانتان بشۆن و داویش ددانیش به‌كار بێنن.
ـ چاودێری ددانه‌ كلۆر و تێكچووه‌كان بكه‌ن، چونكه‌ كێشه‌ بۆ ده‌م دروست ده‌كه‌ن.
ـ كۆمه‌ڵێك له‌ ددانه‌كان ته‌مه‌نێكی كورتیان هه‌یه‌. بۆیه‌ ده‌بێت بكیشرێن.
ـ دوای خواردنی ژه‌می پارشێو به‌ شێوه‌یه‌كی دروست ددانه‌كانتان به‌ فڵچه‌ و مه‌عجون بشۆن.
ـ رۆژانه‌ ناو ده‌متان به‌ ئاوی سارد بشۆن.

ئایا دەزانی کە:

1. یەكەم كەس كەسابونی دروست كرد پێغەمبەر (سولەیمان) بوو.
2. یەكەم كەس كەخاڵی خستە سەر پیتەكان، (ئەبو ئەسوەدی دەوئەلی) بوو.
3. یەكەم كەس كە ووتی "دوای ئەوە" ، پێغەمبەر (داود) بوو.
4. یەكەم كەس كەهەموو قورئانی پیرۆزی كۆكردەوە، (ئەبوبەكری سدیق) بوو.
5. یەكەم كەس كەزانستی كیمیای داهێنا، (جابری كوڕی حەیان) بوو.
6. یەكەم شت كەخوای گەورە دروستی كرد، (پێنووس) بوو.
7. یەكەم كەس كەزانستی بیركاری داهێنا، (خوارەزمی) بوو.
8. یەكەم شەهیدی ئافرەت لەئیسلام، (سومەیەی دایكی عەمار) بوو.
9. یەكەم كوڕی باوكە ئادەم ناوی (قابیل) بوو.
10. یەكەم كەس كەبەزمانی عەرەبی قسەی كردووە، (ئیسماعیل) پێغەمبەر بوو.
11. یەكەم كەس كەناونرا گەورەی شەهیدان (هەمزە) ی مامەی پێغەمبەری سەرداربوو.
12. یەكەم بانگبێژ لەئیسلام (بیلالی حەبەشی) بوو.
13. یەكەم كەس كەلەناو كەعبە لەدایك بوو، (عەلی كوڕی ئەبی تاڵیب) بوو.

له۳سالى : دايكه ؛ باوكه خوشم ده وين
له۱۰سالى : وازم ليبينن ئيتر
له۱۶سالى : دايكو باوكم هه مو كات جه وم ده گرن
له۱۸سالى : ده بيت له و ماله برون
له۲۵سالى : حه قى ئيوه بو
له۳۰سالى : ئه مه وى بچمه مالى دايكو باوكم
له۵۰سالى : نامه وى دايكو باوكم له ده ست بده م
له۷۰سالى : من ئاماده م هه موو زيانم ببه خشم تنها دايكو باوكم ببينمه وه

چۆن مێشكت به‌ هێز ده‌كه‌یت و ده‌بیته‌ كه‌سێكی زیره‌ك !؟ سایتی رجب حاجی

25 هه‌نگاوی ساده‌ بۆ به‌ هێز بوونی مێشكی مرۆڤ و زیادكردنی ته‌ركیز و زیره‌كی و ...هتد

1- ئاو خواردنه‌وه‌ی زۆر به‌ شێوه‌ی له‌سه‌ر خۆیی.
مێشکی مرۆڤ له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی 80% ی له‌ ئاو پێک هاتووه‌
پێویستیه‌کی زۆری به‌ ئاو هه‌یه‌و ده‌مارێکیش له‌ مێشکدا
هه‌یه‌ په‌یوه‌ندی به‌ زیره‌کی و بیر تیژی مرۆڤه‌وه‌ هه‌یه‌ و
به‌ ته‌ڕ بونی زیره‌کی له‌ مرۆڤدا زیاد ده‌بێ...

2- هه‌وای پاک و ژینگه‌ی خاوێن.

3- هه‌ناسه‌ هه‌ڵمژینی قوڵ به‌ لووت و دانه‌وه‌ی به‌ ده‌م

4-ئاوازی خۆش و ده‌نگی هێمن و له‌سه‌رخۆ..
وه‌ک ده‌نگی بولبول و خوڕه‌ی ئاوو ده‌نگی هه‌وا ....

5- پێکه‌نین به‌ تایبه‌تی زه‌رده‌خه‌نه‌..

6-بیر کردنه‌وه‌و خستنه‌گه‌ڕی ژیری.

7-ڕاهینانی بیر بۆ نمونه‌:
له‌ماوه‌ی 30 چرکه‌دا 12 ناو بڵی که‌ به‌ (س) ده‌ست پێ بکات

8- ته‌رکیز کردن له‌سه‌ر شتێک بۆ ماوه‌یه‌ک.

9-نوێژ کردن ، به‌تایبه‌تی ڕوانینه‌ شوێنی کڕنۆش بردن.

10-خه‌وی پێش نیوه‌ڕوان (القلیوله‌) یان دوای نیوه‌ڕوان.

11-شه‌وان زوو خه‌وتن و به‌یانیان زوو له‌خه‌و هه‌ڵسان.

12-خوێندنه‌وه‌ی زۆر.

13-شت زۆر له‌به‌ر کردن به‌تایبه‌تی قورئان.

14-بیر کردنه‌وه‌ له‌ شتی پێچه‌وانه‌
ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی مێشک به‌هێز ده‌کات و ته‌رکیزی زیاد
ده‌کات ، ده‌بێته‌ هۆی داهێنان کاریش ئه‌وه‌تا ده‌بینین
بیرۆکه‌ی داهێنانی قه‌له‌م له‌ بیر کردنه‌وه‌ی پێچه‌وانه‌وه‌ داهێنرا
ئه‌وه‌ بوو یه‌کێک له‌ زاناکان کاتێک بینی قه‌ڵه‌م له‌ناو مه‌ره‌که‌بدایه‌ و
ئه‌و دار و قه‌میشه‌ی که‌ نوسینیان پێ ده‌کرد نوکه‌که‌یان له‌ مه‌ره‌که‌ب هه‌ڵده‌کێشا
تا پێی بنوسن ، ئه‌م زانایه‌ بیری له‌وه‌ کرده‌وه‌ با له‌جیاتی ئه‌وه‌ی قه‌له‌م له‌ناو
مه‌ره‌که‌ب دا بێ با مه‌ره‌که‌ب له‌ ناو قه‌له‌م دابێ ئه‌م قه‌ڵه‌مه‌ی ئێستا
ئێمه‌ ده‌ینوسین له‌و بیرۆکه‌وه‌ سه‌ریهه‌ڵداو داهێنراوه‌..

15-مه‌له‌وانی و خۆشۆردن.

16-زوو زوو قاچ فێنک کردنه‌وه‌ به‌تایبه‌تی دوای ماندوو بوون.

17-له‌به‌ر کردنی ره‌قه‌م به‌تایبه‌تی ره‌قه‌می مۆبایل.

18-وه‌رزش کردن.

19-گرنگیدان به‌چه‌ند شتێک له‌یه‌ک کاتدا.

20-ده‌ست نیشان کردنی خاڵی لێک چوو له‌ نێوان دوو شت یا دوو وێنه‌

21-لێکدانه‌وی که‌ره‌سته‌و پارچه‌ئامێر و شتی لێک ترازاو.

22-لێکدانه‌وه‌ی ژماره‌.

23-خواردنی هه‌نگوین.

24-خواردنه‌وه‌ی ئاوی زه‌مزه‌م به‌ نیازی بیر تیژی

25-ئه‌م خواده‌مه‌نی و میوانه‌ش زۆر به‌سوودن بۆ به‌هێز کردنی مێشک:
مۆز ، سێو ، چه‌ره‌زات ، باوی ، گویز ، سه‌وزه‌وات ، تریی ره‌ش ، مێووژ ،
کونج ، گۆشتی ماسی ، جه‌رگ ، مێشکی ئاژه‌ڵ ، په‌نیر و که‌رێ و قشته‌ ،
خورما ، گیزه‌ر ، هه‌نجیر ، گیلاس ، زه‌یتوون...

سوودەكانی تووی رەش

http://www.islamuserdem.net/media/k2...1e85b713_L.jpg

تووی رەش دەوڵەمەندە بە ڤیتامین، كانزا، ریشاڵ، ماددە دژە ئۆكسانەكان كە بایەخی تەندروستی بەرزیان هەیە .

تووی رەش بڕێكی كەمی وزە لەخۆدەگرێت، بۆ نموونە هەر (100) گرام نزیكەی (43) كالۆری بەلەش دەبەخشێت، رێژە بەرزەكەی ریشاڵ كە دەگاتە (5.3) گرام لە هەر (100) گرام تووی رەشدا بەهایەكی خۆراكی بەرزی بەم میوەیە داوە بەتایبەتی كە ماددەی زایلیتۆل لەخۆدەگرێت كە جێگرەوەیەكی كەم وزەی شەكرەو لەسەرخۆ لە كۆئەندامی هەرسدا هەڵدەمژرێت بەمەشەوە نابێتە ئەگەری بەرزبوونەوەیەكی خێرای ئاستی شەكری خوێن.

تووی رەش ئاوێتە (فلاڤۆنۆ) یدەكانی وەكو (تانین) و ترشی (گالیك) و (كاتێچین) و (كامفیرۆل) لەخۆدەگرێت كە ماددەی دژە ئۆكسانی چاڵاكن و رۆڵیان هەیە بۆ خۆپاراستن لە شێرپەنجەو نەخۆشی دەمارەكان و هەوكردنەكان، هەروەها گۆڕانەكانی پەیوەست بە كرداری پیربوونیش دوادەخەن، ئەمە جگە لە ڤیتامین (C) بە رێژەی (21) گرام لە هەر (100) گرامدا كە دژە ئۆكسانێكی سروشتی بەهێزەو سیستەمی بەرگری لەش بەهێز دەكات

تووی رەش ڤیتامین (A، E) و ڤیتامین (K) ی تێدایە، هەروەها (بیتاكارۆتین و لیوتین) كە سیفەتی دژە ئۆكسانیان هەیە، لەگەڵ رێژەیەكی مامناوەندی لە كۆمەڵەی ڤیتامین (B) بەتایبەتی ڤیتامین (B2، B3، B5، B6، B9) كە رۆڵی بەرچاویان هەیە لە (میتابۆلیزم) ی پرۆتین و كاربۆهیدرات و چەوریدا

تووی رەش كانزای گرنگ لەخۆدەگرێت وەكو: (پۆتاسیۆم، مەنگەنیز، مەگنسیۆم) ، لەگەڵ رێژەیەكی باش لە كانزای (كۆپەر) كە پێویستە بۆ كرداری (میتابۆلیزم) ی ئێسك و دروستبوونی خڕۆكە سوورو خڕۆكە سپییەكانی خوێن.

گەز گرتنی سەگ لە مرۆڤ

http://www.islamuserdem.net/media/k2...5eec25e6_L.jpg

ناوەندی چاودێری نەخۆشی و ئێشكگری ئەمریكا سەبارەت بە گەز گرتنی سەگ لە ھاوڵاتیانی ئەو وڵاتە لە راپۆرتێكدا ئاشكرایكردووە، ئەو كەسانەی سەردانی بەشی فریاكەوتنی خێرای نەخۆشخانەكانی ئەمریكا دەكەن بە رێژەی ٥% ئەو كەسانەن كە بەھۆی گەزی سەگەوە بریندار بوونە
بەپێی دەزگای پۆستی ئەمریكا، لەماوەی ساڵی رابردوو ٤.٥ ملیۆن كەس لە لایەن سەگەوە گەزیان لێگیراوەو لە نێو ئەوانەدا ٢ میلۆنی منداڵن
لە راپۆرتەكەدا ھاتووە، لە كۆی ٤,٥ ملیۆن، ٥ ھەزارو ٥٨١ كەس كارمەندی دەزگاكانی پۆستە لە لایەن سەگەوە گەزیان لێگیراوە
لە سەر ئاستی ئەمریكا ویلایەتی كالیفۆرنیا بە یەكەم ویلایەت دادەنرێ كە زۆربەی ھەرە زۆری دانیشتوانەكەی لەلایەن سەگەوە گەزیان لێگیراوە
بەپێی زانیاری پەیمانگای شكاوی پلاستیكی ئەمریكی لە ساڵی ٢١٠٣، ٢٦ ھەزارو ٩٣٥ كەس بۆ چارەسەری برینەكانیان روویان كردووەتە ئەو پەیمانگا لەلایەن ھۆكارەكەی گەز گرتنی سەگە.
لەلایەكی دیكە گەورەترین كۆمپانیایی بیمە لە ئەمریكا ستیت فارم ئاشكرایكردوە، ٣ ھەزارو ٧٠٠ رووداوی ھێرشی سەگی تۆماركراو بە بڕی ١٠٤ ملیۆن دۆلار قەرەبووی ئەو كەسانە كراوە كە لەلایەن سەگەوە ھێرشیان كراوەتە سەر.

شیری دایک پارێزگاری لە دڵ دەکا

http://www.islamuserdem.net/media/k2...aa256f3f_L.jpg

زانایانی ئەمریکی لە لێکۆڵینەوەیەکی تازەدا ئاماژە بەگرنگی شیری دایک بۆ منداڵ دەکەن و دەڵێن: ئەوانەی شیری دایکیان بۆ ماوەیەکی زۆر خواردووە، بەرگریی ھەوکردنی دەمارەکانی دڵیان زۆر بەهێزە

بەپێی لێکۆڵینەوەی زانایانی ئەمریکا سەبارەت بە پێدانی شیری دایک، دەرکەوتووە ئەو کەسانەی شیری دایکیان خواردووە بۆ ماوەیەکی درێژ، بەرگرییان زۆر بەهێزە لە بەرامبەر ھەوکردنی دەمارەکانی دڵیان

لێکۆڵینەوەکە لە نێوان نزیکەی حەوت ھەزار کەسدا کراوە کە تەمەنیان لە نێوان ٢٤ بۆ ٣٢ ساڵدابووە

دەرکەوتووە ئەوانەی بۆ ماوەیەکی کەم شیری دایکیان خواردووە، ھەوکردنی دەماری خوێنبەری دڵیان زیاترە

هەروەها دەرکەوتووە، ئەوانەی بۆ ماوەی سێ بۆ ١٢ مانگ شیری دایکیان خواردووە بە رێژەی ٢٠ بۆ ٣٠ لە سەد، لەوانی دیکە کەمتر دەماری خوێنبەریان ھەو دەکا.

هاتنى كەسێك بۆمزگەوت كەسیر وپیازى خواردبێ،یان بۆنێكی ناخۆشی پێوەبێ

http://www.islamuserdem.net/media/k2...9df2e9ae_L.jpg

هەركەس پیازو سیر و كەوەرى خوارد با نزیكى مزگەوتمان نەكەوێ
خوای گەورە دەفەرمووێ:- [يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ] الأعراف: ٣١. واتە « ئەى نەوەكانى ئادەم هەركە دەچنە مزگەوت بۆنوێژ، جل وبەرگی پاك وخاوێن بپۆشن». لە«جائر»كوڕی«عبدالله»ەوە دەفەرمووێ، پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم فەموویەتى: « مَنْ أَكَلَ ثُومًا أَوْ بَصَلًا فَلْيَعْتَزِلْنَا أَوْ قَالَ فَلْيَعْتَزِلْ مَسْجِدَنَا وَلْيَقْعُدْ فِي بَيْتِهِ».

رواه البخاري انظر الفتح 2/339 واتە « هەركەس سیرو پیازى خوارد بالێمان دوركەوێتەوە، یان فەرمووى: با لە مزگەوتمان دوركەوێتەوە ولەماڵەكەى خۆیدا بمێنێتەوە » وە لە ڕیوایەتەكەى «مسلم»داهاتوە « مَنْ أَكَلَ الْبَصَلَ وَالثُّومَ وَالْكُرَّاثَ فَلَا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ تَتَأَذَّى مِمَّا يَتَأَذَّى مِنْهُ بَنُو آدَمَ».

رواه مسلم رواه 1/395 واتە « هەركەس پیازو سیر و كەوەرى خوارد با نزیكى مزگەوتمان نەكەوێ، چونكە ملائیكە توشى ئازار دەبن بەو شتانەى كە مرۆڤ پێ ئازارمەند دەبێ » وە «عمر»ى كوڕی «خطاب»وتارى دەخوێند لە ڕۆژى جومعەدا، لەناو وتارەكەیدا فەرمووی: « ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا النَّاسُ تَأْكُلُونَ شَجَرَتَيْنِ لَا أَرَاهُمَا إِلَّا خَبِيثَتَيْنِ هَذَا الْبَصَلَ وَالثُّومَ لَقَدْ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا وَجَدَ ڕيحَهُمَا مِنْ الرَّجُلِ فِي الْمَسْجِدِ أَمَرَ بِهِ فَأُخْڕجَ إِلَى الْبَقِيعِ فَمَنْ أَكَلَهُمَا فَلْيُمِتْهُمَا طَبْخًا». رواه مسلم 1/396 واتە « ئەى خەڵكینە ئێوە ئەم دوو ڕووەكە دەخۆن و من بە پیسیان دەبینم: كە ئەویش سیر و پیازە، دڵنیابن پێغەمبەرم صلى الله عليه وسلم دەبینی هەركات لە مزگەوتدا بۆنى ئەو دوانەى لە هەر پیاوێك بكردایە، ئەوا فەرمانى پێ دەكرد كە دەربچێ لە مزگەوت و دوركەوێتەوە بەرەو بەقیع، جا هەر كەس سیر و پیازى خوارد با جوان لە چێشتدا سوری بكاتەوە و بۆنەكەى بمرێنێ».

وە ئەوەى پەیوەندى بەم باسەوە هەیە: ئەو كەسانەش دەگرێتەوە كە ڕاستەوخۆ لە دوای ئیش كردن دەچنە مزگەوتەوە بە بۆنى ناخۆشی عەرەقی بن باڵ و گۆرەبیەكانیان. لەوەش خراپ تر جگەرە خۆرەكانن، ئەوانەی كە جگەرەى حەرام دەكێشن و پاشان دەچنە مزگەوتەكانەوە و ئازاری بەندەكانى خوا دەدەن لە ملائكە و نوێژ خوێنان.