کورته چیروک

به‌ناوی خوای گه‌وره‌
هه بوو ،،نه بوو،له دارستانێكی زۆر ڕازاوه
ووجۆان دا،قه له ڕه شێک ده ژیا که زۆری حه زله ژیان بوو ئاۆات وئاره زووی ئه
وه بوو که جۆانترین وڕازاۆه ترین په ڕووباڵی له نێو هه مووباڵه ند ه کان هه بێ
له م دارستانه جۆانه دا گه لێک باڵه نده وگیانه‌وه‌ری جۆراۆجۆر ده‌ژیان
.
قه ل ویستی په ڕ ه جۆانه کانی به هه مۆوان نیشان بدات هه‌ڵ فڕی و له
سه‌ر دارێکی زۆربه رز نیشته وه چاووی به که‌رۆیشک که‌ۆت وویستی
ق‌سه‌ی بۆبکات که‌له‌ناکاۆ ڕاۆچییه كی دی
که ده یوویست که رۆێشک ڕاۆ بکا.

قه ل ئه ۆه نده ترسابوو که له بیری چوو بۆ چی چووه‌ بۆ لای که ره‌یشک

چه‌ندڕۆژ دیمه‌نی که روێشک وڕاۆچی له‌به‌رچاو گوم نه ده‌بوو.

قه‌ل بیری کرده‌وه‌که گیانه وه‌رپێویستی به‌دۆست ویارهه ڤاڵ هه یه قه‌ل فڕی
وفڕی تاهه‌ڤاڵێکی چاک بۆخۆی بدۆزێته‌وه‌قه‌له‌ڕه‌ش
ماندووبرسي

به‌ئاسمانداده‌گه‌ڕا
که‌دیسانه‌چاوی به‌که‌روێشک که‌وت به‌خێرایی هات بۆلای وپرسی
ئه‌وه‌تۆزییندووی کاک که‌روێشک؟
که‌روێشک
به‌ڵێ ،زۆرسوپاست ده‌که‌م که‌منت له‌مه‌ترسی مردن ڕزگارکرد
قه‌ل:پێت خۆشه‌ببی به‌هه‌ڤاڵ ودۆستی من؟
که‌رۆێشک :به‌ڵێ منیش زۆرم پێ خۆشه‌دۆستێکی ئازاو چاکیوه‌کووتۆم ببێ
وه‌ره‌ببین به‌دۆست وهه‌مووکات یه‌کترین له‌مه‌ترسی دووژمن ئاگاداربکه‌ینه‌وه‌
.
که‌روێشک وقه‌ل له‌وه‌که‌توانیبوویان هه‌ڤاڵ ودۆستی چاک بدۆزنه‌وه‌
زۆرخۆشحاڵ بوون وده‌ستیان به‌گۆرانی وهه‌ڵپه‌ڕکێ کرد قه‌ل به‌ره‌و ئاسمان
فڕی وبه‌ده‌نگی به‌رز ده‌یوت
قاڕقاڕ ،قاڕقاڕ ،هه‌مووببن ئاگادار
یاری باش زۆرچاکتره‌
،
له‌جۆانترین په‌ڕووباڵ
تــــــــــــــه‌واو

بالوولی زانا و بالوولی شێت کاتێ که‌ منداڵ بوون زۆر هار بوون و، ئازاری خه‌ڵکیان ده‌دا. خه‌ڵکیان بێزار ده‌کرد. ئه‌وان زۆر قۆشمه‌ بوون. بالوولی شێت سواری چێوێکی درێژ یا قامیشێ ده‌بوو و تاوی ده‌دا و، به‌ هات و هاوار ده‌یوت: ئه‌مه‌ ئه‌سپی منه‌. ئه‌مه‌ ئه‌سپی منه‌. بالوولی زاناش به‌ شوێنیدا هه‌ڵده‌هات و قاڵه‌ قاڵی ده‌کرد. بالوولی دێوانه‌ هێنده‌ هات و هاواری ده‌کرد که‌ ده‌راوسێیه‌کان ‌ ده‌نگی بێزارییان به‌رز بووه‌وه‌.
ژنێ هاته‌ده‌ر سه‌یری کردن و وتی: ده‌بێ به‌ڵایه‌ک به‌ سه‌ر ئه‌م که‌لله‌ شێتانه‌ بێنم که‌ چی ئیتر خه‌و و حه‌سانه‌وه‌ی خه‌ڵک تێک نه‌ده‌ن.
ژن چوو ته‌نووری هه‌ڵکرد و و دوو گله‌ نانی دروست کرد. ده‌وای کرده‌ ناو نانه‌کان، تا بیانداته‌ بالوولی شێت و بالوولی زانا، تا بیخۆن و بمرن و، ئیتر له‌ کووچه‌ و کۆڵاندا هات و هاوار نه‌که‌ن. ژن نانه‌کانی هێنا و بالوولی زانای بانگ کرد و پێی وت: ئه‌م نانه‌ گه‌رمانه‌ بگرن و بیخۆن. نه‌زرم کردووه‌. یه‌کێکیان بۆ تۆ و ئه‌وه‌که‌شیان بۆ باڵوولی شێت.
بالوول نانه‌کانی وه‌رگرت. ناوه‌ڕاستی هاوین بوو. هه‌وا زۆر گه‌رم بوو. وتیان: باشتر وایه‌ که‌ بڕۆین له‌ کناری چه‌م و ئاوه‌که‌ مه‌لێ بکه‌ین و پاشان نانه‌کانمان بخۆین.
ئێستا له‌و لاوه‌ ببیسین که‌ کوڕه‌کانی ئه‌و ژنه‌ی که‌ ده‌وای کردبووه‌ ناو نانه‌که‌ بۆ هه‌ر دوو بالوول، له‌ ده‌شت و بیاوان گه‌ڕابوونه‌وه‌ و تینوو و برسی بوون. ده‌یانویست له‌ قه‌راخ چه‌م و ئاوه‌که‌ نه‌ختێ بحه‌سێنه‌وه ‌و پاشان بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ناو دێ.
بالوولی دانا و بالوولی شێت چاویان پێیان که‌وت و، به‌زه‌ییان پیاندا هاته‌وه. بالوولی زانا وتی: وه‌رن ئه‌م نانه‌ گه‌رمه‌ بگرن، ژنێ نه‌زری کرد بوو و پێی داین، ئێوه‌ بیخۆن.
ئه‌وان حه‌فت که‌س بوون که‌ هه‌ر حه‌فتیان کوڕی ئه‌و ژنه‌ بوون. هه‌ر کامیان تیکه‌یه‌ک نانیان خوارد و ده‌ست به‌ جێ هه‌ر له‌وێ مردن.
بالوولی شیت به‌ بالوولی زانای وت: ئه‌و ژنه‌ ده‌رمانی کردووه‌ته‌ ناو نانه‌کان، بۆیه‌ هه‌موویان مردن. وه‌ره‌ با ئه‌م نانه‌ش بخه‌ینه‌ ناو ئاوه‌که ‌و بڕۆین. ئه‌گه‌ر لێره‌ به‌ جێی بهێڵین ره‌نگه‌ سه‌گێ بێت و بیخوا و ئه‌ویش بتۆپێ.. نانه‌که‌یان خسته‌ ناو ئاوه‌که ‌و گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ناو دێ.
بالوولی شێت له‌ حاڵێکدا که‌ سواری ئه‌سپه‌ دارینه‌که‌ی بوو، کووچه‌ و کۆڵانی پڕ کردبوو له‌ ته‌پ و تۆز و به‌ ده‌نگی به‌رز هاواری ده‌کرد و ده‌یوت: هه‌ر که‌س هه‌ر کارێ بکا، به‌ خۆی ده‌کا. خوه‌ڵ به‌ سه‌ر خۆیدا ده‌کا.
بالوولی شێت ئه‌سپی خۆی تاو ده‌دا و، به‌ ده‌نگی به‌رز گۆرانی ده‌وت. ژن له‌ ماڵ هاته‌ده‌ر و گه‌ڕایه‌وه‌ ژووره‌وه‌. سه‌یری کرد کوڕه‌کانی نه‌هاتنه‌وه‌. هه‌واڵیان به‌ ژنه‌که‌ دا که‌ کوڕه‌کانی له‌ بان چه‌م و ئاوه‌که‌ مردوون.
ژن خه‌ڵکی کۆ کرده‌وه‌و هه‌موویان چوون بۆ سه‌ر چه‌م و ئاو. سه‌یریان کرد به‌ڵێ، هه‌ر حه‌فت کوڕی ژنه‌که‌ مردوون. ئه‌م لا گه‌ڕان، ئه‌و لا گه‌ڕان هیچیان نه‌دیت. تا سه‌ره‌نجام سه‌یریان کرد ئه‌و نانانه‌ی که‌ ژنه‌که‌ بۆ خۆی کردوونی، له‌ ناو ئاوی چه‌مه‌که‌ن. ژن دای به‌ سه‌ری خۆیدا و وتی: خۆم به‌ خۆمم کرد، له‌عنه‌تم لێ بێ.

چیرۆکی 2 هاوڕێ..

http://www.kurdzhin.net/images/kurdzhin/wena02/9682.jpg

دوو گه‌شتیار که‌شتییه‌که‌یان به‌هۆی باوبارانێكی زۆر تونده‌وه‌‌ شكاو نوقمبوو،ته‌نها دوو پیاو توانیان خۆیان بگه‌یه‌ننه‌ ته‌نیشت جه‌زیره‌یه‌كی بچووك تا ڕزگاریان بوو.
ئه‌و دوو پیاوه‌ ته‌ماشایان كرد كه‌وا ناتوانن هیچ بكه‌ن له‌و جه‌زیره‌یه‌دا،به‌یه‌كتریان وت:باشتره‌ داوای یارمه‌تی له‌خوای گه‌وره‌ بكه‌ین،ڕێكه‌وتن وه‌ ده‌ستیان كرد به‌ پاڕانه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بزانن كه‌ نزای كام یه‌كیان گیرا ده‌بێت،هه‌ریه‌كیان چوونه‌ سوچێكه‌وه‌ ده‌پاڕانه‌وه‌.
یه‌كه‌میان،داوای خواردنی له‌خوای گه‌وره‌ كرد،ئه‌وه‌بوو بۆ سبه‌ی دره‌ختێك ڕوا كه‌ میوه‌ی گرتبوو،كابرا میوه‌كانی خوارد،كه‌چی له‌سه‌ر به‌شی كابرای دووه‌م هیچ نیشانه‌یه‌ك نه‌بوو.

بۆ هه‌فته‌كه‌ی تر،پیاوی یه‌كه‌م داوای له‌ خوای گه‌وره‌ كرد تا كه‌سێكی له‌جنسی به‌رامبه‌ر پێببخه‌شێت،به‌هه‌مان شێوه‌ی پێشوو بۆ سبه‌ی كه‌شتیه‌كی تر نوقمبوو ته‌نها ئافره‌تێك ڕزگاری بوو وه‌ گه‌یشته‌ لای پیاوه‌كه‌،به‌ڵام پیاوی دووه‌م هیچ كه‌سێك نه‌هات بۆ لای.

بۆ جاری سێیه‌م و كۆتایی،پیاوی یه‌كه‌م داوای كرد كه‌وا له‌گه‌ڵ خێزانه‌كه‌ی ڕزگاریان بێت،ئه‌وه‌ بوو سبه‌ی كه‌شتیه‌ك هات و له‌ته‌نیشت جه‌زیره‌كه‌وه‌ له‌نگه‌ری گرت،پیاوه‌كه‌ وستی له‌گه‌ڵ خێزانیدا بڕوات وه‌ پیاوی دووه‌م هه‌ر له‌و جێگه‌یه‌ جێبێڵێت.له‌ پێش خۆیه‌وه‌ ده‌یوت:گومان له‌وه‌دا نیه‌ كه‌ پیاوی دووه‌م شایسته‌ی ئه‌وه‌ نیه‌ بۆیه‌ هیچ نزاكانی وه‌رنه‌گیراوه‌،چوونكه‌ وایه‌ هه‌ر له‌وێ بمێنێت باشتره‌.

كاتی جوڵه‌ی كه‌شتیه‌كه‌،ده‌نگێك له‌ ئاسمانه‌وه‌ هاواری كرد:بۆچی هاوڕێكه‌ت له‌و جه‌زیره‌یه‌دا جێ دێڵیت؟

وه‌ڵامی دایه‌وه‌:ئه‌و نیعمه‌تانه‌ی كه‌ به‌ده‌ستم هێناوه‌ هه‌مووی هی خۆمه‌ و هه‌مووی خۆم داوام كردووه‌ له‌خوا.
داواكاریه‌كانی ئه‌و كه‌ قبوڵ نه‌بووه‌،كه‌واته‌ به‌دڵنیاییه‌وه‌ مافی ئه‌وه‌ی نیه‌ له‌گه‌ڵم بێت.

ده‌نگه‌كه‌ ئه‌وی سه‌رزه‌نشت كرد:هه‌ڵه‌ت كرد،كاتێك كه‌ ته‌نها داواكاریه‌كانی ئه‌وم جێبه‌جێ ده‌كرد.ئه‌و هه‌موو نیعمه‌ته‌ گه‌یشتۆته‌ ده‌ستی تۆ.

پیاو به‌سه‌رسوڕمانه‌وه‌ پرسی:ئایا ئه‌و چ داوایه‌كی له‌تۆكردووه‌ كه‌ ده‌بێت سوپاسی بكه‌م؟

ده‌نگه‌كه‌ وه‌ڵامی دایه‌وه‌:ئه‌و پیاوه‌ی هاوڕێت داوای له‌ من كردووه‌ كه‌ ته‌نها داواكاریه‌كانی تۆ جێبه‌جێ بكه‌م!
كۆتـــــــــایی
ئه‌بێت ئێمه‌ بزانین كه‌ نیعمه‌ته‌كانمان به‌هۆی داواكاریه‌كانی خۆمانه‌وه‌ ته‌نها به‌ده‌ست ناهێنین،به‌ڵكو داواكاری خه‌ڵكانی تره‌ بۆ ئێمه‌ ده‌كرێت.

به‌یانیه‌ک سه‌رقاڵ بووم به‌ کار کردنه‌وه‌ کات نزیکی 8:30 بوو پیرێک هاته‌ ژووره‌وه‌ که‌ ده‌رده‌که‌وت ته‌مه‌نی 80 ساڵ بێت
هاتبوو بۆ تداوی کردنی برینه‌‌که‌ی..

وتی::زۆر په‌له‌مه‌،،له‌به‌ر ئه‌وه‌ی کاتژمێر 9 که‌سێک چاوه‌ ڕێم ده‌کات..

منیش کورسیه‌کم بۆ دانا و هه‌ندێک گفتوگۆم کرد له‌گه‌ڵی،

لێم پرسی::ئایا به‌م به‌یانیه‌ کێیه‌ چاوه‌ڕوانت ده‌کات وا هێنده‌ت په‌له‌یه‌؟!

وه‌ڵامی دایه‌وه‌ وتی::ئه‌چم بۆ سه‌نته‌ری نه‌خۆشییه‌ نه‌فسیه‌کان بۆ خواردنی نانی به‌یانی له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌که‌م ..

پاشان پرسیم::هۆکاری چونی هاوسه‌ره‌که‌ت چییه‌ بۆ سه‌نته‌ری نه‌خۆشییه‌ ده‌رونیه‌کان؟؟

وتی::له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ماوه‌یه‌که‌ توشی نه‌خۆشی الزهامیر(لاواز بوونی بیر)بووه‌..

له‌کاتی ئه‌م قسانه‌دا ته‌واو بووم له‌ گۆڕین و ته‌واو کردنی برینه‌که‌ی،

پرسیم::ئایا هاوسه‌ره‌که‌ت توشی دڵه‌راوکێ ده‌بێت ئه‌گه‌ر تۆزێ دوا بکه‌ویت؟؟

وه‌ڵامی دایه‌وه‌::ئه‌و ئێستا نازانێت من کێم ،،ناتوانێت بمناسێته‌وه‌ وا ماوه‌ی 5 ساڵ تێپه‌ڕی~

وتم سه‌یره‌::ئێستا ئه‌ڕۆیت بۆ خواردنی نان له‌گه‌ڵی هه‌موو به‌یانییه‌ک له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی نازانێت تۆ کێیت؟؟

پیاواکه‌ پێکه‌نی وتی::ئه‌و من ناناسێت،،به‌ڵام من ئه‌زانم ئه‌و کێیه‌،،،

فرمێسکه‌کان له‌چاوانم هاته‌ خواره‌وه‌ کاتێک که‌ ڕۆیشت
وتم به‌ خۆم:: ((ئه‌مه‌ ئه‌و جۆره‌ خۆشه‌ویستییه‌یه‌ که‌ من ئه‌مه‌وێت له‌ ژیانم.

کێ مام تۆفیقی ده‌نگزل ده‌ناسێت؟

من ئه‌و ڕۆژه‌ی هاتمه‌ ژووری سه‌ره‌وه‌ی ماڵی کاک تۆفیقی ده‌نگ زل و ژووره‌ بێکه‌ڵکه‌که‌یم به‌کرێ گرت، قه‌ت ئه‌وه‌ نه‌ده‌هات به‌ خه‌یاڵمدا که‌ سێ ساڵی تر نابات من ده‌بمه‌ خاوه‌ن ماڵ.من تازه‌ له‌ زانکۆ وه‌رگیرابووم، به‌ڵام له‌به‌ر سه‌رهێشه‌که‌م( میگرێن) نه‌مده‌توانی له‌ ژووره‌کانی ناوخۆ له‌گه‌ڵ چه‌ند هاوته‌مه‌نێکمدا بژیم، ئێمه‌ له‌ ته‌مه‌نێکدا بووین که‌ به‌هه‌موو شتێکی دونیا پێده‌که‌نین و گاڵته‌مان به‌هه‌موو که‌سێک ده‌هات، بۆیه‌ سه‌رهێشه‌که‌ی منیش ده‌بووه‌ مایه‌ی فشقیاتی هاوڕێکانم و به‌ قسه‌ی دوکتۆر به‌ره‌و خراپتری ده‌بردم، بۆیه‌ پێشنیاری ئه‌وه‌ کرا که‌ دوور له‌ ده‌نگه‌ ده‌نگ و جڕت و به‌زمی شه‌وان، من له‌ ماڵێکدا بتوانم ژوورێک به‌کرێ بگرم و به‌ هێمنی بژیم و خوێندنه‌که‌م ته‌واو بکه‌م. به‌ هۆی خزمێکمانه‌وه‌ که‌ کاک تۆفیقی له‌ دووره‌وه‌ ده‌ناسی و وتی زۆر پیاوی چاکه‌، ئه‌ی بۆ پێی ده‌ڵێن ده‌نگ زل؟ تۆ حه‌قت چییه‌ به‌ سه‌ره‌وه‌، دوایی خۆت پێی ده‌زانی.که‌مێک ده‌نگی زله‌ و هیچی تر، ژوورێکی هه‌یه‌، گه‌ر ده‌ته‌وێ بچۆ بۆ لای، بزانه‌ ده‌یدا به‌ قوتابی ته‌مه‌نی تۆ؟ جا من چونکه‌ مانگی یه‌که‌مم له‌ ژووری ناوخۆ بردبووه‌ سه‌ر و له‌ناو چه‌قه‌نه‌و فیکه‌ و دووکه‌ڵی جگه‌ره‌دا نه‌مده‌توانی هیچ بخوێنمه‌وه‌، بۆیه‌ یه‌کسه‌ر چوومه‌ لای کاک تۆفیق و وه‌ک په‌پووله‌یه‌ک له‌به‌ر ده‌میدا وه‌ستام، په‌پووله‌یه‌ک که‌ هیچ گوڵ وچیمه‌ن و دڕک و باخ و خاشاکێک دڵی نه‌یه‌ت ده‌ری بکات.په‌پووله‌یه‌کی بێ باوک و دایک که‌ ئه‌گه‌ر په‌نایه‌کی نه‌بێ گوڵه‌کان ده‌یماشنه‌وه‌و سروه‌ی شه‌ماڵ ده‌یڕفێێت، من قه‌ت کوڕێکی فێڵزان نه‌بووم، به‌ڵام چونکه‌ پێویستم به‌ ژوورێک بوو،زۆر فه‌قیر خۆم پێشان دا. ئه‌ویش هه‌ر سه‌یری کردم و سه‌یری کرد، سه‌ری هێنا و سه‌ری برد، وتی باشه‌ وه‌ره‌ پێشم که‌وه‌.
من کوڕێک بووم، ته‌واو بڕوام به‌ زانست بوو، بۆیه‌ ئه‌و کاته‌ی که‌ هاوڕێکانم به‌ زۆر منیان خسته‌ به‌رده‌می ئه‌و ژنه‌ی که‌ له‌ نزیک زانکۆوه‌ ده‌ستی خه‌ڵکی ده‌گرته‌وه‌، له‌ پێکه‌نیندا سه‌رم خه‌ریک بوو وه‌ک شووتییه‌ک قاش بێت، هه‌ر ده‌می هه‌ڵهێنایه‌وه‌ قسه‌که‌م له‌ ده‌می وه‌رگرت و وتم ده‌زانم ده‌ڵێی چی خانم!من سه‌فه‌رێکم له‌به‌رده‌مدایه‌، قیتاره‌که‌ ئه‌و هه‌موو ڕێگه‌یه‌ی بڕیووه‌و هاتۆته‌ به‌ر ده‌رگا، هه‌ندێ که‌س ڕقیان لێمه‌و حه‌سوودیم پێ ده‌به‌ن،ماوه‌یه‌کی تر ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌بم و پاره‌کانم وه‌ک دیوار هه‌ڵده‌چنم، کچێکم خۆش ده‌وێ و یه‌کێکی تر ده‌بێ به‌ نسیبم ودوای چوار منداڵ هه‌میشه‌ش خه‌ون به‌وه‌ی یه‌که‌مه‌وه‌ ده‌بینم. له‌گه‌ڵ هه‌ر دێڕێکیش له‌مانه‌ هاوڕێکانم وا قاقایان لێ ده‌دا، وه‌ک ته‌ماته‌ سوور ببوونه‌وه‌، خانمیش وه‌ک قسه‌کانمی پێ خۆش بێ، وتی چی تر؟ وتم: ده‌بم به‌ خاوه‌نی باخچه‌ی ئاژه‌ڵان،مه‌یموون و پڵه‌نگم له‌ ئه‌فریقاوه‌ بۆ دێ، هه‌ر به‌ هه‌لیکۆپته‌ر بۆم داده‌به‌زێنن،زه‌ڕافه‌م به‌ په‌ڕه‌شووت بۆ شۆڕ ده‌که‌نه‌وه‌، پڕی ده‌که‌م له‌ مارو دووپشک، شه‌وێک که‌سانێک که‌ حه‌سوودیم پێ ده‌به‌ن، ده‌رگاکانی ده‌شکێنن و هه‌موویان به‌ شاردا به‌ره‌ڵا ده‌که‌ن، ئه‌وانیش خه‌ڵک ده‌خۆن و پێیانه‌وه‌ ده‌ده‌ن، ته‌له‌فۆنم بۆ ده‌که‌ن و منیش ئه‌مر ده‌که‌م ته‌قه‌ له‌ ئاژه‌ڵه‌کان بکه‌ن، ئه‌وه‌ی ده‌کوژرێ، ده‌کوژرێت و ئه‌وه‌شی ده‌گیرێ، له‌به‌ر پێکه‌نین هیچ ووشه‌یه‌کم بۆ نه‌هات، تا هاوڕێیه‌کم بۆی ته‌واو کردم و وتی ئه‌وه‌شی ده‌گیرێ هه‌ر ده‌کوژرێ، ئیتر هه‌موومان دامانه‌وه‌ قاقای پێکه‌نین و له‌ ناو ئه‌م پێکه‌نینانه‌دا خانم به‌ ده‌نگێکی کزه‌وه‌ وتی، نا، تۆ له‌وه‌ ده‌چێ به‌م نزیکانه‌ خانوویه‌ک ببێ به‌ نه‌سیبت،هه‌ر ته‌واو به‌ هیچ و خۆڕایی. ئیدی دوای ئه‌وه‌ش که‌ خانمی ده‌ستگره‌وه‌مان به‌ جێ هێشت تا نیوسه‌عاتیش پێکه‌نینه‌که‌ به‌ری نه‌دابووین.
جا ئه‌و کاته‌ی که‌ بۆ یه‌که‌م جار کاک تۆفیق منی به‌سه‌ر قاڵدرمه‌کاندا سه‌ر خست تا ژووره‌که‌م پێشان بدات و کلیله‌کانی سه‌ره‌وه‌م پێ بدات، نه‌مده‌زانی سێ ساڵ نابات من ئه‌و به‌سه‌ر هه‌مان قاڵدرمه‌دا به‌ره‌و خواره‌وه‌ ڕایی ده‌که‌م و کلیله‌کانی خواره‌وه‌شی لێ وه‌رده‌گرم. ژوورێک بوو، ده‌توانم بڵێم په‌ڕپووت ترین ژووری دونیا.من به‌هۆی نابووتی ژیانمه‌وه‌ ژووری په‌ڕپووتم زۆر بینیووه‌ ، هه‌ر له‌ ماڵی خۆمان و زۆربه‌ی خزمه‌کانمه‌وه‌، تا ده‌گاته‌ هاوڕێ نزیکه‌کانم که‌ هه‌یانبوو ده‌ که‌س له‌ ته‌نها ژوورێکدا. به‌ڵام به‌م جۆره‌ی ژووری سه‌ره‌وه‌ نا. هه‌موو جارێک که‌ ئاو ده‌هاته‌وه‌ و ده‌ڕژایه‌ تانکییه‌که‌ی سه‌ره‌وه‌، سه‌قفه‌که‌ی به‌ جۆرێک ده‌له‌رایه‌وه‌ ده‌ترسام به‌سه‌رمدا بڕووخێت. دیواره‌کانی وه‌ک حه‌سیر ته‌نک، به‌ ڕه‌شه‌بایه‌کی قایم وه‌ک ژوورێکی له‌ مقه‌با دروستکراوی منداڵانه‌ ده‌چوو به‌ ئاسماندا، په‌نجه‌ره‌ی تیا نه‌بوو، به‌ڵام کۆمه‌ڵێ درزی تیا بوو وه‌ک په‌نجه‌ره‌ به‌کارده‌هێنرا،ژووره‌که‌م تێکه‌ڵییه‌ک بوو له‌ به‌رد و خشت و کارتۆن و نایلۆن و سیکۆتین و پووش و ته‌پاڵه‌و سابوونی ڕه‌قی. من خۆشم سه‌رم له‌وه‌ ده‌رنه‌کرد که‌ بۆ کلیلی دامێ، خۆ ده‌رگاکه‌ی داتبخستایه‌ و داتنه‌خستایه‌ وه‌کو یه‌ک بوو. هه‌فته‌ی یه‌که‌م ده‌ستێکی باشم پێدا هێناو کردمه‌ شوێنێک بتوانم نیمچه‌ ژیانێک تیا بژیم. من هه‌موو ڕۆژه‌که‌ له‌ زانکۆ بووم و ته‌نها ئێواران دره‌نگ بۆ نووستن ده‌گه‌ڕامه‌وه‌. له‌ ماوه‌ی سێ ساڵدا ته‌نها شتێک که‌ زۆرتر بێزاری ده‌کردم ده‌نگی زلی کاک تۆفیق بوو، به‌ تایبه‌تی به‌یانیان زوو که‌ خه‌به‌ری ده‌بووه‌وه‌ و له‌گه‌ڵ ژنه‌که‌یدا قسه‌ی ده‌کرد، هه‌ر شتێکی ده‌وت ، هه‌ر ده‌تووت له‌ ژووره‌که‌ی مندا ده‌یڵێت، نه‌ک ئه‌وه‌ به‌ڵکو به‌ قسه‌کردنی، هه‌موو گه‌ڕه‌ک خه‌به‌ری ده‌بووه‌وه‌. من له‌ ژیانمدا خه‌ڵکی ده‌نگ زلی زۆرم بینیووه‌،ئێمه‌ خۆمان هه‌ر میلله‌تێکین به‌ ده‌گمه‌ن به‌ ده‌نگی نزم قسه‌ ده‌که‌ین، به‌ڵام به‌و جۆره‌ی تۆفیقه‌ فه‌نی بروا ناکه‌م هه‌بێت. که‌ له‌ حه‌وشه‌ به‌ ژنه‌که‌ی ده‌وت: به‌یانیت باش، گوێم لێ بوو به‌ ده‌یه‌ها که‌س له‌ گه‌ڕه‌ک هاواریان ده‌کرد، کاک تۆفیق جارێ زووه‌، ماڵت ئاوا بێ، وازی لێ بێنه‌ با نیو سه‌عاتی تریش بخه‌وێت، من ماوه‌ی سێ ساڵ هه‌وڵی زۆرم دا ئه‌و شوێنه‌ به‌جێبهێڵم و ژووری تر بگرم، به‌ڵام هه‌موو کاتێ که‌ ده‌یانزانی گه‌نجێکی ته‌نیام، یه‌کسه‌ر بیریان بۆ شتی قۆڕ ده‌چوو، بۆیه‌ ژووریان نه‌ده‌دامێ.لای ئێمه‌ مرۆڤ ناتوانێ نه‌ منداڵ بێ، نه‌ گه‌نج، بۆئه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگا قبوڵت بکات ده‌بێ زوو گه‌وره‌ بیت و ژن بێنیت وببی به‌ پیاو، یان زوو ده‌وڵه‌مه‌ند بیت، من هیچیان نه‌بووم، بۆیه‌ ده‌بوایه‌ به‌ هه‌وره‌گرمه‌کانی کاک تۆفیق ڕازی بم.هه‌ر چه‌ند ده‌نگی وا بوو، به‌ڵام خۆی تا بڵێی پیاوێکی باش بوو، به‌ڵام دڵڕه‌قی بازاڕ و گۆڕانی کت و پڕی خه‌ڵکی و مه‌یلی زۆریان بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندبوونێکی خێرا، که‌مێک ئه‌ویشی گرتبووه‌وه‌و له‌و دواییه‌دا ئه‌ویش فێر بوو بوو نرخی له‌سه‌ر جله‌کان نه‌ده‌نووسی، به‌ڵکو سه‌یری موشته‌رییه‌که‌ی ده‌کرد و هه‌ندێ جار دووقاتی ده‌ووت و ئینجا تۆزێکی لێ داده‌شکان و به‌ قازانجێکی زۆرتره‌وه‌ ده‌یفرۆشته‌وه‌و له‌دوای هه‌مووشتێکیشه‌وه‌ پێش ئه‌وه‌ی پاره‌که‌ وه‌ربگرێت، فێر بوو بوو ده‌یوت تووخوا با له‌سه‌ر خۆمان بێت.ڕۆژێ من به‌لای دووکانه‌که‌یدا تێپه‌ڕیم، گوێم لێ بوو یه‌کێ له‌مانه‌ی که‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵاته‌وه‌ دێنه‌وه‌، شتێکی لێ ده‌کڕێ، به‌ڵام کاتێ کاک تۆفیق ده‌ڵێ، با له‌سه‌ر خۆمان بێ، ئه‌ویش ده‌ڵێ ، به‌ ڕاسته‌، ئێ ده‌ باشه‌، ئه‌ویش شه‌قام به‌ شه‌قام به‌ ده‌نگه‌ زله‌که‌یه‌وه‌ دوای ده‌که‌وێ و ده‌ڵێ وه‌ڵلا کوڕه‌! درۆم کرد، گاڵته‌م کرد، سوعبه‌تم کرد، تۆ گاڵته‌ نازانی؟ ئه‌ویش به‌ ناچاری پاره‌که‌ی ده‌داتێ و ده‌ڵێ، ده‌نگت وا زل نه‌بوایه‌، پاره‌که‌م نه‌ده‌دایتێ، به‌س بۆیه‌ پاره‌که‌ت ده‌ده‌مێ تا بچی نه‌شته‌رگه‌رییه‌کی قوڕگت بکه‌یت و ئه‌و موکه‌به‌ره‌یه‌ی لێ ده‌ربکه‌ی. که‌ هاته‌وه‌ دووکان و منی بینی، وتی، ئه‌م سمێڵ تاشراوانه‌ی ئه‌وروپا سوعبه‌ت نازانن، منیش وتم، منیش سمێڵم نییه‌، ئه‌ویش وتی، تۆ جارێ مووت لێ نه‌هاتووه‌، قسه‌ مه‌که‌، سه‌ر زل!ئه‌وه‌ یه‌که‌م جار و دووا جار بوو، شتێکی وا به‌ من بڵێ، ده‌نا منی زۆر خۆش ده‌ویست و وه‌ک کوڕی خۆی سه‌یری ده‌کردم. له‌ ماوه‌ی سێ ساڵدا هه‌چ کاتێ خواردنێکی خۆشیان بکردبایه‌ که‌مێکیان بۆ ده‌هێنامه‌ سه‌ره‌وه‌،
چه‌نده‌ها جار پانتۆڵ و تێ شێرت و کراسی به‌ دیاری بۆ هێناوم. تا ئێواره‌یه‌کیان هاتمه‌وه‌و له‌ دووره‌وه‌ دراوسێکانم بینی و پێیان وتم که‌ پیرێژن کۆچی دوایی کردووه‌، منیش وتم ئه‌ی بۆ له‌م دووره‌وه‌ وه‌ستاون؟ وتیان ئه‌وه‌ دوو سه‌عاته‌ ده‌گری، زۆر به‌ ده‌نگی به‌رز ده‌گری و گوێچکه‌ ته‌حه‌مولی ناکات، دووکه‌س په‌رده‌ی گوێیان ته‌قیووه‌، چاوه‌ڕێ ده‌که‌ین ژیر بێته‌وه‌، تا بچین بۆ لای.
کوڕی خۆم! من زۆر منداڵ بووم، ڕۆژێک له‌ دێیه‌که‌ی خۆمان بوومه‌ شوانی کۆمه‌ڵێک مه‌ڕ و ماڵات، له‌گه‌ڵ مه‌ڕ و بزنه‌کاندا ڕاکه‌ ڕاکه‌و یاریم کردووه‌، چه‌ند ڕایان کردووه‌، منیش ئه‌وه‌نده‌، چییان خواردووه‌، منیش ئه‌وه‌م خواردووه‌.هه‌ر چه‌ند من خۆم یادم نه‌ماوه‌، به‌ڵام شتێک ده‌دۆزمه‌وه‌ وه‌ک فیکه‌، که‌ فووی پیا ده‌که‌م ده‌نگێکی زلی لێ دێ،له‌ ڕاکردنمدا ده‌په‌ڕێته‌ قووڕگم و له‌شوێنێک جێگیر ده‌بێت، له‌ دووری دووره‌وه‌ ده‌متوانی مه‌ڕه‌کان بانگ بکه‌م، ئیتر هه‌موو که‌س باسی ده‌نگی منیان ده‌کرد، من خۆم ئه‌وه‌م بیره‌ دایکم له‌ ژووره‌وه‌ هه‌میشه‌ ده‌نگی زلی منی که‌ بۆ ژنان و میوانان ده‌گێڕایه‌وه‌، ده‌یووت، کوڕه‌که‌م له‌گه‌ڵ بزنه‌کاندا گیایه‌کی خواردووه‌ که‌ وای کردووه‌ ده‌نگی وا زل بێت،پاش ماوه‌ی چه‌ند ساڵێک که‌ منیان پیشانی دوکتۆر داوه‌، وتوویه‌تی که‌ شتێکی تیایه‌، له‌گه‌ڵ قووڕقووراگه‌و گۆشت و ماسوولکه‌و کرکراگه‌دا وا چه‌سپیووه‌و بووه‌ به‌ یه‌ک، ناتوانێ به‌ ئاسانی ده‌ریبێنێ، گه‌ر ده‌ریبێنێ مه‌ترسی ئه‌وه‌ی هه‌یه‌ که‌ ژێکانی ده‌نگی بڕووشێنێ و بۆ هه‌تا هه‌تایه‌ ده‌نگی له‌ده‌ست بدات.بۆیه‌ باشتره‌ وازی لێ بێنن،نانی باش بۆ قووت ده‌چێ و ڕێگریش نییه‌ له‌ هه‌ناسه‌ی. ڕۆژێ دێت و وه‌ک هه‌موو ئامێرێکی تر په‌کی ده‌که‌وێت و ده‌نگی ڕاسته‌قینه‌ی خۆی بۆ دێته‌وه‌.
دوکتۆر ڕاستی کرد، هه‌ر دوای مردنی ژنه‌که‌ی، کاک تۆفیق وه‌ک ڕادیۆیه‌ک کز بوو، به‌ حاڵ نووزه‌ی ده‌هات، که‌ قسه‌ی ده‌کرد، ده‌بوایه‌ هیچ خشپه‌یه‌ک نه‌یه‌ت تا بزانی چی ده‌ڵێ،هه‌فته‌یه‌کی نه‌برد، ته‌واو پووکایه‌وه‌و وه‌ک پارچه‌ سه‌هۆڵێک له‌به‌ر قرچه‌ی هه‌تاودا به‌جێمابێت، ئاوا توایه‌وه‌و زه‌عیف بوو، ژیانی به‌ جۆرێک گۆڕا، که‌س نه‌یده‌ناسییه‌وه‌. ته‌واو بووه‌ مرۆڤێکی تر، مرۆڤێکی وا ترسنۆک، که‌ زیڕه‌ له‌ سێبه‌ری خۆی ده‌کات. من ده‌مزانی پیاوانی ئێمه‌ به‌ بێ ژنه‌کانیان ته‌واو ده‌بنه‌ منداڵێکی گه‌وره‌ که‌ گۆره‌وییه‌کی خۆیان بۆ نادۆزرێته‌وه‌، به‌ڵام به‌م جۆره‌ی کاک تۆفیق قه‌ت نه‌مبینیبوو، چه‌نده‌ها جار به‌ شه‌و ڕایده‌کرده‌ سه‌ره‌وه‌و ده‌یوت که‌ خواره‌وه‌ شتێکی لێیه‌، که‌ ده‌چووم، هیچ نه‌بوو،ده‌یووت یه‌کێک به‌ ژووره‌کاندا هاتووچۆ ده‌کات. ماوه‌یه‌که‌ نازانێ پشتێنه‌که‌ی له‌ کوێیه‌، ته‌له‌ڤیزیۆنه‌که‌ی هه‌ندێ جار له‌ خۆیه‌وه‌ که‌ناڵه‌کانی ده‌گۆڕێت، ئه‌م شه‌و پیرێژن هاتۆته‌ خه‌ونم و وتوویه‌تی ده‌بێ هه‌موو تێ شێرته‌کانی دووکان به‌ نیوه‌قیمه‌ت بفرۆشمه‌وه‌،رۆژی تر ده‌هات و سه‌د هه‌زاری له‌سه‌ر کورسییه‌که‌م به‌جێده‌هێشت و ده‌یوت، پیرێژن وتوویه‌تی، ئه‌وه‌ دیاری ئه‌وه‌،جارێ منی برده‌ خواره‌وه‌و وتی به‌ گۆڕی ئه‌و ژنه‌ ئازیزه‌م، ئه‌و گوڵدانه‌، هه‌فته‌یه‌که‌ سه‌یری ده‌که‌م، له‌لای چه‌پی ته‌له‌ڤیزۆنه‌که‌ بوو، ئێستا ده‌بینی لای ڕاسته‌.گوڵه‌کانم یه‌کێ دێ ئاویان ده‌دا، تاکه‌ پێڵاوێکم به‌ سێ سه‌عات بۆ نه‌دۆزرایه‌وه‌، دوایی له‌ ئاوده‌ست بوو، من به‌ پێڵاوه‌وه‌ ناچمه‌ ئاوده‌ست.یه‌کێ دێ و خواردنه‌کانم له‌ سه‌لاجه‌که‌ ده‌خوات.رۆژێ هاتمه‌وه‌و ئه‌م ناوه‌ پیس بوو.ئیدی ئه‌و ڕۆژه‌ هات، که‌ قه‌ت چاوه‌ڕێم نه‌ده‌کرد، ئه‌و رۆژه‌ی که‌ به‌ جۆرێک له‌ جۆره‌کان له‌ شوێنێکی خه‌یاڵمدا مابووه‌وه‌، ئه‌ویش قسه‌ی ده‌ستگره‌وه‌که‌ بوو، کاک تۆفیق، هات و وتی کوڕم گوێ بگره‌! ئه‌م شه‌و پیرێژن هاتۆته‌ خه‌وم و پێی وتووم، ڕۆڵه‌ تۆفیق!تۆفیقی ده‌نگخۆش! ئه‌وه‌ چی ده‌که‌یت؟ بۆ ژیانی خۆت، ئه‌وه‌ی که‌ ماوه‌ فڕێ ده‌ده‌یت؟ بۆ ناچیته‌وه‌ بۆ دێکه‌ی خۆمان؟ له‌وێ ئێسته‌ش که‌سانێکی لێن که‌ خۆشیانده‌وێیت،کچی مامه‌که‌ت ئێستاش چاوه‌ڕیێت ده‌کات، بچۆ بیهێنه‌، زه‌ماوه‌ندێک بکه‌، ئه‌و هه‌موو زه‌وی وزاره‌ت هه‌یه‌، دووکانه‌که‌ بفرۆشه‌و ئه‌م ماڵه‌ش بده‌ به‌ کوڕه‌که‌مان. منیش وتم،بۆ کێ؟ بۆ من. نا خاڵه‌ حاجی سوپاس، من خانوو ناکڕم، کوڕم گوێ بگره‌ ، تۆ ده‌زانی من ئه‌م خانووه‌م به‌ چه‌ند کریووه‌؟ به‌ 8 پارچه‌، بڕوا بکه‌،ئه‌و کاته‌ کڕیم که‌ هه‌موو که‌س له‌ تاو گیانی خۆیان ڕایانده‌کرد،هه‌ر کاتی ڕاپه‌ڕینه‌که‌ی 91، بڕوا بکه‌، 8 پارچه‌. من ده‌یده‌م به‌ تۆ، پیرێژن وتوویه‌تی، ئاخر من نامه‌وێ، من 8 پارچه‌شم بۆ په‌یدا ناکرێ، کوڕم من پاره‌م له‌ تۆ ناوێ ، به‌س هه‌ر وا ده‌نووسین8 پارچه‌. دڵم مه‌شکێنه‌، ئه‌وه‌ داوای پیرێژنه‌. به‌یانی ده‌چین بۆ تاپۆ، وه‌ره‌و حه‌قت نه‌بێ.چووم له‌گه‌ڵیا، تا دووسه‌د ژوور خۆم گرت و هێزم پێ نه‌ما، وتم کاک تۆفیق زۆری ماوه‌؟ پێکه‌نی و وتی سێ سه‌دی تری ماوه،ئه‌مانه‌ بۆیه‌ وا ده‌که‌ن ‌ تا نه‌که‌س زه‌وی بکڕێ و نه‌ که‌س موڵک بفرۆشێت. چه‌ند رۆژێکی پێ چووتا ته‌واو بوو، چووینه‌ به‌ر ده‌می مودیری تاپۆ و سه‌یرێکی کرد نووسراوه‌ 8 پارچه‌، وتی ئێوه‌ گاڵته‌مان پێ ده‌که‌ن، کاک تۆفیق وتی، نا قووربان، حه‌دمان چییه‌؟ به‌ڕێوه‌به‌ر وتی، به‌ 8 پارچه‌، تۆ تێکچووی، ئه‌ویش ووتی جارێ نا، به‌ڵام که‌مێکم ماوه‌، به‌ڕێوه‌به‌ر سه‌یرێکی کرد و هه‌موو فایله‌که‌ی دراند و ووتی گه‌ر عاقڵیت و تێک نه‌چوویت، هه‌موو مه‌عامه‌له‌که‌م له‌ سه‌ره‌وه‌ بۆ بکه‌ره‌وه‌. کاک توفیق وتی به‌سه‌ر چاو، هاتینه‌ ده‌ره‌وه‌و وتم خاڵه‌ حاجی با وازی لێ بێنین، من خانووم ناوێ، من جارێکی تر هه‌زار کۆشکم بده‌نێ تاقه‌تی ئه‌و هه‌موو ژووره‌م نییه‌، وتی کوڕم! تۆ حه‌قت نه‌بێ، هه‌مووی خۆم ده‌یکه‌مه‌وه‌و دێم به‌ شوێنتا، دوای چوار ڕۆژ چووینه‌وه‌ به‌ر ده‌می به‌ڕێوه‌به‌ری تاپۆ.
پێکه‌نی و وتی ئه‌وه‌ تۆی؟ سه‌یرێکی فایله‌که‌ی کرده‌وه‌و دیسان نرخه‌که‌ی بینییه‌وه‌ و وتی، هه‌ر به‌ 8، له‌وه‌ زیاتر نا؟ به‌ڵی هه‌ر به‌وه‌نده‌،به‌ منی وت، تۆ پاره‌ت داوه‌تێ، وتم نه‌خێر، به‌وی ووت، ئه‌ی تۆ پاره‌ی خۆت وه‌رگرتووه‌، کاک تۆفیق وتی به‌ڵێ، پێکه‌نی و ئیمزای کرد و هاتینه‌ ده‌ره‌وه‌،وتی پیرۆزت بێ،فرمێسک له‌ چاومدا بوو، وتم، سوپاسی تۆ و پیرێژن ده‌که‌م،وتی سوپاسی ناوێ کوڕم، بچۆوه‌ بۆ ماڵه‌وه‌، من که‌مێک ئیشی دووکانم ماوه‌و دێمه‌وه‌ کلیله‌کانت ده‌ده‌مێ، دوای نیوه‌ڕۆ هاته‌ سه‌ره‌وه‌ و خواحافیزی لێ کردم و له‌سه‌ر قاڵدرمه‌کان که‌ به‌ره‌و خواره‌وه‌ دێین، کلیله‌کانی خواره‌وه‌شی پێ دام وئیتر من کاک تۆفیقم نه‌بینییه‌وه‌.
ئه‌وه‌ ئێستا بۆ ساڵێک ده‌چێ، من زانکۆم ته‌واو کردووه‌،هه‌ر به‌دوای ئیشدا ده‌گه‌ڕێم و ده‌ستم ناکه‌وێت، له‌م شاره‌دا زانکۆش ته‌واو بکه‌ی، بێ واسته‌ هیچ شوێنێک ناتگرێته‌ خۆی، منیش که‌س ناناسم. ماوه‌یه‌که‌ سه‌رهێشه‌که‌م پیس زیادی کردووه،هه‌ندێ جار دونیا به‌ به‌رچاومه‌وه‌ ده‌خولێته‌وه‌. ئاگام له‌ خۆم نییه‌ و هه‌میشه‌ ده‌ڵێی سه‌رخۆشم. بڕیارێکم داوه‌ خانووه‌که‌م بفرۆشم و ئه‌م شاره‌ جێ بهێڵم‌‌،به‌ ته‌ماشم زۆر به‌ هه‌رزان بیفرۆشم، بێگومان به‌ هه‌شت پارچه‌که‌ی مام تۆفیقی ده‌نگخۆش نا، به‌ڵام وا به‌ هه‌رزان ده‌یفرۆشم که‌ هه‌ر یه‌که‌م مشته‌ری پاره‌که‌ بخاته‌ مشتمه‌وه‌و خۆشم هه‌موو ئیشه‌کانی تاپۆ ده‌که‌م، هۆکه‌شی ئه‌وه‌یه‌ که‌ ماوه‌یه‌که‌ هه‌ست ده‌که‌م هه‌ندێ شتی سه‌یر له‌و ماڵه‌مدا ڕووده‌ده‌ن، هه‌ست ده‌که‌م که‌سی تر لێی ده‌ژی، نا من تێک نه‌چوومه‌، به‌ڵام ئێستا ده‌زانم کاک تۆفیق له‌ ده‌ست چی ده‌یناڵاند، هه‌ندێ جار دێمه‌وه‌و فه‌رشی هۆڵه‌که‌ وه‌ک یه‌کێ به‌ پێڵاوێکی قوڕاییه‌وه‌ به‌سه‌ریدا ڕۆشتبێت، ئاوا پیسه‌، جێگای نووستنه‌که‌م وا تێک چووه دیاره‌ یه‌کێکی تری لێی خه‌وتووه‌.سابوون ده‌کڕم و به‌شی دوو رۆژ ناکات، شامپۆکه‌م سێ جار سه‌ری پێ ده‌شۆم و به‌تاڵه‌.ڕۆژێکیان جله‌کانم شت، هه‌ڵمخستن و ڕۆشتمه‌ ده‌ره‌وه‌، که‌ هاتمه‌وه‌ کراسه‌کانم ئوتووکرابوون، دۆڵابه‌کانم کرابوونه‌وه‌. من که‌سێکم بێ ئیش و بێ پاره‌، به‌ڵام کوڕێکی فێڵزان نیم، ئه‌م قسانه‌ بۆیه‌ ده‌نووسمه‌وه‌ تا ئه‌و که‌سانه‌ی له‌ داهاتوودا، داهاتوویه‌کی نزیک و دووردا، ده‌بنه‌ خاوه‌نی ئه‌م ماڵه، شتێک هه‌ر چه‌ند که‌میش بێ له‌ ڕابردووی ئه‌م ماڵه‌ بزانن. من خۆم زۆر گه‌ڕام و پرسیارم کرد، سه‌رم کرد به‌هه‌زار کوندا، به‌ تایبه‌تی دوای ئه‌و هه‌موو گۆڕانکارییانه‌ که ‌له‌م‌ ماڵه‌‌دا رۆژانه‌ ڕووده‌ده‌ن‌‌،هیچ که‌سێ مێژووی ئه‌م ماڵه‌ قه‌دیمه‌ نازانێ و له‌ مام تۆفیق زیاتر که‌ بیست ساڵ نابێ کڕیوێتی، ته‌نها به‌ هه‌شت پارچه‌ کریووێتی، که‌س خاوه‌نه‌کانی پێشووتر ناناسێ، له‌و بڕوایه‌شدام گه‌ر مام تۆفیق ده‌نگی وا زل نه‌بووایه‌، ئه‌ویش که‌س نه‌یده‌بینی. هه‌ر چه‌ند من کوڕێکم وه‌ک وتم بڕوای ته‌واوم به‌ زانست هه‌یه‌، به‌ڵام له‌وه‌ ده‌چێ ئه‌م ماڵه‌ کاتی خۆی هی که‌سانێک بووبێت که‌ به‌ زۆر ده‌رکراوون، یان کوژراوون، نا من باسی جنۆکه‌ ناکه‌م، به‌ڵکو باسی که‌سانێک ده‌که‌م که‌ غه‌درێکی گه‌وره‌یان لێ کراوه‌و له‌ بیر کراون. من ده‌زانم مام تۆفیقی ده‌نگزل، ئه‌ویش ده‌ ساڵی تر که‌س بیری ناکه‌وێته‌وه‌،ئه‌ویش وه‌ک ئه‌وانی تر بیرده‌چێته‌وه‌، من بۆیه‌ ئه‌مه‌ ده‌نووسمه‌وه‌، تا مام تۆفیقمان هه‌میشه‌ له‌ یاد بمێنێت.

ستۆکهۆڵم، ته‌مووزی 2010

ئارام کاکه‌ی فه‌لاح

بلیتێک بۆ جه‌هه‌نه‌م

من ناتوانم نیوسه‌عاتی کۆتایی ژیانیتان بۆ بگێڕمه‌وه‌، نازانم له‌ مێشکه‌ ئاڵۆزه‌که‌یدا چی ڕوویداوه‌و دوا بڕیاری به‌ره‌و کوێی بردووه‌ و چی لێهاتووه‌. به‌ڵام من ده‌توانم زیاد له‌ سی ساڵ له‌ ته‌مه‌نی هاوڕێیه‌تیمان بگێڕمه‌وه‌، بیگێڕمه‌وه‌و هیلاکیش نه‌بم، ساڵ به‌ ساڵ و مانگ به‌ مانگ و ڕۆژ به‌ ڕۆژتان بۆ باس بکه‌م و نه‌باوێشک بده‌م و نه‌ چاوێکیش بترووکێنم. چیتان ده‌وێ بپرسن، ته‌نها پێم مه‌ڵێن چی لێ هات چونکه‌ ئه‌و پرسیاره‌ ده‌مکوژێت. من ئاماده‌م باسی سی ساڵتان بۆ بکه‌م، به‌ڵام تکایه‌ واز له‌و نیوسه‌عاته‌ی دوایی بێنن، چونکه‌ نازانم و له‌وه‌دا من و ئێوه‌ هیچ جیاوازییه‌کمان نییه‌. به‌ڵام ئه‌و ساتانه‌ی دوایی ژیانی، خۆتان منتان بینی له‌م دیو ده‌رگاکه‌وه‌ قسه‌م له‌گه‌ڵ ده‌کرد و ئه‌ویش هیچ وه‌ڵامێکی نه‌ده‌دامه‌وه‌، نا من بڕوا ناکه‌م ئه‌و له‌وێ مابێ، بڕوا ناکه‌م. پێش ئه‌وه‌ی ئێوه‌ بێن و به‌م نیو سه‌عاته‌ به‌ لێشاو لێره‌دا کۆببنه‌وه‌، من په‌یتا په‌یتا قسه‌م له‌گه‌ڵ ده‌کرد، ده‌موت هاوڕێی ئازیز ئه‌و ده‌رگایه‌ بکه‌ره‌وه‌، تکات لێ ده‌که‌م بیکه‌ره‌وه‌. ئه‌و هاواری ده‌کرد و ده‌یوت وازم لێ بێنه‌، من ده‌مرم، نا من مردووم و تۆ پێت نه‌زانیوه‌. ئه‌مڕۆ سه‌ره‌ی منه‌و ده‌مرم. ده‌موت قسه‌ی قۆڕ مه‌که‌، سه‌ره‌ی چی و ته‌ڕه‌ماشی چی؟ من نامه‌وێ ئه‌م ده‌رگایه‌ بشکێنم، ئه‌م ده‌رگا ئاسنینه‌ به‌ من ناشکێت، کوڕی باش به‌و بیکه‌ره‌وه‌. ده‌بێ تۆ به‌سه‌ر ئه‌و ترسه‌تدا سه‌رکه‌وی. هه‌روه‌ک چۆن به‌سه‌ر قاڵدرمه‌یه‌کدا سه‌رده‌که‌وی و ده‌چیته‌ ژووری سه‌ره‌وه‌، ئاوا ئاسانه‌. ئه‌و ده‌یوت: وا نییه‌، ئه‌وه‌ هه‌مووی خه‌یاڵی خۆته‌، ئه‌مه‌ له‌و سه‌رکه‌وتنانه‌ نییه‌و ئاسان نییه‌. گه‌ر له‌ سه‌رکه‌وتنیش بچێ که‌ ده‌چیته‌ سه‌ره‌وه‌ نه‌ ژووری لێیه‌و نه‌ سه‌ربان. من ئه‌مڕۆ ده‌بم به‌ سی و شه‌ش ساڵ، تۆ ده‌زانی مانای چی؟ مانای سیروانه‌ سه‌رسپی ته‌واو، من ته‌واو و خواحافیز. تۆ خۆت ده‌زانی هیچ نێرینه‌یه‌ک له‌ ماڵی ئێمه‌دا له‌وه‌ زیاتر نه‌ژیاوه‌، هه‌ر له‌ کۆنی کۆنه‌وه‌ وا بووه‌. هه‌چ کوڕێک که‌ له‌دایک بووه‌، ته‌نها بۆ سی و شه‌ش ساڵ له‌دایک بووه‌، ئیتر نه‌خۆش بێ یان ساغ، قۆز بێ یان ناشرین، ده‌وڵه‌مه‌ند بێ یان هه‌ژار، جیاوازی نییه‌، هه‌ر ئه‌و ڕۆژه‌ی ده‌بێ به‌ سی و شه‌ش ئیتر وه‌ک دره‌ختێک له‌ قه‌ده‌که‌یه‌وه‌ ئه‌و ده‌قه‌یه‌ بڕابێته‌وه‌ له‌ پڕ ده‌که‌وێت. ئازیزان! من ئه‌وه‌ هه‌شت سه‌عاتی ته‌واوه‌ له‌م دیو ئه‌م ده‌رگایه‌وه‌ وه‌ستاوم، بێزه‌حمه‌ت یه‌کێکتان کورسییه‌ک و جامێ ئاوم بۆ بێنن. زۆر ماندووم و خۆم به‌ پێوه‌ ناگرم. ده‌بێ که‌مێ دانیشم تا چیرۆکه‌که‌متان بۆ بگێڕمه‌وه‌.
من نازانم ئێوه‌ چۆن وا کۆبوونه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌تان پێ بڵێم که‌ که‌مێک دره‌نگ هاتن، من هه‌ر هاوار هاوارم بوو له‌گه‌ڵیدا، ده‌موت: من بڕوام به‌و شتانه‌ نییه‌، مه‌رج نییه‌ تۆ ئه‌مڕۆ بمری، با باوکت و باپیرت و برا گه‌وره‌و کێ و کێ له‌ سی و شه‌ش ساڵیدا مردبن، به‌ڵام تۆ نابێ بمری، نه‌ک ئه‌وه‌ به‌ڵکو ده‌بێ تۆ نه‌مری، له‌ داخدا نه‌مری، هه‌ر بۆ ئه‌وه‌ی نه‌ریتێکی تازه‌ له‌ خێزان و بنه‌ماڵه‌ی ئێوه‌ له‌ تۆوه‌ ده‌ست پێ بکات. خۆت بگره‌! هاوڕێی عومرم! خۆت بگره‌! ئه‌مڕۆ نه‌مری، ئیتر قه‌ت نامری.
ده‌بیته‌ سمبولێکی هه‌میشه‌ زیندوو، ژیان ده‌به‌خشیته‌وه‌ به‌و پیاوانه‌ی که‌ وه‌ک مه‌کینه‌یه‌ک له‌ نیوه‌ی ئیشدا له‌کار ده‌که‌ون.
ئه‌و ده‌یوت: سمبولی چی؟ هه‌مووی قسه‌ی قۆڕه‌! من بڕوام به‌ چاره‌نووس هه‌یه‌، له‌م ناوچه‌وانه‌ به‌ده‌ نووسراوه‌ که‌ ئه‌م گه‌نجه‌ سه‌رسپییه‌ ته‌نها بۆی هه‌یه‌ سی و شه‌ش ساڵ هه‌ناسه‌ بدات، ته‌نها سی و شه‌ش ساڵ چاو بکاته‌وه‌، مانگێک پیش ئه‌وه‌ی ببێ به‌ سی و شه‌ش ده‌بێ جانتاکه‌ی کۆبکاته‌وه‌و قه‌رزه‌کانی بداته‌وه‌و خۆی ئاماده‌ی سه‌فه‌ری جه‌هه‌نه‌م بکات. من خۆم گێل ده‌کرد و ده‌موت، نا ، وا نییه‌، من سی ساڵ زیاتره‌ هاوڕێتم و شتی وام له‌ ناوچه‌وانت نه‌بینیووه‌ و نه‌خوێندۆته‌وه‌، ئه‌و ده‌یوت، تۆ کوێریت، کوێر. ده‌ڵێی نامناسی، تۆ له‌ من باشتر حیکایه‌تی خۆم ده‌زانیت، من و تۆ به‌ ده‌یه‌ها جار چووینه‌ته‌ پرسه‌ی خاڵ و مامه‌کانم، کوڕه‌کانیان که‌ هه‌ر هه‌موویان له‌ سی و شه‌ش ساڵیدا وه‌ک عه‌مووده‌ ڕزیووه‌کانی کۆڵان ده‌که‌وتن و هه‌ڵنه‌ده‌ستانه‌وه‌، ئێمه‌ ئه‌وسا منداڵ بووین و زۆر بیرمان له‌ ته‌مه‌ن نه‌ده‌کرده‌وه‌، وامان ده‌زانی تا ده‌گه‌ینه‌ سی و شه‌ش ساڵ، دونیا زۆری پێ ده‌چێ، که‌چی هاوڕێم ! سه‌یرکه‌! به‌ چه‌قه‌نه‌یه‌ک ته‌واو بوو.
ئازیزان ! ئه‌م کوڕه‌ ده‌مێکه‌ ده‌یه‌وێ بمرێ، ده‌مێکه‌ خۆی ئاماده‌ کردووه‌، مانگێ پێش ئێستا بوو، بیرتانه‌ ئه‌و به‌یانییه‌ی که‌ خێمه‌که‌تان له‌ ناوه‌ڕاستی کۆڵانه‌که‌ بینی. ڕه‌نگه‌ هه‌ندێکتان بینیبێتتان. من له‌ ئیش بووم، دایکی به‌په‌له‌ ته‌له‌فۆنی بۆ کردم، وتی:وه‌ره‌وه‌ و قسه‌ی له‌گه‌ڵ بکه‌، کوڕه‌که‌م پرسه‌ی بۆ خۆی داناوه‌، وه‌ره‌وه‌! ئه‌و ته‌نیا به‌ قسه‌ی تۆ ده‌کات. تا من هاتمه‌وه‌، سه‌عاتێک زیاترم پێ چوو، دوایی که‌ به‌ زۆر خێمه‌که‌م پێ تێک دایه‌وه‌و له‌کاتی هه‌ڵگرتنی کورسییه‌کاندا که‌ له‌سه‌ریه‌ک هه‌ڵمان ده‌چنین، به‌ پێکه‌نینه‌وه‌ ده‌یگێڕایه‌وه‌، که‌ بیست سی که‌سێک هاتوون و به‌ سیمایه‌کی زه‌رد و دیدێکی غه‌مگینه‌وه‌ ته‌وقه‌یان له‌گه‌ڵ کردووم و به‌ بێ ئه‌وه‌ی بپرسن کێ مردووه‌ سه‌ره‌خۆشییان لێ کردووم. قاقای لێ ده‌دا و ده‌یوت، به‌ گونیانه‌وه‌، هاوڕێ! به‌گونیانه‌وه‌ کێ مردووه‌، من ده‌موت وا نییه‌، تۆ که‌سێکی خۆشه‌ویستیی، مردنی تۆ قه‌هرێکی زۆر ده‌خاته‌ دڵی خه‌ڵکه‌وه‌. تۆ نیوه‌ی کۆمپیوته‌ری ئه‌م شاره‌ چاک ده‌که‌یته‌وه‌، تۆ نه‌بی، نه‌ک کۆمپیوته‌ره‌کان به‌ڵکو خه‌ڵکه‌که‌ش (کراش) ده‌که‌ن.ئه‌و ( ئه‌نتی ڤایرۆس)ه‌ی لای تۆیه‌ له‌ فلاجین و ئیسپرین و ئه‌نتی بایۆتیکه‌ کاریگه‌رتره‌. ئه‌و هاواری ده‌کرد و ده‌یوت: من سیستێمه‌که‌م تێک چووه‌، هه‌موو پرۆگرامه‌کانی عه‌قڵم شێواوه‌.ڕۆژه‌کانم ( دیلیت) بووه‌. ئه‌و له‌و دیو ده‌رگاکه‌وه‌ ئه‌مڕۆ ئه‌وه‌ی بیر ده‌خستمه‌وه‌، که‌ چۆن پرسه‌که‌ی بۆ خۆی داناوه‌و که‌سیش نه‌یپرسیووه‌ کێ کۆچی دوایی کردووه‌. ده‌ی ئازیزان ! ئێوه‌ خه‌ریک بن، خه‌ریکی ده‌رگاکه‌ بن بیشکێنن، من هێزم نییه‌و لێره‌دا داده‌نیشم و به‌سه‌رهاته‌که‌تان بۆ ته‌واو ده‌که‌م. من نامه‌وێ ده‌رگاکه‌ بشکێنم و ئه‌و ببینم له‌سه‌ر زه‌وییه‌که‌ که‌وتبێت، وێنه‌یه‌کی وا به‌سه‌ تا بۆ هه‌تا هه‌تایه‌ له‌ناو لاپه‌ڕه‌ی پێڵووه‌کانمدا خۆی چاپ بکات و بۆ ئه‌به‌د کوێرم بکات. بۆیه‌ گه‌ر شتێکی واتان بینی زوو پێم بڵێن، هه‌رچه‌نده‌ سه‌د ده‌ر سه‌د ده‌زانم که‌ ئه‌و له‌وێ نه‌ماوه‌، ئه‌و منی هه‌ڵخه‌ڵه‌تاند و ناردمییه‌وه‌ بۆ ماڵه‌وه‌ تا نامه‌یه‌ک بێنم، نا، نا تکایه‌ ئاوڕ مه‌ده‌نه‌وه‌! تا ده‌رگاکه‌ نه‌شکێنن، باسی نامه‌که‌تان بۆ ناکه‌م، ئه‌و ده‌یزانی من وازی لێ ناهێنم و به‌ر ده‌رگاکه‌م لێ گرتووه‌، گه‌ر بشمرێ نایه‌ڵم وا به‌ئاسانی بمرێت، بۆیه‌ ده‌یویست به‌ زووترین کات ده‌رگاکه‌ بکاته‌وه‌و ڕابکات و به‌هێمنی له‌جێگایه‌کی دوورده‌ست بکه‌وێ. ئه‌م شوێنه‌ی هه‌ڵبژارد که‌ هه‌ندێ که‌ل و په‌لی کۆنه‌و وایه‌ر و ته‌ل و پارچه‌ی کۆمپیوته‌ری لێ داده‌نێت که‌ هه‌ر من پێی ده‌زانم. هه‌رچه‌نده‌ که‌مێک دووره‌ له‌ ناو بازاڕه‌وه‌، به‌ڵام له‌ ماڵه‌که‌ی خۆیانه‌وه‌ هه‌روا نیو سه‌عاتێکه‌، منی نارده‌وه‌، وتی: به‌سه‌ ئیتر من بێده‌نگ ده‌بم، تاقه‌تی شیڕه‌ شیڕم نه‌ماوه‌ و قوڕگم هاته‌ ده‌ره‌وه‌، قسه‌ش بکه‌یت وه‌ڵامت ناده‌مه‌وه‌، بڕۆ نامه‌که‌ بێنه‌، نامه‌یه‌کی گرنگه‌ و بۆ تۆم نووسیوه‌، تێده‌گه‌ی بۆ تۆ، هه‌ر له‌ ژوره‌که‌ی خۆمه‌، له‌سه‌ر مێزی کۆمپیوته‌ره‌که‌م. له‌ هاتنه‌وه‌دا بووم، به‌هه‌ناسه‌ بڕکێوه‌ که‌ نامه‌که‌م کرده‌وه‌ و سه‌یری ناو زه‌رفه‌که‌م کرد، زانیم ویستوویه‌تی من له‌به‌ر ده‌رگاکه‌دا دوور بخاته‌وه‌، تا ده‌رگاکه‌ بکاته‌وه‌و ڕابکات، که‌ هاتمه‌وه‌ زۆر ماندوو بووم، به‌ شه‌ق و بۆکس که‌وتمه‌ ده‌رگاکه‌و به‌سه‌ریدا هاوارم ده‌کرد، ئه‌وه‌ چییه‌ تۆ گاڵته‌م پێ ده‌که‌یت؟ زۆر تووڕه‌ بووم و جنێوم ده‌دا، ئه‌وه‌ ئه‌و کاته‌ بوو که‌ ئێوه‌ش پێتان زانی شتێ قه‌وماوه‌ و هاتن و کۆبوونه‌وه‌.من ده‌بوایه‌ چه‌ند که‌سێک له‌ ئێوه‌ لێره‌دا دابنێم ئینجا بڕۆمه‌وه‌، به‌ڵام نه‌مده‌زانی فێڵم لێ ده‌کات، ئه‌و سی ساڵه‌ فێڵێک چییه‌ له‌ منی نه‌کردووه‌، درۆیه‌کی له‌گه‌ڵ نه‌کردووم، سه‌یر بکه‌! ده‌ستی شکاوم، مه‌رگ چۆن فێری کرد. مه‌رگ ئاوایه‌ ئازیزان! پێش ئه‌وه‌ی بمانبات هه‌موومان ده‌کاته‌ بوونه‌وه‌رێکی درۆزن. سیروانه‌ سه‌رسپی، که‌ زۆربه‌تان به‌ سیروانی کۆمپیوته‌ر ده‌یناسن، په‌پووله‌یه‌ک بوو بۆ خۆی، به‌ڵام په‌پووله‌یه‌ک که‌ مه‌رگ هه‌ر له‌ منداڵییه‌وه‌ هه‌ڕه‌شه‌ی لێ ده‌کات و چاوی لێ سوور ده‌کاته‌وه‌ و پێی ده‌ڵێ ماوه‌یه‌کی تر دێمه‌ خزمه‌تت. ژنی نه‌هێنا، هه‌رچه‌نده‌ عاشقێکی گه‌وره‌ بوو، به‌ڵام نه‌یده‌ویست ژن بێنێت و کوڕی ببێت و بۆ ماوه‌ی سی و شه‌ش ساڵ تووشی ئه‌م ده‌رده‌ی خۆی بکات. چه‌نده‌ها کچی جوان جوان عاشقی ده‌بوون و ئه‌میش ئاوڕی لێ نه‌ده‌دانه‌وه‌، ده‌یوت ڕۆژ به‌ ڕۆژ ئه‌م شاره‌ عاشقی ڕاسته‌قینه‌ی که‌متر ده‌بێته‌وه‌، منیش ده‌موت به‌ چیدا ده‌یزانی؟ ده‌یوت به‌ گۆڤار و ڕۆژنامه‌ و سایته‌ کوردییه‌کاندا، تۆ سه‌یری ئه‌و هه‌موو شیعره‌ خراپانه‌ی ده‌نووسرێن و بڵاوده‌کرێنه‌وه‌، هه‌چ شارێک شاعیری خراپی زۆر بێت عاشقی ڕاسته‌قینه‌ی که‌متره‌. توانایه‌کی سه‌یری هه‌بوو له‌ کۆمپیوته‌ردا، توانایه‌کی ده‌گمه‌ن،
هه‌ر له‌ ساڵی 1998 ه‌وه‌ که‌ پرۆگرامی ( گووگل) وه‌ک مۆتۆڕێکی پشکنین ده‌ست به‌کار بوو، چه‌ند ساڵێک دوای ئه‌وه‌، ئه‌ویش مۆتۆڕێکی پشکنینی کوردی دروست کرد، گه‌ر بیویستایه‌ ده‌یتوانی رکه‌به‌رایه‌تی مایکرۆسۆفتی پێ بکات ، به‌ڵام وازی لێ هێنا، ده‌یوت بۆ کێی بکه‌م، ئه‌مڕۆ له‌ پشت ده‌رگاکه‌وه‌ هاواری ده‌کرد: کورد هیچ ناپشکنێ، ئێمه‌ له‌ شاعیران زیاتر که‌سی ترمان نییه‌. شاعیران و گه‌لێکی بریندار که‌ پیاوه‌کانی و دراوسێکانی قه‌ت نایه‌ڵن ئیستراحه‌ت بکات و ئه‌م ماوه‌یه‌ خۆڵبارینیشی هاته‌ سه‌ر. نا، ماڵتان ئاوا بێ، دیواره‌که‌ مه‌ڕووخێنن، له‌به‌ر ناوه‌خنی نامه‌که‌تانه‌؟ باشه‌ پێتان ده‌ڵێم، به‌س ده‌رگاکه‌ له‌بنه‌وه‌ ده‌رمه‌هێنن، به‌س ته‌نیا ده‌سکه‌که‌ی بشکێنن، تا دوایی من به‌ قفڵێکی تازه‌ بۆم دابخرێته‌وه‌. وه‌ک وتم منی نارده‌وه‌ بۆ ماڵه‌وه‌ تا نامه‌یه‌ک بێنم، هێنده‌ شڵه‌ژابووم، هه‌موو گیانم وه‌ک شه‌قشه‌قه‌ ده‌له‌رزی، هێنده‌ تنۆکی عاره‌ق له‌ ته‌وێڵمه‌وه‌ تکابووه‌ چاوومه‌وه، سوورببوونه‌وه‌و وه‌ک له‌ کامیرایه‌کی خراپی ناو بازاڕی خۆمانه‌وه‌ سه‌یر بکه‌م‌ ئاوا دونیام لێڵ و پێڵ ده‌بینی. نامه‌که‌ وه‌ک ئه‌و وتی له‌سه‌ر مێزی لاپتۆپه‌که‌ی بوو، له‌وه‌دا ڕاستی کرد، به‌ڵام نامه‌که‌ بڕوا ناکه‌م بۆ من بێت، بۆ که‌س نه‌بوو، له‌ گه‌ڕانه‌وه‌مدا بوو، هه‌ستێک منی ڕاگرت و پێی وتم که‌ ئه‌م هاوڕێیه‌م درۆی له‌گه‌ڵ کردووم تا من له‌به‌ر ده‌رگاکه‌ دووربخاته‌وه‌.که‌ سه‌یرێکی ناو زه‌رفه‌که‌م کرد، هیچ نامه‌یه‌کی تیا نه‌بوو، بلیتێکی سه‌فه‌ر بوو که‌ خۆی به‌ دیزاینێکی قه‌شه‌نگه‌وه‌ دروستی کردبوو، په‌یمان بێ پێشانتان ده‌ده‌م، هێنده‌ به‌ جوانی دروستی کردووه‌ که‌ سه‌رتان له‌ بینینی سووڕده‌مێنی، به‌ کاغزێکی سه‌یر، له‌و کاغزانه‌ ده‌چێ که‌ پاره‌ی لێ دروست ده‌کرێ، که‌ به‌رزی ده‌که‌یته‌وه‌و ده‌یده‌یته‌ به‌ر ڕوناکیی و هه‌تاو وێنه‌ی سه‌یر سه‌یری تیایه‌ که‌ زۆر ترسناک و سه‌رنجڕاکێشه‌. له‌سه‌ر بلیته‌که‌ ناوی خۆی نووسیووه‌. نرخ: به‌ خۆڕایی، کاتی سه‌فه‌ر: ئه‌مڕۆ، که‌ ڕۆژی له‌دایک بوونێتی و ده‌بێ به‌ سی و شه‌ش ساڵ. ده‌زانن بلیته‌که‌ی بۆ کوێیه‌؟ ئه‌ی ده‌ستان خۆش بێ، ده‌رگاکه‌تان شکاند، تکایه‌ دووانتان بچێته‌ ژوره‌وه‌ سه‌یرێک بکات، وه‌ک وتم من خۆم نامه‌وێ سه‌یر بکه‌م و ئازایه‌تی ئه‌وه‌م نییه‌ چونکه‌ هاوڕێی عومرمه‌و زۆرم خۆش ده‌وێ، خۆشه‌ویستی ڕاسته‌قینه‌ وایه‌، له‌ جیاتی ئازامان بکات، ترسنۆکمان ده‌کات. پێم نه‌وتن! من زانیم ئه‌وی لێ نییه‌، زانیم هه‌ڵیخه‌ڵه‌تاندووم و دووری خستمه‌وه‌، ئای ئازیزان ! ڕاستان ده‌وێ له‌دڵه‌وه‌ پێم خۆش بوو له‌وێ نییه‌. له‌ دڵه‌وه‌ پێم خۆشه‌ هه‌ڵیخه‌ڵه‌تاندووم و درۆی له‌گه‌ڵ کردم. ئه‌مه‌ له‌و درۆیانه‌یه‌ که‌ دونیا جوان ده‌کات، وه‌ک ئه‌و درۆیانه‌ی ناو چیرۆک و ڕۆمانه‌کان، ئه‌و درۆیانه‌ی گه‌ر نه‌بن، ڕاستیی ده‌مانکوژێت، ده‌ست ده‌خاته‌ بینه‌قاقامان و به‌ ڕۆژی ڕوناک ده‌مانخنکێنێت، من نامه‌وێ بمرێ، گه‌ر بشمرێ، با له‌به‌ر چاوی من نه‌مرێت، نا، ئێسته‌ په‌له‌م لێ مه‌که‌ن، دێمه‌وه‌ سه‌ر بلیته‌که‌، ها سه‌یری بکه‌ن، به‌ وردی سه‌یری بکه‌ن، ئه‌ها چه‌ند جوانی دروست کردووه‌، بلیتێکی ده‌گمه‌نه‌، به‌ڵام سه‌یر بکه‌ن ! ئازیزان! سه‌یری سه‌فه‌ره‌که‌ی بکه‌ن بۆ کوێیه‌؟ نووسیوێتی بۆ جه‌هه‌نه‌م، ئه‌م سه‌رسپییه‌ی هاوڕێم ده‌یه‌وێ سه‌فه‌ری دۆزه‌خ بکات، به‌ڵام ئه‌وه‌ی دڵی منی خۆش کردووه‌، ئه‌وه‌یه‌ که‌ بلیته‌که‌ی گه‌ڕانه‌وه‌شی تیایه‌، ئه‌م کوڕه‌ ده‌یه‌وێ له‌ جه‌هه‌نه‌مه‌وه‌ بێته‌وه‌، به‌ مانای ئه‌وه‌ی نایه‌وێ بمرێ، بڕوام پێ بکه‌ن هاوڕێیان! ئه‌وه‌ی نه‌یه‌وێ بمرێ، قه‌ت نامرێ، با عیزرائیل به‌ زۆر چاوه‌کانیشی پێ دابخات. بۆیه‌ من هیوایه‌کی زۆرم به‌وه‌یه‌ که‌ نه‌مردووه‌و ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، بۆ گه‌ڕانه‌وه‌شی نووسیوێتی: کراوه‌. بۆیه‌ نازانم که‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌. ڕه‌نگبێ ماوه‌یه‌کی تر بێته‌وه‌، کاتێکی بوێ بۆ خۆی، له‌شوێنێکی دوورده‌ست له‌گه‌ڵ ده‌رد و قه‌هر و خه‌ونه‌کانیدا ببێته‌ هاوڕێ، که‌مێک پێویستی به‌ ته‌نیاییه‌، تا به‌ خۆی ئاشنا بێت، گرفتی ئێمه‌ ئه‌وه‌یه‌ تا ده‌مرین به‌ خۆمان غه‌ریبین.به‌ چه‌قه‌نه‌یه‌ک سه‌رمان سپی ده‌بێ و به‌ فیکه‌یه‌کیش هه‌ڵده‌چین.
ده‌ی ئازیزان! من زۆر ماندووم و ئێوه‌ش به‌سه‌، ئیتر بڕۆنه‌وه‌، هه‌مووتان ده‌زانن دوکانه‌که‌ی سه‌رسپی له‌ کوێیه‌، گه‌ر به‌و ناوه‌دا ڕۆشتن و پیتان خۆش بوو بزانن ئه‌و هاتۆته‌وه‌ یان نا، سه‌یرێ بکه‌ن گه‌ر له‌وێ بێ یه‌کسه‌ر ده‌یبینن.، سه‌رێکی لێ بده‌ن و چایه‌کی لا بخۆنه‌وه، به‌ڵام باسی ئه‌مڕۆی بۆ مه‌که‌ن، گه‌ر ئه‌و خۆی گرتبێ و نه‌مردبێ، ئیتر پێویستی به‌م حیکایه‌ت و شه‌ڕه‌ سه‌گه‌ نییه‌، ده‌ بڕۆنه‌وه‌ ، خواحافیزتان بێ، با منیش بچم قفڵیکی تازه‌ بکڕم و ته‌له‌فۆنێک بۆ دایکی بکه‌م که‌ به‌قه‌ت ئه‌م دونیایه‌ دڵی لایه‌تی. به‌ڵام من ته‌نها خه‌می ئه‌وه‌مه‌ که‌ نازانم چی بۆ دایکی بگێڕمه‌وه‌.‌

ئه‌یلوولی 2009
ستۆکهۆڵم


ئارام کاکه‌ی فه‌لاح

http://hemin.dk/DAQIKURDI/2006/images/AN_2.gif

ئاویزان نورى

له‌ ژێر دار هه‌ناره‌كه‌دا دانیشتبوو، خه‌ریك دروستكردنى خه‌یاڵێك بوو، بگونجىَ له‌گه‌ڵ كه‌شوهه‌واى ده‌وروبه‌رى، چونكه‌ چه‌ندین جار خه‌یاڵپڵاویی كردبوو، جگه‌ له‌خه‌م خواردن، هیچ شتێكى تازه‌ له‌ خه‌یاڵه‌كانیدا به‌ر هه‌ستى نه‌كه‌وتبوو، پێیه‌كانى راكێشابوو، به‌ده‌ستێكى یارى به‌خۆڵ و زیخه‌كانى ژێر ده‌ستى ده‌كرد و ده‌سته‌كه‌ى دیكه‌شى هه‌نارێكى گرتبوو، سه‌رى هه‌ڵبرِى ته‌ماشایه‌كى دارهه‌ناره‌كه‌ى كرد، كه‌ گه‌ڵاكانى له‌ شێوه‌ى تابلۆیه‌كى ئه‌فسوناویی ده‌شنانه‌وه‌، له‌ودیوى گه‌ڵاكان تریسكه‌ى خۆر ده‌یدا له‌نێو چاوه‌كانى، پێشتر چه‌ند جارێك حیكایه‌ته‌كانى هه‌نارى بیستبوو، كتێب و گۆڤاریشى به‌ناوى هه‌نار خوێندبووه‌وه‌، به‌ڵام حیكایه‌تێك كه‌ وای لێ ده‌كرد زیاتر بیرى لێ بكاته‌وه‌، ئه‌وه‌ بوو كه‌ ده‌یانووت: "له‌ هه‌نارێكدا ده‌نكێكیان ده‌نكى به‌هه‌شته‌، گه‌ر ئه‌و ده‌نكه‌ نه‌خۆى هه‌ست به‌تام و چێژى راسته‌قینه‌ى هه‌نار ناكه‌یت!"، بۆیه‌ ده‌گه‌رِا بۆ شوێنێك تا هه‌ناره‌كه‌ى ده‌ستى بوڵێت و نه‌هێڵێت ده‌نكێكى لێ بكه‌وێت، تا هه‌مووى بخوات و بزانێت تام و چێژى هه‌نار چۆنه‌! خۆشترین میوه‌ له‌لاى ئه‌و هه‌نار بوو، به‌تایبه‌ت هه‌نارى مێخۆش و هه‌ندىَ خوێشى پێوه‌ بكات، به‌ منداڵیش كه‌ تازه‌ له‌دایك ببوو، ره‌نگى هه‌نار به‌سه‌ر پێیه‌كانیه‌وه‌ بوو، هه‌ر بۆیه‌ ناویشیان نابوو (هه‌نار)، به‌ڵام ئه‌و به‌رده‌وام به‌دواى تامێكى خۆشتر له‌و میوه‌یه‌دا ده‌گه‌رِا، تا هێنده‌ى دى ئالوده‌ى ئه‌و میوه‌یه‌ بێت، ئه‌و رۆژه‌ له‌ژێر دارهه‌ناره‌كه‌ ده‌یان جار به‌ده‌سته‌كانى گه‌مه‌ى به‌ هه‌ناره‌كه‌ ده‌كرد و وه‌ك ئه‌وه‌ى خڕێتى زه‌وى ببینێ ئاوه‌ها ته‌ماشاى خڕیی هه‌ناره‌كه‌ى ده‌كردو نه‌یده‌ویست شه‌قى بكات، هه‌ستى ده‌كرد گه‌ر هه‌ناره‌كه‌ى شه‌ق بكردبایه‌ هێنده‌ى ژماره‌ى ده‌نكه‌كانى نهێنییه‌كانى جیهان ده‌بینێت، به‌ڵام ده‌ترسا له‌وه‌ى تاكه‌ نهێنى راسته‌قینه‌ى به‌خته‌وه‌رى كه‌ ده‌نكه‌ هه‌ناره‌كه‌ى به‌هه‌شته‌ نایبینىَ و نایدۆزێته‌وه‌، هه‌ستا و چووه‌ ژووره‌وه‌ و له‌سه‌ر جێگه‌كه‌ى پاڵكه‌وت، هه‌ناره‌كه‌ى هه‌ر به‌ده‌سته‌وه‌ بوو، له‌گه‌ڵ كۆكه‌یه‌كى ره‌شدا كه‌ خه‌ریك بوو سینگى ده‌رده‌هێنا راچه‌ڵه‌كى و دایكى رایكرده‌ سه‌رى و پێى ووت: "ئاخر پێم وتى ئه‌وه‌نده‌ هه‌نار مه‌خۆ، بزانه‌ خه‌ریكه‌ ده‌تكوژىَ!"، به‌ڵام ئه‌و به‌رده‌وام كۆكه‌كانى تا ده‌هاتن زیاتر ماندووى ده‌كرد، دایكى چارشێوه‌كه‌ى دا به‌سه‌ریدا و بردى بۆ نه‌خۆشخانه‌یه‌ك كه‌ سێ چاره‌كه‌ ڕێ لێیانه‌وه‌ دوور بوو، پاش پشكنینى له‌لایه‌ن پزیشكه‌وه‌، پزیشك رووى كرده‌ دایكى و پرسى:
-چى خواردووه‌و چى ده‌خوات؟
-بیست و چوار كاتژمێر خه‌ریكى هه‌نار خواردنه‌، دكتۆر!
-ئیدى نابێ هه‌نار بخوات.
ئه‌و كه‌ گوێى له‌م قسانه‌ بوو ده‌ستى كرده‌ گریان و ووتى:
-به‌ڵام من ته‌نها ئاره‌زووى هه‌نار ده‌كه‌م و هه‌نار ده‌خۆم، هێشتاكه‌ تامى راسته‌قینه‌یم نه‌چێشتووه‌.
كاتىَ كه‌ ئه‌م قسانه‌شى ده‌كرد هه‌ناره‌كه‌ش هه‌ر له‌نێو له‌پى بوو، دكتۆره‌كه‌ ووتى:
-ئه‌گه‌ر ده‌ته‌وىَ چاك ببیته‌وه‌، نابىَ له‌مه‌ودا هه‌نار بخۆیت.
دایكى په‌لامارى هه‌ناره‌كه‌ى ده‌ستی دا و تا توانى فرِێیدا.
له‌ خه‌و راچه‌ڵه‌كى و بینى هه‌ناره‌كه‌ى نێو ده‌ستى وه‌كو خۆى ماوه‌، زانى كه‌ ئه‌وه‌ خه‌ونێك بوو بینى، بۆیه‌ هه‌ناره‌كه‌ وه‌ك شتێكى نهێنى خستیه‌ ژێر سه‌رینه‌كه‌ى و له‌خه‌ون و دكتۆرو دایكى شارده‌وه‌، دواتر خه‌وى لێ كه‌وه‌ته‌وه‌.

ته‌پڵ

حمید المختار*

به‌یانییه‌ک به‌خه‌به‌ر هاتم، ده‌بینم بوومه‌ته‌ ته‌پڵ، ته‌پڵێکى ته‌واو به‌تاڵ، پشتێنێکم پێوه‌یه‌ و دوو ڕووى وه‌کو یه‌کیشم هه‌یه‌، زرنگانه‌وه‌ و ناڵه‌م هه‌یه‌، له‌هه‌موو بۆنه‌کانیشدا ده‌نگێکى زلم لێ به‌رز ده‌بێته‌وه‌.. سه‌ره‌تا ژنه‌که‌م شڵه‌ژا و سه‌رى سوڕما.. ئینجا پرسى:
- به‌ڵام ئه‌ى چۆن ده‌ژى؟
پێم وت که‌ من چیتر پێویستم به‌خواردن نابێ..هیچ نه‌بێ وا له‌ده‌ست زۆرخۆرێ رزگارتان بوو..
ژنه‌که‌م وتى: ئه‌ى چۆن ده‌خۆى؟
پێش ئه‌وه‌ى وه‌ڵام بده‌مه‌وه‌، که‌مێ بیرم کرده‌وه‌؛به‌ده‌نگه‌ ده‌نگ ده‌ژیم ئێوه‌ش به‌ده‌نگى ئازار و شیوه‌نم سه‌ما ده‌که‌ن..
ژنه‌که‌م پرسى: ئه‌ى چۆن ده‌ڕۆى؟
وتم: من کێشم که‌مه‌و ده‌توانن به‌ئاسانى هه‌ڵمگرن..
به‌مجۆره‌ ئیتر ده‌بوو ژیانى خۆیان له‌گه‌ڵ ته‌پڵێکى به‌تاڵدا بگونجێنن.. ژنه‌که‌م له‌ سووچێکى ژووره‌که‌دا داینام.. سه‌رقاڵى کاروبارى ناو ماڵ بوو ئیتر هه‌رچه‌ند یه‌کێک له‌ منداڵه‌کان بگریانایه‌ هه‌وڵى ده‌دا به‌لێدانى سک و پشتم بێده‌نگى کات تائه‌مه‌ بووه‌ عاده‌ت و بوومه‌ گه‌مه‌ى ده‌ستى منداڵان به‌گشتى.. دواى ئه‌وه‌ بۆ شتى تریش به‌کاریان ده‌هێنام بۆ شه‌وانى خه‌نه‌به‌ندان و شایی..لاوان به‌ده‌م سه‌ما و بازدانه‌وه‌، به‌سه‌ر سه‌یاره‌ تیژڕه‌وه‌کانه‌وه‌ هه‌ڵیان ده‌گرتم، ئه‌و کاتانه‌ى هیستیریانه‌ سه‌مایان ده‌کرد.. به‌ڵام من زیاتر چێژم له‌ ئاهه‌نگه‌کانى ژنان وه‌رده‌گرت ئه‌و کاته‌ى کچه‌ هه‌رزه‌کاره‌کان ده‌یانخستمه‌ سه‌ر رانیان و زۆر به‌نه‌رمى لێیان ده‌دام و گۆرانى و مه‌قامى وایان ده‌ووت که‌ باسى له‌ سۆز و عه‌شق و مه‌رگ ده‌کرد..
ئێواره‌یه‌کیان ژنه‌که‌م هیچى نه‌دۆزیه‌وه‌ ده‌رخواردى منداڵه‌کانى بدات هاوارى کرد: به‌شه‌ بایعییه‌که‌ ته‌واو.. له‌به‌ر ئه‌وه‌ى منیش ته‌پڵێکى بێکار بووم، ژنه‌که‌م بیرى له‌وه‌ کردووه‌ به‌کرێ بمداته‌ تیپى مۆسیقا میللییه‌کان به‌و جۆره‌ له‌تیپێکى گه‌ڕۆکدا که‌ زه‌ماوه‌ندى ده‌گێڕا و مه‌ولوى ده‌خوێنده‌وه‌ کارم کرد تا ئه‌وکاته‌ى که‌وتمه‌ ده‌ست ته‌پڵ کوتێکى به‌دمه‌ست که‌ بۆ پیشه‌که‌ى دڵسۆز نه‌بوو، بڕیارمدا منیش قینه‌به‌رایه‌تى بکه‌م به‌گۆڕینى ده‌نگى خۆم، به‌ڵکو بڕیارم دا نه‌ ده‌نگ و نه‌ ئه‌و تۆن و زرنگانه‌وه‌یه‌ى ئه‌و ده‌یه‌وێ بیده‌مێ، جارێکیان له‌ ئاهه‌نگى ژنهێنانى یه‌کێک له‌ بازرگانه‌کانى شاردا منى ده‌کوتا و خۆى ماندوو کردبوو ده‌یویست له‌ ته‌پڵ لێدانه‌که‌یدا هونه‌ر بنوێنێ تا به‌خشیشى زیاترى بده‌نێ که‌چی له‌برى ئه‌وه‌ى زیاتر گرنگیم پێبدا و که‌مێ ره‌حمم پێبکا شێتانه‌ ده‌ستى به‌لێدانم کرد.. خۆ منیش پۆڵا نه‌بووم، من چى بووم جگه‌ له‌ ته‌پڵێکى بۆش، بۆیه‌ ده‌موچاوم دڕاو کونێکى گه‌وره‌ى تێ بوو، کاتێ ئه‌وه‌ى بینى شه‌قێکى تێهه‌ڵدام، به‌نێو قاچى سه‌ماکه‌ره‌کاندا تلۆر بوومه‌وه‌ به‌ده‌م سه‌ما هاره‌که‌یانه‌وه‌ ده‌ستیان به‌تێهه‌ڵدانم کرد..رۆژى دوایی بردمیانه‌وه‌ بۆلاى خێزانه‌که‌م وه‌کو بریندارى جه‌نگێکى چه‌په‌ڵ، من ئیدى ته‌پڵێکى په‌ککه‌وته‌ى، شێوێنراوى دڕاو بووم، له‌ کونه‌کانمه‌وه‌ گشت نهێنییه‌کى گه‌رم و یادگاره‌کانى مناڵیم به‌ربوونه‌وه‌.. له‌ماڵێ پیاوێکى غه‌ریبه‌م له‌گه‌ڵ ژنه‌که‌مدا بینى که‌ پێشتر نه‌مدیبوو، که‌ژنه‌که‌م بینیمى وه‌کو ژیشک خۆى گرژ کرد و به‌سه‌رما قیژاندى؛ کێ واى لێکردى؟
به‌ڵام من زۆر لێى په‌ست بووم و هیچم نه‌ووت، ئینجا وتى: زمانت بڕاوه‌ ئه‌ى ته‌پڵى دڕاو؟
به‌ڵام پیاوه‌ غه‌ریبه‌که‌ ئارامى لێ بڕا و به‌په‌له‌ هه‌ستا و هه‌ڵى گرتم هه‌ر وه‌کو ئه‌وه‌ى جرجێکى تۆپیوى هه‌ڵگرتبێ، فڕێى دامه‌ ژوورى شته‌ فرَێدراوه‌کان، له‌نێو داروپه‌ردووه‌که‌وه‌ بانگى کوڕه‌ بچوکه‌که‌م کرد و تکام لێکرد که‌ بمبات بۆلاى هاوڕێى مناڵیم تا له‌وێ دوا رۆژه‌کانى ژیانم به‌سه‌ر به‌رم، ئه‌و کاته‌ کوڕه‌ بچووکه‌که‌م سه‌لماندى که‌ به‌راستى کوڕێکى به‌ئه‌مه‌که‌ و هه‌ڵیگرتم و بردمى بۆ دوور بۆ لاى هاوڕێکه‌م که‌ له‌وه‌تى ئه‌و گۆڕانه‌ سه‌خته‌م به‌سه‌رهاتبوو نه‌مدیبوو، بردمیانه‌ ژوورێکى تاریک و وتیان لێره‌ راکشاوه‌، که‌هیچم نه‌بینى لێم پرسین: کوا هاوڕێکه‌م؟ به‌گاڵته‌پێکردنێکى تاڵه‌وه‌ وتیان: چ ته‌پڵیکى کوێرى ئه‌وه‌تا له‌به‌رده‌متا .. به‌ڵام کاتێ نزیکتر بوومه‌وه‌ هیچم نه‌دى جگه‌ له‌ زوڕنایه‌کى ژه‌نگاوى

* حمید المختار شاعیرو چیرۆکنووس و رۆماننووسێکی عیراقییه‌و له‌بواری رۆژنامه‌نووسیشدا کارده‌کات.
سه‌رچاوه‌/کورته‌ چیرۆکى(الطبل)ى حمیدالمختار له‌ گۆڤارى(الاقلام)ه‌وه‌

پشیله‌یه ره‌ش له شووشه

سه‌ردار عه‌زیز

دڵم ته‌نگه! به‌ته‌نیا له کۆتایی مه‌تبه‌خه‌که‌دا، له سه‌ر ئه‌و کورسییه‌ی که‌ تۆ هه‌رده‌م له‌سه‌ری دائه‌نیشتی و له ده‌ره‌وه‌ت ئه‌نواری، من ئێستا به ته‌نیا دانیشتووم، بێ تۆ ماڵه‌که پڕه له بێده‌نگی، من ئه‌مه‌وێ گۆرانی بڵێم. گۆرانی وتن هه‌ستکردنه به‌ته‌نهایی، گۆرانی بڵێم ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی ئه‌م شاره چه‌ند چۆڵه به‌بێ تۆ. که بیر له‌تۆ ئه‌که‌مه‌وه گرانه هیچ شتێ تر بکه‌م. گرانه وشه له‌ده‌مم بترازێ. وه‌ک زه‌ریا له به‌یانییه سارده‌که‌ی مانگی پێشوو، که پێکه‌وه له په‌نجه‌ره‌ی ئۆتێله‌که‌وه تێمان ئه‌روانی، ماتم. چه‌ند دڵته‌نگم بۆ ئه‌و رۆژانه. ئه‌و رۆژانه‌ی که له نوێنه گه‌رمه‌که‌دا تۆ داوات لێئه‌کردم فێری زمانی کوردیت که‌م، به‌نازه‌وه ئه‌تووت؛ پشیله‌یه ره‌ش، پشیله‌یه ره‌ش له‌ شووشه.
ئێستا تۆ لێره‌ نیت، له گوندێ بچکۆله له پاده‌شتی چیا پڕ له به‌فره‌که‌ی ئه‌لپ، وه‌ک پێم ئه‌ڵێیت به‌یانیان زوو له خه‌و هه‌ڵئه‌ستیت و له‌گه‌ڵ باوکتا ئه‌رۆی هه‌تا ئالک بخه‌نه به‌ر ئه‌سپه‌کان، مانگاکان دادۆشن. رۆژه‌کان نارۆن. من وه‌ک به‌ندی رۆژه‌کان ئه‌ژمێرم. که دێیته‌وه حیکایه‌تی زۆرم بۆ ئه‌گێریته‌وه. باسی کتێبه‌که‌ی فێرناندۆ پێسه‌وام بۆ ئه‌که‌ی، نادڵنیایی. له‌م ماڵه‌دا زۆرمان ده‌رباره‌ی ئه‌ده‌بی ئه‌ڵمانی و ئیتالی و ئوتریش قسه‌کرد. هه‌موو جارێ پێم ئه‌ڵێی رۆژێ ئه‌رۆین بۆ ڤیه‌نا، له کافێ گه‌وره‌کانا پێکه‌وه قاوه‌ ئه‌خۆینه‌وه و ده‌رباره‌ی غه‌ریبی قسه‌ ئه‌که‌ین، من له گه‌ڵتا دێم بۆ دۆزه‌خ.
من ئه‌م رۆژانه سه‌رگه‌رمی بیکێتم. له نهۆمی سه‌ره‌وه له‌و ژووره‌ی که له‌مناڵییه‌وه هی تۆیه، هه‌موو به‌رهه‌مه‌کانت هه‌یه. دوور له تۆ وه‌ک ئیستراگۆن نازانم بۆچی لێره‌م، هه‌رئه‌وه‌نده ئه‌زانم چاوه‌رێی تۆم. به‌ڵام به‌دڵنیاییه‌وه تۆ دێیته‌وه، تۆ نابیته گۆدۆ. من و تۆ چه‌ند له فلادیمێر و ئیستراگۆن ئه‌چین. که دڵم ئه‌شکانی پێت ئه‌وتم؛ ده‌ستم لێ مه‌ده، پرسیارم لێ مه‌که، قسه‌م له‌گه‌ڵا مه‌که، بێده‌نگ به‌و جێم مه‌هێڵه. ئه‌زانی له رۆژی دووه‌م که دێنه‌وه سه‌ر شانۆ ئیستراگۆن هه‌مان هه‌ستی هه‌یه.
بکێت ئه‌م رۆژانه ته‌مه‌نی ئه‌بێته سه‌د ساڵ. ئه‌گه‌ر بمایه ئێستا روومه‌تی چۆن بوو؟ ده‌بوو چی تری بنووسیایه؟ که دێیته‌وه، ئێواره‌یه پڕ له بارانه. من چاوه‌کانیشم ته‌ره‌وه به گوڵێکه‌وه چاوه‌رێتم. که باوه‌شت بۆ ئه‌که‌مه‌وه به چرپه‌وه پێت ئه‌ڵێم؛ جارێ تر جێم مه‌هێڵه.

خێزان ( 1 )

شتێكم له‌ ژیانی‌ سه‌رگوزه‌شته‌ی‌ پڕ له‌ خه‌می‌ تارا ده‌زانی‌، ده‌مزانی‌ چیرۆكی‌ ئه‌و دڵ ده‌گوشێ‌و گێڕانه‌وه‌ی‌ من ناتوانێ‌ كه‌مترین ئازاری‌ تارا هه‌ڵبگرێ‌، وشه‌كانی‌ من ناتوانن حیكایه‌تی‌ ئه‌و باس بكه‌ن، بۆیه‌ هه‌ر بۆ هه‌لێك ده‌گه‌ڕام‌و تارا ببینم‌و هه‌رچۆنێك بووه‌ داوای‌ لێبكه‌م له‌سه‌ر زاری‌ خۆیه‌وه‌ ژیانی‌ بنووسمه‌وه‌.
تا ئه‌وه‌بوو له‌ رێگه‌ی‌ ناسیارێكمه‌وه‌ ئه‌و ده‌موچاوه‌ ئازاراوییه‌م بینیو دوای‌ كێشمه‌كێشێكی‌ زۆر له‌گه‌ڵ خۆمدا توانیم داوای‌ لێبكه‌م ژیانی‌ خۆیم بۆ باس بكات، تاراش پاش دوودڵی‌و گومانێكی‌ زۆر، وه‌ستان‌و بیركردنه‌وه‌، به‌م شێوه‌یه‌ ده‌ستی‌ پێكرد:
من (تارا)م، له‌ یه‌كێك له‌ گونده‌كانی‌ كوردستانی‌ باشوور، سه‌ر به‌ پارێزگای‌ كه‌ركووك له‌ دایك بووم‌و له‌ خێزانێكی‌ مامناوه‌ند گه‌وره‌ بووم. وه‌ك هه‌موو كچانی‌ تری‌ كوردستان، ژیانێكی‌ زۆر ساده‌ و ساكارم هه‌بووه‌، له‌گه‌ڵ (ئاواز)ی‌ خوشكم ژیانێكی‌ زۆر خۆشمان به‌سه‌ر ده‌برد، هه‌رگیز به‌بێ‌ یه‌كتر ئاراممان نه‌ده‌گرت، چونكه‌ ته‌نها ئه‌و دووخوشكه‌ بووین، پێنج براشم هه‌ن، له‌ راستیدا ئه‌وانیش زۆرباش بوون ‌و هه‌موومان له‌ ژێر چه‌تری‌ دایكماندا په‌روه‌رده‌ بووین، چونكه‌ باوكمان كۆچی‌ دوایی‌ كردبوو. (دانا) براگه‌وره‌كه‌مان بوو، له‌ جێگای‌ باوكمان بوو، بۆیه‌ زۆر به‌گویێمان ده‌كرد.
سه‌ره‌تا ماڵێك هاتنه‌ خوازبێنیی‌ من و به‌ هه‌موو داواكارییه‌كانی‌ ئێمه‌ رازی بوون، به‌ڵام ئه‌وه‌ی‌ جێگای‌ نیگه‌رانی‌ بوو، ده‌بوایه‌ خوازبێنیه‌كه‌ ژنبه‌ژن بێ‌، بێئه‌وه‌ی‌ بیر له‌ پاشه‌ڕۆژ بكرێته‌وه‌. له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌كه‌ رێككه‌وتن كه‌ من بده‌ن به‌ (كاوه‌) و (شنۆ) بۆ (دانا)ی‌ برام، هه‌موو شتێك به‌ باشی‌ ده‌ڕۆی‌، پاش ماره‌كردن، من بوومه‌ هاوسه‌ری‌ (كاوه‌) و (دانا)ی‌ برام (شنۆ)ی‌ گواسته‌وه‌.
كاوه‌ كه‌سێكی‌ زۆر هێمن بوو، پڕ به‌ دڵ یه‌كترمان خۆش ده‌ویست، بۆیه‌ هه‌رگیز بڕوام نه‌ده‌كرد كه‌ من له‌و ژیانه‌ خۆشه‌دام ‌و وه‌كو خه‌ون ده‌هاته‌ پێش چاوم، بۆ من (كاوه‌) جوانترین و به‌نرخترین كه‌س بوو، ئه‌ویش به‌ هه‌مان شێوه‌.
به‌ڵام به‌ داخه‌وه‌ كێشه‌كان زۆر زوو ده‌ستیان پێكرد، یه‌كێك له‌ خزمه‌كانی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ من هاتنه‌ خوازبێنیی‌ (شیلان)ی‌ خوشكی‌ (كاوه‌)، ئه‌وانیش به‌ نیاز بوون ژنبه‌ژن رێك بكه‌ون. خزمه‌كه‌ی‌ من رازی‌ بوو به‌ (شیلان)، به‌ڵام براكه‌ی‌ (شیلان)یان به‌ دڵنه‌بوو. بۆیه‌ (شیلان) له‌و ساته‌ به‌ دواوه‌ زۆر رقی‌ له‌ من ده‌بووه‌وه‌ و ئه‌و وای‌ ده‌زانی‌ من هۆكاری‌ رازینه‌بوونی‌ خزمه‌كه‌ی‌ خۆمم به‌ براكه‌ی‌ ئه‌و، زۆر به‌ ئاشكرا بیانووی‌ پێده‌گرتم. ته‌نانه‌ت رۆژێك پێی‌ وتم: شه‌رت بێ‌ ژیانت تێك بده‌م.
راستییه‌كه‌ی‌ كه‌مێك له‌ قسه‌كانی‌ ده‌ترسام، به‌ڵام زۆر كه‌م، چونكه‌ من زۆر دڵنیابووم له‌ خۆشه‌ویستیی‌ (كاوه‌)و ئومێدی‌ ته‌واوم پێی‌ هه‌بوو.
رۆژێك (شنۆ) له‌ ماڵی‌ براكه‌م هاته‌وه‌ بۆ ماڵی‌ ئێمه‌، واتا به‌ سه‌ردان گه‌ڕایه‌وه‌ ماڵی‌ باوكی‌، هه‌ندێ‌ قسه‌ی‌ ده‌كرد بۆنی‌ گله‌یی‌ لێده‌هات، به‌ ئاشكرا ده‌یوت: من بێبه‌ختم‌و تۆ ژیانت له‌ من خۆشتره‌، (دانا) وه‌كو (كاوه‌) نییه‌، من و (دانا) دڵخۆش نین، منیش هه‌ندێ‌ قسه‌م بۆ كرد، به‌ڵام ئه‌مه‌ چاره‌سه‌ری‌ گله‌ییه‌كانی‌ ئه‌وی‌ نه‌ده‌كرد، پاش یه‌ك دوو رۆژ گه‌ڕایه‌وه‌ ماڵی‌ (دانا).
ئه‌وه‌بوو رۆژێكیان كاوه‌ گه‌ڕایه‌وه‌ ماڵ‌و وتی‌ (تارا) جادوومان لێكراوه‌، به‌ڵام دڵنیابه‌ من هه‌رگیز ئاماده‌نیم تۆ له‌ ده‌ست بده‌م، هه‌ر له‌و رۆژانه‌دا بوو چوومه‌وه‌ ماڵی‌ دایكم، (ئاواز)ی‌ خوشكم پێی‌ راگه‌یاندم كه‌ (شنۆ) وتوویه‌تی‌ (كاوه‌) و (تارا) جادوویان لێكراوه‌، من زۆر سه‌یرم به‌م قسانه‌وه‌ هات، چونكه‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌ من بزانم، جادوو به‌ نهێنیی‌ ده‌كرێ، باشه‌ ئه‌گه‌ر شتێكی‌ وا هه‌بێ‌، چۆن ئه‌م هه‌موو كه‌سه‌ ده‌زانن؟!!!
من له‌ راستی‌ قسه‌كه‌ دڵنیا نه‌بووم، به‌ڵام قسه‌ش له‌ خۆیه‌وه‌ ناكرێت.
دواتر هه‌ندێ‌ قسه‌ی‌ سه‌یرم له‌ كاوه‌ ده‌بیست ده‌یوت: (تارا) ئه‌وساته‌ی‌ له‌ ماڵم، له‌گه‌ڵ تۆ زۆر باشم، به‌ڵام له‌ ده‌ره‌وه‌ زۆر هانم ده‌ده‌ن، من نه‌مزانی‌ كه‌سانێك هانی‌ ده‌ده‌ن.
رۆژێك (كاوه‌) هاته‌وه‌ زۆر توڕه‌ بوو، پێی‌ وتم ئیتر نابێ‌ بچیته‌وه‌ ماڵی‌ دایكت، چونكه‌ ماڵی‌ دایكت تۆ تێك ده‌ده‌ن، دواتر هه‌ڕه‌شه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ لێ ده‌كردم كه‌ "مێشكت ده‌ته‌قێنم".
نازانم بۆ وای‌ كرد، به‌ڵام دڵنیام وایان پێ گووتووه‌ كه‌ ماڵی‌ دایكم جادوویان كردووه‌.
هه‌ستم ده‌كرد كه‌سانێك كاوه‌ هان ده‌ده‌ن، چونكه‌ كاتێك (شنۆ) منداڵی‌ له‌ (دانا)ی‌ برام بوو، ئیتر هه‌موو شته‌كان زۆر به‌ روونی‌ ده‌ركه‌وتن و كه‌سه‌ شاراوه‌كانی‌ پشت توڕه‌بوونی‌ (كاوه‌) زۆر به‌ ئاشكرا ده‌ركه‌وتن، كه‌ مه‌به‌ستیان تێكدانی‌ نێوانی‌ ئێمه‌ بووه‌.
ئه‌وانه‌ی‌ ژیانی‌ منیان شێواند، یه‌كه‌میان (شیلان) بوو، چونكه‌ ئه‌و به‌ڵێنه‌كه‌ی‌ خۆی‌ له‌ یاد نه‌كردبوو به‌ تێكدانی‌ ژیانی‌ من، بۆیه‌ به‌ دڵ و گیان كاری‌ بۆ ئه‌م ئامانجه‌ی‌ ده‌كرد. كه‌سی‌ دووه‌م (خه‌سووم) بوو، كه‌ ده‌یگوت: تۆ مناڵت نابێت، پێی‌ ده‌وتم گه‌ر ده‌ته‌وێت له‌گه‌ڵ (كاوه‌) بمێنی‌، ده‌بێت منداڵت هه‌بێ‌، ئه‌گه‌رنا ئاگر ده‌كه‌مه‌ نێوانتان. سێیه‌م كه‌س (شنۆ) بوو، هه‌ر چه‌نده‌ (شنۆ) هیچ بیانوویه‌كی‌ نه‌بوو، به‌ڵكو ته‌نها چاوی‌ به‌ خۆشه‌ویستیی‌ نێوان من و (كاوه‌) هه‌ڵ نه‌ده‌هات.
من كه‌سێكی‌ ساده‌ بووم، به‌و ژیانه‌ رازی‌ بووم، چونكه‌ بێجگه‌ له‌مه‌ هیچی‌ ترم پێ‌ ناكرێت، ئه‌گه‌رنا ده‌بوایه‌ ته‌ڵاق بدرامایه‌.

خێزان ( 2 )

ئیترئه‌و كاوه‌ خۆشه‌ویسته‌ وای‌ لێهات رقم به‌سه‌ردا ببارێنێ‌، ئه‌زانی‌جارێكیان دایك و (ئاواز)ی‌ خوشكم هاتن بۆ ماڵمان ‌و (كاوه‌) به‌خێرهاتنی‌كردن، وتیان ئه‌ی‌ (تارا) له‌ كوێیه‌؟ بۆ دیار نییه‌؟ (كاوه‌)ش وتی‌ وا له‌ژووره‌كه‌ی‌ تره‌. كه‌ ئه‌وان هاتن بۆ ئه‌و ژووره‌ و منیان بینی‌، زۆرگریان.
كه‌ ئه‌وان هاتن له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ قاچم شكابوو نه‌متوانی‌له‌به‌ریان هه‌ستم، دیمه‌نی‌ من زۆر كاری‌ له‌ (دایكم) و (ئاواز) كرد،بۆیه‌ گریان. رووداوی‌ قاچ شكانه‌كه‌شم ته‌نها داوایه‌كی‌ بچوك بوو: رۆژێكیان (كاوه‌) له‌ ماڵ بوو، پێم وت: پیاوه‌كه‌ بۆچی‌ من و تۆ ئه‌مبارگرانییه‌ی‌ ماڵی‌ دایكت كه‌م نه‌كه‌ینه‌وه‌، ئه‌وان (12) كه‌سن،خانووه‌كه‌ش بچووكه‌، ئه‌وكات هه‌م ئه‌وان و هه‌م ئێمه‌ش باشتر ده‌بین، بابۆخۆمان هه‌وڵی‌ دروستكردنی‌ خانوویه‌ك بده‌ین، ئه‌مه‌ بۆ هه‌موان باشتره‌. به‌ڵام سه‌د خۆزگه‌ قسه‌ی‌ خێر و باشم نه‌كردایه‌، كه‌چی‌ ئه‌م قسانه‌ی‌من (كاوه‌)ی‌ زۆر په‌ست كرد و وه‌كو دێوی‌ لێهات په‌لاماری‌ دام‌و قاچیشكاندم.
ده‌مزانی‌ ئه‌و قسه‌یه‌ی‌ من بوویه‌ بیانوو، چونكه‌ هه‌ر ئه‌ورۆژه‌‌و پێش سزادانه‌كه‌ی‌ من، (شنۆ) له‌ ماڵمان بوو به‌ گریانه‌وه‌ ده‌یوتمن دوو مناڵم هه‌یه‌ كه‌چی‌ (تارا) ژیانی‌ له‌ من خۆشتره‌. ئه‌ومه‌به‌ستی‌ ئه‌وه‌ بوو (كاوه‌) هار بكات كه‌ من منداڵم نییه‌، تاوه‌كو سزامبدات، وه‌ك باسیشم كرد ئه‌مه‌ی‌ كرد.
رووداوه‌كان زۆرن، خه‌مه‌كانزۆرن، هه‌رگیز ئه‌و رۆژه‌م بیر ناچێ‌ كه‌ چێشتی‌ په‌تاته‌م ئاماده‌ كردبوو، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ كه‌مێك تفت بوو ئه‌زانی‌ چی‌ كرد؟! یه‌ك كه‌وچكی‌چێشتلێنانی‌ پڕ بیبه‌ری‌ تفت كرد و به‌ زۆر كردیه‌ ده‌ممه‌وه‌، هه‌رچه‌نده‌زۆر گریام ‌و زۆریش پاڕامه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌و مرۆڤ نه‌بوو، له‌ قسه‌تێنه‌ده‌گه‌یشت، بۆیه‌ بێسوود بوو.
هه‌ر جارێ‌ (كاوه‌) به‌ هه‌ر دارێكسزامی‌ بدایه‌، ده‌بوو داره‌كه‌ له‌ گیانمدا بشكایه‌، جا باشترین به‌ختی‌من ئه‌وه‌ بوو كه‌ داری‌ سزادانه‌كه‌م ئه‌ستوور نه‌بوایه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌، من به‌ختێكی‌ باشم نه‌بوو، بڕوات هه‌بێت داری‌ وه‌های‌ له‌گیانمدا شكاندووه‌ مێشك بڕوای‌ پێناكات.
بروات هه‌بێ‌ هیچ هه‌ڵه‌یه‌كمنه‌ده‌كرد كه‌ شایه‌نی‌ سزادان بێت، به‌ڵگه‌شم بۆ قسه‌كانم، رۆژێك (كاوه‌) پێی‌ وتم: من ده‌توانم له‌سه‌ر په‌رداخێك ئاو بیانوت پێبگرم و لێت بده‌م،یان به‌بێ‌ هیچ هۆكارێك، ته‌نها له‌به‌ر ئاره‌زووی‌ خۆم سزات بده‌م.
ماڵی‌دایكم زۆر باش به‌م سزادانه‌ی‌ منیان ده‌زانی‌، به‌ڵام مه‌سه‌له‌كه‌ ژنبه‌ ژن بوو، بۆیه‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ من بۆ ماڵی‌ دایكم، یان هه‌ڵهاتنم له‌ده‌ستی‌ (كاوه‌)، واتا قوڵكردنه‌وه‌ و سه‌ختكردنه‌وه‌ی‌ سزادانی‌ خۆم،چونكه‌ (دانا)ی‌ برام دووباره‌ منی‌ ده‌گه‌ڕانده‌وه‌ بۆ لای‌ (كاوه‌)،ئه‌مه‌شی‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندیی‌ (شنۆ)ی‌ خێزانی‌ ده‌كرد. ئه‌گه‌رنا ده‌بوو (شنۆ)ش بگه‌ڕایه‌ته‌وه‌ ماڵی‌ (كاوه‌). هاوسێیه‌كمان هه‌بوو كه‌مێك باشبوون، به‌ڵام نه‌م ده‌وێرا باسی‌ هیچ شتێك بكه‌م، چونكه‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ (كاوه‌) رقیان له‌و ماڵه‌ بوو. رۆژێكیان (كاوه‌) زۆر سزای‌ دامو روخسارمهه‌مووی‌ مۆر و شین بووبوو، ژنه‌كه‌ی‌ هاوسێمان پێی‌ وتم ها (تارا) ئه‌‌وه‌روخسارت بۆ وای‌ لێهاتووه‌؟! منیش وتم پورێ‌ نه‌خۆشم، ئه‌ویش دڵنیابوو كه‌راست ناكه‌م. بۆیه‌ به‌ لاوازیه‌كه‌وه‌ وتی‌ (إن شا‌و الله) چاكده‌بیته‌وه‌.
هه‌ندێ‌ جار منیان ده‌برد‌و‌و پیشانی‌ پیرێژنیان ده‌دام،یاخود ده‌رمانخانه‌یه‌ك له‌ نزیكی‌ ماڵمان هه‌بوو كه‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ دكتۆرنه‌بوو، ته‌نها كاری‌ ئه‌و ده‌رمان دابه‌شكردن بوو.. بنكه‌یه‌كی‌ته‌ندروستیی‌ له‌ لای‌ ماڵمان هه‌بوو، یه‌ك دووجاریش سه‌ردانی‌ ئه‌وێشمكرد، یه‌ك دكتۆری‌ پسپۆڕی‌ لێ نه‌بوو كه‌ شاره‌زابێت له‌ بواری‌ منداڵنه‌بووندا، كه‌چی‌ (خه‌سووم) و (شیلان) پێیان ده‌گوتم: ئێمه‌ پاره‌ی‌ دووژنمان له‌ تۆدا خه‌رج كردووه‌، كه‌ چی‌ هه‌ر منداڵت نابێت!
پێم سه‌یربوو وه‌ختێ‌ (كاوه‌) بڕیاری‌ دا خانوویه‌كی‌ قوڕ له‌ نزیك ماڵی‌ (خه‌سوو)مدروست بكات، به‌ راستی‌ ئه‌مه‌ بۆ من زۆر دڵخۆشكه‌ر بوو، من له‌ خانوودروستكردنه‌كه‌دا زیاتر له‌ كرێكارێكی‌ پیاو كارم ده‌كرد، به‌ خشت و قور ودار دروستمان ده‌كرد. هه‌رچه‌نده‌ ئه‌م ئیشكردنه‌شم زۆر ماندووی‌ ده‌كردم،به‌ڵام خۆ به‌ ئاره‌زووی‌ خۆم نه‌بوو، ئه‌وه‌ باسی‌ پشوودان هه‌ر مه‌كه‌. هه‌ر چه‌نده‌ كاره‌كه‌ قورس و ناخۆش بوو، به‌ڵام من رازی‌ بووم به‌مكاركردنه‌، ته‌نها بۆ ئه‌وه‌ی‌ هیچ نه‌بێ‌ چه‌ند هه‌نگاوێك له‌ ماڵی‌ (خه‌سوو)م دوور كه‌ومه‌وه‌. له‌ خانوو دروستكردن به‌رده‌وام بووین تـاته‌واومان كرد..
به‌ڵام ئه‌وه‌ش چاره‌ی‌ ده‌ردی‌ منی‌ نه‌كرد، كاوه‌كه‌ی‌ دڵخۆشیی و به‌خته‌وه‌ریی‌ منی‌ ویستووه‌، تاوه‌كو ئه‌م كاره‌ بكات ومن رزگارم بێت له‌ ده‌ستی‌ (خه‌سوو)م و (شیلان)، ئه‌مه‌ فێڵ بوو فێڵ!!
هه‌ركه‌خانووه‌كه‌مان ته‌واو بوو، هێشتا ئازاری‌ له‌ش و ماندووبوونه‌كه‌م كۆتایی‌نه‌هاتبوو، وه‌ك جاری‌ جاران (كاوه‌) وه‌ك گورگ كه‌وته‌ سه‌رم و هه‌مووگیانمی‌ بریندار كرد، وتی‌: ئێستاكه‌ من ماڵم جیایه‌ له‌گه‌ڵ ماڵی‌ باوكم،منیش چاره‌سه‌ری‌ تۆم پێناكرێت، ده‌ت به‌مه‌وه‌ ماڵی‌ دایكت با ئه‌وانچاره‌ت بكه‌ن.
هه‌ر زوو تێگه‌یشتم (كاوه‌) نیازی‌ ئه‌وه‌ بوو ژن بهێنێ‌،بۆیه‌ خانووی‌ به‌ من دروست كرد، چونكه‌ له‌ ماڵی‌ باوكی‌ جێگای‌ من وئه‌و نه‌ده‌بووه‌وه‌، ئیدی‌ چۆن جێگای‌ ژنێكی‌ تر ده‌بێته‌وه‌، ئه‌و منی‌وه‌كو كۆیله‌ به‌كار ده‌هێنا له‌ دروستكردنی‌ خانووه‌كه‌دا، كه‌چی‌ ته‌نهاله‌به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیی‌ خۆی‌ بوو، نه‌ك من له‌ ماڵی‌ باوكی‌ دووربخاته‌وه‌.
ئه‌وه‌ دوای‌ ته‌واو كردنی‌ خانووه‌كه‌ ژنی‌ هێنا.
كاوه‌ خۆی‌ پێیی‌ وتم، به‌ راستی‌ زۆر نیگه‌ران بووم، خه‌مێكی‌ زۆرم خوارد، به‌ڵام رازی‌ بووم.
ئه‌گه‌رمن رازیی‌ نه‌بوومایه‌ ته‌ڵاق ده‌درام، ئه‌وساش ده‌بوو له‌گه‌ڵ (دانا) و (شنۆ)‌و دایكم ژیان به‌سه‌ر به‌رم، واتا له‌ ماڵی‌ (شنۆ) بژیامایه‌، چونكه‌ (ئاواز)ی‌ خوشكم مێردی‌ كردبوو، خۆشت باش ده‌زانی‌ كه‌ گه‌ڕانه‌وه‌م بۆئه‌و ماڵه‌، واتا هه‌ڵبژاردنی‌ دۆزه‌خێكی‌ نوێ‌ به‌ سزاو ئازاردانێكی‌نوێوه‌.
(دانا) (دانا)ی‌ جاران نه‌بوو، به‌ راستی‌ (شنۆ) زۆر به‌ ته‌واویی‌ كۆنترۆڵی‌ كردبوو.
كاوه‌ په‌یمانی‌ زۆری‌ پێدام كه‌ لای‌ دادوه‌ر رازی‌ بم جیاوازییمان نه‌كات.
هه‌ر له‌ هه‌فته‌ی‌ یه‌كه‌م شه‌ڕ ده‌ستی‌ پێكرد.
دڵنیابنمن شه‌ڕ ناكه‌م، به‌ڵكو ته‌نها سزا ده‌درێم، ببووره‌ كه‌ وتم شه‌ڕ ده‌ستی‌پێكرد، به‌ڵكو ده‌بوو بڵێم لێدان و سزادان ده‌ستی‌ پێكرد.
(چنار)ی‌ژنی‌ تازه‌ی‌ هاوسه‌رم ده‌یگوت (كاوه‌) ده‌بێت تۆ ته‌ڵاق بدات، چونكه‌ منبه‌و مه‌رجه‌ مێردم كردووه‌ به‌ (كاوه‌) كه‌ تۆ ته‌ڵاق بدات.
من له‌ماڵی‌ (كاوه‌) رازی‌ بووم به‌ هه‌موو شتێ‌، به‌ڵام (چنار) توانجی‌ لێده‌دامده‌یوت تۆ چۆن مێردت به‌ (كاوه‌) كردووه‌، كه‌ هیچ زێڕێكی‌ نه‌كردووه‌بۆت، یان ده‌یگوت تۆ بۆ ماڵت نییه‌. هه‌روه‌ها (كاوه‌) بۆ خه‌رجی‌ ماڵپاره‌ی‌ ده‌دایه‌ ده‌ست (چنار) به‌بێ هیچ مه‌رجێك، كه‌چی‌ جاران بۆ من به‌مه‌رج و لێپێچینه‌وه‌ بوو. (كاوه‌) ده‌یگوت تۆ بۆت نییه‌ هیچت هه‌بێت، به‌هه‌موو شێوه‌یه‌ك لایه‌نگریی‌ ئه‌وی‌ ده‌كرد له‌ هه‌موو شتێكدا.
به‌ (چنار) ده‌گوت بۆ وا ده‌كه‌یت، با هه‌ردووكمان له‌م ماڵه‌ له‌گه‌ڵ (كاوه‌) ژیانێكی‌ خۆش به‌سه‌ر به‌رین. ده‌مگوت به‌سه‌ با واز له‌ كێشه‌ و شه‌ڕبێنین، ئه‌وه‌ له‌ خوا به‌زیاد بێت تۆ ماوه‌یه‌كی‌ تر منداڵت ده‌بێت، ئیتربا شه‌ڕ نه‌كه‌ین، نازانم بۆ وایان لێده‌كردم زۆر جار بیرمده‌كرده‌وه‌ كه‌من مرۆڤ نه‌بم.
هه‌ر چه‌نده‌ منداڵه‌كه‌ی‌ (چنار)م وه‌ك گوڵ وه‌كمنداڵی‌ خۆم به‌خێو ده‌كرد زۆر خۆشم ده‌ویست هه‌ر كاتێ‌ (چنار) بۆ شوێنێكیان كارێكی‌ هه‌بوایه‌ ئه‌وه‌ منداڵه‌كه‌ی‌ له‌لای‌ من ده‌مایه‌وه‌به‌راستی‌ زۆرم خۆش ده‌ویست.
وای‌ لێهات زۆر كه‌م ده‌چوومه‌وه‌ ماڵی‌دایكم. (كاوه‌) هه‌ر نه‌ی ده‌هێشت بچمه‌وه‌ ماڵی‌ دایكم، یان زۆر كه‌م ده‌یهێشت ئه‌گه‌ر رێگه‌شی‌ بدایه‌ ده‌بوایه‌ پرسم به‌ گشت ئه‌ندامانی‌ خێزانی‌ (كاوه‌) بكردایه‌، كه‌ ده‌گه‌رامه‌وه‌ ماڵی‌ دایكم منداڵه‌كه‌ی‌ چنارده‌برد له‌گه‌ڵ خۆم نه‌م ده‌هێشت بۆ ساتێك لێم دووربێت، هێنده‌ خۆشمده‌ویست.
پاش ماوه‌یه‌ك چووین بۆ گوندێك بۆ كشتوكاڵ كردن به‌زۆر كاریانپێده‌كردم براكانی‌ (كاوه‌)ش له‌گه‌ڵمان بوون. ئه‌زانی‌ رۆژێك له‌و شوێنه‌چی‌ روویدا.. (كاوه‌) هه‌ندێ‌ سه‌گی‌ تێ به‌ردام له‌سه‌ر ئه‌و زه‌ویه‌،سه‌گه‌كان به‌ ددانه‌كانیان و نینۆكه‌كانیان لاشه‌میان هه‌مووی‌ برینداركردو خوێنی‌ له‌شمیان به‌ خاك سپارد، هێنده‌ بریندار ببوم له‌ هۆشی‌ خۆم چووبووم، له‌ بیرمه‌ دواتر كه‌ چاوم كرده‌وه‌ سه‌یرم كرد هه‌ر له‌ شوێنه‌كه‌ی‌خۆمم، له‌ تاو ئازاری‌ لاشه‌م به‌ هۆش خۆم هاتمه‌وه‌. به‌ براكانی‌ (كاوه‌)م وت: تووخوا له‌گه‌ڵ خۆتان بمبه‌نه‌وه‌ بۆ ماڵ زۆر ئازارم هه‌یه‌،كه‌ چی‌ ئه‌وان وتیان تۆ چیت تاكو له‌گه‌ڵ خۆمانت ببه‌ینه‌وه‌، وتیانشایه‌نی‌ له‌وه‌ زیاتری‌، هه‌ر به‌ پێكه‌نینه‌وه‌ وتیان: ئه‌مه‌ كاری‌ئێمه‌ نییه‌، با پیاوه‌كه‌ت بتبات بۆ نه‌خۆشخانه‌ی‌ شار، تاكو چاره‌سه‌رتبكات! واتا گاڵته‌یان پێ ده‌كردم. سه‌یره‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ دیمه‌نێكی‌ نوێ‌ وجوانتر ببینێـت یان هێز و بازووی‌ خۆی‌ تاقی‌ ده‌كرده‌وه‌ به‌ جه‌سته‌ی‌ منوا دیاره‌ ئه‌مجاره‌ وای‌ ئاره‌زوو كردووه‌، یاخود دیمه‌نی‌ كۆمه‌ڵێك سه‌گئازاری‌ ئافره‌تێكی‌ بێ ده‌سه‌ڵات بده‌ن له‌لای‌ شتێكی‌ جوان بووه‌ بۆیه‌وای‌ كرد.
زۆر بێزاربووم له‌ دڵی‌ خۆمدا وتم مردن هه‌ر مردنه‌ گه‌ر له‌ماڵی‌ دایكم بشمرم هیچ نه‌بێ‌ چاوه‌كانی‌ دایكم لێوه‌ دیاره‌ بۆیه‌ هه‌ركه‌ له‌و گونده‌ گه‌ڕاینه‌وه‌ ئیتر چوومه‌وه‌ ماڵی‌ دایكم.
دوای‌ ئه‌وبڕیاره‌ی‌ من كێشه‌كه‌ گه‌وره‌تر بوو بنه‌ماڵه‌ی‌ ئێمه‌ به‌مسوكایه‌تییه‌یان زانی‌ كه‌ به‌ من كراوه‌، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ خزمانی‌ (كاوه‌) له‌گه‌ڵ خزمانی‌ ئێمه‌ كۆبوونه‌وه‌، بۆ باسكردنی‌ ئه‌م كێشه‌یه‌،خزمانی‌ ئێمه‌ به‌ (كاوه‌) یان وت: تۆ بۆچی وا له‌ (تارا) ده‌كه‌یت؟ (كاوه‌)ش له‌ وه‌ڵام دا وتی‌: ژنی‌ خۆمه‌ وه‌كو سه‌گ ده‌یتۆپێم. ئه‌مقسه‌یه‌ی‌ ئه‌و له‌لای‌ هه‌ندێ‌ له‌ خزمانی‌ ئێمه‌ قبوڵ نه‌كرا،به‌سوكایه‌تی‌ پێكردن وه‌رگیرا بۆیه‌ ناكۆكی‌ ده‌ستی‌ پێكرد.
ئه‌وه‌بووخزمه‌كانمان زۆر سه‌رزه‌نشتی‌ (دانا) یان كرد وتیان: تۆ هه‌ر مرۆڤ نیت،چونكه‌ رێگه‌ ده‌ده‌یت وه‌كو ئاژه‌ڵ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ خوشكه‌كه‌ت بكه‌ن وده‌نگیش ناكه‌یت.
هه‌تاكو ئێستا خۆم و خێزانم قوربانی بووین، به‌ڵاملێره‌ به‌ دواوه‌ خانه‌واده‌كه‌شم تووشی‌ كێشه‌ ده‌بن بۆیه‌ بریارم داته‌ڵاق بدرێم.
سه‌باره‌ت به‌ (كاوه‌) ئه‌م بریاره‌ی‌ من شتێكی‌ زۆر باشبوو، چونكه‌ ئه‌و ژن و منداڵی‌ خۆی‌ هه‌بوو به‌ڵام سه‌باره‌ت به‌ (دانا)ی‌برام!!
چیرۆكی‌ من تا ئێره‌ ئه‌و ئازاره‌ بوو، به‌ڵام دانای‌ برام ئه‌وئازاره‌ی‌ سه‌د قات كرد به‌وه‌ی‌ (14000) هه‌زار دیناری‌ (پاره‌ی‌سویسری‌)دا به‌ (كاوه‌)، ئه‌مه‌ رێككه‌وتن بوو له‌ نێوان هه‌ردووكیان به‌مه‌به‌ستی‌: یه‌كه‌م (كاوه‌) (شنۆ) له‌ (دانا) نه‌سێنێته‌وه‌. دووه‌م بۆئه‌وه‌ی‌ (دانا) من فریوو بدات داوای‌ هیچ مافێك نه‌كه‌م و سكاڵا له‌ دژی‌ (كاوه‌) تۆمار نه‌كه‌م، چونكه‌ گه‌ر سكاڵام له‌ دژی‌ (كاوه‌) تۆماربكردایه‌، ئه‌وه‌ (كاوه‌) تووشی‌ لێپرسینه‌وه‌ و به‌ند كردن ده‌بووه‌وه‌،به‌ هۆی‌ مامه‌ڵه‌ی‌ سزادانه‌كه‌ی‌ به‌رامبه‌ر به‌ من. به‌ مه‌ش (كاوه‌) (شنۆ)ی‌ له‌ (دانا)ی‌ برام ده‌سه‌نده‌وه‌، بۆیه‌ ئه‌م رێكه‌وتنه‌یان كرد. به‌راستی‌ دواتر كه‌ ئه‌مه‌م بیست زۆر خه‌مم خوارد كه‌ چۆن بازرگانیان به‌هه‌ست و ژیانی‌ من كردووه‌، پێیان وتم كه‌ (دانا)ی‌ برام پاره‌ی‌ ئاماده‌ی‌نه‌بوو ته‌نها له‌به‌ر رێكه‌وتنه‌كه‌ ته‌نانه‌ت قه‌رزشی‌ بۆ (كاوه‌) كردووه‌.
من چووم بۆ دادگا و كه‌چی‌ (كاوه‌) و (دانا) له‌ وێش منیانفریودا نه‌یان هێشت داوای‌ هیچ مافێك یان سكاڵا له‌ دژی‌ ئه‌و سته‌مه‌ی‌ (كاوه‌) تۆمار بكه‌م. هه‌روه‌ها (دانا)ی‌ برام داوه‌ره‌كه‌ی‌ ده‌ناسی‌ به‌واسته‌ پێشتر هه‌موو شتێكیان رێك خستبوو، (دانا) پێی‌ وتم داوای‌ هیچنه‌كه‌م.
چونكه‌ بێ‌ سووده‌، ئه‌گه‌ر داوای‌ هه‌ر شتێك بكه‌م ئه‌وه‌ته‌ڵاق دانه‌كه‌ تێكده‌چێت، پێی‌ وتم ته‌نها بڵێ‌ ژیانم له‌گه‌ڵ (كاوه‌) ناخۆشه‌ ده‌مه‌وێت جیاببمه‌وه‌، هه‌ر به‌ په‌له‌ داوه‌ره‌كه‌ هه‌موو شتێكی‌ته‌واو كرد..
به‌ راستی‌ من خۆش باوه‌ڕ بووم، چونكه‌ من درۆناكه‌م واده‌زانم هه‌موو خه‌ڵكی‌ هه‌ر وان به‌ڵام به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ من دوژمنی‌ خۆمزۆر باش ده‌ناسی‌، به‌ڵام ئه‌و ساته‌ من له‌ ژێر فشارێكی‌ زۆری‌ ئازاری‌جه‌سته‌ و ده‌روونیدا بووم ئاماده‌ بووم تۆ هه‌موو شتێ به‌س له‌ (كاوه‌) جیاببمه‌وه‌.
كاتێ‌ له‌ به‌رامبه‌ر داوه‌ر بووم پێی‌ وتم بۆ ئه‌ته‌وێ‌له‌ (كاوه‌) جیابیته‌وه‌؟ منیش هیچم بۆ نه‌وترا (ته‌نها ده‌م ویست له‌و بارو دۆخه‌ رزگارم بێت) ته‌نها وه‌ڵامه‌ كه‌ی‌ (دانا)ی‌ برام وت، وتم: ژیانمناخۆشه‌، ده‌مه‌وێت جیاببمه‌وه‌، ئیتر دادوه‌ره‌كه‌ له‌ ماوه‌ی‌ یه‌ككاتژمێر هه‌موو شتێكی‌ ته‌واو كرد.
له‌و رۆژه‌وه‌ ئه‌م رووداوه‌ بۆخه‌ڵكی‌ وه‌ك مردوویه‌ك خرایه‌ ژێر گڵه‌وه‌. به‌ڵام بۆ من هه‌تا هه‌تایه‌وه‌كو داستان و تێشون، له‌ هه‌گبه‌ی‌ ژیانم، ئه‌م رابردووه‌ش له‌مێشكی‌مندا تۆماركراوه‌ و به‌به‌رده‌وامی‌ وه‌كو زنجیره‌ درامایه‌ك خۆم باشترینبینه‌ری‌ ئه‌و درامایه‌م، هه‌رگیز زنجیره‌ دراماكه‌ كۆتایی‌ نایه‌ت، چونكه‌هه‌میشه‌ دووباره‌ ده‌كرێته‌وه‌ له‌ مێشكمدا ئه‌مه‌ش له‌سه‌ر داوای‌ منی‌بینه‌ره‌.
من (12) ساڵ خێزانی‌ (كاوه‌) بووم ئه‌و ئازار و خه‌م وكێشانه‌ی‌ باسم كرد له‌ ماوه‌ی‌ ئه‌و (12) ساڵه‌دا بوو، بۆیه‌ هه‌ر كه‌م وكوریه‌ك هه‌بوو له‌ قسه‌كانم داوای‌ لێبوردن ده‌كه‌م. چونكه‌ گومانله‌وه‌دا نییه‌ چۆن ده‌توانی‌ ژیانێكی‌ دوانزه‌ ساڵی‌ به‌ دانیشتنێكی‌ئه‌وا هه‌موو شتێ‌ باس بكه‌ی‌، هه‌روه‌ها ده‌مه‌وێ‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ش بكه‌م،كه‌ من نزیكه‌ی‌ (7) ساڵه‌ ژیانێكی‌ نوێم هه‌ڵبژاردووه‌، مێردم به‌پیاوێكی‌ كه‌مێك به‌ ته‌مه‌ن كردووه‌. له‌ راستیدا وا ده‌زانم هیچ كه‌سژیانی‌ وه‌كو ژیانی‌ من خۆش نییه‌، هه‌روه‌ها هه‌ر وه‌كو هه‌میشه‌ و به‌به‌رده‌وامی‌ زۆر سوپاسی‌ خوای‌ گه‌وره‌ ده‌كه‌م، كه‌ پاش ئه‌و هه‌مووئازار و ناخۆشییه‌ ئه‌و كه‌سه‌ به‌رێزه‌ی‌ كرده‌ هاوسه‌رم، به‌راستی‌ منئه‌وم زۆر زۆر خۆشده‌وێت، به‌ڵام ئه‌و له‌ من زیاتر. ئه‌وه‌ی‌ له‌ كۆتاییداده‌یڵێم دوو شته‌:
یه‌كه‌میان من له‌ سه‌ره‌تای‌ گێرانه‌وه‌ی‌باسه‌كه‌م، ئاماژه‌م به‌ جادوو كرد، له‌ راستیدا ئه‌م شته‌ زۆر جێگای‌پرسیاره‌، وه‌ڵامه‌كه‌شی‌ نازانم، چونكه‌ گه‌ر جادوو له‌ دژی‌ من كرا بێت،بێگومان له‌به‌ر ئه‌وه‌ بوو منداڵم نابێت یان (شیلان) رقی‌ له‌ من بوو. باشه‌ خۆ دواتر (كاوه‌) بوو به‌ خاوه‌نی‌ منداڵ و (شیلان) یش مێردی‌ كرد،كه‌چی‌ ئه‌م زاڵمانه‌ هه‌ر خراپ بوون له‌گه‌ڵ من. كه‌واته‌ (كاوه‌) خۆی‌ئه‌ژدیهایه‌كی‌ پر ژه‌هر بوو، نه‌ك كاریگه‌ری‌ جادوو.
دووه‌میان. پێشچه‌ند ساڵێك له‌ مه‌و به‌ر له‌سه‌ر داوای‌ هاوسه‌ره‌ تازه‌كه‌م چوومه‌ لای‌پزیشكی‌ پسپۆر له‌بواری‌ منداڵ نه‌بووندا، پزیشكه‌ كه‌ پێی‌ وتم، سه‌ره‌تاكێشه‌یه‌كی‌ زۆر بچووكت هه‌بووه‌، كه‌ زۆر به‌ ئاسانی‌ چاره‌سه‌ر ده‌كرا،به‌ڵام دواتر كێشه‌كه‌ زۆر گه‌وره‌ بووه‌، هیچ هیوایه‌ك نییه‌ بۆچاره‌سه‌ری‌ تۆ. پزیشكه‌كه‌ به‌رده‌وام بوو له‌ قسه‌كانی‌ و وتی‌: خوشكه‌ (تارا) پێشتر تۆ كاری‌ گرانت ئه‌نجام داوه‌، هه‌روه‌ها زۆر به‌ توندی‌جه‌سته‌ت ئازار دراوه‌، ئه‌مه‌ش هۆكاری‌ سه‌ره‌كی‌ و گه‌وره‌بوونی‌ كێشه‌ی‌منداڵ نه‌بوونه‌كه‌ته‌. وه‌كو پێم وتی‌ هیچ هیوایه‌ك نییه‌ بۆ چاره‌سه‌ری‌منداڵ نه‌بونه‌كه‌ی‌ تۆ. به‌ڵێ‌ پزیشكه‌كه‌ زۆر راستی‌ ده‌كرد، چونكه‌ (كاوه‌) هه‌موو جه‌سته‌می‌ به‌ لێدان نه‌خشاند بوو، وه‌ك وتم هه‌مووجه‌سته‌م! واتا هه‌موو شوێنێكی‌ جه‌سته‌م.
هه‌روه‌ها مێرده‌ تازه‌كه‌مكه‌ گوێی‌ له‌م قسانه‌ی‌ پزیشكه‌كه‌ بوو، به‌ نیگایه‌كی‌ سه‌یر ته‌ماشای‌كردم و هێمنی‌ هه‌موو قسه‌یه‌كی‌ خوارد، پاشان مێرده‌ تازه‌كه‌م هه‌ر خۆی‌هێمنی‌ له‌ ژووره‌كه‌ كرده‌ ده‌ره‌وه‌. وتی‌: دڵنیابه‌ (تارا) گیان هه‌رگیزله‌به‌ر منداڵ تۆم نه‌كردۆته‌ هاوسه‌ری‌ خۆم، دڵنیات ده‌كه‌مه‌وه‌ مه‌گه‌رئه‌و رۆژه‌ی‌ بمرم لێت دووربكه‌ومه‌وه‌، یاخود سزات بده‌م.

http://www.millan.net/minimations/smileys/utedass.gif

سێ دزه‌كه‌

سه‌رچاوه:‌ وانه‌ زیرینه‌كان ئاماده‌كردنی :جاسم شوانی

سی براده‌ر ده‌بن ئه‌و سی براده‌ره‌ تابلیی ته‌مبه‌ڵ و ته‌وه‌زه‌ل ده‌بن هیچ ئیشیكیان پێ ناكریت بۆیه‌ بریاری دزیكردن ده‌ده‌ن .
یه‌كه‌م كاریان ئه‌وه‌ ده‌بیت كه‌وا كه‌سیك ده‌مریت ده‌بینن كه‌س و كاری مردوو پرسه‌ی بۆ داده‌نین ... ئه‌وانیش بیر ده‌كه‌نه‌وه‌ له‌رۆژی ته‌واو بوونی پرسه‌كه‌ به‌ر له‌خۆرهه‌لاتن ده‌چن گۆری مردووه‌ كه‌ هه‌لده‌ده‌نه‌وه‌ ،یه‌كیك له‌و سییانه‌ ده‌چیته‌ نیو گۆره‌كه‌ له‌جیی ئه‌و مردووه‌كه‌ ،كونیكی بچوكی نهینی بۆده‌هیلنه‌وه‌ پاشان خۆری به‌سه‌ر داده‌كه‌ن .
دوای ئه‌و كاره‌ دین بۆلای كوری كابرا و ده‌لین باوكت به‌ره‌حمه‌ت بیت پیاویكی زۆر باشبووه‌ و براده‌ری ئیمه‌ بووه‌ ان شاء الله جیگه‌ی باش ده‌بیت، به‌لام شتیك هه‌یه‌ ده‌ترسین به‌هۆی ئه‌و شته‌وه‌ سزا بخوات .
كوری مردووه‌كه‌ حه‌په‌ساو گوتی ئاخر تائیستا نه‌مبیووه‌ باوكم براده‌ریكی زای هه‌بیت .
بۆیه‌ كوره‌ وتی یانی بابم ئازار بدریت ؟ یانی چی تیناگه‌م؟ ده‌زووكه‌ن پیم بلین به‌لكو چیم له‌ده‌ست دیت بۆی ئه‌نجام بده‌م .
دوو دزه‌كه‌ گوتیان:
جا وه‌للا به‌تۆ ده‌كریت گه‌ر بۆی بكه‌ی .
كوره‌ گوتی ده‌ پیم بلین بزانن ده‌یكه‌م یان نا.
دوو دزه‌كان گوتیان جا بلیین چی باوكت پیش مردنی سه‌د لیره‌ی زیری له‌ ئیمه‌ قه‌رز كرد به‌و واده‌یه‌ی كه‌ پاش سێ مانگی دیكه‌ بمانداته‌وه‌ به‌لام ئه‌وه‌ باوكت مردووه‌ گه‌ر پاره‌كه‌ كه‌م بوایه‌ هه‌ر خۆمان لیی خۆش ده‌بووین ، جا ئه‌وه‌ تۆمان ئاگادار كرده‌وه‌ تۆش ئاره‌زووی خۆته‌ .
كوری مردوو زۆر سه‌یری پێ هات چونكه‌ باوكی ده‌وله‌مه‌ند بووه‌ ، ئیتر قه‌رزی بۆ كردووه‌ ؟
كوره‌ گوتی باشه‌ قه‌رزی له‌ ئیوه‌ كردووه‌ به‌لام من تا ئیستا ئیوه‌مك نه‌دیووه‌ حه‌ز ده‌كه‌م چشایه‌دیكتان هه‌بیت تا پاره‌كه‌تان بده‌مه‌وه‌.
دوو دزه‌كان سه‌ر دینن و ده‌به‌ن ... دواتر ده‌لین ئا ئه‌وه‌ به‌بیرمان هاته‌وه‌ باوكت پیاوه‌كی چاك بووه‌ ده‌چین له‌سه‌ر گۆره‌كه‌ی پرسیاری لیده‌كه‌ین بزانین چی ده‌لێ له‌وانه‌یه‌ خوا مۆله‌تی بدات بۆ ئه‌وه‌نده‌ قسه‌ .
كوری مردوو هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ی پی سه‌یر ده‌بیت به‌لام رازی ده‌بیت له‌دلی خۆی ده‌لی مردوو قسه‌ ناكات منیش ئه‌وانه‌م له‌كۆل ده‌بیته‌وه‌ ، بۆیه‌ به‌ره‌و گۆرستان به‌رێ ده‌كه‌ون.
ده‌گه‌نه‌ سه‌ر گۆره‌كه‌و سلاویك ده‌ن كوره‌ی مردوو پرسیار ده‌كات ده‌لی:
باوكه‌ وایه‌ تۆ پاره‌ی ئه‌و پیاوانه‌ت لایه‌ ؟
له‌نیو گۆره‌كه‌ دزی سێ یه‌م ده‌لی : به‌لێ كورم من سه‌د لیره‌ی ئه‌وانه‌ قه‌رزدارم .. له‌به‌ر ئه‌وه‌ له‌ ئازاریكی ناخۆش دام ، بۆیه‌ تكات لیده‌ك كورم هه‌تا زووه‌ بیانده‌‌وه‌.
كوری مردوو ئیتر هیچ گومانی نامینێ ، واده‌زانی باوكی یه‌كیكه‌ له‌ ئه‌ولیایانی خودا ، زۆر دلخۆش ده‌بیت ، ده‌ست به‌جی سه‌د لیره‌ی ده‌دا به‌ دزه‌كان و سوپاسیكی زۆری دوو دزه‌كه‌ ده‌كات .
به‌م شیوه‌یه‌ دوو دزه‌كان سه‌د لیره‌یان ده‌ست كه‌وت ویستیان بچن براده‌ره‌كه‌یان ده‌ر بینن له‌ ناو گۆر به‌لام یه‌كیكیان وتی باشه‌ بۆ بچین ده‌ری بینین تازه‌ پاره‌كه‌مان وه‌رگرتووه‌ بۆ كیشه‌ بۆ خۆمان دروست بكه‌ین وه‌ره‌ پاره‌كه‌ ده‌كه‌ین به‌نیوه‌ ئه‌ویش كه‌یفی خۆیه‌تی بابمری پیویستمان پیی نه‌ما.
بۆیه‌ دزه‌كه‌ی تریش به‌م قسه‌یه‌ رازی ده‌بی ، ده‌لی خۆ راست ده‌كه‌ی ئیمه‌ پیمان ناكریت بچین گۆر هه‌لكه‌نین و گۆر پركه‌ینه‌وه‌ تازه‌ وا شاردراوه‌ش .
دزی سێ یه‌میش دوای چاوه‌روانی دوو رۆژ له‌نیو گۆردا بۆی ده‌ركه‌وت براده‌ره‌كانی زۆر خراپ بوون په‌شیمان بوویه‌وه‌ و دوای ئه‌و دوو سی رۆژه‌ له‌برسی و تینوویه‌تی گیانی ده‌رچوو.
ئینجا بزانن براده‌ری خراپ ئاوایه‌ چیت به‌سه‌ر دینی ، به‌خوا بۆ بیه‌ژه‌وه‌نیه‌كی كه‌می خۆی تۆ له‌گۆر ده‌نی تۆش پیی نازانیت .
له‌سه‌ر زاری براده‌ره‌ خراپه‌كان له‌رۆژی قیامه‌ت كه‌خۆزگه‌ ده‌خوازن هه‌ریه‌كتریان نه‌ناسیبایه‌ خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموویت :
(( یا ویلتا لیتني لم أتخذ فلاناً خليلا))الفرقان

http://pics2pic.persiangig.ir/2ywireq.gif

ئه‌م چیرۆکه‌ ڕاستیه‌و له‌یه‌کێك له‌وڵاته‌عه‌ره‌بیه‌کاناڕویدا وه

چیرۆکی ئه‌م مناڵه‌هه‌رله‌دایك بونیه‌وه‌ده‌ستپێده‌کات کاتێك دایکی له‌کاتی له‌دایکبونی ئه‌مدا ئه‌مرێت..باوکی دوای 7 مانگ له‌مردنی ژنه‌که‌ی ژنێکیتری هێنایه‌وه‌ وه‌مناڵه‌که‌ی خۆی که‌کوڕێك بوو ناردی بۆماڵی خوشکه‌که‌ی تاله‌گه‌ڵ مناڵه‌کانی ئه‌واپه‌روه‌رده‌بکرێت و هه‌ست به‌سۆزی دایکایه‌تی بکات لای پوری....
باوکه‌که‌ژنی هێنایه‌وه‌ ودومناڵی بوو .کات ڕۆشت وهات کوڕه‌که‌ی که‌لای خوشکه‌که‌ی داینابو ته‌مه‌نی ببوو بو4 ساڵ باوکی بڕیاریدا ئیتربیهێنێته‌وه‌لای خۆی تاله‌گه‌ڵ خۆیداژیان به‌سه‌ربه‌رێت...وه‌به‌ژن ه‌که‌ی وت که‌چاودێری بکات هه‌روه‌ك مناڵه‌کانی خۆ6 سه‌یری بکات..به‌ڵام هه‌رگیز باوه‌ژن وه‌ك مناڵه‌کانی خۆی سه‌ری ناکات...هه‌موکات ڕه‌فتاری توندبووله‌گه‌ڵی و هیچ چاودێری نه‌ده‌کردو لای خزمه‌تکاروچێشت لێنه‌ره‌کان دایئه‌ناتائاگاداریبن
ڕۆژێك ژنه‌که‌ ده‌عوه‌تی ماڵی باوك وخزمانی خۆی کردبوو
سه‌رسفره‌ڕازاوه‌بو به‌هه‌مو جۆره‌خواردنێکی باش وخۆش وجوان
کاتی نان خواردنی ئێواره‌هات و مناڵه‌فه‌قیره‌که‌ زۆری برسیبوو نه‌یده‌زانی چۆن ده‌ستی بگات به‌ پارچه‌یه‌ك له‌وگۆشته‌ یان هه‌رجۆرێك له‌و موقه‌بلاتانه‌
به‌ڵام باوه‌ژنی دڕنده‌ به‌بێ ئه‌وه‌ی گوێبداته‌ئه‌وه‌ی ئه‌مه‌ مناڵه‌وبرسیه‌تی یه‌ك قیژه‌یکردبه‌سه‌ریدا مناڵه‌که‌ڕه‌نگی زه‌ردبوو وه‌ قاپێکی شکاوی هێناو تۆزێك برنجو بۆتێکردو وتی هه‌رئێستابڕۆ حه‌وشه‌که‌بیخۆ ئیزعاجمان مه‌که‌
مناڵکه‌ش به‌وسه‌رماوزستانه‌ چوه‌ حه‌وشه‌که‌و له‌ پشت ده‌رگاکه‌وه‌ خۆی گرمۆڵه‌کردبوو له‌تاوسه‌رماتۆزه‌تۆزه‌ له‌برنجه‌که‌ی ئه‌خوارد
ئه‌وانیش له‌ژوره‌وه‌ خه‌ریکی نان خواردنی خۆیان بوون به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچ گوێبده‌نه‌ ئه‌م مناڵه‌ هه‌تیوه‌
کات ڕۆشت مناڵه‌ هه‌رله‌ده‌ره‌وه‌بوو میوانه‌کانی باجی ڕۆشتنه‌وه‌ وه‌
به‌بێ ئه‌وه‌ی عه‌زێتێك بکێشێت و هه‌واڵێکی ئه‌م مناڵه‌ بزانێت خزمه‌تکاره‌که‌یبانگ کرد تاخوانه‌که‌ کۆبکاته‌ه‌وه‌ و خۆشی چووه‌سه‌رجێگاکه‌ی و خه‌وت وه‌ خزمه‌تکاره‌که‌ش به‌هۆی کاره‌وه‌ بیری مناڵه‌که‌ی نه‌مابوو
کات ڕۆشت و شه‌ودره‌نگ بوو باوکه‌له‌سه‌فه‌ر به‌ودره‌نگه‌هاته‌وه‌
ژنه‌که‌ی به‌خێرهاتنی کردو ده‌ستی کرده‌وه‌به‌خه‌وه‌که‌ی پیاوه‌که‌ لێی پرسی کواکوڕه‌که‌م؟
ژنه‌که‌ش وتی:لای خزمه‌تکاره‌که‌یه‌ جلوبه‌رگی ئه‌گۆڕێت وئه‌یخه‌وێنێت
باوکه‌ مورتاح بوو خه‌وت...له‌خه‌ویا ژنه‌کۆنه‌که‌ی هاته‌ پێی وت ئاگات له‌کوڕه‌که‌مان بێت باشنیه‌ ئێستا
پیاوه‌که‌ له‌خه‌ڕاچله‌کی وژنه‌که‌ی هه‌ستان له‌خه‌و پێی وت کواکوره‌که‌م خه‌وێکی وام بینیوه‌ ژنه‌که‌شی وتی هیچ نیه‌ هئه‌وه‌ هیلاکی سه‌فه‌ره‌ بخه‌وه‌ره‌وه‌ خه‌مت نه‌بێت
پیاوه‌که‌ به‌قسه‌ی کرده‌وه‌وخه‌وته‌وه‌
سه‌رله‌نوێ ژنه‌که‌ی هاته‌وه‌ خه‌وی پێی ووت کوڕه‌که‌مان له‌خه‌ته‌ریاتدایه‌ ئاگاداری به‌ ئه‌وه‌ت بۆماوه‌ته‌وه‌ له‌منه‌وه‌
پیاوه‌که‌ ئه‌مجاره‌ش به‌خه‌به‌ر هات وژنه‌که‌ی هه‌ستانه‌وه‌ژنه‌که‌ی خۆی وره‌کردو وتی تۆ دیاره‌ته‌واونیت پێته‌ڵێم مناڵه‌که‌ت ئێستا خه‌وتوه‌ مه‌چۆبۆلای باهه‌ڵنه‌سێت
هه‌رچۆنێك بوو باوکه‌ئه‌مجاره‌ش خه‌وته‌وه‌
بۆجاری سێیه‌م ژنه‌که‌ی هاته‌وه‌ خه‌وی پێی وتت تۆ دره‌نگ که‌وتیت ئێستاکوڕه‌که‌م لای خۆمه‌
باوکه‌ به‌ترسو خه‌مێکی زۆره‌وه‌ خه‌به‌ری بۆوه‌و به‌په‌له‌ ڕایکرده‌ژوری مناڵه‌که‌یه‌وه‌ بینی که‌سی لێنیه‌ ڕایکرد بۆلای خزمه‌تکاره‌که‌ خزمه‌تکاره‌که‌ش ووتی ئه‌مڕۆ من هه‌رنه‌مبینیوه‌ ه‌رقاڵی میوانه‌کان بووم
باوکه‌ به‌گریان و دڵته‌نگیه‌وه‌ به‌شێتانه‌به‌ماڵه‌که‌ ده‌گه‌ڕا تاچووه‌ حه‌وشه‌که‌ و مناڵه‌که‌ی بینی له‌پشیت ده‌رگای حه‌شه‌که‌دا له‌تاوسه‌رماخۆی لول کردبوو چوه‌پێشه‌وه‌و به‌ترسه‌وه‌ ده‌ستێکی لێدا و بانگی کرد بینی جسه‌ته‌ی ڕه‌ق بووه‌وسارد و شین هه‌لگه‌ڕاوه‌ و کوڕه‌که‌ی مردووه‌

http://www.millan.net/minimations/sm...deadthread.gif

شه وی ئاهه نگی بووك گواستنه وه يه، ئه ڵێن بووك چووه ته ژووره كه ی خۆی بگۆرێت، هه رچی چاوه ڕييان كرد نه هاته ده ره وه، ده رگاكه شی قوفل كردبوو. زاوا به په شۆكاوی له به رده م ده رگاكه وه هاتوچۆ ئه كات له نيگه رانی و دلته نگيدا خه ريكه شێت ئه بيت. دايك و باوكی كچه كه له پشت ده رگاكه وه هاوار ئه كه ن: "له يلا، كچم ده رگاكه بكه ره وه. له يلا گيان سه لامه تی؟ "
زاوا ئيتر خۆی پێ ناگيريت، به هه ر حاڵێك بێت ده رگاكه ئه شكێنێت و ئه چنه ژووره وه. له يلا ئه زيزه كه ی دايه و بابه وه كو بووكه شووشه يه كی جوان له ناوه راستی ژووره كه دا كه وتووه. جله بووكێنی يه جوانه كانی تێكه ل به خوێن بووه، به ڵام له سه ر لێوه كانی زه‌رده‌ خه نده يه ! هه موويان كپ و بێ ده نگ حه په ساون به م ديمه نه، وه ره قێك له ته نيشت ده ستی له يلاوه يه، وه ره قێك كه له گه ل خوێندا بووه به يه ك، باوكی له يلا ئه چێته پێشه وه و هێشتا ئه وه ی كه ئه يبينێت بڕوا ناكات، به ده ستی له رزۆكه وه وه ره قه كه هه لئه گرێت، ئه يخوێنێته وه:

سڵاو ئه زيزم. خه ريكم نامه بۆ تۆ ئه نووسم. دوا نامه ی ژيانم. ئاخر ئێره خه تی كۆتايی ژيانمه. خۆزگه منت له جلی بووكێنيدا ئه بينی. مه گه ر تۆ ئاره زووت ئه وه نه بوو؟! ئارش گيان خه ريكم ئه رۆم. ئه رۆم كه بزانيت تا كۆتايی له سه ر قسه كانم وه ستام. ئه زانی ئارش جاريكی تر توانيم قسه ت له گه ل بكه مه وه. ئه ها پيم وتيت قسه له گه ڵ يه ك ئه كه ينه وه. به لام خۆزگه منيش قسه كانی تۆم ببيستايه. ئه ڕۆم چونكه سوێندم خواردووه، تۆش خواردت، له بيرته ؟! وتم يان تۆ يان مه رگ، تۆش وتت، له بيرته؟! ئارش تۆ لێره نيت، من له جلی بووكدام به لام تۆ له كوێيت؟! زاوای دلم تۆيت، بۆ نايه يت بۆ لام؟! خۆزگه لێره بويتايه و ئه تبينی له يلاكه ت چۆن جله بوكێنيه كه ی به خوێنی خۆی ڕه نگ ئه كات. خۆزگه لێره بوويتايه و ئه تبينی له يلاكه ت تا كۆتايی له سه ر قسه ی خۆی وه ستا. ئارش له يلاكه ت ئه ڕوات بۆ ئه وه ی‌ پيشانت بدات كه خۆشی ويستی. ئيستا كه چاوم تاريك ئه بيت، ئيستا كه گيانم ئه له رزيت، هه موو ژيانم وه فلمێك له به رچاوم تێ ئه په ڕێت. ئه و ڕۆژه ی كه نيگاكانمان ئاڵا به يه كدا له بيرته؟! رۆژێك كه دڵه كانمان له رزی، له بيرته؟! رۆژه خۆشه كانی عاشقيمان، له بيرته؟! به رنامه كانی ئاينده مان، له بيرته؟! ئارش من له بيرمه، له بيرمه كه چۆن گه وره كانمان، هه ر ئه وانه ی كه هه موو ژيانيان بووين، پێيان نا به دڵی هه ردووكماندا. له بيرمه ئه و ڕۆژه ی كه باوكت ده ری كرديت له ماڵ كه ئه گه ر خۆشت ئه ويت به ته نها بڕۆ بۆ لای.

له بيرمه كه باوكم پێی وتيت كه ئيتر بۆت نيه ناوی بهێنيت. له بيرته ئه و ڕۆژه چه ند گريام، تۆ فرميسكه كانمت سڕی و وتت " كه ئه گريت چاوت جوانتر ئه بێت!" ئه توت كه پێ بكه نم. ئارش ئيستا وه ره بزانه چاوه كانم جوان بووه يان زياتر بگريم. هێشتا له بيرمه كه باوكت ناردتی بۆ شارێكی دوور بۆ ئه وه ی چاومان به يه ك نه كه وێته وه به ڵام نه يده زانی كه عه شقی تۆ، له دڵمدايه نه ك له چاوه كانمدا. ڕۆژيك كه باوكم ئێمه ی ئاواره كرد له به رئه وه ی من دڵم به عه شقێك دابوو كه ده سته كانی به تاڵ بوون كه بۆ ئاينده پاره ی نه بوو، به ڵام نه يده زانی كه ئاره زووه كانی من له نيگای تۆدا بوو نه ك له ده سته كانتدا. ئێستاش له سه ر قسه ی خۆمم يان تۆ يان مه رگ. له م ژووره بچمه ده ره وه ئيتر هيی تۆ نيم، ئيتر تۆم نابيت. ناتوانم ببينم له بری ده سته گه رمه كانی تۆ، ده ستيكی ديكه ی سارد له ده ستما بێت. هه ر لێره ته واوی ئه كه م. وای ئارش خۆزگه ليره بوويتايه و ئه تبينی ڕه نگی سووری خوێن له گه ڵ ڕه نگی سپيی جلی بووك چه ن جوانه! ئه زيزم ئيتر توانای نووسينم نيه. زۆر بيرت ئه كه م. ئه مه وێت بتبينم. ده ستم ئه له رزێت. شێوه ی چاوه كانت له به رچاومه. ده ستم بگره. منيش له گه ڵت دێم...


باوكی له يلا نامه كه له ده ستيدايه، ئه ژنۆی شكاوه، له سه ر ته رمی كچه جوانه كه ی وه ستاوه و ئه گری. ئاوڕی دايه وه بۆ لای خه ڵكه ماته م داگيراوه كه ی پشتی كه بلێت چ موسيبه تێكی بۆ هاتووه، له ناو ده رگاكه دا كه سێكی ناسراو ئه بينێت. به لێ باوكی ئارشه، ئه ويش نامه يه كی به ده سته وه يه، چاوی سوور هه ڵگه ڕاوه، ده موچاوی له گه ڵ فرمێسك بووه به يه ك. نيگای دوو باوكه كه تيك ئاڵان، نيگايه ك كه زۆر قسه ی تيا بوو. هه ردوو بێ ده نگ بوون و سه يری يه كيان كرد، بێ ده نگيه ك كه هاواری ئازاره كانيان بوو. باوكی ئارشيش هاتبوو نامه ی كوڕه كه ی بگه يه نێت به ده ستی له يلا، هاتبوو كه بلێت كوڕه كه ی په يمانی بردووه ته سه ر به ڵام دره نگ گه شت. ئيتر هه موو شتێك ته واو بوو، كتێبی عه شقی ئارش و له يلا داخراوه. ئێستا ئيتر دوو دلی په شيمانی دوو باوك ماونه ته وه و فرمێسكی ساردی دوو دايك و دڵيكی سووتاوی زاوايه كی چاره ڕه ش! ئيتر هه رچی ماوه ته و ه تێپه ر بوونی زه مه ن و ئاينده و دووباره بوونه وه ی ئه و هه ڵانه ی كه ده رفه تی جوبران كردنه وه ی نيه.

کورد ماکس

تاوان

له‌ مێژ بوو یه‌کتریان ده‌ناسی. هه‌ر که‌ چاوی پێکه‌وت، نیگای خزایه‌ ژێر ئه‌و کراسه‌ ته‌نکه‌ی به‌ری و حه‌زێک له‌ گیانی ئاڵا. زۆر به‌لایه‌وه‌ سه‌یر بوو، هه‌موو جارێ به‌ بینینی ئه‌م ئافره‌ته‌ پێست ئاڵه‌، وای لێئه‌هات. هه‌رچی ئه‌کرد نه‌یده‌توانی چاوی لێ هه‌ڵبڕێ.

ناچار خۆی تێکه‌ڵ کۆڕی هه‌ڵپه‌ڕکێ کرد. نه‌یده‌زانی چۆن هاته‌ ده‌ستیه‌وه‌. هێچ کاتێ هێنده‌ لێی نزیک نه‌ببو. ئافره‌ته‌که‌ بۆنێکی خۆشی لی ئه‌هات. بۆنی له‌ش بوو. ئه‌میش به‌و بۆنه‌ هێنده‌یتر سه‌رمه‌ست ده‌بوو. جارێک به‌ توندی ده‌ستی گوشی و زیاتر خۆی لێ نزیک کرده‌وه‌. ورده‌ ورده‌ کات و ساتی له‌بیر چوو. پاش زه‌مه‌نێکی نادیار که‌ وه‌خۆ هاته‌وه‌ به‌ جوته‌ سه‌مایان ده‌کرد. به‌س ئه‌م و ئه‌و.

جه‌ماعه‌ت ئاپۆڕه‌یان دابوون. هه‌ندێ به‌ رقه‌وه‌ ئاماژه‌یان بۆ ئه‌کردن و هه‌ندێ به‌ به‌زه‌یی و پرسیاره‌وه‌ سه‌یریان ده‌کردن. ترسێک به‌ سه‌ریا زاڵ بوو. نه‌یده‌زانی چۆن کۆتایی به‌و سه‌ما دوو که‌سیه‌ بێنێ. هاوار له‌ گه‌رویا خنکا، ویستی خۆی ده‌رباز کات. به‌ڵام ئه‌ی ئه‌و؟ ئه‌و چی لێبکات؟! تاسابوو. له‌پڕ به‌ زرمه‌ی سه‌ری له‌ هۆش چوو. له‌و ڕۆژه‌وه‌ ئه‌م به‌ ته‌نیا سه‌ما ئه‌کاو ئه‌ویش بوه‌ته‌ تابلۆیه‌کی زیندوی جێ پێی رێبواره‌ تۆزاویه‌کان.

فه‌ره‌یدون ئه‌مینزاده‌

29.09.86بانه

ئه‌زانی دانیشتی وتت به‌ڵام غه‌ڵه‌ت بوو

بیر له‌ چیی ده‌كه‌مه‌وه‌ نازانم. تا توانیم درگاكه‌م به‌ هێمنی كرده‌وه‌ دانه‌یێك وتی هێواشتر ئێشی دێ ده‌ستم وێل كه‌ له‌ كۆڵم وه‌كه‌وه‌ وه‌ی دیسانه‌وه‌ ده‌نگی متۆڕ هات... ڕقم لێیه‌تی... هێواشتر ده‌نگی به‌ گوێم ده‌گێشت زانیم كه‌ دوور كه‌وتۆته‌وه‌ ده‌نگی هاوار هات ده‌ست له‌ به‌رۆكی وه‌كه‌ ئه‌تهه‌وێ چی بكه‌ی تا توانیم به‌ دوو په‌نجه‌ قورقوورایچكه‌یم گووشی نه‌م ده‌ویست بیخنكێنم ده‌نگی فیكه‌ هات كێ بوو من نه‌بووم ئه‌و بوو كۆكا دیسانه‌وه‌ ده‌نگی فیكه‌ هات متۆرسه‌وار ‌ویه‌كی دیكه‌ش تێپه‌ڕ بوو ده‌نگی هات ڕۆشته‌وه‌ ناگه‌ڕێته‌وه‌ چه‌ن ده‌نگێ ئَه‌هات نه‌مده‌ناسی كه‌سێك هه‌ستا سه‌ر پێ وێڵم كه‌ منیش به‌و ئاواته‌ پێنه‌ گێشتووه‌ی كه‌ له‌ نێو دڵما بوو دوو په‌نجه‌كانم له‌ قورقووراچكه‌ی بوه‌ وه‌ ئه‌ی چ تامێكی بوو جوان دانیشه‌ له‌ بیرم چوو بوه‌وه‌ خه‌ریبوو ئه‌تكوشت به‌ تووڕه‌یی چ باشتر قوڕبه‌سه‌ر ئه‌كه‌وتییه‌ زندان به‌ هات و هاوار كوونه‌ ڕه‌ش باشتره‌ ئَه‌م نیو ساعه‌ته‌ سه‌ره‌تایه‌ هه‌ر چی گوێ بگری له‌ پایا ئه‌نووسرێ ...نه‌ قبووڵم نییه‌ له‌ وانه‌ یه‌ منیش رۆژێك به‌م شێوه‌ سوكنایت پێ به‌م ماشینه‌كه‌ هه‌ڵ كرا وابزانم به‌ لای خواره‌وه‌ ده‌چوو له‌وانه‌یه‌ له‌ ماڵه‌وه‌ نه‌بین خوا ئَه‌زانێ حه‌تمه‌ن ئه‌یكووژی نییه‌ زۆر تامه‌ئه‌یا بێچاره‌ی به‌دبه‌خت ئه‌ونده‌ت لێ ئه‌ده‌ن كه‌ نتوانی قسه‌ بكه‌ی وریته‌ وریتی سیسرك به‌ گوێ ده‌گێشت سریوه‌یێكی فێنك كێشای به‌ گۆناما جه‌سته‌م مووچڕكێك گرتی سارد بوو وه‌ك سه‌هۆل كه‌س قسه‌ی نه‌ده‌كرد ده‌نگی گریانی منال به‌ گوێ ده‌گه‌یشت سێبه‌ری جله‌هه‌ڵواسراوه‌كان له‌ سه‌ر عه‌رز كۆ ببوونه‌وه‌ قسه‌یان ده‌كرد بێ خه‌یاڵ به‌ ئه‌زانم درۆ ئه‌كا گاڵته‌ ئه‌كا ده‌نگێكی بۆر ئه‌هات وه‌ره‌ ده‌ره‌وه‌ ده‌یی وه‌ره‌ ئه‌ی چ ده‌نگێكی پێكه‌نین هات قاقای ده‌كێشا دیسانه‌وه‌ ده‌نگی هات له‌ ناخی دڵه‌وه‌ پێ ئه‌كه‌نی دروستكراو نه‌بوو ئه‌وی كه‌ش به‌ دوایا پێكه‌نی وه‌ره‌ ده‌ره‌وه‌ پیاوه‌كه‌ ئه‌م ده‌نگی سیسركه‌ پیس ناخۆشه‌ ماندوو بووم له‌ پاڵ دانه‌وه‌ به‌ ده‌ركه‌كه‌ تا توانیم پاڵم پێوه‌نا دیسانه‌وه‌ ده‌نگه‌كه‌ی پێشوو پێكه‌نی پێكه‌نینه‌كه‌ی ته‌واو بوونی نه‌بوو ئه‌ی خه‌ریكه‌ بركه‌ ئه‌كا دانیشتم و گوێم له‌ پێكه‌نینه‌كه‌ی گرت له‌ لای ده‌ركه‌به‌ستراوه‌كه‌ چ شیرین پێده‌كه‌نێ كه‌سێك وتی پێمه‌كه‌نه‌ به‌سه‌ كه‌چی دیسان پێكه‌نییه‌وه‌.
شادي شريف ‏پور

" هاوین له ڕۆژێكا " 1

_"حازرن ؟ "
_"حازرین."
_" ئێستایه... "
_ " خه‌ریكه..."
_ " یانی زاناكان به ڕاستی ئه‌زانن؟ بڵه‌ی ئه‌مڕۆ ڕووبات ؟ بڵه‌ی ؟ ...."
_ " تیمشا كه‌ن له ده‌ستتان ده‌ر ئه‌چێ ، فه‌قه‌ت تیمشا كه‌ن ..."
منداڵه‌كان به یه‌كا ترنجابوون . وه‌كوو گووڵ ، وه‌كوو گیا ، ئاڵابوون به‌یه‌كا. هه‌موو به‌قه‌ی یه‌ك بوون و بۆ تیمشا كردنی هه‌تاوی شاریاو به‌ڕیز وێستابوون. باران ئه‌باری.
حه‌وت ساڵ بوو هه‌ر باران ئه‌باری . هه‌زارانو و هه‌زاران ڕۆژ یه‌ك به‌دوای یه‌كا هه‌ر باران بوو. هه‌ر ده‌نگی شۆڕه شۆڕی باران ئه‌هات. ده‌نكه درشته‌كانی باران وه‌كوو كریستاڵ ئه‌هاتنه خووارۆ و تۆفان و هه‌وره گرمه‌ی زۆریان له‌گه‌ڵ خۆیان ئه‌هێنا. شه‌پۆلی زه‌ریا به‌تووندی ئه‌درا به جه‌زیره‌یا. هه‌زاران دارستان له به‌ین چوبوون. هه‌زاران كه‌ڕت دووباره دار ڕوابو ، دووباره له به‌ین چوبووۆ. ژیان له سه‌یاره‌ی وێنووس 2 هه‌ر به‌م شێوه بوو . ئه‌و منداڵانه‌ش له‌گه‌ڵ ژنوو پیاوه‌كانی تر به سه‌فینه هاتبوون بۆ ئه‌وێ تا له وێنووسی بارانی ژیانێكی نوێ دا بمه‌رزێنن .
_ " ... خه‌ریكه ته‌واو ئه‌بێ ....."
_ " وایه ... خه‌ریكه.... "
مارگۆت 3 دوور له‌وان وێستابوو. دوور له‌و منداڵانه‌ی كه‌قه ت پێش باران و باران و بارانیان له بیر نه‌بوو . هه‌موو نۆ ساڵیان بوو . حه‌وت ساڵ له‌وه پێشیان له‌بیر نه‌بوو كه هه‌تاو سه‌عاتێك هاته ده‌ر و ڕووی خۆی به دنیای ته‌ماوی نیشان دابوو. شه‌وانه ئاگای لێ بوو كه منداڵه‌كان به‌ده‌م خه‌وۆ ئه‌جوولانۆ . ئه‌یزانی كه خه‌ریكن خه‌و به میدادڕه‌نگیێكی زه‌رد یا ته‌ڵایی ئه‌بینن، یا تاقڕانیێكی ئه‌ونه گه‌وره كه ئه‌توانن ته‌واوی دنیای پێ بكڕن. ئه‌و ئه‌یزانی كه منداڵه‌كان له‌گه‌رمای هه‌تاو هه‌ر ئه‌ونه‌یان له‌بیره كه پێیان وایه وه‌كوو گه‌رمای سه‌ر گۆناو خوێن و ده‌ست و لاقیان وایه .
ڕۆژی پێشووی له كه‌لاسا هه‌ر له‌باره‌ی هه‌تاوۆ خوێندبوویانۆ ، كه چه‌نده له لیمۆ ئه‌چێ و چه‌نده گه‌رمه . چه‌ند كورته چیرۆكوو هه‌ڵبه‌ستیشیان وتبوو :
_ " هه‌تاو گوڵێكه ، ته‌نیا یه‌ك ساعه‌ت ئه‌پشكوێ . "
ئه‌مه هه‌ڵبه‌ستی مارگۆت بوو. به‌ده‌نگێكی ئارام له كه‌لاسێكی بێ چرپه‌یاخوێندبوویۆ . له ده‌رۆش هه‌ر باران ئه‌باری . یه‌كێ له كوڕه‌كان وتی :
_ " ئه‌وه هه‌ڵبه‌ستی خۆت نه‌بوو."
_" هی خۆم بوو ، خۆم... "
مامۆستا وتی: " بێ ده‌نگ به ویلیام."
به‌ڵام ئه‌وه دوێنێ بوو . ئێستا باران خه‌ریك بوو هێواش ئه‌بوۆ . منداڵه‌كان پاڵیان دابوو به شیشه ی ئه‌ستووری په‌نجه‌ره‌كه .
_" مامۆستا له كوێیه ؟ "
_" دێته‌وه..."
_" ئه‌گه‌ر زوو نه‌كات له‌ده‌ستی ده‌ر ئه‌چێ ..."
هه‌موو به شانوو كۆڵی یه‌كترا سه‌ر كه‌وتبوون با باشتر ببینن . مارگۆت به‌ته‌نیا وێستا بوو. كچێكی زه‌ردوو زه‌عیف بوو. ئه‌ڵه‌ی ساڵه‌ها له ناو بارانا گوم بووبوو و باران شینایی چاوه‌كانی و سورایی لێوه‌كانی و كاڵی قژه‌كانی شۆردبووۆ . وێنه‌یێكی كۆنی تۆزاوی بوو له ئه‌لبۆما ، ڕه‌نگوو ڕوو ڕۆیشتوو . ئه‌گه‌ر قسه‌یێكی كردایه ده‌نگی له ڕۆح ئه‌چوو. ئێستاش به‌ ته‌نیا وێستابوو . چاوی بڕیبووه باران و دنیای ته‌ڕی پشت شیشه‌كه .
ویلیام وتی : " تیمشای چی ئه‌كه‌ی ؟ " ... مارگۆت وه‌ڵامی نه‌داوۆ . ویلیام چووه پێشۆو پاڵێكی پێوه‌نا : " وه‌ختێ قسه‌ت له‌گه‌ڵ ئه‌كه‌ن وه‌ڵام به‌رۆ ! "
مارگۆت به پاڵه‌كه تۆزێ جوڵاوۆ و هیچی نه‌كرد . هه‌موو له ده‌وری دوور كه‌وتنۆ ، بێ ئه‌وه‌ی تیمشایشی كه‌ن .
مارگۆت كایه‌ی له‌گه‌ڵ نه‌ئه‌كردن. ئه‌و حه‌زی له‌و تونێله درێژانه‌ی ژێر ئه‌رز نه‌ئه‌كرد . له قه‌را قه‌رایا هه‌ر وه‌خت گول ئه‌بوو هه‌ر وا ئه‌وێستا و تیمشای هه‌ڵاتنی ئه‌وانی ئه‌كرد و دوایان نائه‌كه‌وت . یا وه‌ختێ ئاهه‌نگێكیان سه‌باره‌ت به خۆشی و كایه و ژیان ئه‌خوێندۆ ، ئه‌م به حاڵ لێوی ئه‌جوڵان . به‌ڵام ئه‌گه‌ر سه‌باره‌ت به هه‌تاوو هاوینۆ بوایه ، ئه‌میش له گه‌ڵیان ئه‌یخوێندۆ و تیمشای په‌نجه‌ره ته‌ڕه كه‌ی ئه‌كرد.
جه‌نایه‌تێكی گه‌وره له مافی ئه‌وا كرابوو. چون پێنج ساڵ پێش له ئه‌رزۆ هێنرابوو . ئه‌و به باشی هه‌تاوی له‌بیر مابوو ، ئاسمانی له‌بیر مابوو . له ئۆهایۆ 4 ته‌مه‌نی چوار ساڵ بوو . به‌ڵام منداڵه‌كانی تر ته‌واوی ژیانیان له وێنووس بوون . دوو ساڵیان بوو كه هه‌تاو بۆ ئاخربار ، ماوه‌ی سه‌عاتێك هاته ده‌ر. ئێستا هیچیان له گه‌رماو ڕه‌نگی هه‌تاو له‌بیر نه‌مابوو. به‌ڵام مارگۆت له‌بیری مابوو .
كه‌ڕه‌تێكیان چاوی قونجاند و وتی : " هه‌تاو وه‌كوو تاقڕانی وایه! " منداڵه‌كان هاواریان كرد : " نه‌خێر ، وا‌نیه! " وتی : " وه‌كوو ئاوری ناو ته‌نوور وایه! " . دووباره هاواریان لێ به‌رز بووۆ : " درۆ‌ئه‌كه‌ی ، تۆ هیچت له بیر نیه ! " .
به‌ڵام ئه‌و له‌بیری بوو . به هێواشی لێیان جیا بووۆ و چوه لای په‌نجه‌ره خوساوه كه وێستا. مانگێ له‌وه پێش نه‌یویستبوو له حه‌مامی مه‌دره‌سه له ژێر ئاوه‌كه‌یا بێستێ . چرنووقی له‌سه‌روو گوێچكی ئه‌گرت و ئه‌یقیژان كه‌ نابێ ئاو له سه‌روو چاوی بدرێ . ورده‌ورده بۆی ده‌ركه‌وت كه له‌وانی تر جیاوازه . منداڵه‌كانیش به‌و جیاوازیه گه‌یشتنوو لێی دوور كه‌وتنۆ .
ئه‌یانوت قه‌راره دایك و باوكی ساڵی داهاتوو بیبه‌نۆ بۆ سه‌ر ئه‌رز . ئه‌م كاره بۆ ئه‌و زۆر پێویست بوو . بنه‌ماڵه‌ی مه‌جبوور بوون هه‌زاران دۆلار له به‌ر ئه‌و خه‌رج كه‌ن . هه‌ر له‌به ر ئه‌و هه‌موو كێشه گه‌وره و چكۆلانه ، منداڵه‌كان ڕقیان لێ هه‌ڵگرتبوو . خۆشییان له ڕه‌نگی په‌ڕیوو زه‌رد هه‌ڵگه‌ڕاوی نه‌ئه‌هات . خۆشییان له بێ‌ده‌نگی و زه‌عیفی نه‌ئه‌هات . یه‌كێكی كه له‌كوڕه‌كان پاڵێكی تری پێوه‌نا :
" بۆچی لێره وێستاوی ؟... له ڕێی چی وێستاوی ؟ "
بۆ ئه‌ووه‌ڵ جار ڕووی تێ كردوو چاوی بڕیه ناو چاوی . ئه‌و شته‌ی وا له‌ڕێی وێستابوو له‌ناو چاویا دیار بوو. كوڕه‌كه قیژاندی به‌سه‌ریا :
" له‌م ده‌وروو به‌ره مه‌وێسته ، قه‌رار نیه شتێك ببینی ! "
لێوی جووڵاوۆ ، ئه‌یویست شتێك بڵێ . دووباره قیژاندی :
"هیچ شتێك ... هه‌مووی شۆخی بوو. "
تیمشایێكی منداڵه‌كانی تری كردوو چاوێكی لێ داگرتن: " ئه‌مڕۆ هیچ شتێك ڕوو‌نایا ... مه‌گه‌ر‌نا ؟! "
ئه‌وانیش پێكه‌نین و سه‌ریان له‌قاند : " نا... هیچ شتێك ... هیچ ڕوو نایا. "
مارگۆت له‌به‌ر خۆیۆ وتی : " به‌ڵام ... قه‌راره ئه‌مڕۆ بێ ... زاناكان خۆیان وتبوویان ... ئه‌وان ئه‌زانن.... هه‌تاو..... "
كوڕه‌كه تون گرتی و وتی : " هه‌مووی شۆخی بوو. وه‌رن با بیخه‌ینه كومۆده‌كه‌وه تا مامۆستا نه‌هاتوه ..."
مارگۆت خۆی كێشا دواوۆ : " نا... ده‌ستم لێ مه‌یه‌ن... "
هه‌موو هوروژمیان بۆ برد و حه‌وایان دا و بردیان . هه‌ر چی هاواری كردوو قیژاندی ، نه‌یتوانی خه‌لاس بێ. بردیانۆ بۆ ناو تونێله كه‌و ناو دیوێك و له ئاخریشا ناو كومۆدێك . درگاكه‌یان لێ داخست . وێستان تا له‌قیژان و جووڵان هیلاك بوو به خۆشحالیۆ ڕۆشتن ، گه‌ڕانۆ بۆ ناو تونێله‌كه . مامۆستا تازه هاتبوو . تیمشایێكی سا‌عه‌ته‌كه‌ی كرد:
_ " هه‌موو حازرن منداڵه‌كان ؟ "
_" به‌ڵێ حازرین ... "
_ " هه‌موو هاتوون ؟ "
_"به‌ڵێ هاتووین ... "
باران خه‌ریك بوو ته‌واو بێ . هه‌موو به‌ره‌و ده‌روازه هه‌ڵاتن . باران ته‌واو بوبوو.
وه‌كوو ئه‌وه وابوو كه له‌سینه‌ما له‌وه‌سه‌تی فیلمێكی ترسناك سه‌باره‌ت به هه‌ره‌س و گێژه‌ڵۆكه و تۆفان و هه‌وره گرمه ، كتووپڕ ده‌نگ قه‌تع بێ . چۆن هه‌موو ساڵۆن پڕ ئه‌بێ له بێ‌ده‌نگی . له دوای ته‌واو بوونی بارانه‌كه‌ش ، هه‌موو دنیا بێ ده‌نگ بوو. منداڵه‌كان ده‌ستیان به گوێچكیانۆ گرتبوو . وایانزانی كه‌ڕ بوون . تازه ئه‌یانزانی گوێچكیان به چ ده‌نگێ عاده‌تی گرتبوو.
هه‌موو دوور له یه‌كتر وێستابوون . ده‌روازه‌كه كراوۆ و بۆنی بێ ده‌نگیان بیست ... هه‌تاو ده‌ركه‌وت .
ڕه‌نگی بڕۆنزی گه‌شاوه بوو و زۆر گه‌وره . ئاسمانی ده‌وریشی له كاشیێكی شین و ساف ئه‌چوو . دارستانی ده‌وریشی له شه‌وقی هه‌تاو ئه‌دره‌وشاوه. منداڵه‌كان وه‌كوو له ده‌ست جادووگه‌ر خه‌لاسیان هاتبێ ، هه‌ڵ ئه‌هاتنوو ئه‌یانقیژان . مامۆستا وتی :
"زۆر دوور مه‌كه‌ونۆ ، فه‌قه‌ت دوو ساعه‌ت وه‌ختتان هه‌یه ،حاڵی بوون؟ "
منداڵه‌كان له ژێر هه‌تاوا هه‌ڵ ئه‌هاتن. ده‌موو چاویان ئه‌كرده هه‌تاو . گه‌رماكه‌ی وه‌كوو ئاسنێكی داخ ئه‌درا له‌ڕوومه‌تیان. جله‌كانیان د‌ا ئه‌كه‌ند تا هه‌تاو قۆلیان بسووتێنێ .
_ " له لامپا هه‌تاویه‌كه‌ی خۆمان باشتره ! "
_ " ئه‌رێ زۆر باشتره ..."
له هه‌ڵاتن هیلاك بوون . به‌رامبه‌ر دارستانه‌كه‌ی كه ته‌واوی وێنووسی داپۆشیبوو وێستان .له هێلانه‌ی هه‌شت پێ ئه‌چوو . ڕه‌نگی خۆڵه‌مێشی بوو. ئه‌ونه هه‌تاوی لێ نه‌درابوو كه له به‌ردوو له په‌نیری سپی و له‌ڕه‌نگی مانگ ئه‌چوو .
منداڵه‌كان خۆیان به‌ئه‌رزا ئه‌خست . پێ ئه‌كه‌نین و به ده‌وری دارستانه‌كه‌وه هه‌ڵ‌ئه‌په‌ڕین . له به‌ینی داره‌كانۆ هه‌ڵ‌ئه‌هاتن . ئه‌خلیسكانوو ئه‌دران به‌ئه‌رزا . پاڵیان به‌یه‌كۆ ئه‌نا . قه‌راقه‌رایان ئه‌كرد . بڕێكیشیان به چاوێكی قوونجاوه ئه‌ونه تیمشای هه‌تاویان كرد تا فرمێسك به چاوو ڕوومه‌تیان هاته خوارۆ . ده‌ستیان له‌به‌ر زه‌ردوو شینی سه‌یری ئاسمان ئه‌گرت . هه‌وای تازه‌یان هه‌ڵ‌ئه‌مژی . گوێیان بۆ بێ ده‌نگی ئه‌گرت . تیمشای هه‌موو شتێكیان ئه‌كرد . دنیایان زۆر پێ جوان بوو. دواییش وه‌كو جانه‌وه‌ری وه‌حشی ده‌ستیان كرد به هه‌ڵاتن . هه‌لاتنێكی بێ وه‌ستان.
له ئاخرا .... له‌ناو هه‌ڵاتنیانا ، یه‌كێ له كچه‌كان قیژاندی . هه‌موو وێستان . كچه‌كه وێستابوو . ده‌ستی به‌رامبه‌ری ڕا گرتبوو . ئه‌له‌رزی . وتی :
" ئااااای..... تیمشا كه‌ن.... تیمشاكه‌ن... "
هێواش له‌ده‌وری كۆ بوونۆ و تیمشای ناو ده‌ستیان كرد. له ناو ده‌سته پانوو خڕه‌كه‌ی دڵۆپێك باران نیشتبوو. ده‌ستی كرد به گریان و تیمشای كرد . منداڵه‌كان سه‌ریان حه‌وا دا و تیمشای ئاسمانیان كرد . " ئااااای......"
چه‌ن دڵۆپی باران كه‌وته سه‌ر لوت و چه‌ناكه‌و ده‌میان . هه‌تاو ڕه‌نگی په‌ڕی و له ژێر ته‌م و مژا گووم بوو . بایێكی سارد به ده‌وریانا سووڕا . گه‌ڕانۆ به‌ره‌و ماڵه ژێر ئه‌رزه‌كه‌یانۆ . ده‌ستیان گرتبوو به سه‌ریانۆ . پێكه‌نین به ڕوویانۆ نه‌مابوو.
ده‌نگی هه‌وره گرمه حه‌مویانی داچڵه‌كان . پاڵیان به یه‌كۆ ئه‌نا. وه‌ك شێت هه‌ڵ ئه‌هاتن . تۆفان ده مایل لێیان دوور بوو... پێنج مایل... یه‌ك مایل.... نیو مایل . ئاسمان له له‌حزه یێكا وه‌كوو نیوه شه‌و تاریك داهات .
له به‌ر ده‌روازه‌ی تونێله‌كه تۆزێ وێستان تا باران زۆر بوو . ده‌رگاكه‌یان به‌ست . گوێیان له‌ده‌نگی به‌رزوو ناخۆشی باران بوو . ئیتر هه‌ر ئه‌باری .
_ " حه‌وت ساڵی تر ڕوو ئه‌یاتۆ ؟ "
_ " ئه‌رێ..... حه‌وت سااااڵ ..."
یه‌كێ له منداڵه‌كان هاوارێكی لێ به‌رز بوۆ :
_" مارگۆت ! "
_ "چی ؟! "
_ " ئێستا ئه‌وتا له ناو كومۆده‌كه‌یا.... نه‌بوو درگاكه‌مان لێ داخست ..."
_ "... مارگۆت...!! "
كتووپڕ هه‌مویان وێستان. وه‌كوو چیلكه له‌جێی خۆیان وشك بوون . تیمشایێكی یه‌كتریان كردوو تیمشایێكی ده‌رۆیان كرد كه باران ئه‌باری و ئه‌باری و هه‌رئه‌باری . ڕه‌نگیان په‌ڕی . تیمشای ده‌ستوو قاچیان ئه‌كرد . نه‌یان ئه‌توانی سه‌ر حه‌وایه‌ن . یه‌كێ له كچه‌كان وتی :
" ده‌ی !؟ ... " كه‌س له جێی خۆێ نه‌جووڵاوۆ . كچه‌كه وتی : " بڕۆین..."
له ناو ده‌نگی ساردی باران ، ورده‌ورده به‌ره‌و داڵانه‌كه ڕۆشتن . له به‌ر درگای دیوه كه‌یا وێستان . گوێیان له ده‌نگی هه‌وره گرمه‌بوو . شه‌وقی شینی هه‌وره تریشقه ئه‌یدا له سه‌روو چاویان . چونه به‌رامبه‌ر كومۆده داخراوه‌كه و له به‌ریا وێستان .
ناو كومۆده‌كه بێ ده‌نگ بوو . درگاكه‌یان زۆر به هێمنی كردۆ و مارگۆت هاته‌ده‌ر .

1 - All Summer in a Day
2 - Venus
3 - Margout
4 – Ohayo

نوسینی: ڕه‌ی براد‌بێری

وه‌رگێڕ " سدیقه‌ سه‌میعی"
27 به‌فرانبار 1387

" شه‌ڕی یه‌ك ڕۆژه" 1_ " به‌یانیتان باش خه‌ڵكی ئه‌مریكا. به‌خێر هاتنتان پێ ئه‌ڵێین بۆ شه‌ڕی یه‌ك ڕۆژه . له‌م ڕۆژه تایبه‌تیه له مێژوومانا، WCDW 2 چاوو گوێچكی ئێوه‌یه و ڕاسته و خۆ ئه‌م به‌رنامه‌تان پێش كه‌ش ئه‌كات . له‌م به‌شه‌یا ئه‌وتاین له خزمه‌ت پڕۆفسۆر بره‌ینارد3 كه داهێنه‌ری پڕۆژه‌ی " شه‌ڕی یه‌ك ڕۆژه‌یه" . به‌ ته‌ئكید هیچ ئه‌مریكیێك نیه كه سه باره‌ت به‌م پڕۆژه‌یه نه‌یبیستبێ ، چوون له‌م چه‌ن مانگی ڕابردوه زۆربه‌ی باسه‌كان له‌سه‌ر ئه‌م پڕۆژه‌یه ‌ئه‌ڕۆیشت . ئه‌مڕۆش ڕۆژی 9 ی ئه پریلی2065 گه‌یشتوو ، ئێمه‌ش هه‌مو به‌شێكین له‌م ڕۆژه گرنگه. هه‌وا زۆر خۆشه و هه‌موو شتێك به باشی ئه‌بینرێت .هیچ هه‌ورێك له ئاسمانا نیه و ئاسمان شینوو سافه . له‌م سه‌كۆوه ئێمه ئه‌توانین هه‌موو شتێك بێ كه‌م و كووڕی ببینین . تا ده‌ست پێ كردنی شه‌ڕه‌كه ده‌رفه‌تێكه له‌گه‌ڵ پڕۆفسۆر بره‌ینارد ، باوكی شه‌ڕی یه‌ك ڕۆژه، وتوو وێژێك بكه‌ین."
"جه‌نابی پڕۆفسۆر ، زۆر سپاس كه‌ئه‌م وتوو وێژه‌تان قه‌بووڵ كرد ، هه‌ر چه‌ند ئه‌زانین كه‌بۆ سه‌رپرشتی ئه‌م شه‌ڕه سه‌رت زۆر قه‌ڕه بالغه ، به‌ڵام له‌سه‌ره تا بێ زه‌حمه‌ت تۆزێ سه‌باره‌ت به چۆنیه‌تی شه‌ڕه كه قسه‌مان بۆ بكه‌ن."
_ "زۆر خۆشحاڵم كه‌له‌م وتوو وێژه‌یا له‌گه‌ڵتانم . تا ئێستاكه پڕۆژه وه‌كوو به‌رنامه چۆته پێش . منیش بۆیه لێره‌م تا ئه‌گه‌ر كێشه‌یێك پێش هات حه‌لی كه‌ین . هه‌ر وا كه خۆشتان ئاگادارن سه‌باره‌ت به شه‌ڕی ناوخۆیی4 ته‌حقیقم زۆر كردوه و داوایان لێ كردبووم كه بۆ جێژنی دووساڵانه به‌رنامه‌یێك بڕێژم . هه‌ر وا كه‌ ئه‌زانن پاره و وه‌ختێكی زۆر له شه‌ڕی ناوخۆییا به فیڕۆ ئه‌چێت . به به‌كارهێنانی تێكنۆلۆجی مۆدێرن ئێمه ئه‌توانین له سه‌ره تای ده‌ست پێكردنی شه‌ڕه‌كه، هه‌ر ئه‌و شه‌ڕه چه‌ند ساڵه له ڕۆژێكا كورت كه‌ینه‌ۆه.
" له هه‌موو شه‌ڕێكا ، پاره‌‌یێكی زۆر بۆ ئاڵووگۆڕ كردنی سه‌ربازه‌كان و ماشینه‌كان و كه‌لوپه‌ل و كارمه‌ندانی پزشكی ته‌رخان ئه‌كرێ ، هه‌روه‌ها بۆ ناشتنی كوژراوه‌كان . ئه‌نجام دانی هه‌موی ئه‌م كارانه له‌ وه‌ختی شه‌ڕا هه‌م گرانه ، هه‌م سه‌خته و هه‌م به ته‌واویش ناكرێت. به یارمه‌تی پێش كه‌وتوویی عیلم و كولتورمان له‌م 200 ساڵه‌یا ، ئێمه ئه‌توانین هه‌ر ئه‌و به‌رهه‌مه به هه‌زینه‌یێكی كه‌م بخولقێنین . گرنگترین به‌شی ئه‌م به‌رنامه كه‌زۆر له‌به‌ر چاوه ، ئه‌وه‌یه كه ئێمه سه‌ربازه كوژراوه كانمان هه‌ر له مه‌یانی شه‌ڕ بنێژین و هه‌زینه و زه‌حمه تی دوایی كه‌م كه ینۆ . مه‌یانی شه‌ڕ ئه‌بێته گۆڕستانێك ."
" كاره‌كان هه‌موو به ته‌رتیب یه‌ك به دوای یه‌كا ئه‌نجام ئه‌درێن . كۆمپیوتێر سه‌ربازه‌كان هه‌ڵ ئه‌بژێرێ . له‌وه پێش بڕێك گۆڕ كه‌ن ، به‌رد تراش و گووڵ فرۆشمان به ئیجاره گرتووه . چوون پێویستیێكمان به تانك و تۆپ و فڕۆكه نیه ، پاره‌یێكی زۆرمان كه‌م كردۆتۆ . ته‌نیا شتێك كه پێویسته یه‌ك چه‌ك بۆ هه‌ر سه‌ربازه و هیچی كه . پێویستیێكیش به كه‌لوو په‌لوو كارمه‌ندانی پزشكی نیه . له‌وه پێش بنه‌ماڵه ی سه‌ربازه‌كان ئاگادار كراون و ئه‌وان ئه‌توانن وه‌كوو به‌رنامه بێن و كاره‌كانی خۆیان به‌ڕێوه به‌رن ."
"هه‌ڵبه ت ... به‌عزێ كه‌س له كۆنگره‌یا پێیان وابوو ئه‌م پڕۆژه‌یه "غه‌یری ئینسانیه" ، به‌ڵام من پێیان ئه‌ڵێم كه چۆن ئه‌م شه‌ڕه‌ی ئێمه به‌رابه‌ره له‌گه‌ڵ ئه‌و شه‌ڕه‌یكه دوای چوار ساڵ كۆتایی پێ هاتوو چه‌نده هه‌زینه و ناڕاحه‌تی و ناخۆشی بوو بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی كه حه‌تا له‌شه‌ڕه كه‌یشا نه‌بوون. شه‌ڕێكی بێ هوروژم ، بێ سووتانی ماڵه‌كان ، بێ مردنی بنه‌ماڵه‌كان به هۆی تاڵانی سه‌ربازه‌كان. له ئاخرا هه‌موویان پێ ئه زانن كه ئه‌م شه‌ڕه چه‌نده له شه‌ڕی ناوخۆی ئه‌منتر ، به‌كه‌ڵك هاتووترو ئینسانیتره. نوێنه‌رانی یه‌ك‌گرتوی ڕۆژئاوا له واشینگتۆن زۆریان دژایه‌تی له‌گه‌ڵ كردم چون ئه‌بوا بۆ ناردنی تێلێگراف بۆ ئاگاداری بنه ماڵه‌ی كوژراوه‌كان پاره‌یێكی زۆریان بدایه ، به‌ڵام له‌گه‌ڵ كۆمپانیێكا به ته‌وافوق گه‌یشتن كه به‌جێی تێلێگراف، ئاڵایێكی چكۆله‌ی ئه‌مریكی بده‌نه ده‌ست هه‌ر بنه ماڵه و خه‌لاس..."
_ " جه‌نابی پڕۆفسۆر ، ئێستاش دووای چه‌ن مانگ تێكۆشانوو به‌رنامه ڕشتن ، پرۆژه‌كه‌تان خه‌ریكه به واقعیه‌ت ئه‌گات. زۆر سوپاس بۆ ئێوه پڕۆفسۆر بره‌ینارد . سڵاوو ده‌ست‌خۆشی ته‌واوی خه‌ڵك به ئێوه كه به‌ڕاستی وڵات په‌ره‌ستن ئه‌گه‌یێنم."
" ئازیزان كات ژمێر هه‌شتوو نیوه. هه‌موو بۆ ده‌ست پێ كردنی ئه‌م پڕۆژه‌یه حازرین. له‌به‌ر چاومانا دوو ڕیزی زۆر درێژ سه‌رباز له مه‌یانێكی شه‌ڕی زۆر گه‌وره به‌رامبه‌ر یه‌كتر وێستاون. سه‌ربازه‌كان موڕه‌ته‌بوو ئاماده‌باشن . سپایێكی شین به‌رامبه‌ر سپایێكی توسی. زۆر بێ جووڵانوو چرپه‌ن وه‌ك به‌ردی مه‌ڕمه‌ڕ . له سووچی چه‌پمانۆ بۆڵدزێره‌كان ئه‌بینین و له سووچی ڕاستۆ گووڵ فرۆشه‌كان . له سه‌ر ئه‌م سه‌كۆوه پیاوه گه‌وره‌كانی حوكمه‌ت دانیشتوون : جه‌نابی سه‌رۆكۆمار ، جه‌نابی موعاونی سه‌رۆكۆمار، وته‌بێژی كۆشكی‌سپی ، ڕه‌هبه‌رانی مه‌جلیسی سێنا ، ئه‌ندامانی كابینه، وه‌زیری دادپه‌روه‌ری و وه‌زیرانوو ئه‌ندامانی شه‌ڕ. "
" هه‌موو بۆ خوێندنی سروودی نه‌ته‌وه‌یی هه‌ڵ ئه‌ستینه سه‌ر‌پێ . سه‌رۆ‌كۆمار ئه‌چێته سه‌ر سه‌كۆیێكی تایبه‌تی و عه‌لامه‌تێك ئه‌دا . گروپی موسیقا ده‌ست ئه‌كه‌ن به لێدانی ئاهه‌نگی ته‌پ5 . له ئاخری ئاهه‌نگه‌كه گرووپه‌كه ڕوو ئه‌‌كه‌نه سه‌ربازه‌كان...
" به نه‌زمێكی نیزامی، هه‌ر سه‌ربازێك چه‌كی خۆی ده‌ر ئه‌هێنێ و ئه‌یگرێ به لای چاویۆ و 204 هه‌زار گولله به یه‌كۆ ئه‌ته‌قێ ... هه‌وا پڕ ئه‌بێ له دووكه‌ڵ . ئیستا ئاسمان ڕه‌نگی خۆڵه‌مێشیه، وه‌كوو وه‌ختێك كه ئه‌یه‌وێ تۆفان بێت . مه‌یانی شه‌ڕ زۆر بێ ده‌نگه. ته‌رمه شینوو تووسیه‌كان ناڕێك به ئه‌رزا كه‌وتوون . به‌نه‌زه‌رم هێچ كه‌س ناتوانێ ئاوا جووان گیانی فه‌دای وه‌ڵاتی بكات. سه‌ربازه‌كان ڕۆلی خۆیان به ئه‌نجام گه‌یاند. ئێستاكه‌ش نۆرههی باقی ئه‌ندامانی شه‌ڕه بێنه مه‌یان.
" دانیشتوانی سه‌كۆ ورده‌ورده سه‌كۆ به‌جێ ئێڵن و سووارلیمۆزینه‌كه‌یان ئه‌بنوو ئه‌ڕۆن. سه‌رۆكۆمار له‌گه‌ڵ پڕۆفسۆر بره‌ینارد ده‌ست ئه‌یاتۆ . وه‌ختێكه هه‌موو سه‌رۆ‌كه‌كان ڕۆشتن بۆڵدزێره‌كان دێنه مه‌یان و له‌ چه‌پۆ بۆ ڕاست خه‌ریكی هه‌ڵكه‌ندنی چاڵن و ته‌رمه‌كان ئه‌خه‌نه ژێر‌خاك و مه‌یان به‌جێ ئه‌هێڵن. به‌دووای ئه‌وان به‌رد تراشه‌كان دێن و له‌سه‌ر گۆڕی هه‌ر سه‌ربازێك به‌ردێك دا‌ئه‌نێن . له‌سه‌ر به‌رده كه‌یش ناوی سه‌ربازه‌كه و ڕۆژی له‌دایك بوون و ڕۆژی كوژرانی هه‌ڵ كه‌نراوه . زۆر به ئه‌سپایی و به‌دێقه‌ت ، ڕیزڕیز كاره‌كه‌یان ته‌واو ئه‌كه‌ن . به دوای ئه‌وانیشا ، گووڵ فرۆشه‌كان دێنوو سه‌ر هه‌ر گۆڕ چه‌پكه‌یێك گووڵی تازه دا ئه‌نێن.
" ئێمه خه‌ریكین ئا‌خرین مه‌رحه‌له له شه‌ڕی یه‌ك ڕۆژه تیمشا ئه‌كه‌ین . بۆڵدزێره‌كان ڕۆیشتوون ، هه‌ر‌وه‌ها به‌رد تراشه‌كانوو گووڵ فرۆشه‌كان . هه‌موو یان مه‌یانیان به‌‌جێ هێشتوه . چه‌ن ئوتووبوس خه‌ریكن بێوه ژنه‌كانو هه‌تیوه‌كان ئه‌هێنن بۆ مه‌یان. بنه ماڵه‌ی هه‌موو سه‌ربازه‌كان به‌یه كۆ گه‌یشتوونه‌ته ئێره. هه‌موو له سه‌ر بوجه‌ی حوكمه‌‌ت هێنراون. به ڕیز ئه‌چنه ناو مه‌یان. ڕاه‌نه‌ماكان كه به‌جلوو به‌رگی تایبه‌تی دیارن ، بنه ماڵه‌كان به‌ره‌و گۆڕی سه‌ر بازه كه‌یان ئه‌به‌ن. هه‌ر بنه ماڵه ئاڵایێكو و كارتێكی پێناسه‌ی به ده‌ستۆیه . گرووپی مووسیقا ئاهه‌نگی" وه‌ختێ جان دووباره هاتۆ بۆ ماڵ" 6 لێ ئه‌یه‌ن . ئێمه هه‌موو وێستاوین و تیمشا ئه‌كه‌ین . بایێكی ئارام دێتو و به سه‌ر مه‌یانا ئه‌ڕوا .
" زۆر سه‌رنج ڕاكێشه كه‌بیری تیژوو ئازای ئه‌مریكی ئه‌توانێ كاری ئاوا گرنگ بكات، كه له‌م به‌یانییه مه‌یانێكی عادی ببێته گۆڕستانێكی نیزامی. زۆر ڕۆژێكی جووانو و خۆشه . بۆ من جێی شانازیه كه توانیم ئه‌م ڕووداوه بێنم بۆ ماڵه‌كانتان . به‌ڵێ ... زۆر ڕۆژێكی خۆشمان بوو .... شه‌وتان باش خه‌ڵكی ئه‌مریكا و خه‌وی خۆش ببینن......... "
نوسینی: جودیس ساڵۆوه‌ی

وه‌رگێڕ " سدیقه‌ سه‌میعی"
20 به‌فرانبار‌1387

1 - One Day War
2 - كاناڵێكی تێلێفزیۆنی
3 - Professor Brainard

4 – Civil War

5- Tap: ئاهه نگێ كه له ناشتنی كووژراوانا لێ ئه درێ.
6 - When Jan came to home again

دڵه‌ ڕاوكێ

له‌و قه‌ڕه‌باڵغیه‌ له‌سه‌ر جه‌دوه‌له‌ شكاوه‌كه‌ی خۆی دانیشتوه‌ و جارجار كه‌سێك شتێكی لێ ئه‌كڕێ . ده‌ره‌لینگی پانتۆڵه‌ دڕاوه‌ تووسیه‌كه‌ی ، به‌ره‌و قاوه‌یی ئه‌چێ . دوو بابۆڵه‌ په‌نیری كوردی خرابووه‌ گیرفانیه‌ وه‌ . وه‌عده‌ی نیوه‌ڕۆی بوو . كراسێكی چڵكنیش كه‌ گیرفانی ، یه‌خه‌ كه‌ی داخستبوو . هه‌موو ڕۆژێ به‌مانه‌وه‌ به‌ دڵه‌راوكێ ئه‌هاته‌ به‌ر پاساژ بۆ كاسبی .
حه‌فته‌ی پێشوو سه‌رنجام توانیبووی جلی جوانی تاناكۆرا بۆ هه‌ر سێ خوشك و براكه‌ی بكڕێ و خۆشحاڵیان بكات . هه‌ستی به‌ پیاوه‌تی ئه‌كرد . ئه‌مڕۆش بۆ خۆی ئه‌كڕێ . هه‌ر له‌ تاناكۆرا كراسێكی شینی ده‌س نیشان كردبوو بۆ خۆی . « خوایه‌ گیان نه‌یفرۆشتبێ . » دڵه‌ڕاوكێی بوو.
روومه‌تی گه‌ش و جوان بوو ، كه‌چی ده‌ستی له‌ ده‌ستی لاوێكی كرێكار ئه‌چوو : زبر …
به‌ینێ حه‌ماڵیشی ئه‌كرد . ده‌ره‌قه‌ت نه‌هات !
ده‌ورانده‌ور ، ڕیزبه‌ ڕیز ئاسن و ئاجور ئه‌چوو بۆ ئاسمان . دڵه‌ڕاوكێی بوو . جارجار كه‌ ماندوو یان بێتاقه‌ت ئه‌بوو ، له‌ناوبه‌ینی پاساژ و ماڵ و مزگه‌وته‌وه‌ ، ئه‌یڕوانیه‌ ئاربه‌با . ئاربه‌بای زۆر پێ جوان بوو . ئێستا ئه‌ویشیان لێ ئه‌گرت …
كاجه‌لالی خزمیان كه‌ له‌ پاساژ دووكانی هه‌یه‌ ، ئه‌یوت :
”كوڕه‌ قه‌ینا ! به‌ قوربانت ، باهه‌رپاساژ درووست بكه‌ن ! با موسافیر و موشته‌ری زۆر ببێ . خه‌مت نه‌بێ بازاڕی ده‌س فرۆشه‌كانیش باش ئه‌بێ .”!
شه‌وێكیش باوكی وتی : ” ده‌ڵێن شه‌ش پاساجی تریش ساز ده‌كه‌ن . “
« كوڕه‌ چش ! ئاربه‌بام بۆ چیه‌ ؟ با فرۆشم زۆرببێ ، بتوانم تۆزێ له‌ خه‌رجی عه‌مه‌لی چاوی دایكم به‌م . »…
رۆژ دێت و ئه‌ڕوا . خه‌ڵكیش دێن و ئه‌ڕۆن . له‌ بێ بازاڕی ئه‌وینا ، گیرفانی هه‌ندێ ئه‌ماسێ و هی ئه‌میش ته‌قه‌ی دێ و بزه‌ی دێته‌ سه‌ر لێو!
« ده‌ی خوایه‌ بینێری! »

٭٭٭

سبه‌ینێ زه‌ماوه‌ندی بێگه‌رده‌ . دڵه‌ڕاوكێی بوو . بیری ئه‌و كاته‌ی ئه‌كرد كه‌باوكی ته‌حویلی زاوای ئه‌یا و دایكی ئه‌گری و چاوی خراپتر ئه‌بێ . په‌له‌ی بوو بچێته‌وه‌ بۆماڵ . ئه‌مشه‌و خه‌نه‌به‌ندانه‌ .
ژنێكی جوانی چاویلكه‌ ره‌ش له‌به‌ر ده‌می وێستا . مناڵێكی كاڵی گووپنیشی پێ بوو ، به‌سته‌نی ئه‌‌خوارد .
« ئاخر به‌م به‌هاره‌ به‌سته‌نی چی ؟ خۆ به‌سته‌نی هاوینان ئه‌خورێ . »
ـ دونه‌ای چند ؟
ڕاچڵه‌كی . ژنه‌ جوانه‌كه‌ بوو .
ـ ها ؟
ـ گفتم یكی چند ؟
ـ …
ژنه‌ زانی .
ـ هه‌زار و پونصه ت.
ـ چقدر گرون !
« له‌و بۆنه‌ !»
ـ چی خانم ؟ … هین … موغازه‌ها سه‌ هه‌زار می فرۆشن .
ـ هزار میدی ببرم ؟
مناڵه‌ هه‌ر خه‌ریكی به‌سته‌نیه‌كه‌ی بوو .
ـ هین … ناولله … خێر نمی كوند .
ژنه‌ رۆی .
« خۆزگه‌ بمدایه‌ »
دڵه‌ڕاوكێی بوو .

٭٭٭

هه‌تاوی نیوه‌ڕۆ ئازاری ئه‌دا . ته‌وقی سه‌ری گه‌رم ببوو.
« پێم وایه‌ به‌سته‌نی بۆ ئێستاش ئه‌بێ . »
كتێبه‌ علومه‌كه‌ی له‌ ژێر خۆیا ده‌رهێنا و خستیا سه‌رسه‌ری .دڵه‌ڕاوكێی بوو ئێواره‌ زوو بگاته‌وه‌ بۆ خه‌نه‌به‌ندان .
هه‌ر له‌ سك و زاوه‌ دڵه‌ڕاوكێی بوو .

سوبحی سه‌لیمی ـ بانه

تاهیره گۆج

هه‌ر كه‌س ماوه‌یه‌ك له بۆكان بووبێت تاهیره کۆج ده‌ناسێ . جا ئه‌که‌ر له ساڵه‌كانی 1360 دا هاتووچۆی ئه‌و شاره‌ی كردبێت ئه‌م به سه‌رهاته‌ی زیاتر بۆ ئاشناێه.
له پێش دا بڵیین كابراێه‌ك نیشته جێی بۆكان بوو به ناوی وه‌ستا عه‌بڵای قه‌ره‌کوێز. ئه‌و پیاوه دوو كوڕی بوو یه‌كیان هه‌مان تاهیر بوو كه لایه كی ئه‌ندامی کوج و خێچ و خوار بوو. ئه‌م كه‌م ئه‌ندامیه زه‌بری له سه‌ر مێشكی داناوه و iqی هیناوه‌ته كزی. كوره‌كه‌ی تری وه‌ستا عه‌بڵا دوكتور سه‌لێم پووره . ئه‌و كاته دوكتور بوو خه‌ریكی خوێندنیش بۆ ته‌خه‌سوسی چاو پزیشكی بوو.
هه‌تیوێكیش بوو به ناوی ئه‌بووبه‌كر، شتێكی سندان له سه‌ر دراو و ده‌م‌شڕ و ناڕه‌سه‌ن بوو. گه‌لێ جار سه‌ری ده‌خسته‌ سه‌ر تاهیر و گۆڵمه‌زێكی ساز ده‌كرد و عاله‌مێكی ده‌هێنا سه‌یری خۆیان.
قاوه‌خانه‌ی ئازه‌ری هه‌میشه له خه‌ڵك دا جمه‌ی ده‌هات. شاری بۆكان كه‌وتبووه ده‌ست پاسدار و یه‌ك له‌و پاسدارانه خڕێكی قه‌ڵه‌وه بوو زۆر توند به هه‌ڕه‌شه و رقه‌سوور بوو كه ناوبانگی خوی به (وه‌لی پووست كه‌ن) ده‌ر كردبوو . دایمه ده‌ستی له‌ سه‌ر ماشه‌ی تفه‌نگ و هه‌ر به گولله قسه‌ی ده‌كرد. ڕوژی سه‌د جار به‌و سێ چوار شه‌قامه‌ی بوكان دا به ماشێنێكه‌وه فڕكه‌ی ده‌هات.
ئه‌و ده‌می كه كوڕه‌كان له ناو شار بوون تاهیر لاێه‌نگری حێزب بوو. ئه‌وانیش بۆ ئه‌وه‌ی سه‌ی ببه‌سنه‌وه ده‌مانچه كۆنێكی بێ گولله و ده‌رزییان دابوویه و تاقه چوار رێی شار ( چوار رێی ئه‌سكه‌نده‌ری) یان پی سپاردبوو كردبوویان به پولیسی هاتووچۆ.كاتێ ئه‌وان چوونه ده‌رۆ، تاهیر بێ ده‌مانچه و خۆ گێل خه‌ریكی ژیانی ئاسایی خۆی بوو.
له‌و سه‌رو ده‌می هاشه‌و هووشه‌دا، هه‌ر كه‌س كۆنه ڕقێكی له كه‌سێك ببوایه، هه‌ر ئه‌وه‌نده به‌س بوو ڕاپۆرتێكی لێ بدات. ئیتر نه‌خوازه رووبه ڕووی خۆی به پاسدارێكی وه‌ك وه‌لی بلێ: ئا ئه‌مه له‌وانه!
رۆژێك له قاوه‌خانه‌ی ئازه‌ری تاهیر دانیشتووه و ئه‌بووبه‌كر ده‌چێته ژووره‌وه. زۆر نزیك له تاهیر داده‌نیشێ و به ده‌نگێكی به‌رز ده‌ڵێ: وه‌ی ڕه‌حمه‌ت له‌و قه‌بره‌ی بابه‌ت وه‌ستا عه‌بڵای قه‌ره‌گوێز بۆ كوڕێكی ته‌حویلی جامیعه‌ت داوه كوڕ ئا وا ده‌بێ. ڕۆژی سه‌د كوێر چاك ده‌كاته‌وه!
تاهیر كه قه‌تی ئه‌بووبه‌كر هێنده ده‌م و زمان سڵامه‌ت نه‌دیوه زۆریشی پێ خۆش ده‌پێ به‌م جۆره وه‌ك قاره‌مانێك براكه‌ی ناو برده ده‌كرێت، ڕوو ده‌كاته ئه‌بووبه‌كر و به ده‌نگێ به‌رز به جۆرێك كه خه‌لكه‌كه‌ش تێ بگه‌ن باسی براكه‌ێ ئه‌و كراوه و ئه‌و دوكتوره به‌ڕێزه برای ئه‌وه، ده‌ڵێ: كاك عه‌بو ئه‌من له گیانیبی كاكمه‌وه‌ ته‌شه‌كوورت لێ ده‌كه‌م....
هێشتا قسه‌كه‌ی ته‌واو نه‌بووه،‌ ئه‌بوو به‌كر كه بۆ ئه‌م ده‌رفه‌ته ده‌گه‌ڕێ ده‌ڵێ: چه‌قه‌مه‌كه هه‌تیوه خێچ و خواره‌ی گێڕ و گه‌وێڕه. وه‌ی له گۆڕی بابت .... وه‌ستا عه‌بڵای قه‌ره‌‌گوێز بۆ توخمت . ته‌مشای كه‌ن ئه‌م شته عه‌جایه‌به‌ ته‌حویلی جامیعه‌ی داوه. بۆێه ده‌ڵێن مریشك هێلكه‌ش ده‌كا و جیقنه‌ش ده‌كا!
تاهیر كه چاوه‌ڕوانی ئه‌م جنێوانه‌ی نه‌كردووه زۆر تووڕه ده‌بی به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی قڕه‌كه زل نه بێته‌وه به خۆشی و به ئه‌ده‌به‌وه پێی ده‌ڵێ: عیفه‌تی كه‌لامت بێ كاكه عه‌بوو جنێو مه‌ده ده‌نا خراپ ده‌بینی.
عه‌بوو كه خۆی ئا ماده كردووه شه‌ڕه جنێوێكی خۆش ساز كا سێ چوار جنێوی پیسی پێ ده‌دا و ده‌ڵێ : خه‌ڵكه لێی گه‌ڕێن بزانم گه‌مژه‌ی وا چی له ده‌ست دی؟ دا مه‌مگرن با به‌‌ر شه‌قی ده‌م !!
تاهیر كه له‌و كاته‌دا ده بیسێ ده‌نگی ماشێنه‌كه‌ی وه‌لی پووست كه‌‌ن دێت، یه‌ك به‌ خۆێ هه‌را ده‌كات : به‌راده‌ر وه‌لی به‌راده‌ر وه‌لی....
وه‌لی گوێی له‌ ده‌نگی تاهیر ده‌بێت له تورمزی ماشێن ده‌دات و جیڕه‌ له ته‌گه‌ری ماشێن به‌رز ده‌بێته‌وه . خه‌ڵكی ناو قاوه‌خانه‌كه ده‌زانن له‌وانه‌ێه هه‌ر ئێستا وه‌لی بێت و به‌شكاتی تاهیر، ئه‌بووبه‌كر بداته به‌ر گولله ێان هه‌ر نه‌بێ بیگرێت و بیبات بۆ زیندان دواییش ئیتر خودا ده‌زانێ چی ده‌قه‌ومێت، لێی ده‌پاڕێنه‌وه: كوڕه تاهیر نه‌كه‌ی . كوڕه عه‌بوو كه‌ره تۆ عاقڵ به.
نه‌خه‌یر تاهیر ده‌زانێ ئه‌بووبه‌كر زۆر ترساوه هه‌ر ده‌نه‌ڕێنی و بانگ ده‌كا له وه‌لی. تا ئاخری پێی ده‌ڵێن: كوڕه تاهیر شه‌ره‌فی كوردایه‌تی نه‌فرۆشی. كوڕه مه‌ردبه، پیاو به پیاو.
رسته‌ی (شه‌ره‌فی كوردایه‌تی نه‌فروشی) كار ده‌كاته سه‌ر تاهیر و ئارام ده‌گرێت . له‌و كاته‌دا ولی به‌چاوی هه‌ڵبڵۆقاۆۆ دێته‌ ژوور و ده‌ڵێ: ها؟ چیه؟ چه خه‌به‌ره؟
تاهیر نازانێ شه‌ره‌فی كوردایه‌تی بفرۆشێ ێان .....ئاخری به سه‌ر ڕقه‌كه‌ی دا زاڵ ده‌بێ و ده‌ڵێ : به‌راده‌ر وه‌لی ئێمشه‌ب چه‌ند تا كوشته دادیم؟
وه‌لی كه چاوه‌ڕوانی هه‌موو شتێك ده‌بی غه‌یری ئه‌م پرسیاره ، وه‌ك شێت به‌ر ده‌بێته لێدانی تاهیر و به پاله‌قه شپرزه‌ی ده‌كات و دواییش به‌جنێو دان ده‌ڕواته ده‌ره‌وه.
خه‌ڵكه‌كه تاهیر هه‌ڵده‌سێننه‌وه . ئه‌ویش به توڕه یی خوی له ده‌ستیان ڕزگار ده‌كات و ده‌ست ده‌كا به خۆ ته‌كاندن و به خه‌ڵكه‌كه ده‌ڵێت: دایكه‌كه‌تانم گـــــ... ئه‌وه‌یش شه‌ره‌فی كوردایه‌تی!!!!!!

چواره‌مین قربۆق

له قه راخ ئاويكا له ميرگيكي خوش و پرگول و گيا دا بنه ماله يه كي قربوق ئه ژيان. هينده زور بوون له بژاردن نه ده هاتن . شه وانه قيره قيرو قووره قووريك بوو ، زنه قدار زه نه قي ئه چوو . ئاو پونگي خواردبووه گوميكي گه وره و چه ن گوميلكه ي بچوكي ساز كردبوو كه له ميژ بوو ئاويان تيا قه تيس مابوو . ناو گوم وگوميلكه كان پر له جرو جانه وه رو ميش ومه گه س بوون ، هينده زور كه ئه گه ر بيگانه و غه يرو غه واره لي بگه رايه تن، به شي قربوقاني ده كردو ليشيان زياد بوو. كه شه و داده هات قربوقه كان ده ر ئه كه وتن بو جه وله. كايه كردن و رمبازين له گه ل ده ر كه وتني هه وه ل ئه ستيره ده ستي پي ده كردوو تا كازيوه ي به ياني درژه ي هه بوو . كه ميك دوورتر له ئاوه كه سه دان ديراو دارميوي به به رو رازاوه ده ستيان دابووه ده ستي ئه و سروشته جوانه ي قربوقه كاني تيا ئه ژيان . بنه ميوو ناو ديراوه كان باشترين جيگه بو چاو شاروكي بوون . ئه م باخه هين ئاده ميزاديكي زك زلي چاو سوور بوو. ئه و پياوه ره زا گرانه له لاي ژوروي باخه كه وه خانوو ييكي بي درگاو په نجه ره ي دروست كردبوو. پيره قربوقه كان له بيريان نه ده هات كه نگي ئه م ماله ساز كراوه به لام ده يان زاني له و ژووره دا ئاوي جادوي لي يه و ئــــــــه و ئاده ميزادانه ي پاريزگاري ئه م باخه ده كه ن ئه و ئاوه به ر هه م دينن. گ سالـــي له و ئا خري هاوين و هه وه لي پاييزه دا پيره كان په ندي جوانه كانيان ده دا و داستاني به ناو بانگي سي قربوقيان بو ده گيرانه وه و ئه يان ترساندن له وه ي مه با بچن خويان له ئاوي جادوي پياوي چاو سوور خه ن يان لي بنوشن. به لام . . . به دريژايي ميژوي قربوق ئه م قسانه كرابون ئه م په ندانه درابون ئه مما هه ميشــــــه پيچه وانه كاريان ده كرده سه ر قربوقه جوانه كان. هه ميشه دواي بيستني ئه م په ندو داستانه چه ن پرسياريك له ميشكي ئه واندا ئه خولقا : بله ي ئاوي جادو چ بيت؟ چي ئه كات له قربوق ؟ ئه مه چ ئاويكه هه ر قربوقيك خواردبيتي يان خوي پي شورد بيت ئيتر نه گه راوه ته وه و بي سه رو شوين رويشتوه ؟ بله ي چيان به سه رهاتبي؟ دواي ئه م پرسيارانه كه ميشكي قربوقه لاوه كان و زور جاريش زه يني گه وره كان و تاقمي له پيره كانيشي ده هاروژاند ، زور قربوق بوون كه به زگه خشكي، به ترسو خوف ، جارجاريش به قه له مبازو به بي سه ر لي كردنه وه خويان ئه گه يانده ئاوي جادو. ئه م جاره ش سي قربوق كه شانوي ئه م داستانه ي ئيمه ئه گيرن، پيكه وه به مانگه شه ويكي خوش هاو ده نگ بوون و خويان له يه كتر ئاشكرا كرد كه ته مايانه بچنه سه ر ئاوي جادو . ئه م سي قربوقه كه يه ك ره نگو يه ك شكل و يه ك شيوه بوون به يه كتريان گوت: ئه م ئاوي جادوه وه‌سه مردن . كه س دواي مردن زيندو نه بوه ته وه كه چي كتيب كتيب قسه و باســي دواي مـردن ئه گيرنه وه ئه له ي خويان مردون و زيندو بوونه ته وه . يان وا باسي ئاوي جادو ئه كه ن ئيــــــژي هه‌مويان ليان خواردوه .كورينه با مه ردانه بچين و مه له ي تيا بكه ين و تيري لي بخوين، ده س له ده س و قه وه ت له خوا . هه ر چي ئه بي با ببي خوله مردن به و لاوه نيه! قربوق يه ل ري كه وتن . به پيچ و په نادا به ناو درك و دالا به قه له مبــــــــازو به زگه خشكي تا باخه ميوي كابراي زگ زلي چاو سووريان لي ده ر كه وت. له ژوور باخه كه وه خانووييكي تاريكي لي بوو درگاو ده ربيجه پيوه نه بوو. وتيان به قسه و په ندي پير و پيشينيان گوماني تيا نيه كه ئيره كانگاي ئاوي جادوه. به ترسه ترس چونه پيشه وه و وه ژوور كه وتن چاويان به گه لي كيته له و كوپه له و ديزه و گوزه كه وت. هه مو قوول بوون و وي ده چو خو تي خستنو هاتنه ده ره وه هاسان نه بيت . له پاش ئان ته گبيريان كرد و به ئاكامه گه ييشتن كه خويان باوينه ناو ئاوي ئه و ته شته گه وره وه كه له سه ر عه رزه كه دانرابوو.
قربوقي هه وه ل يه كو دووي نه كرد خوي هاويشته ناو ته شته كه هه ركه تواني سه ر بينيته ده ره وه، هاواري كرد نه يه ن كورينه ئه مه ئا ويكي سووري بون ناخوشه. قربــوقي دوو هه م وتي : كوره قســه‌ ده كه ي بو خــوت خواردوته ره نگه حــه ز نه كه يت ئيمه لي بخوين. من رفيقي نيوه ريگه نيم بمري هه مو بژي هـــه ر هه م . ئه م
قسه ي كردو خوي هه لاويشت بو ناو ئاوي جادو .دواي ئه وه ي يه ك دوو قولپي خوارده وه ئه ميش هاواري كرد . نه يي نه يي زور ناخوشه. قربوقي سي هه م له تاسه وه چوو تاويك هه ر وا ده مي به تاق ويـــستا ، كه ميك به ده ورو به ري ته شته كه دا هاتو چوي كرد و به گوماني ئه وه ي كه ره فيقه كاني شتيكيان به سه ر هاتوه به دله خورپي وه له ژوره كه هاته ده ره وه .ته مـاي بـــوو بگه ريته وه به لام ئه و قسه ي پير و پيشينياني بير كه وته وه كه ئه وه ي له ئاوي جادوي خواردبيته وه نه گه راوه ته وه.ئه ونه ئه م بيره وه ريه له سه ري كاريگه ر بوو تواناي نه ما بگه ريته وه. كه م كه م هيـنده ترس به سه ريا زال بوو ، جگه له هه لاتن هيچ شتيكي به ميشكدا نه ده هات . هه لاتن و گيان ده ر بردن له هه مو شتيك گرينگ تر بوو.له نزيك ميرگ وگولاوه كاني ماله قربوقان له بن گرالكيكي زلدا خوي حه شار دا . رووي ئه وه ي نه بوو بچيته وه ناو خزم و خاو خيزاني . به خوي وت چه ن كاتيك ليره ده مينمه وه تا بزانم چون ده بيت .له م لاوه قربوقي هه وه ل كه له ئاوي جادوي خواردبووه گيژوو ور هاته ده ره وه به خو خيش كردن هاته ده شت و هه وه ل شتيك كه سه رنجي را كيشا دار ميويك بوو كه وه ك ره ش مار خــوي هه ل سپاردبوو به ديره گي ديراويكا له وه ده چوو خوي له قربوقيك ملاس دابي. جاري جاران به ديتني شتي وا ته زو مچوركه به له شي دا ده هات و هه وه ل بير و هه وه ل كاري هه لاتن بوو . په كوو له ئاوي جادو ! ترسي چي و شتي چي ؟ هه ر چي مه ترسي بوو له ميشكي هاويشتبويه ده ره وه . خوي لي ببوه قاره ماني مه يدان. ماري هه ر به هيچ نه ده زاني . به خوي وت : ماريش قربوقيكي زلي دريـژه كه ده ستو پايشي نيه ! جانه وه ريكي بي ده ست و پا كوا بو ئه وه ده بي لي بتر سيت . هــه ر قربوقيك به م خزه نه رم و شل و خاوو خليچكه بگيري حه قي خويه تي بــــه خواردن چيت . هه ر كه ئه م نه ترسيه ي له خويدا شك برد ريگه ي گوري . ميشكي پر بوو له فيكري په ريشان . مه يلي له ميش و ميشوله خواردن نه مابوو.هوشيكي هه ر به لاي ماره وه بوو . وه تي له بيري بوو مار سيبه ري سامناكي خستبوه سه ر ژياني ئه م و ته واوي گه لي قربوق . به لام هه ميشه ترسابوو ته نيا ئه مجاره كه له ئاوي جادوي خواردبوو چ ترسيكي له دلدا نه مابوو . نه له مارو نه له له قله ق . له پر وه ك شتيكي تازه ي دوزيبيته وه ، شتيكي به نرخ ، شتيكي وا كه بو هه ميشه ئه م سيبه ره شوومه له سه ر جه ماو ه ري قربوق لا به ريت . ئا شتي . . . . به لي ئاشتي . به خوي گوت : ئه ري به راست بوچي من هه وه ل قربوق نه بم كه له گل مار دا ئاشتيم كردبيته وه ؟ ئه ري تا كه ي ئه م دوژ منايه تيه له به يندا بيت؟ ئيتر به س نيه ؟ من قه تم نه ديوه ماريك قربوقيكي خواردبيت ! من كه له هه مو قربوقان ئا زاتر و زاناترم ، ده چم وره ييسي ماران ده بينم و بانگيشتنيكي ده كه م بو مالي خومان . له ته ك جه ماوه ري ماران ده بينه مال له يه ك و براده ر . ئه منيش ده بمه قاره ماني ئاشتي و براده ري .گوميلكه و ميرگ ئه كه ن به ناومه وه و تاجي سه ر به رزيم له سه ر ده نين. ئه م خه ياله هه ليت و پليتانه وه ها ده روني هاروژاند دليشي پر بوو بو ئه و هه مــوه ساله ي به ناخوشي و رقه به ري تيپه ر ببوو . به ده م ئه م ورينانه وه ده ستي كرد به قه له مباز دان و قووره قوور ، بي ترس و خوف خوي گه يانده شاري ماران. زوري نه خاياندتووشي ماريكي كز و لاواز بوو باريك و دريژ و بوره لوك . هه ر وا كه ده چوه پيشه وه به ده نگي به رز وتي : كاكي مار سلاويكي به دريژايي ته مه ني گه لي قربوقت پيشكه ش ئه كه م . به رواله تــــدا له وه ناچي تو گه وره ي ماران بيت به لام وي ده چي بتواني بمبه يــــته لاي گه وره ي ماران . كه ميكي تر چوه پيشه وه . خوي حازر كرد بو قسه ي زل كردن. هه ناسه يه كي هه ل كيشاو چاوه زه قه كاني خومار كردو وتي : ئه من په يامي ئاشتيم هيناوه . ئيتر تاكو كه ي دوژمنايه تي . من هه تا ئه م دوژمنايــه تيه ته واو نه كه م، ناگه ريمه وه. گه وره و به ر پرسه كه تانم پيشان ده با ناوي توش له ميژوي ئه م ئاشتيه دا بنوسريت قربوقي هه وه ل گه رمي قسه ببوو. له پر وه ك هه وره تريشقه ي خستبي ولات روشن بوو. دواييش تاريك هه ل گه را . ئيشيك ته واوي گياني دا گرت .ئيشيك دل ته زين و سه ر ته زين . ئيتر نه زماني ده گه را نه ده ست و لاقي چركه ي ئه كرد . هه ر ئه وه نده ي زاني خه ريكه به قوروي ماره كه دا ئه چيته خواره وه و ئيتر هيچ . كه سيش ئاگاي له م كاره ساته نه بوو . هيچ كه س ! قربوقي دوهه م كه هه ر خه ريكي مه له كردن له ئاوي جادوا بوو ئه وه نده حالي گورا بوو كه ئيتر نه يده تواني خوي به سه ر ئاوه كه وه به ند كات . ئاخري هه ر چونيك بوو له وژوره وا ئاوي جادوي لي بوو خوي هاويشته ده ره وه . . ئه ميش نه ختيك له ده ورو به ري خوي رواني . بو ئــه وه ي ئه رخه يان بيت هاوريكاني له وي ماون يان نا چه ن جاريك قره قري كرد ، به لام چ جوابيكي نه بيسته وه . هه نگاوي هه ل گرت به ره و مال بيته وه . كه چي به ديتني تووله خه لفيكي ميو له جيگه ي خوي را وه ستا . له وه ي كه دانه چله كا بو سه ري سور ما هه ر ئه م كاره ساته به س بوو بو ئه وه ي ماري بير بكه ويته وه . مار ،ئه م حه يوانه سامناكه كه سيبه ري ترس هينه ري ئه و ژيني جه ماوه ري قربوقي خستبووه مه ترسييك كه هه رگيز دوايي نه ده هات. ديتني خه لفي دار ميو ،سامناكي مارو دوژمنايه تي ميژينه ي گه لي قربوق و بنه ماله ي ماريه لي بير خسته وه . ئيستيك له دار ميوه كه مون بوه وه و به كه ناريدا تيپه ري . زوري پي سه ير بوو جگه له رق و كينه سه باره ت به مار هيچي له دل و ميشكدا نه بوو. هازا له نيسكي ترس! تا ده رويي رقه سوورترو بي ترس تر ده بوو، بيري ته نيا له لاي مار بوو . له به ر خويه وه ئه يوت: مار ، دريژ ، باريك ، خز ، دوژمن، قاتلي قربوق ، به راستي ئه م به لايه چيه له م نيشتمانه ي ئيمه دوور ناكه ويته وه؟ ئاخه ر چي له گياني ئيمه ئه ويت؟ به دريژايي ميژوي قر بوق مار جه ماعه ت هــــه ر ده ردو ره نجو خه ته ر بوون بو ئيمه . باوكو باپيرمان و دايكو داپير مان كوژراوو دل سوتاوي ده ست مار بوون. ئيستاش كه ئيستايه له ترسي ئه م سكه رويه نه مان توانيوه دو قه له م بازي به دلي خومان بده ين ، يان پر به گه رومان گوراني بليين .
ئه وه تا دونيا دونيايه و قربوق قربوقه روله ي وه ك من ئازاو به جه رگ نه بينراوه، به راست بوچي نه چم شمشيريك هه ل گرم و ئاوقه ي شاي ماران بم و توله ي هه مواني لي بكه مه وه ؟ ئه گه ر كوژرام منيش وه ك هه زاران قربوقي ترو ئــــــه گه ريش مام و نه مردم و شاي مارانم كوشت ، ئه وه هه ر چي مــــاره حه سابي ديته ده ست و له تاوي گيانيان له م ولاته كوچ ئه كه ن بو هه نــده ران . له م ته گبيرو رايه دا بوو كه دڕكه ته ننزيكي هاته به ر چاو دڕوه كه به قه د بالاي قربوقي دوهه م دريژ بوو وه ك خه نجه ر تيژو وه ك شمشير ده سكيكي پر به مشتي بوو كاتي قربوق چنگي له دروه كه قاييم كرد هينده ي تريش غيره تي بزوت ئيتر هيچي به خه يال دا نه ده هات غه يري مار كوشتن ئه ويش شاي ماران. به م رايه كه گه يي به قه له مباز دان روي كرده مالي ماران . قه له مبازيكي زوري دا كه مي هيلاكيش ببو . له پر چاوي به شتيك كه وت كه له مار ده چوو . ئه مجار خوي دي كه له به ر ده مي ماريكي ره شي مل باريكي سه ر قه ويدا گيرساوه ته وه . قربوق دوهه م سنگي ده ر په رانــــــد ، قر خه يه كي كردو هه تا تواني ده نگي نير كرد و وتي : من يه كه پالـــه واني گه لي قربوقم . ئه م رو روژي مه رگي شاي مارانه به م شمشيره له ت و كوتـتان ئه كه م ، ئه تان كوژم ته ركي ئه م ولاته تان پي ئه كه م . بو هه ميشه گه لي قر بوقان له ده ست ئيوه ي نا مه رد رزگار ئه كه م. قربوقي دووهه م قــــــــه تي نه ويــرا بوو ئه م قسانه به سرته ش به كه س بليت چ جايه روو به روي ماريكي ره شي ئاوا سامناك! خوي له م دليرييه ي خوي پر به پيستي خوشحال بوو ، تا راده ييك كه خه ريك بوو شا گه شكه بيت. چاوي خومار كرد وغه وغه وي پر كرده وه له باو ويستي كه ميكي تريش به سه ر ماره كه دا بقيريني كه . . . . هه وره تريشقه ييك يان شتيكي وه ك هه وره تريشقه داي له ملي . ئيشيكي دلته زين و سه ر ته زين ته واوي له شي دا گرت . په نجه ي شل و بوو . دركه كه ي له ده ست كه وته خواره وه . تواناي چ ته كانيكي نه مابوو. زمانيشي نه ده گه را كه هاواريك بكات. هه ر ئه وه نده ي زاني كه خه ريكه به گه روي ماره كه دا ئه خزيته خواره وه. كه سيش ئاگاي له م كاره نه بوو ، هيچكه س.
قربوقي سي هه م. له نيو ريگا دا زور چاوه رواني هاوريــــــــكاني كرد به لام هيچـــيان نه گه رانه وه قسه ي پيرو پيشينيان له گويچكه يدا زرينگاوه كه سه دان جاريان وتبوو هه ر كه س له ئاوي جادوي خواردبي ئيتر نه گه راوه ته وه . به خوي وت : ئه گه ر بچمه وه ناو خيلي قربوقان وكاره ساته كه بگير مه وه به ترسه نوكو خويـري ده ر ئه چم و گيرا نه وه ي ئه م به سه ر هاته ش هيچ ده رديك ده وا ناكات .وا چاكه به ينيك خوم بخافلينم جا برومه وه ناو خيل .سبه ي شه و وه ك هه مو شه وه كاني تر شه و نشيني قربوقان بوو. قووره قووريك بوو بيگانه تيا سه ر سامي ئه گرت . قربوقي سي هه م به خوگيلي قه لا نه قه لانه چوه ناو مه جليسه كه وه له قولينچكيك هه ل تروشكا . ته ماشاي كرد ئه وه پـيره قربوقـيكي چاو زه ق خه ريــكه حه كايه تيكي ئاشنا ئه گيريته وه: سي قربو ق جوون له ئاوي جادويان خوارده وه يه كيان ئاره زوي ئاشتي كردوو چوو بو لاي شاي ماران و نه گه راوه . يه كـيان ئاره زوي شه رو توله سه ندني كردوو نه گه راوه . يه كيــــــــان له ئاوي جادوي نه خوارده وه و گه راوه ئه مما كه س نازاني كي بووه . به لام منالينه روژيك قربوقي چواره م ديت به جوريك كه ئيمه نازانين چون، ده ره قه تي دوژمني گه لي قربوق ديتوو هه موان رزگار ئه بن. بروا بكه ن كه روژيك ئه و قاره مانه ديت.
چه ن سالاني دوورو دريژ به سه ر كاره ساته كه دا تيپه ري. قربوقي سي هه م پير ببوو . شه ويك مندالان ده وريان گرت و هه ليان پيچا بو داستان . ئه ميش كه چيروگي تري نه ده زاني ، به يتي سي قربوقه كه ي بوگيرانه وه . هه ر ئه وه نده ي لي گورا . به جيي ئه وه ي بلي منيش هاتمه وه له ويــرا كاله م درا هيچــــم پي نه برا، وتي : ئيمه ئاخري ده ره قه تي خيلي ماران دين. به س خوزگه مناله كان قربوقي چواره م له ناو ئيوه دا هه ل كه و تايه!!

ته‌نانه‌ت بۆ ساتێکیش

- ئه‌وه‌ چۆن بوو له‌م لا‌یانه‌وه‌؟!
لام نه‌کرده‌وه‌. ده‌نگم ناسییه‌وه‌. بۆرده‌که‌م ئه‌خوێنده‌وه‌. شه‌ممه‌... یه‌کشه‌ممه‌...
نزیک بۆوه‌. سڵاو عه‌رز ئه‌که‌ین
ئاوڕم نه‌دایه‌وه‌. عه‌له‌یکه‌ سه‌لام
- مه‌گه‌ر ته‌واوت نه‌بوو؟
- با
دێمه‌وه‌. دووشه‌ممه‌ی حه‌وتووی داهاتوو. له‌ رۆژمێره‌که‌مدا یادداشتم کرد.
- بۆ چی مه‌گه‌ر...
- که‌وتوومه‌وه‌
بێ ئه‌وه‌ی هه‌ست به‌ گۆڕانێ له‌ ده‌نگیدا بکرێ وتی: له‌ چیدا؟
سه‌رم له‌ سه‌ر رۆژمێره‌که‌م هه‌ڵ نه‌بڕی. که‌سایه‌تی، که‌سایه‌تی ناسی.
- په‌ح! سێ دانه‌ له‌دوای منه‌وه‌ی. من له‌ چوار ده‌رسدا که‌وتوومه‌وه‌.
خوایه‌! دیسان قسه‌ کردنی وه‌ک جاران خۆش بوو و له‌ دڵ ئه‌نیشت. ئه‌گه‌ر لام ئه‌کرده‌وه‌، چاومان به‌ چاوی یه‌ک ئه‌که‌وت. رۆژمێره‌که‌م لێک نا. سه‌ری ره‌واننووسه‌که‌م ئه‌نایه‌وه،‌ له‌ ده‌ستم داکه‌وت. نه‌یهێشت فریا که‌وم هه‌ڵی گره‌مه‌وه‌. دانه‌ویه‌وه‌. خۆی بۆی کڕیبووم. سێ ساڵ له‌مه‌و به‌ر....
له‌ به‌ر ئاوخۆری ناو ساڵۆنه‌که‌دا بووم، هات پێی دام... پێی دام و رۆیی...بێ ئاگا ده‌ستم درێژ کرد و لێم وه‌رگرت.
- جوانه‌...
ده‌ستم کێشا دواوه‌. سپاس
- له‌ مناڵه‌کانم بیست. ئه‌و چه‌ند رۆژه‌ی لێره‌ نابووی... له‌ مناڵه‌کانی زانکۆی خۆمانه‌؟
- نا
که‌ل و په‌لی ناو کیفه‌که‌مم هه‌ڵ ئه‌شێوان. خۆشم نه‌مئه‌زانی بۆ چی ئه‌گه‌ڕێم. خوا خوام بوو هیچی تر نه‌ڵێ... هیچ!
ده‌نگی ئه‌میبرده‌وه‌ بۆ ئه‌و ده‌م. دڵی پر ئه‌کردم. بۆ چی ئه‌گه‌ڕێی؟
ئاره‌قم کردبوو. له‌ گیرفانی ساکه‌که‌ی ده‌سره‌یه‌کی ده‌رهێنا. هانێ...، هانێ...
لێم وه‌رگرت. وه‌ک هه‌مان رۆژ. ئه‌و ده‌مه‌ی وه‌ک ئازیزمه‌رده‌ له‌ تاقیگه‌ هاتینه‌ ده‌رێ. چاومان یه‌کێک و فرمێسکمان هه‌زار. ئێستاش وه‌ک ئه‌وکات... ده‌سره‌یه‌کی... له‌ ساکه‌که‌ی ده‌رهانی.
دایکم چاوه‌ڕێمان بوو. چاوی که‌ پێم که‌وت حه‌په‌سا: خێره‌؟!
له‌ بیرم نیه‌ حامید چی جواب دایه‌وه‌؛ به‌ڵام ئێستاش ده‌نگی دایکم له‌ گوێمدایه‌: "ئه‌گه‌ر دوای دوو مناڵی نوقسان بتانزانیایه‌ باش بوو؟"خه‌ریک بوو شێت ئه‌بووم ..نه‌مئه‌توانی...نا...له‌ بیرم نه‌ئه‌چۆوه‌... مه‌قنه‌عه‌که‌م رێک و پێک کرد. دڵم نه‌ئه‌هات بڕۆم. ئه‌ویش هه‌ر وه‌تر...به‌ڵام...هاتم ده‌م بکه‌مه‌وه‌ دیسان هاته‌ گۆ: با بڕۆین ئیتر، ببه‌خشه‌ وه‌ختم گرتی!
سه‌رم هه‌ڵ نه‌هێنابوو. بۆچی ئه‌بێ وای لێ بێ؟ وه‌مزانی نه‌یبیست. زۆر سووک وتم؛ به‌ڵام پێموا سه‌رێکی بۆ له‌قاندم. چوو بۆ لای ئاوخۆرییه‌که‌. دانه‌وی و ئاوی خوارده‌وه‌. پشتی له‌ من بوو. ئاخری سه‌رم هه‌ڵبڕی. هه‌ر ئه‌و کراس و شه‌رواڵه‌، هه‌ر ساکه‌که‌ی جارانی... چه‌نده‌ تاسه‌یم کردبوو.
...وتم گه‌ر ئاوڕ بداته‌وه‌ حه‌تمه‌ن تماشای ئه‌که‌م. چش با ده‌ست بکه‌مه‌ گریان. خواحافیز. رێکه‌وت به‌ره‌و کلاس. ئاوڕی نه‌دایه‌وه‌... ته‌نانه‌ت بۆ ساتێکیش.

سه‌رچاوه‌: رۆژنامه‌ی جامی جه‌م 9/9/1381
نووسه‌ر نه‌رگس ئه‌سغه‌ری
وه‌رگێڕان: هه‌ژان بابامیری
http://www.meko.xazir.com/viewtopic.php?id=3005

چاه‌ڕوانی سوپاس مه‌که‌..

پیاوێكلە كەناری دەریایەكدا دانیشتبوو، دەیڕوانیە شەپۆلەكانی‌و چێژی لە تیشكەئەرخەوانیەكەی خۆر وەردەگرت، لەو كاتەدا بینی منداڵێك لەو پەڕی بێ هیواییدا لەگەڵا شەپۆلەكانی دەریاكە دەجەنگێ‌و خەریكە رووبەڕووی مەرگ ببێتەوە،ئەویش بەخێرایی خۆی هاویشتە ئامێزی دەریاكە‌و بەرە‌و پیری منداڵەكە چوو،تا گەیشتە لای منداڵەكەو باوەشی پێدا كردو بەرەوە كەناری دەریا كەمەندكێشیكردو لەسەر لمی كەنارەكە دایناو لە خنكان رزگاری كرد، هەرچەندە منداڵەكەبێهۆش‌و تەواو شەكەت‌و ماندوو ببوو، فریاگوزارییە سەرەتاییەكانی بۆئەنجامدا تا هاتەوە هۆش خۆی‌و چاوەكانی هەڵهێناو پاشان هەستاو دووركەوتەوە‌و ئەو شوێنەی جێ هێشت، پاش ماوەیەك بینی منداڵەكە لەگەڵائافرەتێكدا بەرەو لای ئەو دێن، لە دڵی خۆیدا وتی: بێگومان ئەوەدایكییەتی‌و بۆ سوپاس كردنی هاتووە، چونكە كوڕەكەیم لە خنكان رزگار كردووە!
ئافرەتەكە نزیك بووەوەو لێی پرسی: تۆ كوڕەكەمت لە خنكان رزگار كرد؟
ئەویش بە خاكییەكەوە وتی: بەڵێ خانم.
ئافرەتەكە وتی: ئەو كاتژمێرەی لە دەستی دا بوو چی لێ هات؟!
بێگومان هەموو لەم هەڵوێستە سەرسام دەبن‌و دەزانن ئەوپیاوە لەو كاتەدا چ هەستێكی ناخۆشی هەیە، لەبری سوپاس‌و پێزانین‌ودەستخۆشی لێكردن لێپرسینەوەی لەگەڵدا دەكرێت!
لەوانەیە وا بیر بكەیتەوەو بڵێیت ئیتر هەرگیز ئەم پیاوەبیر لە یارمەتیدانی كەس ناكاتەوە، تۆ بڵێی ئەگەر ئەو رووداوە دووبارەببێتەوە، ئەم كەسە هەمان هەڵوێستی ببێت؟ بێگومان لای مرۆڤی چاكەكارو خۆنەویست، وەڵامەكەی بەڵێیە! چونكە ئەو جۆرە مرۆڤانە چاوەڕوانی سوپاسیبەرامبەر ناكەن‌و درێغیش لە كردنی چاكە‌و پیاوەتی ناكەن‌و ئەم جۆرەهەڵوێستانەش كاریان تێناكات‌و لە یارمەتیدانی خەڵكی ساردیان ناكاتەوە!
كەواتە نابێت چاوەڕێی سوپاس بین لەبەرامبەر هەستان بەكارێكهەرچەندە قورس‌و گرانیش بێت، گرنگ ئەوەیە تۆ بتوانیت ئاسانكاری بۆبەرامبەرت بكەیت‌و یارمەتی بدەیت، چونكە پاش ئەوەی كارێكی باش بە ئەنجامدەگەیەنی‌و سودێك دەبەخیشتە كۆمەڵگەكەت ویژدانت ئاسوودە دەبێت‌و دەروونتدەحەوێتەوە ئەوەش دیاری‌و سوپاسی خوای گەورەیە بۆمان كە زۆر لە سوپاسیبەندەكان بەنرختر‌و گەورەترە كەواتە بێ هیوا مەبە‌و بەردەوام هەنگ ئاساشرینی ببەخشە با سوپاسیش نەكرێیت.
پێنەزانین‌و سوپاس گوزار نەبوون سروشتێكی كۆنی مرۆڤە‌ولەدێر زەمانەوە بوونی هەیە، ئیمپراتۆری رۆمانی (ماركۆس ئۆرلیس) 1700 ساڵاپێش ئێستە نووسیویەتی: "ئەمڕۆ چاوم بە چەند كەسێكی خۆپەرست‌و پێنەزاندەكەوێت، ئەوەش سەرسامم ناكات چونكە ژیان خاڵی نییە لەو كەسانە!" ماركۆسخۆی راهێناوە بۆ قبوڵا كردنی ئەو كەسانە هەتا توشی خورپە نەبێت‌و نائومێدیباڵ نەكێشێ بەسەریدا!
بۆ ئەوەی نەبینە مایەی هەراسان كردن‌و بێزاركردنیبەرامبەرەكانمان‌و نائومێدیان نەكەین، تا نەبینە هۆكاری وازهێنانیان لەكاری باش‌و یارمەتی‌و ئاسان كاریی یەكانیان، پێویستە هەموو كات سوپاسیانبكەین...
زانایەك دەڵێت: "ئەگەر كارێكی بەسودت بۆ هەركەسێك كرد،ئاگاداربە بیری نەخەیتەوە، بەڵام ئەگەر كەسێك سوودی پێ گەیاندیت ئاگاداربەبیرت نەچێتەوە!".
مەبەستی ئەوەیە ئەگەر هەستای بە راپەڕاندنی كارێك بۆهەركەسێ ئامان بیری مەخەرەوە تا سوپاست بكات، بەڵام ئەگەر ئەو كارە بۆ تۆكرا هەرگیز بیرت نەچێتەوە سوپاسی بكە.
بۆچی ناتوانین سوپاسی بەرامبەر بكەین؟
بۆچی كارە باشەكانی بەرامبەر لە بیرخۆمان دەبەینەوە؟
خۆ ئەوە زۆر ئاسانە هیچ ماندوو بوونی ناوێ! ئەی بۆ پێی نازانین؟
سوپاس كردن یەكێكە لە نیشانەكانی كەسی هۆشیار... یەكێكە لە ئاكارەكانی كەسانی نەرم‌و نیان‌و پێشكەوتوو بە وەفا.
سوپاس كردن پەیوەندی بە دروستی كەسایەتی سوپاس كەرەوەهەیە، چونكە هەست بە هیچ كەم بونێك ناكات بەرامبەر ئەوەی كە سوپاس‌وپێزانینی خۆی دەردەبڕێت... بێگومان كەسانی پێزان‌و ستایش كەری كارەكانلەناوكۆمەڵگەدا سەرەڕای ئەوەی ئاست‌و پلەیەكی بەرزیان هەیە لەگەڵا ئەوەشداخۆشەویست‌و رێزلێگیراون، بە پێچەوانەی ئەو كەسانەی كە پێنەزانن، چونكەمافی بەرامبەریان پێشێل دەكەن.
پێشێل كردنی مافیش دەبێتە مایەی ناڕەحەتی سەرەڕای لەدەستدانی رێز‌و خۆشەویستی بەرامبەر، كەواتە بۆ ئەوەی خۆشیان بوێیت، تا بەهاوڕێیەتیت ئاسوودە بن، ئەوا چاوەڕێی سوپاس مەكە، بەڵام سوپاس كردنت بیرنەچێت..

سایه‌ فارس
له‌ گۆڤاری بڕیار بڵاو کراوه‌ته‌وه‌

تاڵترین چیرۆكی دنیا

به‌ منداڵی له‌گه‌ڵ دایك و بابم بۆ سه‌ردانی خزمێكمان چووینه‌ به‌نده‌رعه‌باس. له‌وێ، رۆژێك كه‌ هه‌وای خۆش بوو، خزمه‌كه‌مان ئێمه‌ و ژن و منداڵه‌كه‌ی خۆی سواری به‌له‌مێكی ماسیگری كرد و بردینیه‌ ده‌ریا. به‌ ده‌ریایدا گێڕاین و له‌باره‌ی ده‌ریاوه‌ بۆمان دوا و گوتی: "جار جاره‌ ده‌ریا زۆر باشه‌، به‌ڵام كه‌ دوورتر ده‌ڕۆین، زۆر خراپ و دڵڕه‌ق ده‌بێ. بۆیه‌ هیچ ده‌ریایه‌ك جێی متمانه‌ نییه‌، ته‌نانه‌ت ئه‌وی هه‌ره‌ چاكیان." ده‌وری سه‌عاتێك، هه‌روا كه‌ هێدی هێدی سه‌وڵی لێده‌دا، باسی ده‌ریای كرد، تا ماندوو بوو و وازی له‌ سه‌وڵ لێدان هێنا. ژنه‌كه‌ی سفره‌یه‌كی له‌سه‌ر لاقی پان راكرد بۆئه‌وه‌ی ئه‌و نان و سه‌وزه‌ و په‌نیر و خورمایه‌ی له‌گه‌ڵ خۆی هێنابوو، به‌سه‌رماندا دابه‌ش بكات.
من هه‌روا له‌ رووی كونجكۆڵی و هه‌وه‌سی خۆمه‌وه‌، په‌لكه‌ نانێكی بچووكم بۆ ماسییه‌كی بچكۆله‌ی جوان هاویشته‌ ده‌ریاوه‌. به‌ر له‌وه‌ی ماسیه‌كه‌ خۆی بگه‌یه‌نێتێ، پۆلێك ماسیی دیكه‌ تێی وه‌رووكان. زگم پێ سووتان و په‌لكه‌ نانێكی دیكه‌شم بۆ تێهاویشتن و كاتێ دیتم ماسییه‌كان ژماره‌یان زیاتر بووه‌، ئه‌وه‌نده‌ نانه‌ی پێم مابوو دامنێ. ته‌نانه‌ت نانم له‌ دایك و بابم و ژن و منداڵی خزمه‌كه‌شمان وه‌رگرت و بۆم خستنه‌ ده‌ریاوه‌. له‌وه‌ی كه‌ نانم ده‌دا به‌ ماسییان، ئێجگار خۆشحاڵ بووم و بزه‌م له‌ لێو لانه‌ده‌چوو. حه‌زم ده‌كرد توانیبام نان بده‌مه‌ هه‌ر هه‌موو ماسییه‌كان.
دواتر كه‌ گه‌وره‌ بووم، گونده‌كه‌ی خۆمانم به‌جێ هێشت و بۆ كار چوومه‌ به‌نده‌رعه‌باس. چه‌ند ساڵێك له‌ ئه‌سكه‌له‌ سندووق و فه‌رده‌م باركردن و داگرتن. ماسییه‌كانیش له‌وێ بوون. به‌ڵام ده‌رفه‌ت و تاقه‌تی ئه‌وه‌م نه‌بوو نانیان بده‌مێ. چه‌ندین ساڵ دواتر، به‌ هۆی داهاتی كه‌مه‌وه‌ وازم له‌ كۆڵكێشی هێنا و بووم به‌ ماسیگر. له‌وه‌به‌ولا، تۆڕم ده‌خسته‌ ده‌ریاوه‌، ماسیم پێوه‌ ده‌كردن، له‌ ناو به‌له‌مدا به‌سه‌ر یه‌كمدا هه‌ڵده‌ڕشتن و ده‌مبردنه‌ لێواری ده‌ریا و له‌ بازاڕ ده‌مفرۆشتن بۆئه‌وه‌ی نان بكڕم.

سه‌رچاوه‌: فتح الله بی‌نیاز،داستان همشهری

سیبه ر

سێبه‌ری خه‌مۆکیه‌کی قووڵ

ره‌نگه‌ که‌م که‌س هه‌بن وه‌ک من له‌ خۆیان بترسن.ئه‌رێ....له‌ خۆیان.من له‌ خۆم ده‌ترسم.زۆریش ده‌ترسم.نازانم له‌ ترسی خۆم روو له‌ کوێ که‌م.بچمه‌ کوێ خۆم له‌ وێ نه‌بم؟ترس له‌ خۆ،خه‌راپترین ترسه‌.
ئه‌وه‌ نه‌ یه‌که‌م جار و نه‌ ده‌یه‌م جار بوو که‌ له‌ بێ ده‌نگی نیوه‌شه‌و دا به‌ ده‌نگی لرفه‌ و خیسکه‌ و جارجاره‌ش قاقای خۆم وه‌خه‌به‌ر ده‌هاتم.تارمایی خۆم له‌و به‌ر په‌نجه‌ره‌که‌وه‌ ده‌دیت،به‌ چاوی پڕ له‌ خوێن و لووت و گوێی بڕاوه‌وه‌ که‌ به‌ ده‌ستمه‌وه‌ گرتبوون.به‌ ده‌م لرفه‌ و خیسکه‌وه‌ به‌ عه‌زڕه‌ته‌وه‌ ده‌مڕوانیه‌ خۆم.هه‌تا هێزم هه‌بوو چریکاندم و په‌رده‌م کێشا.به‌ په‌له‌ چوومه‌ به‌ر ئاوێنه‌. وه‌ک هه‌موو جارێ جگه‌ له‌ خۆم وێنه‌ی که‌سێکی تریشی تێدایه‌.به‌ ده‌ست و ده‌م و چاوی خوێناویه‌وه‌ تێم راده‌مێنێ و پێم پێده‌که‌نێ.له‌ پڕ را ئاوڕ ده‌ده‌مه‌وه‌،دایکمه‌ .به‌ به‌رهه‌ڵبێنه‌ و چارۆکه‌ ره‌شه‌که‌یه‌وه‌.
کوڕم تۆ شێت بووی؟بۆ له‌ خه‌و دا هاوار ده‌که‌ی؟ به‌ خوا وا نابێ.ده‌بێ نووشته‌ت بۆ بکه‌م.
نازانم چ ده‌ڵێ.چاو له‌ چاوی ده‌بڕم.له‌ چاوانی دا ئاور دایسێ.به‌ کونه‌ لووت و گوێیانی دا دووکه‌ڵ دێته‌ ده‌ر.به‌ره‌و رووم دێ. به‌ بوارێک دا ده‌رده‌په‌ڕم.خۆ له‌ هاڵه‌که‌ ده‌کوتم.دایکم به‌رماڵه‌که‌ی راخستووه‌ و خه‌ریکی نوێژ و ته‌لیله‌یه‌.
به‌ راستی دایکێکی سه‌یرم هه‌یه‌.هه‌ر دوێنێ به‌یانی بوو که‌ له‌ په‌نا ده‌رگای ژووره‌ جه‌هه‌ننه‌میه‌که‌م خۆم لێ گرتبوو،سه‌ماوه‌ری ده‌دواند:سه‌ماوه‌ر گیان،هه‌ر که‌ زانیت دوا هه‌ناسه‌ی ژیانت هه‌ڵده‌کێشی،خۆت بسووتێنه‌.ئه‌وه‌ یه‌که‌م جار نه‌بوو که‌ دایکم له‌ گه‌ڵ شت و مه‌کی ناو ماڵ بدوێ.قه‌ده‌رێک له‌وه‌ی پێشیش سه‌ری به‌ سه‌ر مه‌شکه‌که‌ دا رۆ گرتبوو،حیت حیت پێی پێ ده‌که‌نی:من پێم سه‌یره‌.تۆ خۆت که‌ر کردووه‌ ،خۆت بۆو خه‌ڵکه‌ ده‌دڕێنی.پاشانیش بێ ئه‌وه‌ی چاوه‌ڕوانی وه‌ڵام بێ،رووی گرژ کرد و گوتی من چه‌ندین ساڵه‌ ئه‌وه‌ی تێگه‌یوم.
که‌ سڵاوی داوه‌ و له‌ زیکر و ته‌لیله‌ بۆوه‌،مۆڕه‌یێکی له‌ من کرد و بۆڵه‌یێکی لێ هات.هێشتا تاریک بوو.قوڵته‌ی سه‌ماوه‌ر و پرخه‌ی دایکم و ترسی من،جێیان به‌ یه‌ک لێژ ده‌کرد.
بیرم له‌ خۆم ده‌کرده‌وه‌،منی خوێنده‌واری به‌ قسه‌ی خۆم رۆشنبیر،ئه‌وه‌ی که‌ هیچ باوه‌ڕم پێی نه‌بوو،به‌ زه‌ق و زیندوویی به‌ سه‌رم ده‌هات.دایکم دوای نوێژی به‌یانی نووستبۆوه‌و ده‌ستی به‌ وڕێنه‌ کردبوو:ئه‌رێ کوڕی خۆم،من چه‌ندین ساڵه‌ مردووم.به‌ڵام ئه‌و گیانه‌ ماندووه‌م،ئه‌و سه‌رشێته‌،ده‌ست له‌ جه‌سته‌م ناکێشێته‌وه‌.ئه‌رێ...کوڕی خۆم..... .
نه‌مده‌وێرا سه‌ر هه‌ڵێنم.ده‌مزانی چاوه‌کانی دیسان ئاگریان....ویستم هه‌ڵێم بۆ کۆڵان یان لانی که‌م بۆ حه‌سارێ،که‌ چی ده‌رگا گاڵه‌ درابوو.دایکم وه‌ک پشکۆ گه‌شاوه‌.لێفه‌ و دۆشه‌ک و ماڵه‌که‌ش ئاگریان لێ هه‌ڵده‌ستا.په‌نجه‌ره‌م شکاند.خۆم فڕێ دا ده‌ر.تازه‌ هه‌تاو زه‌رده‌ی ده‌دا.
رۆڵه‌ تۆ هار بووی؟په‌نجه‌ره‌ی ده‌شکێنی ده‌چیه‌ ده‌ر؟ده‌رگا به‌و زه‌لامیه‌ی ئاوه‌ڵایه‌.
هه‌موو جارێ ده‌ڵێم ده‌ڕۆم.ده‌ڕۆم و ئه‌و ماڵه‌ نه‌فره‌تاویه‌ به‌ جێ دێڵم.به‌ڵام هه‌ر هه‌موو جارێ فرمێسکی دایکه‌ کڵۆڵه‌که‌م به‌رهه‌ڵستێکی گه‌وره‌یه‌ و پێی ناوێرم.
دایه‌ با ئه‌و خانوویه‌ بگۆڕین...
ده‌مت داخه‌ ئه‌مه‌ یادگاری باوکته‌...ئه‌مه‌...
دایکم نازانێ من چی ده‌کێشم.لێکدا لێکدا له‌ به‌ره‌که‌ت و به‌سه‌ردابارینی رۆژ به‌ رۆژی ئه‌م خانوویه‌،له‌ سه‌رده‌می باوکم ده‌دوێ. گوێی لێ ناگرم.هه‌مووی دووپاته‌ و چه‌ند پاته‌یه‌.
هه‌ڵده‌ستمه‌وه‌.به‌ره‌ومووچ ده‌که‌ومه‌ رێ.به‌هارێکی مژاوی دونیای له‌ باوه‌ش گرتووه‌.له‌ ده‌ره‌وه‌ی ئاوه‌دانی ،له‌سه‌ر جۆگه‌ی گه‌وره‌، له‌سه‌ر رێی ئاغا،خۆم ده‌بینمه‌وه‌.جۆگه‌ نێڵه‌ی دێ. ده‌مه‌وێ بازده‌م.ناتوانم،بواری نیه‌.به‌ ناچاری پێوه‌ که‌وشێکم ده‌ردێنم بۆ ئه‌وه‌ی به‌ هه‌نگڵه‌ شه‌له‌ له‌ جۆگه‌که‌ بپه‌ڕمه‌وه‌.له‌ نێو جۆگه‌ دا لاقم له‌ شتێک ده‌گڵێ.ده‌مه‌و له‌پ شڵپه‌ له‌ ئاوه‌که‌ دێنم.که‌وشه‌که‌م ئاو ده‌یبا.بێ ئه‌وه‌ی بیر له‌ که‌وشه‌که‌م بکه‌مه‌وه‌،له‌و شته‌ نه‌رمه‌ ده‌گه‌ڕێم که‌ لاقم تێیه‌وه‌ گڵا.به‌ پێ کوته‌ ده‌یبینمه‌وه‌.له‌ به‌ر ڵێڵی ئاو باش دیار ناکا.ده‌ستم ده‌به‌مه‌ ژێر ئاو و ده‌مه‌وێ ده‌ریکێشم.له‌ ڵێڵی ئاو که‌م ده‌بێته‌وه‌.تارمایی جه‌نازه‌یێک له‌ بن ئاوه‌که‌ به‌دی ده‌کرێ.ناسیاره‌. لێی ورد ده‌بمه‌وه‌. ده‌یناسمه‌وه‌: بۆخۆمم.ده‌ستێک رۆ ده‌بێته‌ لاقم،ده‌چریکێنم.خۆ راده‌پسکێوم.دیسان شڵپه‌م له‌ ئاو هێنا.په‌له‌ قاژه‌م کرد. ئاوه‌که‌ له‌ خوێن دا سوور بوو.ژانێکی توانا پڕووکێن هه‌موو له‌شمی داگرت.سه‌رم له‌ ئاوه‌که‌ ده‌رهێنا،هه‌ناسه‌یێکی قووڵم هه‌ڵکێشا.به‌ هه‌موو هێزمه‌وه‌،به‌ ده‌ست و پێ کوتان،خۆم له‌ خۆم کرده‌وه‌.به‌ قوونه‌خشکه‌ له‌ ڵێڵاوه‌که‌ وه‌ده‌ر که‌وتم.خۆم گه‌یانده‌ بن تاقه‌داره‌که‌ی سه‌ررێی ئاغای.برستم لێ بڕابوو.زۆری نه‌مابوو خۆم...خۆم بخنکێنم.بێ ئه‌وه‌ی بوێرم چاو له‌ ئاوه‌که‌ بکه‌مه‌وه‌،به‌ره‌و ماڵ بوومه‌وه‌. مه‌نگ و گێژ،ته‌ڕ و قوڕاوی،خوێناوی،پێوێک که‌وش له‌ پێ دا و لاقێک پێخواس. به‌ره‌و ئاوه‌دانی بوومه‌وه‌.خه‌ڵکی ئاوه‌دانی که‌س به‌ ده‌ره‌وه‌ نه‌بوو یان ره‌نگه‌ من که‌سیانم نه‌دیتبێ.به‌ کۆمه‌ کۆم خۆم گه‌یانده‌وه‌ ماڵ.دایکم کێردێک به‌ده‌ست،له‌ پشت ده‌رگای حه‌سار خه‌ریکی که‌وڵ کردنی من بوو.له‌ لاقه‌ پێخواسه‌که‌م را ده‌ستی پێ کردبوو.چارۆکه‌ ره‌شه‌که‌ی ده‌له‌ریه‌وه‌.چه‌ناگه‌ و لووتی هێنده‌یتر درێژ ببوون.پشتاوپشت گه‌ڕامه‌وه‌.بێ ئه‌وه‌ی چاوم لێ بکا،بانگی کردم:
بۆ له‌ وێ راوه‌ستاوی...وه‌ره‌ ئه‌و مریشکه‌م بۆ بگره‌.ئه‌مشه‌و تاس که‌بابت بۆ لێ ده‌نێم...
چاوم له‌ خۆم کرد.له‌ هه‌موو له‌شم په‌ڕ و پۆی مریشک روابوو.ده‌سته‌کانم ببوونه‌ باڵ و دایکم به‌ کێرده‌وه‌ به‌ عه‌زڕه‌ته‌وه تێی ده‌ڕوانیم...
ئاخۆ دایکم له‌ لاقه‌ پێخواسه‌که‌ی منی پرسی بوو؟ یان هه‌ر نه‌یدیبوو؟
له‌ سه‌ری نه‌ڕڕاندم:ئه‌وه‌ تۆ چته‌؟بۆ زه‌ق چاوت له‌ تاس که‌بابه‌که‌ بڕیوه‌ و داماوی؟
وه‌ جووڵه‌ که‌وتم.ئه‌وه‌ی له‌ پێش من بوو،لاقه‌ پێخواسه‌که‌ی خۆم بوو.
دایکم له‌ داخان ده‌گریا:رۆڵه‌ تۆ شێت بووی؟من چی بکه‌م له‌ ده‌ستانت؟
په‌رۆشم بوو.من به‌ ده‌ست مۆته‌ی خۆمه‌وه‌ دامابووم،ئه‌ویش به‌ ده‌ست منه‌وه‌.
ئه‌و ئاکارانه‌ت بوونه‌ هۆی ئه‌وه‌ی نه‌شمیل بڵێ ئێمه‌ بۆ یه‌ک نابین.
نه‌شمیل....وه‌بیرم هاته‌وه‌،نه‌شمیلیش لێم ره‌ویه‌وه‌.ناحه‌قی ناکه‌م ئه‌و جۆره‌ی من خۆم ده‌بینم،ئه‌و بمبینێ....
دایه‌ خانوه‌که‌ نافرۆشین،تێکی ده‌ڕووخێنین و سه‌ر له‌ نوێ چاکی ده‌که‌ینه‌وه‌.
باشه‌ کوڕی خۆم.
دایکم چوو نووست.من مامه‌وه‌ و تاریکی.ده‌مه‌وێ بنووم.کێرد...لاقێکی پێخواس..خوێن..نیوه‌ خه‌و نیوه‌ بێداری... دیسان لرفه‌ و خیسکه‌ و دیسان زیقه‌ و هۆڕه‌ و دیسان بۆڵه‌بۆڵی دایکم.... .

عه‌لی سۆهرابی

ریکاوێر

هه‌زار تف و له‌عنه‌ت له‌ ریکاوێر.ئه‌گه‌ر ریکاوێر نه‌با،من ئه‌م گۆبه‌نده‌م به‌ سه‌ر نه‌ده‌هات.ئێوه‌اره‌یه‌. میراوێ به‌ جێ دێڵم.هه‌ر چه‌ند رێگا وه‌ک به‌ری ده‌ستم شاره‌زام،له‌ دوایین که‌س که‌ ده‌یبینم،ده‌پرسم: هه‌تا سنوور چه‌ند سعات رێیه‌؟
- له‌ هه‌وای خۆش و بێ به‌فر دا دوو و نیو هه‌تا سێ سعات رێیه‌.
هه‌تا هه‌وار به‌ستێ به‌وپه‌ڕی خۆشیه‌وه‌ر رۆیشتم.له‌ وێڕا دوو رێگا بۆ سنوور هه‌یه‌:یه‌که‌م شه‌تره‌ که‌ رژد و چه‌توون و پێچ پێچه‌.ئه‌ویتر رێگای کانی روون ڕوونک که‌ باوێشه‌ و دوورتره‌.له‌ حاڵێکدا نیمه‌ بتوانم له‌گه‌ڵ خۆم کێشه‌ بکه‌م.رێگای کانی روون ڕوونک هه‌ڵده‌بژێرم.ورده‌ورده‌ هه‌وایه‌که‌ی ده‌گۆڕی. زریان ورشه‌ی دێ.به‌ هانکه‌هانک ده‌گه‌مه‌ کانی روون ڕوونک.قومه‌ ئاوێک له‌ گۆی مه‌مکی ده‌خۆمه‌وه‌.کانی روون ڕوونک له‌ ناو به‌فر وسه‌هۆڵێ دا هه‌ڵم ده‌کا.پرچه‌ زێڕینه‌کانی به‌ره‌و خه‌ره‌ند و لاخڕ شۆڕبوونه‌ته‌وه‌.به‌ ده‌یان جارلێی رابردوومه‌.تینوایه‌تی وماندوویه‌تی هاوینی له‌ روو سڕیومه‌ته‌وه‌.
زۆر دلۆڤانانه‌ باوه‌شی بۆ رێبواری تینووی هه‌ره‌س هێناو ده‌کاته‌وه‌.
باسکی شاخه‌ ڕه‌ش وه‌ک ئه‌سته‌مترین و رژدترین به‌شی رێگا له‌ به‌ر ده‌ممه‌.هه‌ر ئه‌و رژدیه‌ ببڕم ئیتر تا غه‌ڵێ بایزی باوێشه‌.باسکی شاخه‌ڕه‌ش له‌ کانی روون ڕوونک را به‌ره‌و باشووڕ تێ هه‌ڵده‌کشێ. رژد و چه‌توون.به‌ لای باکووڕه‌وه‌ ره‌وه‌زێکه‌ که‌ به‌ سه‌ر خه‌ره‌ندێکی هه‌زار به‌ هه‌زار دا ده‌نواڕێ. هه‌ر پێم هه‌ڵخلیسکێ،هه‌پڕوون به‌ هه‌پڕوون ده‌بم.ره‌نگه‌ ریکاوێر بۆ زۆر که‌سی باش بێ.شتی ده‌گمه‌نی بۆ دۆزیبنه‌وه‌.ئه‌و شتانه‌ی تۆزی رۆژگار دایپۆشیون.یارمه‌تی باشی به‌ زۆر که‌س کردووه‌.به‌ڵام بۆ من، بۆ منی کڵۆڵ،له‌ چاره‌ره‌شی زێتری پێ نه‌بوو.هه‌مووی ئه‌و شوێنه‌ونکانه‌،سڕینه‌وه‌ی هه‌ر هه‌موو شوێن پێیه‌کانی لێ زه‌ق و زیندوو کردمه‌وه.ئه‌و شتانه‌ی که‌ ته‌نانه‌ت به‌ نێزیکترین و خۆشه‌ویستترین که‌سی خۆشم نه‌گوتبوو.واته‌ نه‌هێنی پارێزیم کردبوو.
سه‌ری له‌ دیوار کوتام.راست ئه‌و جێگایه‌ی چه‌ندین جاری دیکه‌شی له‌ دیوار کوتابوو.ئاوسابوو. ته‌نانه‌ت خوێنیشی تێزابوو.هه‌مووی ئه‌و شتانه‌ی وه‌ک رۆژی روون له‌ به‌ر چاوی من و وان زه‌ق ده‌چوون وه‌درۆم خستنه‌وه‌.له‌ کورسیله‌یێکی ئاسنیان گرێ دام.سه‌ری سیمێکیان له‌ قامکی شایه‌تمانی ده‌ستی راستم گرێ دا و سه‌ره‌که‌ی تریشی له‌ که‌ڵه‌ قامکی لاقی چه‌په‌م.ئه‌و قامکه‌ی چه‌ند رۆژ له‌وه‌ پێش به‌ زه‌بری پێله‌قه‌ی شکاو و خوێناوی بوو.ره‌نگه‌ به‌ ئانقه‌ست له‌ برینه‌که‌ی به‌ستبێ بۆ ئه‌وه‌ی شوێنه‌واری زیاتر بێ.له‌ پڕ هه‌موو له‌شم به‌ هه‌موو هێزیه‌وه‌ هه‌ڵده‌ته‌کێ.دوو باره‌ و سێ باره‌ و چه‌ند باره‌.هه‌ست ده‌که‌م ده‌م و لێوم خوار بوونه‌.شان و پیلم ره‌ق هه‌ڵاتوون.هه‌ست ده‌که‌م هه‌موو چرکان که‌لڵه‌ی سه‌رم ده‌ته‌قێته‌وه‌‌.له‌شی نیوه‌ گیانم تووڕ ده‌ده‌نه‌وه‌ نێو سلووله‌ سارد و بۆگه‌نه‌که‌.کازیوه‌ نه‌ئه‌نگوتوه‌ ده‌مبه‌نه‌ ده‌ر.هه‌ر دوو ده‌ستم له‌ پشته‌وه‌ڕا فه‌لاقه‌ ده‌که‌ن.به‌ ده‌ستی فه‌لاقه‌کراو هه‌ڵم داوه‌سن. ته‌وژمی سه‌رما،له‌ ژانی باهۆیه‌کانم پتر ئازارم ده‌دا.شه‌ش کاتژمێر ئاوا له‌ حه‌وشه‌ فه‌لاقه‌ ده‌کرێم.که‌ لێم ده‌که‌نه‌وه‌،ده‌مبه‌نه‌وه‌ ژوور و هیچم نیه‌ پێیان بڵێم،ده‌هریتر ده‌بن.له‌ سه‌ر ته‌خته‌خه‌وێک ده‌مه‌وله‌پ رامده‌خه‌ن.هه‌ر چوار په‌لم گرێ ده‌ده‌ن.وه‌ک ئه‌وه‌ی خوری بشۆن له‌ دوولاوه‌ به‌ کابڵ به‌ر ده‌بنه‌ گیانم.... .
باسکی شاخه‌ڕه‌ش چه‌توونه‌.زۆر زه‌حمه‌ت پێیدا هه‌ڵده‌گه‌ڕێم.کڕێوه‌ی ده‌کا.ورده‌ورده‌ هه‌ست به‌ سڕبوونی لاقه‌کانم ده‌که‌م.وره‌م به‌رزه‌ به‌قه‌د سیاکێو.دڵ له‌ دڵێ ناده‌م.هه‌نگاوم خۆشتر ده‌که‌م. هه‌ڵده‌خلیسکێم،به‌ بنه‌ گوێنیه‌ک خۆ ده‌گرمه‌وه‌.گوێ ناده‌مه‌ ئه‌ودڕوانه‌ی ده‌په‌نجه‌م رۆچوون:خۆزگه‌ زام هه‌ر دڕوو با.کڕێوه‌ له‌ سه‌ر و چاوم ده‌دا.دوا که‌س که‌ دیتم پێی گوتم پیاوی چاک به‌ واده‌ی سه‌فه‌ر نیه‌. چه‌ند رۆژێک خۆت حه‌شارده‌.به‌شکوو هه‌وای خۆش کات.به‌ڵام من که‌ خۆ حه‌شار دان و دیتنه‌وه‌ و ره‌پێچه‌ک دانم لا یه‌ک بوو،هه‌ر بیریشم له‌ قسه‌که‌ی نه‌کرده‌وه‌.ئێستا تێده‌گه‌یشتم که‌ به‌ راستی واده‌ی سه‌فه‌ر نه‌بوو.به‌ڵام کاکی خۆم که‌سێک له‌ شه‌ڕ نه‌بێ شیری تیژه‌.ئه‌و نه‌یده‌زانی ئه‌گه‌ر بگیرێمه‌وه‌، ره‌نگه‌ ئیدی قه‌ت هه‌لی وام بۆ هه‌ڵنه‌که‌وێته‌وه‌.به‌ ساتمه‌ بردن و هه‌ڵخلیسکان و که‌وتن و هه‌ستانه‌وه‌ باسکی شاخه‌ڕه‌شم بڕی.که‌ گه‌یشتمه‌ باوێش هه‌وا تووشتر بوو.بۆران نه‌یده‌هێشت پێش چاوم ببینم. ساتمه‌م ده‌برد و خۆم ده‌گرته‌وه‌.به‌ سێ کاتژمێرونیو گه‌یشتمه‌غه‌ڵێ بایزی.ئه‌و جێگایه‌ی رێگای شه‌تره‌ش تێکه‌ڵ ئه‌و رێگایه‌ ده‌بێته‌وه‌.ئێواره‌یه‌ دره‌نگانه‌...چۆڕاوی رۆژ داچۆڕاوه‌ و کلووکلوو شه‌و ده‌بارێ*.ده‌رمانی رێیه‌ رۆیشتنه‌.به‌ره‌و کێله‌شین تێ هه‌ڵده‌بم.له‌ که‌نده‌کان ته‌ندووره‌ی ده‌کا.ده‌ست و پێم به‌ ته‌واو مانا چوونه‌.خۆ ده‌کوتم زووتر بگه‌مه‌ سه‌ر سنوور.سێ دوژمنی سه‌ره‌کیم هه‌نه‌ که‌ ره‌نگه‌ هه‌ر سێکیان له‌ سه‌ر سنوور چاوه‌ڕوانم بن:کڕێوه‌،گورگ و مین.پاسگای کێله‌شین وه‌ک مۆته‌ی سه‌ر رێگا لێم وه‌ده‌ر ده‌که‌وێ.تۆ بڵێی به‌و کڕێوه‌یه‌که‌سیان به‌ده‌ره‌وه‌ بێ؟حه‌سکۆ ده‌یگوت ده‌ستووری تیریان هه‌یه‌.
پاسه‌وانه‌که‌ تێی نه‌خوڕیم.ئاخۆ دیتوومی و خۆی له‌ گێژیه‌ داوه‌ یان سه‌رما و کڕێوه‌ ئه‌و بواره‌یان پێ نه‌داوه‌؟به‌ به‌ر ده‌می دا تێپه‌ڕیم.ره‌نگه‌ ئه‌ویش به‌و سێ دوژمنه‌ی منی زانیبێ.زه‌ردیێکی هاتبیتێ و له‌ ژێر لێوانه‌وه‌ گوتبێتی:زۆری نه‌ماوه‌ به‌ یه‌کجاری بحه‌سێته‌وه‌.که‌ گه‌یشتمه‌ سه‌ر سنووربه‌ ته‌واوی تاریکایی داهاتبوو.ئیتر هیچ کوێم لێک نه‌ده‌کرده‌وه‌.رێ و لاڕێم نه‌ده‌ناسی.یه‌که‌م دوژمنم له‌ باسکی شاخه‌ڕه‌شه‌وه‌ ده‌گه‌ڵ بوو.دوه‌م دوژمنیشم به‌ لووره‌لوور خۆی پێ ناساندم.هه‌ستم کرد له‌وه‌ ماندووترم بتوانم له‌ به‌ریان هه‌ڵێم.هه‌ر هه‌تا کانیه‌خۆمارۆیه‌ شاره‌زا بووم.به‌فر هه‌تا ئه‌ژنۆم هاتووه‌.به‌ نائۆمێدی ده‌یبڕم.کانیه‌ خومارۆ به‌ مێرگ و کانیاوه‌کانیه‌وه‌ له‌ ژێر به‌فرێکی قورس دا خرپ خه‌وتووه‌.جێ جێ لێره‌ و له‌وێ به‌فر ده‌ره‌قه‌تی ئاو نه‌هاتووه‌ و دیار ده‌که‌ن سه‌رچاوه‌نه‌
له‌ خۆم دڵنیام.باش ده‌زانم قفڵی زبانمیان پێ نابیته‌وه‌.زیاتر له‌ چل رۆژه‌ له‌ ژێر سه‌ختترین جه‌زره‌به‌ داخۆم راگرتووه‌ ودانم به‌ هیچ شتێک دانه‌هێناوه‌.ده‌گه‌ڵ ئه‌وه‌یکه‌ ده‌یان به‌ڵگه‌یان به‌ به‌ره‌که‌تی ریکاوێر له‌ به‌ر ده‌ست دایه‌،خۆم بۆ شل نه‌کردوونه‌ وهیچم وه‌ستۆ نه‌گرتوون.زامی پێم سارێژ بۆته‌وه‌.به‌ڵام پێم وانیه‌ زامی دڵ و مێشکم ته‌نانه‌ت له‌ ژێر خاکیش سارێژ بێته‌وه‌.باش له‌ بیرمه‌ که‌ بازپرسه‌که‌به‌ پانیه‌ی پۆتینه‌که‌ی له‌ سه‌ر په‌نجه‌ی پێم سووڕا،گوێم له‌ قرچه‌ی ئێسکی پێم بوو.رۆژی دواتر یه‌کێک هات تیماری کردم.به‌ راوێژێکی گه‌رم و برایانه‌ ده‌یدواندم.پێی ده‌گوتم چی ده‌زانم پێیان بڵێم و خۆم رزگار که‌م.ئه‌گینا ده‌یان جۆر جه‌زره‌به‌ی دیکه‌ چاوه‌ڕێم ده‌که‌ن.ده‌یگوت به‌زه‌ییم پێتدادێته‌وه‌،کۆزت ساوایه‌.تۆ بڵێی ئه‌وانه‌ش دایک و بابیان هه‌بێ؟ژن و منداڵیان هه‌بێ؟ تۆمه‌ز ئه‌گه‌ر یه‌کێک منداڵێکیان ئازار بدا چ بکه‌ن؟ چاوبه‌ندله‌چاودا، سه‌رێکی ده‌سبه‌ند له‌ مه‌چه‌کی راستی من دا و سه‌ره‌که‌یتریشی له‌ ده‌ستی پاسه‌وانه‌که‌م دا به‌ پێبلیکانه‌کاندا وه‌سه‌ریان خستم.هێنایانمه‌ خوار.بردیانمه‌وه‌ سه‌ر.هێنایانمه‌خوار.
- بۆلای راست بسووڕێ.
سووڕام.ده‌م و لووتم له‌ دیواریدا.هه‌ر هه‌موو یه‌کڕا تریقانه‌وه‌.
- کوڕه‌ حه‌یوان من ده‌ڵێم بۆ لای چه‌پ،بۆ لای راست ده‌سووڕێی؟سه‌رت نه‌وی که‌.بڕۆ پێش، بسووڕێ،له‌سه‌ر کورسیله‌ دانیشه‌.
ده‌مه‌وێ له‌سه‌ر کورسیله‌ دانیشم،له‌سه‌ر قوون به‌ر ده‌بمه‌وه‌،پاشکه‌سه‌رم وه‌دیواری ده‌که‌وی،کورسیله‌ی لێ نیه‌.دیسان ده‌تریقێنه‌وه‌.
- سبه‌ی به‌ڕێ ده‌کرێیه‌ دادگا،نه‌ جه‌زره‌به‌ کراوی،نه‌ قسه‌ی خه‌راپیان پێ گوتووی.بازجوویێکی ساده‌ت لێ کراوه‌.تێگه‌یشتی؟له‌وه‌ زیاتر بڵێی ئێسکی له‌شت ده‌هاڕم.یه‌ڵڵا بیبه‌نه‌وه‌.
پاسه‌وانه‌که‌م زڕته‌زه‌لامێکه‌ ده‌رچوون له‌ ده‌ستی ئاسته‌مه‌.له‌ هۆڵی دادگا داوای لێ ده‌که‌م بمباته‌ ئاوده‌ست.به‌ بێ بڕوایی چاوم لێده‌کا.چل و چوار رۆژ تێرنه‌خواردن و لێدان و کوتان بڕستی لێ بڕیوم. له‌وه‌ی بێ هێزترم ده‌بینێ بتوانم له‌ ده‌ستانی راکه‌م.ده‌سبه‌نده‌که‌م بۆ ده‌کاته‌وه‌ و له‌ ده‌رگای ئاوده‌سته‌که‌ ده‌چه‌قێ.هه‌ر که‌ چوومه‌ راڕه‌وی ئاوده‌سته‌که‌ پیره‌پیاوێکم دیت ده‌چۆ ده‌ره‌وه‌.ده‌ستم گرت:مامه‌ نایه‌ی پاڵتۆ گۆڕینه‌وه‌ی؟ئه‌وه‌ دوا هه‌لمه‌.
تێم گه‌یشت.بزه‌ی هاتێ.له‌ چه‌ند چرکه‌ دا پاڵتۆمان گۆڕیه‌وه‌.کڵاو وجه‌مه‌دانیه‌که‌ی له‌ سه‌ری کرده‌وه‌،له‌ سه‌ری نام.رواڵه‌تم گۆڕا.
-مامه‌ مه‌یه‌ ده‌ر تامن ده‌رده‌چم.
هه‌مووی خوله‌کێک پێ نه‌چوو له‌ ئاوده‌سته‌که‌ هاتمه‌ ده‌ر.بێ ئه‌وه‌ی چاو له‌ پاسه‌وانه‌که‌م بکه‌م،له‌ نێو حه‌شیمه‌ت خۆم ون کرد.تۆ بڵێی مامه‌پیره‌ له‌ سۆنگه‌ی منه‌وه‌ تووشی گۆنگه‌ڵ نه‌بێ؟ئه‌و پیاوه‌پیره‌ کێ بوو؟بۆ یارمه‌تی دام؟ته‌نانه‌ت نه‌یده‌زانی چ تاوانێکم کردووه‌.یان باشتره‌ بڵێم نه‌یده‌زانی به‌ چیه‌وه‌ تاوانبار کراوم که‌ چی له‌ پێناو به‌زه‌ و شه‌ڕه‌ف و پیاوه‌تی دا ئه‌و ئه‌رکه‌ی وه‌ئه‌ستۆ گرت.
تاکسیه‌که‌ له‌ ده‌رگای ماڵێی دانام.هه‌ر که‌ ژنه‌که‌م دیتمی،هه‌مووشت تێگه‌یشت.باوه‌شم به‌ منداڵه‌کان داکرد.چه‌ند به‌ ئاواته‌وه‌ بووم جارێکی تر بیانبینم.له‌ خۆشیان هه‌ر هه‌موومان ده‌گریاین.
-خۆت ده‌رباز که‌ و بڕۆ.ده‌به‌رت مرم هه‌تا دانه‌ڕژاونه‌ته‌ ماڵه‌که‌مان.هه‌سته‌،خه‌می ئێمه‌ت نه‌بێ.خودا بۆ ئێمه‌ که‌ریمه‌.
به‌ده‌م قسه‌کردنه‌وه‌ نان و پێخۆر و شمه‌کی گه‌رمی بۆ ده‌پێچامه‌وه‌.من هێشتا تاساوی دیتنه‌وه‌ی منداڵه‌کانم بووم.به‌ په‌له‌ پڕووزێ خۆم له‌ منداڵه‌کانم کرده‌وه‌.ئه‌و بڕه‌ پووڵه‌م له‌ ژنه‌که‌م وه‌رگرت که‌ به‌ده‌م هه‌نیسکه‌وه‌ بۆی راداشتبووم.
-خۆت ده‌رباز که‌ هه‌تا نه‌گه‌یشتووتنێ.
تۆ بڵێی ئه‌و پیره‌ پیاوه‌ چه‌ندی پاسه‌وانه‌که‌م غافڵاندبێ؟تۆ بڵێی چی به‌ سه‌ر بێ؟ده‌نگی له‌ گوێم ده‌زرینگاوه‌:راکه‌ رۆڵه‌م،تا ده‌توانی دوور که‌وه‌.
هێدی هێدی لووره‌ی گورگه‌کان نێزیک و نێزیکتر ده‌بۆوه‌.خۆش خۆش ئاوڕم له‌ دواوه‌ ده‌داوه‌. له‌ دووره‌وه‌ تارمایی و ره‌شایه‌تیه‌کم به‌دی کرد.دوعام ده‌کردهه‌ڵه‌ته‌ بن یان وا زووم نه‌گه‌نێ. بیرم له‌ قسه‌کانی مسته‌فا ده‌کرده‌وه‌ که‌ گوتبووی له‌ گاده‌ری سێ شه‌و و رۆژان له‌ به‌ر ته‌وژمی کڕێوه‌ خۆم له‌ کونه‌ ورچێک خزاند که‌ سێ ورچی تێدا نووستبوون.گه‌رمای له‌شی ورچه‌کان له‌ مردنی رزگار کردم. من ئه‌و کات بڕوام پێ نه‌کرد به‌ڵام ئێستا له‌م دۆخه‌ دا ئه‌گه‌ر کونه‌ ورچێکم دیتباوه‌،گومانم له‌وه‌ دا نه‌بوو خۆم تێده‌خزاند.کڕێوه‌ نه‌یده‌هێشت سه‌ر هه‌ڵێنم.چاوم هه‌ته‌ری نه‌ده‌کرد.چه‌ند به‌ ده‌وری خۆمدا سووڕابوومه‌وه‌؟ گورگه‌کان لێم نێزیک ببوونه‌وه‌.یه‌که‌م شت که‌ هه‌ناوی سارد و برسی گورگه‌کانی گه‌رم کرده‌وه‌،پرێسکه‌ی نان و پێخۆره‌که‌م بوو که‌ تا ئه‌و حه‌له‌ هه‌ر بابۆڵه‌یێکم لێ خواردبوو.هیواداربووم به‌و زوانه‌ پرێسکه‌که‌یان پێ نه‌بێته‌وه‌ که‌ هه‌ر هه‌موویان تێی وه‌رهاتبوون.بڕیارم دابوو رانه‌وه‌ستم. چونکه‌ راوه‌ستان و سه‌هۆڵ به‌ستنم یه‌ک بوو.بۆیه‌ تا هێزم تێدا هه‌بوو به‌ره‌و پێش خۆم ده‌کوتا.ئیتر ده‌ستم له‌ کار که‌وتبوون.تا ده‌هات هه‌ناسه‌ هه‌ڵکێشانم بۆ سه‌ختتر ده‌بوو.سمێڵم سه‌هۆڵیان به‌ستبوو.چه‌ند چووبوومه‌ پێش؟هه‌موو دونیا به‌فره‌ و هیچ کوێ لێک ناکه‌مه‌وه‌.ئه‌وه‌ی دڵنیام زۆر له‌ سنوور دوور که‌وتوومه‌ته‌وه‌.شه‌و راشکاوه‌ و من هێشتا له‌ گه‌ڵ به‌فر و با دا سه‌ما ده‌که‌م.بێ تامترین کایه‌،کایه‌ی به‌فر و بایه‌.ئه‌و کاته‌ی وا له‌ به‌ر چاوت گه‌مه‌ به‌ گیانت ده‌که‌ن و هیچت له‌ ده‌ست نایه‌.دیسان گورگه‌کان له‌ دوامن و لووره‌یان دێ.وا دیاره‌ پرێسکه‌ی نانه‌که‌م به‌شی هیچ کوێی نه‌کردوونه‌.جێ جێ به‌فر هه‌تا سه‌ر ئه‌ژنۆیانم دێ.ته‌واو هیلاکی کردوومه‌.وه‌ک دوا فیشه‌ک لۆیه‌کی پشتێنده‌که‌م لێ ده‌که‌مه‌وه‌. شوێنه‌واری پشتێنده‌که‌ له‌ سه‌ر به‌فره‌که‌ که‌ زۆریشی پێ ناچێ ره‌ش ده‌بێته‌وه‌،گورگه‌کان ده‌ترسێنێ. گۆرگه‌کان نه‌ختێک لێم دوور ده‌که‌ونه‌وه‌.به‌ڵام وا دیاره‌ له‌ وه‌ی برسی ترن به‌ هاسانی ده‌ستم لێ هه‌ڵگرن.
-ده‌ڕۆم،تا ئه‌و په‌ڕی هێزم ده‌ڕۆم.تا بڕستم بی،تا هه‌ناسه‌م بێ.
به‌ره‌به‌ره‌ دونیا رووناک ده‌بێته‌وه‌.شل و کوت دوایین هه‌نگاوه‌کانم ده‌نێم.لاقم له‌ دوو نایه‌ن.له‌ په‌ل و پۆ که‌وتووم.به‌ر ده‌بمه‌وه‌.هه‌ر ئێستایه‌ و گۆرگه‌کان بگه‌نه‌ سه‌رم.سیمای منداڵه‌کانم،ژنه‌که‌م،پیره‌پی او و

پاسه‌وانه‌که‌م،هاوبه‌ندیه‌ک� �نم یه‌ک یه‌ک به‌ به‌ر چاوم دا دێن و ده‌ڕۆن.ژنه‌که‌م منداڵه‌کانی له‌ باوه‌ش کردووه‌ و به‌بێ ده‌نگی ده‌گری.ده‌سبه‌ندی پاسه‌وانه‌که‌م له‌ ده‌ستی مامه‌ پیره‌ دایه‌.چاوه‌کانی پڕ له‌ هیوان.بزه‌ی دێتێ.ده‌مه‌وێ پێیان بڵێم نه‌گه‌یشتمه‌ ئاوات.پێێان بڵێم بمبوورن ئاکامه‌که‌م ئه‌وه‌ بوو.زمانم سه‌هۆڵی به‌ستووه‌.هیچم پێ ناگوترێ.هێدی هێدی چاوم ده‌که‌ونه‌ سه‌ر یه‌ک.خۆم بۆ مردن به‌ ده‌سته‌وه‌ دا.غه‌ڵبه‌غه‌ڵبێکم گوێ لێ ده‌بێ.توانام نیه‌ سه‌ر هه‌ڵێنم.یان لانی که‌م هاوار بکه‌م.ده‌گه‌نه‌ سه‌رم.چه‌ند تارمایی ره‌ش له‌ سه‌ر سه‌رمن.ئیتر ته‌واو.گورگه‌کانن و ئێستا به‌ زیندوویی تێم رۆدێن.پێڵوه‌کانم یاریم ناکه‌ن چاو هه‌ڵێنم بیانبینم.

-هه‌ڤال زندیه‌.
-راکه‌ن بینن.
هه‌ڵیانگرتم.نازانم نه‌شه‌وه‌،نه‌رۆژه‌.جارجار له‌ هۆش ده‌چم و جارجاره‌ش وه‌هۆش دێمه‌وه‌.له‌ ژوورێکی نایلۆنی دا خۆم دیته‌وه‌.ئاخۆ ئێره‌ به‌هه‌شت بوو؟به‌هه‌شت بوو،به‌ڵام دڵنیابووم به‌هه‌شته‌که‌ی من نه‌بوو. ئه‌و وڵاته‌،وڵاتی به‌هه‌شتان بوو.
-هه‌ڤال سڕێ بریه‌.
-ت دزانی باب و باپيريد مه‌ چ ل سڕێ بریا دکرن؟
-ئه‌رێ هه‌ڤال.
-هونژی هۆ لێبکه‌ن.
ده‌ست و پێم،ران و سمت و سینگ و سه‌ر وته‌نانه‌ت هه‌ناسه‌کانیشم سه‌هۆڵیان به‌ستبوو.رووت و قووت له‌و دیوه‌ نایلۆنیه‌ درێژیان کردووم.دوو دیواری گۆشتن له‌ دوو لاوه‌ را پاڵیان وێداوم.دوو له‌شی گه‌رم و ناسک ده‌یانه‌وێ گیانێکی گه‌رم وه‌به‌ر ئه‌و جه‌سته‌ سڕه‌ بێننه‌وه‌ که‌ خوێن له‌ ده‌ماره‌کانی دا به‌ستبووی. چ له‌وه‌ی خۆشتره‌ گه‌رما له‌ له‌شی ئافره‌ت بدزی؟ئه‌گه‌ر مه‌سیح دیبای چۆن ئه‌و دوو ئافره‌ته‌ گڕگڕ گه‌رمای له‌شی خۆیان به‌قوربانی رووحی من ده‌که‌ن؟من سه‌رم سوڕمابوو.تا ئه‌وکاته‌ من حه‌مامی ژنانم ته‌نیا له‌ چیڕۆکی عه‌نته‌ری هه‌رکیان**بیستبوو.که‌ چی ئێستا خۆم له‌و حه‌مامه‌ دا له‌ ناو ئێسک و گۆشت و خوێنی گه‌رم و زیندوودا مه‌له‌م‌ ده‌کرد.به‌ره‌به‌ره‌ خوێن له‌ ده‌ماره‌کانم گه‌ڕا.ئه‌وانه‌ کێ بوون؟ دایکم بوون؟خوشکم بوون؟کێ بوون که‌ وا رووحی هه‌ڵڕژاومیان چۆڕچۆڕ ده‌ڕشته‌وه‌ ناو کۆلکه‌ی له‌شم؟که‌ زیندوو بوومه‌وه‌،تا ئێستاش قه‌ت ئه‌و دوو ئافره‌ته‌م نه‌ناسین که‌ وادایکانه‌ گیانیان وه‌به‌ر هێنامه‌وه‌.من جارێکیتر زیندوو ببوومه‌وه‌ و ده‌بوایه‌ به‌ره‌و چڵه‌پۆپه‌ تێ هه‌ڵچمه‌وه‌ به‌ره‌و به‌هه‌شته‌که‌ی خۆم.ئێره‌ به‌هه‌شتی من نه‌بوو.ئه‌و به‌هه‌شته‌ دیوارێکی رووخابوو که‌ وا هه‌ر هه‌موویان له‌ پشت ئه‌و دیواره‌ رووخاوه‌ خه‌ریکی خواردنی به‌رێکی حه‌رام کراو بوون.
روخساری منداڵه‌کانم،چاوه‌ پڕ فرمێسکه‌کانی ژنه‌که‌م،کڵاو و جه‌مه‌دانی مامه‌ پیره‌ و بیر و باوه‌ڕم هه‌ر هه‌موویان پاڵیان پێوه‌نام جارێکیتر به‌ره‌و هه‌ورازی به‌هه‌شته‌که‌ی خۆم تێهه‌ڵچمه‌وه‌.

عه‌لی سۆهرابی

شاعر

ئه‌و قسه‌یه‌مان چه‌ن جار له‌ده‌می بیستبوو(ئیتر ناتوانم درۆتان
له‌گه‌ل بکه‌م)). دوای خوێندنه‌وه‌ی هه‌ر شێعرێکیش ئه‌و ووته‌یه‌
دووپات ئه‌کرده‌وه‌،به‌لام ئێمه‌ نه‌مانده‌زانی چ درۆیه‌کی کردووه‌.دوای
نیمه‌ڕۆیه‌ک له‌سه‌ر شه‌قام چاوم پێی که‌وت، ویستم بڕۆمه‌
پێشه‌وه‌وسڵاوی بکه‌م، به‌ڵام به‌ په‌له‌ بوو، هه‌ستێک له‌ ده‌روونه‌وه‌
هانیدام شوێنی بکه‌وم، به‌ چه‌ن هه‌نگاو له‌ دواتره‌وه‌ شوێنی که‌وتم
چه‌ن هه‌نگاوی مابوو له‌ قاوه‌خانه‌یه‌ک نزیک بوه‌وه‌ هه‌نگاوه‌کانی
ئارام بوونه‌وه‌ و له‌سه‌ره‌خۆ چوه‌ناو قاوه‌خانه‌که‌، له‌سه‌ر کورسی
یه‌ک که‌ ئه‌توت تایبه‌ت به‌ ئه‌و دانراوه‌ دانیشت ، ده‌ستی کرد به‌
گیرفانی راستی چۆخه‌که‌یدا پاکه‌ته‌ سیگارو شه‌مچه‌ و قه‌ڵه‌م و
ده‌فته‌ره‌شێعره ‌که‌ی ده‌رهێنا سیگارێکی داگیرساند، ژێرسیگاره‌که‌ی
که‌مێک له‌ خۆی نزیک کرده‌وه‌ و چاوی بڕییه ‌قۆڕی سه‌ر
سه‌ماوه‌ره‌که‌.

کابرای قاوه‌چی چایه‌کی بۆ هێنا له‌ به‌رده‌می داینا و له‌ پاڵیه‌وه‌

دانیشت، ده‌ستیان کرد به‌ ئاخاوتن، ده‌فته‌ره‌که‌ی کرده‌وه‌و ده‌ستی

کرد به‌ نووسین ماوه‌ی دوو سیگارکێشانی پێ چوو هه‌ستا که‌ بێته‌

ده‌ره‌وه‌ له‌ کابرای قاوه‌چی خواحافزی کرد، منیش چه‌ن هه‌نگاو له‌

دوورتره‌وه‌ ڕاوه‌ستام.

ده‌فته‌رو قه‌ڵه‌م پاکه‌ته‌سیگارو شه‌مچه‌که‌ی خسته‌وه‌ گیرفانی

چۆخه‌کی، هاته‌ ده‌ره‌وه‌، زۆر که‌یفی ساز بوو سه‌ری به‌رز گرتبوو

هه‌نگاوه‌کانی زۆر به‌متمانه‌ بوون وه‌ک، شاکارێکی تازه‌تری

خوڵقابێ!

له‌ ساعه‌ته‌که‌ی سه‌رمه‌چه‌کی روانی منیش چاوێکم له‌

ساعه‌ته‌که‌ی ده‌ستم کرد ساعه‌تی چواری دوای نیمه‌ڕۆ بوو. به‌ره‌و

ئه‌نجوومه‌نی ئه‌ده‌بی که‌وته‌ڕێ.

زبیل

له‌ دنیادا یه‌کێ له تایبه‌ت‎مه‌ندییه‌ سه‌ره‌کی‎یه‌کانی هه‌ر شارێک " شێت‎ه" ‌کانییه‌تی.‌

تابڵۆ، دووکان، کۆڵان و شه‌قامه‌کان، هه‌موو له‌ په‌ستا ده‌گۆڕدرێن. درگای ماڵه‌کان زوو زوو ره‌نگه‌کانیان تازه‌ ده‌که‌نه‌وه‌. شاره‌کانیش هه‌ر تاوێ به‌ لایه‌ک‎دا په‌ڕهه‌ڵ‌ده‌خه‌ن و خۆیان بڵاوده‌که‌نه‌وه‌. مرۆڤه‌کان له‌ هه‌زار جۆر ده‌گۆڕێن و چاک خراپ ده‌بێ و خراپه‌کان ده‌بنه‌ چاک- که‌ ئه‌مه‌یان له‌ رۆژگاری ئه‌مڕۆدا زۆر ده‌گه‌مه‌نه‌!- راست‎ه‌کان زۆر که‌من و له‌ هه‌زاران هه‌زار یه‌کێک راست ده‌مێنته‌وه‌، ئه‌ویش هه‌میشه‌ "که‌ڵکی" نییه‌،‌ ئه‌ویش هه‌میشه‌ له‌ ناو شاردا شتێکی "سه‌یره" ‌و هه‌میشه‌ به‌ "جۆرێک" باسی ده‌کرێ! ئه‌و راست‎ه‌کانی‌که‌ش، یه‌ک یه‌ک و دوو دوو خوار ده‌بنه‌وه‌ و‌ خواره‌کان به‌ هیچ‎که‌س و به‌ هیچ پێغه‌مبه‌رێک راست‎نابنه‌وه‌. دزه‌کان به‌رده‌وام دزن و مرۆ په‌ست‎ه‌کان له‌ په‌ستا په‌ست‎تر ده‌بن و خۆیان بۆ نانه‌ره‌قیش ده‌فرۆشن. ئه‌وی له‌ شاردا هه‌رگیز ناگۆڕدرێ و هه‌میشه‌ی خودا وه‌ک خۆی وایه‌، له‌ سه‌رما، گه‌رما و له‌ به‌ر چاوی هه‌موو حکومه‌ت‎ێکدا هه‌ر ئه‌وه‌یه‌ وا هه‌بوون‌ و ده‌بن، شێت‎ه‌کانی شارن. ئه‌وان هه‌ر وه‌ک خۆیان قانع و هه‌ر وه‌ک زوویان لیباس‎ه‌ شڕێک و جووتێ که‌وشی هه‌ڵقڵیشاو، سه‌ر و چاوێکی چڵکن و دووکه‌ڵاوین. ئه‌وان ئه‌گه‌رچی له‌ به‌ر چاوی خه‌ڵک هیچ نین به‌ڵام بێ ئه‌وانیش شار شتێکی که‌مه‌. ئه‌وان نه‌بن منداڵ‎ه‌کان به‌ چی له‌ شه‌قام و کۆڵان سه‌رقاڵ بن؟ ئه‌وان نه‌بن جنێو بده‌ن، خه‌ڵک به‌ چی پێبکه‌نن؟ ئه‌وان نه‌بن..........

خه‌ونبازی خۆشه‌ویست(کاک عه‌لی غوڵامعه‌لی) چه‌ندێک له‌وه‌ پێش، شتێکی له‌ سه‌ر کاک "ئه‌حمه‌د زبیل" نووسیبوو، ئه‌وسا منیش قه‌ولم‎دا شتێک له‌ باره‌ی ئه‌و پیاوه‌وه‌ بنووسم. من به‌ هۆی ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ کاک ئه‌حمه‌د ماڵمان له‌ گه‌ڕه‌کێ‎دا و زۆر لێک دوور نه‌بوون، هه‌ر له‌ منداڵییه‌وه، له‌و کاته‌ی که‌ زۆر چکۆله‌ بووم‌ ده‌مناسی. یانی ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ زه‌مانی شا. ئه‌ووه‌خت من هه‌ر زۆر چکۆله‌ بووم و‌ ئه‌ویش خاوه‌نی ته‌نیا داشقه‌کی داری بوو. پیاوه‌کی زۆر شێت نه‌بوو، یان ره‌نگه‌ هه‌ر به‌و جۆره‌ی شێته‌نانی‎تر شێت نه‌بوو. پیاوێکی نه‌دوێن وکه‌م قسه‌ و مۆن. هه‌میشه‌ سه‌رنجی به‌ ته‌پۆڵه‌که‌ و جۆگه‌له‌کانه‌وه‌ بوو. ئه‌وکات زۆری لێ‎ده‌ترسام چونکه‌ ده‌یانکوت زلله‌یه‌ک له‌ هه‌ر که‌س‎دا تازه‌ نابێته‌وه‌ به‌ شه‌ر! برایه‌کی بوو زۆر جوان‎چاک بوو، باڵا به‌رزو تیژکه‌ڵه‌ی سپی پێست، جوان چاکێکی چاونه‌ترس. مێشێنی چاکی ده‌کرد و ته‌قریبه‌ن به‌ هۆی کاکییه‌وه‌ بڕێک مه‌یله‌و که‌ڵه‌گای گه‌ڕه‌ک بوو. کاک ئه‌حمه‌دیش ئه‌گه‌ر مه‌سه‌له‌ن پیاوێکی وانه‌بایه‌ دڵنیا بووم له‌ جوانی دا بێ وێنه‌ ده‌بوو. چونکه‌ به‌و حاڵه‌ش ئه‌گه‌ر سه‌رنجت بدایه‌تێ‌ له‌ جوانیدا عه‌یبی نه‌بوو. سه‌وزه‌یه‌کی تایبه‌ت و چاوه‌کانی ره‌ش ره‌ش و بڕێک بادامی. کوڵمه‌و لووت و نێوچاو و چه‌نی عه‌یبی تێدابوو. پیاوێکی هه‌یکه‌لی و به‌ خۆوه‌ نه‌بوو به‌ڵام هه‌تا بڵێی به‌ هیز و حه‌ره‌که‌ت. هه‌ر بۆیه‌ش رۆژگاری خۆی ئاوا به‌ ناوبانگ بوو. ئه‌و هه‌میشه‌ به‌ خۆیی و داشقه‌داره‌که‌یه‌وه‌ له‌ لای دووکانی که‌ریم سالمی و قاوه‌خانه‌که‌ی وه‌ستا ئه‌کبه‌ر ی بابۆڵه‌فرۆش راده‌وه‌ستا. ئه‌و قه‌ت ژنی نه‌هێناو قه‌تم نه‌دی له‌و دۆخه‌ی ساڵانی سه‌ره‌تایی خۆی بگۆڕێ و رۆژێ جیاواز خۆی بنوێنێ. له‌م ئاخریانه‌‎دا چه‌ند جارێ‌ قسه‌م له‌گه‌ڵ ‌کرد زۆر له‌ ده‌س ئه‌و برایه‌ی وه‌ڕه‌ز بوو، گوایه‌ ئه‌و دایک برای بوو؛ له‌ ماڵه‌که‌ی وه‌دری‎نابوو، زۆری عه‌زاب دابوو، ته‌واو دیار بوو ئه‌و دڵه‌ ناسک و بێ خه‌وشه‌ی ئێشاندووه‌. دوایه‌ش زۆری جنێو به‌ وه‌ستا ئه‌کبه‌ر ده‌دا، که‌ نه‌مزانی ئه‌مه‌یان له‌به‌ر چی بوو‌.

له‌ ساڵه‌کانی ده‌بیرستان‎دا رۆژێک مامۆستای بێ وێنه‌ و‌ دڵسۆزمان، میرزا عه‌بڵڵای که‌ریمی که‌ لای من، هه‌میشه‌ مامۆستایه‌کی گه‌وره‌ و بێ وێنه‌یه‌؛ له‌ باسی "که‌سایه‌تییه‌ نه‌خۆشه‌کان"دا شتێکی گێڕاوه‌ په‌یوه‌ندی به‌ زبیله‌وه‌ هه‌بوو.

ئه‌و رووداوه‌ ده‌گه‌ڕاوه‌ بۆ ساڵه‌ سه‌ره‌تاییه‌کانی شاری بۆکان. ئه‌ووه‌خت شه‌قامی سه‌ره‌کی شار خیابانی کۆنه‌ی ئێستا بووه‌. گوایه‌ هه‌موو به‌یانییه‌ک که‌ خه‌ڵک چوون بۆ دووکان، له‌م سه‌ر هه‌تا ئه‌و سه‌ری ئه‌و دووکانانه‌، قوفڵی ته‌واویان گواوی بووه‌. ئیدی ئه‌و کاسبه‌ به‌دبه‌ختانه‌ هه‌ر ئه‌وه‌ڵی به‌یانی به‌ جنێو و ئاخ و تف و ناره‌حه‌تییه‌وه‌ دووکانیان کردۆته‌وه‌‌‌. هه‌موو دێنه‌ راوته‌گبیر که‌ چ بکه‌ن؟ ده‌ڵێن ئه‌و کاره‌ به‌ ئه‌حمه‌د زبیل نه‌بێ جێ به‌ جێ نابێ . چونکه‌ که‌س له‌و ئازا و ره‌شیدتر و به‌ هێزتر ده‌س‎ناکه‌وێ. ئه‌حمه‌د زبیل بانگ ده‌که‌ن و قه‌رار و بڕیار ده‌بڕنه‌و. ئه‌ویش چه‌ندها شه‌و له‌ سه‌ر سه‌ربانی حه‌مامی کۆنه‌، که‌ له‌ به‌ینی خیابانی کۆن‌ و ئه‌و ئاوده‌ستانه‌دا بووه‌ وا ئه‌و پیسییه‌یان لێوه‌هیناوه‌، هه‌تا به‌یانی خۆی مات ‌داوه‌ به‌ڵام که‌سی بۆ په‌یدا نه‌بووه‌. ئه‌و شه‌وانه‌ش دیسان به‌رده‌وام قوفڵه‌کان پیس کراون. خه‌ڵکه‌که‌ بێ زارتر و بڕێکیش له‌ ئه‌حمه‌د زبیل ناهومێد ده‌بن. به‌ڵام ئه‌و هه‌روا شه‌وانه‌ هه‌تا به‌یانی به‌ کاری خۆی درێژه‌ ده‌دا. ئاخری وای لێ دێ به‌ڵێن ده‌دا هه‌تا تاو نه‌که‌وێ ئه‌و مه‌ته‌رێزه‌ به‌ جێ نه‌هێڵێ. ئاخر خۆ له‌ غه‌یبه‌وه‌ نایه‌. ئه‌و به‌یانه‌یه‌ له‌ دوا ده‌قیقه‌کاندا ده‌بینێ ئه‌وه‌ کابرایه‌ک به‌ سه‌تڵێکی پڕ له‌ پیسییه‌وه‌ له‌ ئاوده‌سته‌کانه‌وه‌ به‌ره‌و لای خیابانی کۆن دێ. به‌ ئه‌سپایی ده‌یگرێ، سه‌تڵه‌گووه‌که‌ی ده‌کا به‌ سه‌ردا و ده‌یبا له‌وێ رایده‌گرێ با هه‌موو ئه‌و خه‌ڵکه‌ تووڕه‌ و بێزاره‌ بیبینن و بزانن کێیه‌. سه‌یر ئه‌وه‌ بووه‌ ته‌واوی ئه‌و خه‌ڵکه‌ له‌ڕێوه‌ ناسیویانه‌ته‌وه‌، چونکه‌ ئه‌و که‌سه‌ هه‌موو ئه‌ورۆژانه‌ی وا ئه‌وان ناره‌حه‌ت بوون و جنێویان داوه‌ به‌و که‌سه‌‌ وا ئه‌و کاره‌ی کردووه‌،‌ ئه‌ویش وێڕای ئه‌وان تووڕه‌ بووه‌ و جنێوی داوه‌.

نوسه ر: ؟

دادگایی

ئه‌و رۆژه‌ی له‌ دادگاوه‌ نامه‌یان کردبوومه‌ سه‌رم له‌ ماڵێ نه‌بووم، هاتمه‌وه‌ و چاوم پێی که‌وت بڕێک نا و زۆریش سه‌رسام بووم؛ شه‌ڕ و شۆڕێکم نه‌کردبووم، ئه‌هلی دز و حیزیش نه‌بووم؛ ئه‌ی دادگا و قازی چی؟ به‌یانی به‌ کاسی و وڕی به‌ره‌و دادگا وه‌ڕێ که‌وتم. پاش ماتڵ بوونێکی زۆر بردمیانه‌ ژوورێ. ئاغای قازی بڕێک له‌ تووڕه‌ ده‌چوو، منیش له‌وانه‌ بوو له‌ ترسان زراوم بچێ؛ تفم له‌ زاردا ویشک ببوو. له‌ په‌ستاش له‌ خۆمم ده‌پرسی بڵێی چی قه‌ومابێ؟ پاش بڕێک ته‌ماشا کردنی چه‌ند په‌ڕه‌ کاغه‌زێک رووی کرده‌ ئه‌و لای منه‌وه‌ که‌ که‌سیشی لێنه‌بوو، ده‌ستی کرد به‌ قسه‌کردن:" ئه‌و ده‌ورانه‌ به‌ سه‌ر چوو وا کۆمه‌ڵێ که‌سی راژۆر و ده‌سه‌ڵاتدار هه‌رچی پێیان خۆش بوایه‌ ده‌یان کرد و خه‌ڵکانی فه‌قیر و هه‌ژاریان ده‌چه‌وسانده‌وه‌! ده‌یان کوشتن و ده‌یان بڕین. من ئه‌گه‌ر قازی بم هه‌قتان ده‌ستێنم و به‌ خودا سه‌د که‌سی دی پێوه‌ ته‌مێ ده‌که‌م!

من هه‌رچی روانیم که‌سم نه‌دی و نه‌مزانی جه‌نابی قازی له‌گه‌ڵ کێ قسه‌ ده‌کا. به‌ڵام دوای قسه‌کانی قازی ده‌نگه‌ ده‌نگێکی سه‌یر له‌ سه‌ر یه‌کێ له چوار‌ پاچکه‌کانی رووبه‌رووی قازییه‌وه‌ هات. من به‌ دزییه‌وه‌ بڕێکم خۆ هه‌ڵێنا وته‌ماشا کرد به‌ڵام که‌سم نه‌دی. پاشان قازی وه‌ک میرغه‌زه‌بێک رووی تێکردم :" تۆ! ئه‌ی ئینسانی زاڵم که‌ هێنده‌ هیچ وپووچی زوڵمت له‌ بنه‌ماڵه‌ی مێرووله‌یه‌ک کردووه. هه‌ی ئینسانی زاڵم !"

له‌ نه‌کاوسه‌رم له‌ گێژه‌وه‌ هات وئیدی نه‌مزانی چم به‌سه‌رهات. نازانم دوای چه‌نده‌ وه‌هۆش هاتمه‌وه‌ وهه‌موو گیانم ته‌ڕوبڕ، ئاوی لێده‌چۆڕاوه‌. له‌م لاو لام روانی دوومه‌ئمووری یه‌کێ کز و یه‌کێ قه‌ڵه‌و ده‌سیان دابووه‌ ژێرباڵم. نه‌مزانی ئه‌و دیوه‌ کوێیه‌، به‌ڵام له‌وێوه‌ راپێچه‌کیان دام و دوای بڕێک گه‌یشتینه‌وه‌ به‌رده‌می جه‌نابی قازی. ئه‌و ئاره‌قه‌ی کردبوو. له‌ په‌ستا باسی خۆشه‌ویستی جڕوجانه‌وه‌ری ده‌کردو یه‌ک به‌ هۆڵه‌ده‌که‌‌ ده‌ی‌گوڕڕاند که‌ یاسا له‌ تاوانی ئه‌وانه‌ خۆش نابێ وا دژ به‌وان بن یان له‌ جێگایه‌که‌وه‌ زوڵمێک له‌ ئاژه‌لێک بکه‌ن!

منیان راست برده‌ رووبه‌رووی و ئه‌ویش به‌ دیتنی من راوه‌ستا، ده‌ستێکی کرده‌ کۆڵه‌که‌ی چه‌نه‌یی و ده‌سته‌که‌ی که‌ی به‌ ته‌وسه‌وه‌ بۆلام رادا‌شات و هاواری کرد:" فه‌رموو بزانین ده‌فه‌رمووی چی! فه‌رموو!"

حه‌په‌سابووم؛ خودایه‌ من چی و مێرووله‌ چی؟ ئیستا چی جواب ده‌مه‌وه‌؟ به‌ بڕێک پاڕانه‌وه‌وه‌ کوتم:" نازانم مێرووله‌ی چی جه‌نابی قازی! وه‌ڵڵاهی من ساڵه‌هایه‌ مێرووله‌م مه‌گه‌ر له‌ ته‌یزیۆندا دیبێ."

قازی دیسان هه‌ڵچوو:" ته‌ماشای ئه‌و بنه‌ما فه‌قیرو لێقه‌وماوه‌ بکه‌ ودابڕزێ! بمره‌! هه‌ی زاڵم! تازه‌ ده‌ورانی زووڵم ته‌واو بووه‌ ته‌واو! تازه‌ هه‌رکه‌سێک خۆی بکا به‌ گه‌وره‌و تڕه‌ماش و مافی ئینسانه‌کانیکه‌ نا به‌ڵکوو مافی هه‌ر ئاژه‌ڵ و گیانله‌به‌رێکیکه وه‌ژێر پێ بخا به‌ سزای تاوانی خۆی ده‌گه‌یه‌نین و ئه‌گه‌ر گوناحی گه‌وره‌شی کردبێ به‌ دڵنییایی وه‌ له‌ داری ده‌ده‌ین و خاشه‌ی ده‌کێشین!"

له‌ ترسا دڵم پڕ ببوو، ته‌ماشایه‌کی دواوه‌م کرد، چه‌ند مێرووله‌ له‌ سه‌ر چوارپاچکه‌یه‌ک کز دانیشتبوون. به‌ گریانه‌وه‌ کوتم:" ئاخر من که‌ی زوڵمم له‌ ئێوه‌ کردووه‌؟ که‌ی من ئێوه‌م دیوه‌؟ که‌ی ئێوه‌ ده‌ناسم؟ "

رووم کرده‌وه‌ قازی هه‌روا به‌ گریانه‌وه‌ هاوارم کرد:" وه‌ڵڵاهی جه‌نابی قازی من زاڵم نه‌بووم وقه‌تیشم زاڵم خۆش نه‌ویستووه‌، من دڵنیام ئیستا من به‌ جێگای که‌سێکیکه‌ دادگایی ده‌کرێم!‌

قازی کوتی:" هه‌موو خه‌تاکاران ئه‌م شانۆیه‌ ده‌گێڕێن! مه‌گه‌ر هه‌ر تۆ نه‌بووی سی و دووسال وچوار مانگ و بیست وحه‌وت رۆژ و شه‌ش سه‌عات له‌مه‌وبه‌ر چووی ئاوت کردۆته‌ ماڵی ئه‌م بنه‌ماڵه‌وه‌؟ ئه‌م بێچارانه‌ له‌و ساڵه‌وه‌ به‌ڕێوه‌ن و تازه‌ دوێنێ گه‌یشتوونه‌ته‌ دادگا".

بڕێک راوه‌ستام، به‌ڕاستی گێژ وکاس ببووم. فیکرو خه‌یاڵ هه‌ڵیگرتم؛ راست وابوو، ئه‌و ساڵه‌ من زۆر بچووک بووم و چووبووینه‌وه‌ بۆ ماڵی مامم له‌ ئاوایی و قه‌زائه‌ن ساڵێکی زۆر خۆشیش بوو. بڕێک هه‌ناسه‌م هاته‌وه‌ به‌ر و به‌ پێکه‌نینه‌وه‌ کوتم:" ئاخر ئاغای قازی ئه‌و کات من هه‌ر زۆر بچووک بووم، نه‌مده‌زانی ئه‌وه‌ خه‌ریکی کارێکی خراپم. تازه‌ خۆ به‌ خوا من نه‌مده‌زانی مێرووله‌ زمانی هه‌یه‌ و رۆژێک له‌ رۆژان ده‌مکێشێنه‌ دادگا و شکاتم لێده‌که‌ن. ئێستاش ئه‌گه‌ر ئا‌وایه‌ من حازرم به‌ دڵ و به‌ گیان ماڵێکی زۆر زۆر خۆش له‌ نێوه‌ڕاستی شاردا بۆ ئه‌م بنه‌ماڵه‌ به‌ڕێزه‌ بکڕم. دوایه‌ش من حازرم ساڵێ چه‌ند ته‌غار گه‌نمیشان بۆ بکڕم و مانگێ جارێ یان هه‌چه‌ندێک دادگا ده‌ستوور بدا ده‌عوه‌تیان ده‌که‌م بۆ ماڵی خۆمان و هه‌تا هه‌تا وه‌ک که‌سانی خۆشه‌ویستی خۆم له‌ خزمه‌تیاندام ورێزیان له‌ سه‌ر چاومه‌.

نه‌خۆشی


ده‌ڵێن کابرایه‌ک له‌ ئاوایی نه‌خۆشییه‌کی زۆر خراپی تووش ببوو ئه‌ویش گووی بۆ نه‌ده‌کرا. دوکتوریش ده‌یکوت تۆزێک بکا چاک ده‌بێ . خه‌ڵک زۆری بۆ پاڕانه‌وه‌ به‌ڵام هیچی بۆ نه‌کرا. ده‌ڵێ رۆژێک مامۆستا له‌ مزگه‌وت رایگه‌یاند حاڵی "مام هۆمه‌ر" زۆر خراپه‌ و به‌شکم دۆعای بۆ بکه‌ن خۆا ئیمانی داتێ ته‌واو بێ.
ده‌ڵێ کابرایه‌کی ئاقڵی قسه‌ خۆش راست بۆوه‌ کوتی : ئه‌رێ ئه‌وه‌ به‌ڕاسته‌ مامۆستا ؟ ئێمه‌ ئه‌م هه‌مووه‌ له‌ خوا پاڕاینه‌وه‌ دمه‌جاوێ گووی بداتێ پێی نه‌دا ئێستا ئیمانی به‌م گه‌ورییه‌ چۆن ده‌داتێ؟
ئێمه‌ش رۆژانێک ده‌مانویست کاری گه‌وره‌ بکه‌ین و ئێستاش هه‌موو رۆژێک له‌ رۆژهه‌ڵات و رۆژئاواوه‌ قسه‌مان هه‌یه‌ هه‌تا ده‌گاته‌ زۆر جێگا، به‌لام هه‌تا حه‌وت دێڕ له‌ وێبلاگێگدا ده‌نووسین حه‌وت کفن ده‌دڕێنین؛ که‌ وێبلاگی هێندێک له‌ دوستانیش حه‌وت مانگه‌ تازه‌ نه‌بۆته‌وه‌. هه‌ڵبه‌ت من ئه‌م رۆژانه‌ به‌ڕاستی له‌ کفنه‌وه‌ نزیکم و به‌رده‌وام به‌ نه‌خۆشینه‌وه‌ خه‌ریکم . نزیک به‌ ساڵه‌ له‌ به‌ختانمه‌و وه‌ک هه‌ڵۆ دایم نه‌خۆشییه‌کم به‌ سه‌ره‌وه‌یه‌، که‌ جاری وایه‌ یه‌ک ده‌بێ به‌ سێ و ده‌بێ سه‌عاتی سێ و چواری به‌یانی هه‌ڵێم بۆ نه‌خۆشخانه‌و....
جارێک مارسێل پروست به‌ فه‌خر و شانازییه‌وه‌، وه‌ک مامۆستایه‌ک له‌ ئاندره‌ ژید ده‌عوه‌ت ده‌کات بچێ بۆ لای؛ پڕوست رێزی مامۆستایه‌کی گه‌وره‌ی لێده‌نێ و ماشێنێک ده‌نێرێته‌ دووی و زۆر خۆشحاڵ ده‌بێ که‌ ئاندره‌ ژید چۆته‌ لای. ژید دوایه‌ باس ده‌کا که‌ هه‌ر سه‌رم برده‌ ژوورێ وه‌مزانی چوومه‌ته‌ ناو نه‌خۆشخانه‌یه‌که‌وه‌، چونکه‌ هاڵاوی سه‌دان ده‌رمانی جۆراو جۆر هات به‌ سه‌رما؛ ده‌ڵێ دیتم پڕوست هه‌مه‌ جۆره‌ نه‌خۆشینێکی خراپ و بێ ده‌رمانی هه‌یه‌. پڕوست کوتویه‌تی : شه‌وانه‌ هه‌تا به‌ری به‌یان کار ده‌که‌م و ده‌نووسم ، به‌ری به‌یانیش که‌ ده‌نووم جاری وایه‌ بۆ چه‌ند سه‌عات له‌ به‌ر نه‌خۆشی و ئازاره‌کانی ناوێرم که‌له‌که‌ بگۆڕم .
مه‌نزووم ده‌رده‌ داری و هێندێک ئازاری له‌شه‌ که‌ ده‌ره‌تانت لێده‌بڕێ و هیچ شتێکت پێ ناکرێ. ئێستا که‌ ئه‌مه‌ ده‌نووسم سه‌عاتی پێنجی به‌یانی تازه‌ له‌ نه‌خۆشخانه‌ گه‌ڕاومه‌ته‌وه‌ و به‌داخه‌وه‌ هه‌ر هه‌موو په‌رستار و دوکتورم له‌ خه‌و هه‌ستاند. ئه‌مه‌ی ئه‌مشه‌ویش ده‌ردێک بوو که‌ به‌ حه‌یاتم به‌ لامدا نه‌هاتبوو، ئێستاش بڕفێن بڕفێن سه‌عاتی چواری به‌یانی خۆتی بۆ بگه‌یه‌نه‌ لای حه‌کیم .
هیوادارم ئێوه‌ هیچکامتان نه‌گه‌ن به‌م رۆژه‌ و ئاواتان لێنه‌یه‌ که‌‌ ته‌نانه‌ت نه‌توانن چه‌ند دێڕ بۆ وێبلاگه‌که‌تان بنووسن. به‌ڵام دیسانیش ده‌بێ بنووسرێ، ئه‌ی پڕوست به‌و هه‌موو ده‌رده‌وه‌، چونکه‌‌ هه‌ر له‌ منداڵییه‌وه‌ رووح و له‌شی ئاوێته‌ی ئازارو ده‌رد بووه‌، چۆن توانیویه‌تی " گه‌ڕان به‌ دووی کاتی له‌ ده‌س چوودا " بنووسێ ؟؟

دوێنێ ...ئه‌مڕۆ... دوایی

عیرفان رەسووڵی-تاران

لە مێژە کارم پێی نەماوە بە خەیاڵیشم دا نایە. هەر بە راستی بۆم گرینگ نیە، کەیفی خۆیەتی هەرچی دەکا. بۆ وام چاو لێدەکەی؟ بڕوام پێ ناکەی نا نا، دەزانم دەڵێی چی. گومان ناکه‌م بزانی، چونکە من ئەوە لە‌مامۆستا فێر نەبووم هێندێکی ئەو خەیاتەی جیرانم فێری کردم و ئەوەی تریش نەخشی خۆتە ئەرێ؟ خۆ بۆ خۆشت دزانی چەندم خۆش دەوێی و ئێرەییت پێ نابەم. بەڵام بە‌راستی ئەو هەموو هونەرەت لە کوێ هێناوە؟ گوڵەکەم باسی لێ مەکە هەموویان بە دەیەکی جوانی گۆشەی چاوێکی تۆش ناگا. دەنا ئەمن ئێرەییت پێ دەبەم نانا، هێندە هێندەش جوان نیم چاو لێکە ئەو دەرو دیوارەی چ لێکردووە کچەتیوە ئەوە ماڵی خۆی هەبێ چی لێدەکا؟ چیە بۆ چاو لەو دەر و دیوارە رووتەی هەڵناگرێ بە دوای چی دا دەگەڕێی؟ هەمووی فرۆشت. تەواوی، کەل و پەلی نێوماڵیش.بۆیە دەڵێم کارم پێی نەماوە، بڕوا بکە ئەوەندەش خۆشەویستی چیە لە دڵم دا نەماوە. بڕوات پێ ناکەم بڕوام پێ بکە هەر ناشی ناسم. ئەمن چوازنم هەر بە هەڵکەوت بێرەدا دێ. ئائا هەر بە هەڵکەوتیش وا فەقیرانە بۆت دەڕوانی ئەرێ، هەر بە هەڵکەوتیش هەموو ئێواران بەر دەرگای ماڵتان بەر نادا. هەر بە هەڵکەوتیش تەلەفۆنەکەتان دوو سەعاتی تەواو مەشغووڵ دەبێ. هەر بە‌هەڵکەوتیش هەر رۆژێ دەفتەرێک پڕ دەکەی لە شێعر و نەققاشی و رۆژی دواتریش جندۆکە دەیبەن هەر بە هەڵکەوتیش هەموو جارێ ئاوا رەنگت هەڵدەبزرکێ سەلامی لێ وەرنەگریەوە ها. سەلام سەر چاوم بە خێر هاتی. فەرموو برا دانیشە ئای ڕۆ ئەوە بۆ بە تەنێ دەچێتە ئەودیو. کچێ دە لێی‌گەڕێ بە سەری خۆت، پێت وایە هێندە سەر و سیمایەکی خۆشی هەیە. پێم وابی ئەتو هێشتا تەواو لێم حاپی نی. کچێ داشبنیشێ هەر خەونووچکە دەیباتەوە بۆ خۆم هێندە پڕم هەر لە بیریشم نەبوو لە تۆ بپرسم ئەرێ ئەتۆ چۆنی؟ پیاو نینە؟ هەموو هەریەک جسنن ئیتر . دەزانم لەبەر دڵخۆشی من وا دەپێت. دەنا ئەو رووحی دەگەڵ کۆخەیەکی دەردەچێ.
چاکم بیر هاتەوە ئەرێ وەڵڵا بۆخۆیەتی. ئاخۆ ئەو مێردی بە کێ کردووە. ئەدی ماڵەکەی ئێمەی چۆن دۆزیوەتەوە. ئای دنیا چەن زوو تێدەپەڕی ئەو کات زۆر مزاحیم بوو هەمیشە لە گەڵی دابوو. خۆشم نازانم چۆن عاشقی ئەو نەبووم و گرفتاری ئەو زمان درێژە بووم جا چ فەرقێکی دەکرد. چۆن فەرقی نەدەکرد چوزانم کوڕە هەموو هەر ژن نین بڵێی باسی چی بکا ئێستا.
باسی ئەو ژینە ژەهرەمارەی خۆم ئەگەر لە لای تۆش نەکەم یەکسەر خەفە دەبم و دەبەرە خۆم دا دەخنکێم خۆ ناوێرم بچمە لای کەس تەنانەت دەگەڵ دایکیشم هاتوچۆم نیە. هەر رۆژەی شەڕێکیان پێ دەفروشێ. پێت ناخۆش نەبێ ها بەڵام لاتە، قیافەی لاتانەیە. کەرە ئەتۆ خۆشت ناوێ بۆیە نازانی چەندە نازەنینە ئەو رۆژە هەر بە ئەنقەست باسی لاقم کرد وەخت بوو هەر شێتم کا. دەیگوت جارێکی دی گوێم لێ بێتەوە خۆم دەکوژم ئیتر بەراستی دەزانم چەندەی خۆش دەوێم دەزانی چیە خۆ هەر ئەو منی خۆش ناوێ بۆ خۆشم بۆی سوووتاوم ئەتوو هێشتا نازانی، گەرمت دەکا، دەتبووژێنێتەوە، گڕت دەدا، بەڵام هەر خۆشە ژینی بێ ئەوین مردنە بەڵام کە عەشق هەبوو، هەموو شتێک خۆشە خۆشیەکەشی درۆیە. هەر کەس دەپێ عەشق بەختەوەری دێنێ درۆزنە. ئەو جار هەر کەس لە لام باسیشی کا، دوو تفی دە روو دەکەم منداڵە کانیشم عاشق بن، ئەنجن ئەنجنیان دەکەم وام چاو لێ مەکە تکات لێ دەکەم تۆ بڕواناکەی سوێندت بۆ بخۆم باشە ئاخر دەپێم ئەدی ئەو منداڵانە؟ دەی ئەوی گەورەیان هێشتا ساڵێک تێ‌نەپەڕیبوو ئەو دەمانگانەیان چی؟ دەزانم ئەگەر پێشت‌بڵێن، بیانووی منداڵەکان دەگری.
ئەگەر ئەو منداڵانە نەبن ژیانم بۆچیە ئەو هەموو خۆکوشتنم بۆ ئەوانە دەنا خۆ من دەمێکە لەو ژینە ژاراویە وەڕەرزم بریا قەتڵ نەبا، بێ شک نەمدەهێشت ئەو بازنەیە دووپات کەنەوە.ئەرێ بازنە. منداڵ بوون، قوتابخانە، دڵداری، باوک بوون و پیر بوون و بە درێژایی هەر کامیان دنیایەک رەنج هەر خۆزگە بە ساتە سەرخۆشەکانم وەک بەرق و با... ئەو هەموو خۆشەویستییە ئەو هەموو بیرەوەرییە ئەوەتا ئێستا نایەوێ رووشت ببینێ.
دەنا دڵە ئیدی چی لێ دەکەی بۆ خۆت دەزانی ئەو منداڵانەم لەوە، سەرەڕای ئەو هەموو تاڵیە ئەو گشتە ئینسانە لارە ئام و شۆمان دەکەن هێشتا ئیزنم بەکەس نەداوە چەپ چاوم لێکا هەر چەند زۆر کاتیش کەوتوومەتە زەلزەلە. هەقی خۆتە باوەڕم پێ نەکەی من کوتم ئیدی دەنا ئەگەر دەچیە ماڵی خوشکت ئەو گشتە لیباسەت بۆ چیە. دوایە دەتوانی بێیەوە ئیتر ئەوەتا دیسانیش هاتەوە. من لەو ماشێنە دەترسێم ئەتۆش لە چ ناترسێی ماشێنی هەواڵەکەیەتی حەتمەن ئەویش عاشقی تۆ بووە ئیتر ئەدی بۆ رایگرت؟ ئایەڕۆ ئەوە بۆ کوێ دەچی نا تکات لێ دەکەم نا نا ئەی هاوار دڵم پسا منداڵەکان کوان؟ نیگەران مەبە ئەوە لە حەوشە کایە دەکەن. ئەی باشە ئەتۆ بۆ شڵەژاوی؟ ئەو ئارەقەیە چیە بەو سەرمایە؟
هەر دەڵێی لە کەران بووە ئەوە دەزانێ من بە‌تەنیام ها سۆبەکەشم بۆ هەڵناکا. ئەوژنە تیوەش دفن نابێ. بڵێ ئاخر ماپت نیە؟ تەواوی ئێسکەکانم دێشن ئای بۆ خەونووچکەیەک باشە ئەتۆ ناتهەوێ بچیەوە؟
بەرێوەڵڵا دەچمەوە وەڕزم کردی ئەوە تا ئەتۆش ساخ نی وەنەوز دەدەی چما ئەو تێرعەمرنەبووە شەودێڵێ بخەوم ببوورە هەرچی ناخۆشی بوو هێنامەوە بیرت هەرچی خۆشیش بوو هاتەوە بیرم وەڵڵاهی پێم خۆش نیە دەچیەوە.
رۆیشت ئەوە لە کوێ پەیدا بوو؟ جارێکی دی بێتەوە ئێرە بۆ خۆت دەزانی ها بڕۆ ئەو شتانە بێنە سەرم تەقی دە هێندەم مەلێسەوە ئیتر... بەشی منیشە؟ بۆ لێم دەگەڕێی بە تەنێ قۆڕەدەردی کەم؟ دەبڕۆ ئەتۆش ماچم کە جا ئێرەم ماچ کە .... ئێرە... ئەو لاتریش دەی... دەچی‌یان نا؟ باشە باش دەچم بەڵام ئێرەش ... دەخۆم.

دایه باوکم کێ یه
چیروکێکی راستی یه

نوسینی سمکۆ بێ که س

لیسائه و کچه ته مه ن ٩ ساڵه بوو که له گه ل دایکی له ماڵێکی به ته نیا دا لهناو دارستانه که دا ده ژیان، چوار ده وری ماڵه که یان دارستان و و چوڵهوانی بوو، که شه و داده هات سامێکی ماڵ و دارستانه که ی پێکه وه گرێ دهدا، بۆیه لیسا بو ئه وه ی که داوی ده وامی قوتابخانه‌ له گه‌ل، مونیکاوئه‌نیکا و هاورێیانی دیکه‌ی دا یاری بکات ده بوو بێته خواره وه له مالهکه‌ی خویان نزیک به‌ ٦٠٠ مه‌تر تا بگاته نێو ئه و یا ریگایه بچکوڵه‌ی کهئه‌وان خلیسکێن و ته‌نافین و توپ توپێن و خه‌ت خه‌تێنی تی دا بکه‌ن. دایکیلیسا له‌ خانه‌ی پیران کاری ده کرد و ته‌ نیا شه‌وانه‌ ده‌گه‌رایه‌وه‌ماڵه‌ وه‌ ، بۆیه‌ لیسای به‌سه‌زمان زور جاران به‌ ته‌نیا له‌ مال بوو یانله‌ ترسان ده‌چووه‌ لای هاورێکانی و یان بۆ ناو یاریگه‌که‌،
زور ئێواران پیاوی نه‌ناس میوانیان ده‌بوون که‌ هه‌رجاره‌ و دایکی پێ ده‌وت لیسا ئه‌وه‌ هاورێ مه‌ و بابی تویه‌،
لیساله‌ نێوان وشه‌ی باوک دا سه‌ری لێ شێوا بوو، به‌ راستی ده‌بێ باوکی کێ بێ، بۆیه‌ به‌ به‌رده‌وام له‌ دایکی ده‌پرسی دایه‌ باوکم کێ یه،چونکه له‌که‌سانه‌ی که‌ ده‌هاتن و میوانی ئه‌مان ده‌بوون هیچیان سوز و خوشه‌ ویستیباوکانه‌ی به‌ م نه‌به‌خشی بوو ، ته‌نیا سلاوێکی سارد و سر نه‌بێ ، ئه‌میشده‌چووه‌ ژوه که‌ی خوێ و ده‌رگاکه‌ی له‌ خویی پێوه‌ ده داو ده‌ستیده‌کرده‌ ملی غه‌مه‌ به‌ ژانه‌کانی بێ باوکی یه تی، نه‌ی ده زانی به‌راستیکێ باوکی یه‌ تی. دایم سه‌رگه‌ردان بوو بۆ وه‌لامی ئه‌و پرسیاره‌ که‌ئازارێکی بی کوتایی له‌ مێشکی دا دروست کردبوو، زور جارێش ئه‌م پرسیاره‌یله‌ دایکی ده‌کرد که‌ کی باوکی یه‌تی به‌ لام بی ده‌نگی دایکی ه‌ وڵام نه‌دانه‌وه‌ی ئه‌ می زورتر ده‌خسته‌ گومان و دوو دڵی یه‌ وه‌، تا زیاتر به‌دوای چاره‌ نوسی باوکی دا بگه‌ ری و زیاتر له‌ دایکی بپرسێ ، هه‌ چه‌ندجار و بار دایکی به‌ توره‌یی یه‌ وه‌ ، وه‌لامی دابووه‌وه‌ که‌ واز بینه‌له‌ پرسیاره‌. به‌ لام له‌ گه‌ڵ هاتنی هه‌ پیاویکی نه‌ ناسراو بۆ مالی ئه‌مان لیسا برینه‌ که‌ی لێ نوێ ده‌بووه‌وه‌،
ئیواره یه‌کی روژی یه‌کشه‌مه‌ بوو، لیسا وه کوو هه‌موو روژان له‌ نێو یاریگا بچکوله‌که‌ دا له‌گه‌ل هاورێیانی خه‌ریکی یاری کردن بوو، که‌ دایکی هات و گوتی لیسا وه رهوه ، باوکت هاتووه ته‌وه ،وه ره‌وه ، سه‌ره‌تا راچله‌کی و به‌ راستی پێوابوو که‌ باوکی هاتووه‌ ته‌وه‌، به‌ ڵام دیسان وه کوو هه‌ موو جاران وه‌بیری هاته‌وه‌ که‌ دیسان باوکێکی ساخته‌ یه‌ و هیچی تر ، به‌ ترس و دو دڵییه‌ وه‌ وتی دایه‌ کام باوکمه‌، دایکی مه‌ جالی پێ نه‌ دا له‌وه‌ زیاترقسه‌ بکات ده‌ستی گرت و له‌ گه‌ل خویی بردی یه‌ وه‌ بۆ ماڵه‌ وه‌ . کاتێکگه‌یشتنه‌ ماڵه‌وه‌
له‌ ماله‌وه‌ پیاوێکی نه‌ ناسیاو له‌ سه‌ر کورسیبه‌ رانبه‌ر ته‌له‌فزیه‌نه‌که‌ دانیشتبوو و به‌ کونترولی ته‌له‌فزیونه‌که‌یاردی ده‌کرد
لیسا سلاوی کردو و وه کوو هه‌موو جاران به‌ نیگه‌رانی یه‌وه‌ چووه‌ ژوره که‌ی خویی ، ته‌له‌فزیونه‌که‌ی داگیرساند و که‌وته‌ گورینیکاناله‌کانی ته‌له‌فزیونه‌که‌ به‌ کونتروله‌که‌، و له‌ سه‌ قه‌ره‌وێله‌که‌ی پاڵ که‌وت و فرمێسک به‌ چاوه‌کانی دا هاتنه‌ خواره وه ، جار له‌ گه‌لجار زیاتر ئازاری بێ باوکی جه‌سته‌ی ده هروژاند و بۆ وه لامی ئه‌مپرسیاره‌ بێ وه‌لامه‌ دا ده‌گه‌را، پاش ماوه‌یه‌ک دایکی خویی کرد به‌ژووره‌ که‌ی دا و هات له‌ ته‌نیشتی لیسا دانیشت ، رۆڵه‌ هه‌سته‌ با بچیننان بخوین، ، لیسا له‌ وه‌لامی دا وتی نا دایه‌ برسیم نی یه‌ ، دیار بوو ،غه‌می دڵی سکی برسی تێرکردبوو، بۆ یه‌ خویی پێ رانه‌ گیرا وفرمیسکه‌کانیهه‌ ر وه ک بارانی هه وری به هاران به‌ سه‌ر کوڵمه‌کانی دا دارژانه‌ سه‌رزه‌وی یه‌که‌ .دایکی دستی برد و فرمێسکه‌کانی بۆ سری یه‌ وه‌ ، لیسا به‌گریانه‌ وه‌ دیسان وتی دایه‌ بابم کێ یه‌ ، دایکی سه‌ره‌تا بێ ده‌نگ بووکه‌ زانی کچه‌که‌ی زور به‌ کوڵ ده‌گری و بۆ وه‌ ڵامی ئه م پرسیارهشه‌یدایه‌ ، نه‌ی توانی چی دیکه‌ به‌رگه‌ی ئازاری ناو ده‌رونی کچه‌که‌یبگرێ، بۆ یه به دڵێکی پر له‌ هه‌نیسکه‌ وه‌ ، وتی رۆله‌م ، لیسا ده ترسم ،لیسا رویی تێ کرد و هه زاران پرسیاری تر له‌ دڵی دا کۆ بووه‌وه‌ و وتیدایه له‌ چی ده‌ترسی ، بڵێ ، باوکم کێ یه‌ ، باوکم له‌ کوێ یه‌ ،
دایکیوتی رۆ ڵه که‌م ، ئه‌م هه‌مووساڵه‌ بۆ یه‌ نه‌م توانی تۆ ببه‌مه‌ تاقیگهبۆ پشکنین تا بزانم کچی کام له‌ و پیاوانه‌ی که‌ شه‌وێک له‌ شه‌وان له‌گه‌ڵ من ژیاوه‌ ، ده‌ترسم تۆ کچی ، یه‌کێک بی له‌ و که‌ سانه‌ی که‌ ته‌نیاشه‌وێکی یه‌ک شه‌مه‌ له‌ کاتی گه‌رانه‌ وه‌ م له‌ دیسکو ، میوانم بووه‌ وئیتر هه‌رگیز نه‌م دیتووه‌ته‌وه‌ ،بۆ یه بۆ منیش زور ئه‌سته‌مه‌ به‌ تۆبڵیم باوکت کێ یه‌، لیسا دایه‌ پرمه‌ی گریانیکی به‌ کوڵ ،و دایکیشکیژوروکه‌ی به‌ جێ هێشت تا له‌ وه‌ زیاتر فرمێسکی چاوه‌ کانی کچه‌ تاقانه‌نازداره‌که‌ی نه‌بینێ ،
لیسا نه‌ ی ده‌ زانی چی بکات ، ئه‌ وشه‌ وه‌ به‌ ده‌م هه‌ زاران ئازاره‌ وه‌ روژی کرده‌وه‌ ، که‌ به‌یانیهاته‌ ده‌ره‌وه‌ له‌ ژوره‌که‌ی ، پیاوه‌که ‌له‌وێ نه‌ مابوو ، دایکیشیچوبووه سه ر کاره که ی،
هزاران شتی ئاڵوز مێشکی ته‌نی بوو ، ئیتروه‌لامی پرسیاره‌که‌ی بۆ گرینگ نه‌بوو ، هاته‌ حه‌ و شه‌که‌یان و ئه‌ وته‌نافه‌ی که‌ له‌ حه‌ وشه‌که‌ بۆ جولانه‌ هه‌ ڵی واسی بوو ، به‌ ستی بهدارێکه وه ،ته‌خته‌یه‌کی خسته ژیرلاقی و ملی به په ته که دا کرد وو ، بهلاق له ته خته که ی دا و پاش ماوه یه کی کورد گیانی سپارد له ناو بێ دهنگی ماڵ و حه و شه که یان دا .
که دایکی عه‌سر گه‌رایه‌وه‌ ماله‌ وه‌ ،لاشه‌ی بێ گیانی لیسای به‌ داره‌که‌ وه‌ بینی ، هه‌ ڵ واسرابوو ، سارد وچاوی بر گریان ، دڵی داخورپا و سام گرتی ،
دایکی نه‌ی ده‌زانی چی بکات، و چی بڵێ و ئه‌م غه‌ مه‌ گه‌وره ی چۆن لێک بداته‌وه‌، ، به چاوی پرفرمێسک و دڵی پر گریانه‌ و ته‌له‌فونه‌کی له‌ جانتاکه‌ی ده‌ر هێنا وژماره‌ 113 ی لێدا و وتی فریام که‌ ون .

روژی دایک


روژانیکه و باری خه فه ت بار گه و بنه ی له هه ورای دلی من دا داکوتاوه ، له دوری تو ئه ی دایه گیان ئازاره کانم زور پر تاوه ، ماوه یه کی دور و دریژه چاوروانی دیتنی توم له غه رینی و ته نیایی دا به ئازاری دوری تووه ده تلیمه وه من ته نیا خوم دایه دایکی ئازیز
روژانیک بوو له ناو بێشکه ی ژیانی زور سه خت دا ئیمه ت په روه رده کرد له سه ر ره وره وی سه ختی ژیان فیری داره داره ت کردین به لام چی بکه ین ئه ی دایه گیان نه م توانی وه لامی ئه و هه موو سوز وخوشه ویستی یه بده مه وه که له ئامیزی پر له سوزی تودا من ده م بینی
نه م زانی ئه و سوز و خوشه یستی یه ته نیا ماوه یه که وتو بو هه تا هه تایه به جیم دیلی و ناتوانم تو ببینمه وه
دایه گیان له دوایی ئه تو هه موو ژیانم بووه به ژان ، به روژ ده پیوم هه موو پرچی شه قامه کان شار به خه یالی پر له غومار ، به شه و مات و بیده نگ ده که ومه وه بیری جاران ، ئه و کاتانه ی که هه رگیز ناگه رینه وه له ده ستم چون ئیتر ئه تو نابینمه وه ، تو میوانی خاکی پاکی و منیش میوانی غه ریبی ، ئامه یه ئازاریکی پر له ده ردی بی نسیبی هه تا کوو هه م له بیرت دام تو ئه ستیره ی ژیانمی تو روناکی ریگای هه موو ئاواتمی تو پرشنگی خوره تاوی ئه تو دایه جونترین روناکی مانگی گه شاوه ی ئاسمانی ژینی تو ئه وینی هه تا کوو له ژیانا بم تو فریشه ی هه موو کات وا له ناو دلمایی ئه ی دایه گیان دایکی ئازیز

سمکۆ بێ که س

دایک

فرمێسکی دایکم
هه ر وه ک و ده‌ریا
دایم وه ک باران وا له ناو چاویا
ئه‌شکی چاوانی هه‌روه کو باران
بۆ دوری من بوو که‌ دایی ده‌باراند
له چاوه کانت دایه گیان غه‌مێکی گران ده بینم
ده‌ زانم هه موو روژان به چاوی پر له چاوه روانی یه‌وه له سوچیکی حه وشه که دا چاوه پر له فرمێسکه کانت بریوه ته ده رگای حه وشه که و چاوه روانی من بێمه وه ، ئایی که چه‌نده به ئازاره ئه م چاوه روانی یه‌
به‌لام هه موو کات دلت هه‌ر هیواداره به گه رانه‌وم من فرمێسکی قه‌تس ماوی ناو چاوه کانت ده بینم که به هه‌زاران وشه ی پر له مانای له‌ خویی دا کۆ کردووه ته وه به بێده نگی وشه‌کانی ناو ده‌رونی تو ده‌رده‌برن که‌ هه‌موو کات له‌ ئازار و چاوه‌روانی ده‌دوێن ، ئایی که چه‌نده‌ به‌ ئازارو ترسناکه‌ ئه‌م چاوه‌روانی یه‌ بێ کۆتایی یه‌
ده‌زانم هه‌موو روژان له‌ سوچێکی حه و شه که دا مات و بێ ده‌نگ چاوه‌کانت بریوه‌ته‌ ده‌رگاکه‌ تا بکریته‌وه‌ و چاوه‌ پر له‌ چاوروانه‌کانت کوتایی به‌م چاوروانی یه‌ بهێنێ
ده‌زانم هه‌موو روژێک فرمێسکی زیاتر و پر له‌ ئازارتر له‌ ناو درونت دا به‌ فرمیسکی چاوه‌کانت هه‌ل ده‌رێژیته‌ سه‌ر زه‌وی
من لێدانی دلی تو هه‌ست پێ ده‌که‌م دایه‌ گیان که‌ له‌ گه‌ل لێدانی دلی مندایه‌ که‌ پێکه‌وه‌ لێ ده‌ده‌ن نازانم بۆ چی ئه‌م ئازاره‌ ئه‌وه نده‌ به‌ ژانه‌ که‌ له‌ دوری تودا له‌م ولاته‌ غه‌ریبه‌ دا ئاوا به‌ ژانه‌وه‌ من ده‌تلێمه‌وه‌
دایه‌ هیچ که‌س ناتوانێ جیگه‌ی توم بۆ پر بکاته‌وه‌ چونکه‌ دلی تۆ پره‌ له‌ سوز و خوشه‌ویستی که‌ هه‌رگیز له‌ هیج که‌سیکی تر من هه‌ست پی ناکه‌م
دایه‌ گیان مه‌گری چاوه‌کانت فرمیسک باران مه‌که‌ من هه‌تا زیندوم توم خوش ده‌وێ وهه‌رگیز له‌ بیرت ناکه‌م دایه‌ گیان دایکی دورمدایکی ئازیزم ئه‌ی نازه‌نینی دل پر غه‌مم

سمکۆ بێ که س

هه ست به ته نیایی ده که م
ئازیزم ته نیا هاورێ و هاوده می ته نیایم
ئه م شه قامه چوڵانه ن و
ئه مانه ت داری خۆ شه ویستی تو
ئه سرینه کانی چاوم بوون
له م ژیانه غه ریبه دا بۆ حه سره تی دیداری تۆ
شه و رو ژ بیر ده که مه وه
بێ بزه ی تۆ پێکه نین له لێوه کانم دا توراوه
چاوه کانم له چاوه روانی تۆدا
وه ک ئاوێنه ی ژه نگ گرتوو
روناکی یه که ی له ده ست داوه
تازه زانیومه که من چه نده هوگری تو بوم، که به بێ ئه تو به هاری ژیانم خه زانێکی پایزی یه و غه میکی گرانی له ناو دلم دا کۆ کردوه ته وه دوری تو ته نانه ت روحمی به گوڵی ژیانم نه کرد و خه ریکه له غه ریبی و ته نیایی دا به یه کجاری ده توێمه وه کاتێک شه و باڵی ده کێشایه سه ر ئه م شاره ته نیا هه ڵقوڵینی فرمێسکه کانم و سه مای دڵۆ په کانی باران فرمێسکی ئاسمانه کان و بیره وه ری یه کانی تۆ یارمه تی ده دام بۆ ئه وه ی به رامبه ر ته نگ و چه ڵه مه ی ژیان بوه ستم ئه وه نده چاوه روان بوم تا تۆ بگه ریته وه و خوشه ویستی له گه ڵ خۆت بێنی و پێش که ش به ژیانمانی بکه ی ئه و خوشه ویستی یه ی که هاودلی هه ر دوکمانی ده وێ بۆ ئه وه ی که به ر ده وام بێ من و تۆ ده بێ بریارێک بده ین که ئیتر هه رگیز نه هێڵین به هاری ژیانمان خه زانی تێ بکه وی.

سمکۆ بێ که س

پیاوێ كه بانگی ئەكرد "ترێزا"

هاتمە ئەم بەر پیادەڕەوەكەوه،له گەڵ ئەوەی كه ســـــــــەرم هەڵ‌بڕیبوو،چەند هەنگاوێ
پاشەوپاش كشــامەوه.دەســتم دا دەور دەمم و هەر لەو ناوەڕاستــــــی شـــــەقامەوه
رووەو نهۆمەكانی سەرەوەی ئاپارتمانەكه هەرام كرد: " ترێـــــــــــــــــــــــــــ ـزا "
مانگەشەوێ بوو زەنگیانەت له بەری بگرتایەتەوه . كابرایێ له بەر دەممەوه رابرد.
دیسان بانگم كرد: " ترێـــــــــــــــــــــــــــ ـزا ". كــــــــابرا گەڕایەوه بۆ لام و وتی:
دەنگت بڕێ‌تر هەڵێنه.ئاوا پێموانیه
بیبیسێ.با پێـــــــــكەوه قاو كەین.دەی.تا سێ ئەبژێرم .وتم سێ بەیەكەوه هاوار ئەكەین.
چەند ئاواڵێ،وەك ئەوەی له شانۆ یا له چـــــــاخانه گەڕابێتنەوه،بەوێدا تێ‌ئەپەڕین؛
كاتێ‌دییان ئێمه خەریكین بانگی كەسێ ئەكەین،هاتن وتیان:ئادادەی
با پێكەوه بانگ كەین.كابراكەی هەووەڵ وتی:یااااك...دوو...سێ!هەموو وێكڕا نەڕاندمان:
" ترێـــــــــــــــــــــــــــ ـزا"!یەكێ تریش هاته باڵمان .پاش چارەگێ،ژمارەمان له بیست
و بڕێكی ئەدا.بەرەبەره زیادمان ئەكرد.
بۆ ئەوەی له یەك كاتا و پێكەوه هاوار بكەین،ئەبوو هاوئاهەنگ بین.دیاره ئەوەش كارێكی
ئاسان نەبوو.هەمیشه كەســێ ئەكەوته پێش "سێ"كەوه یا دوای ئەوه ئەیوت یا زۆری
درێژ ئەكـــــــــــردەوه.بەڵام- پیاو هەقی خوا بڵێ - دوای‌ قەدەرێ خەریك بوو یەكدەس ئەبووینەوه.
ئینجا له سەر ئەوه ساغ بووینەوه ، كه "ت" ێكەی كز و درێژ ، "ر" ێكەی زۆر قایم و بەرز
و " زا " كەی كز و كورت بێژین .دەنگمان بەرز ببۆوه .لە‌گەڵ ئەوەی یەكێ پاش یا پێش بكەوتایه،قاڵمەیێك ساز ئەبوو .
خەریك بوو به تەواوی هاوئاهەنگ بینەوه، كابرایێكی رەنگ هاوڵاوی پرسی:"باشه تۆ
دڵنیای لەوەی له ماڵەوەیه؟"وتم : نا ! یەكێ تر وتی:دەی جا خۆ وا نابێ . كلیلەكانت
پێیه؟ وتم: ئەرێ وەڵڵا پێمه ! وتیان ئەی بۆ ناچیه ژوورێ؟ وتم:خۆ ئەمه ماڵی من نیه!
من ماڵم لەو سەر شاره ! سیخنێكیان تیا بوو ،به پارێزەوه وتی:"جەســــارەت نەبێ ؛
ئەی ئەم ماڵه ، ماڵی كێیه ؟"وتم : وەڵڵا راستت ئەوێ ،نازانم!جەماعەت لەو قسەیەم
دڵمەند بوون .ئەكێكیان به تەوسەوه پرسیاری كرد: ئەی بۆ یەك سەعاته لێره چەقیوی
و یەك به خۆت ئەنەڕێنی،" ترێـــــــــــــــــــــــــــ ـزا"؟وتم:مەرج نیه هـــــەر بڵێین ترێزا،ئەتوانین
ناوێكی‌تر بانگ كەین،یا جێگایێكی‌تر تاقی‌كەینەوه،خـــــــۆ پووڵی تێ‌ناچێ !
ئەوانی‌تریش كەمێ تووڕه‌بوون.كابرا هاوڵاوییەكه دڕدۆنگ ببوو؛وتی:"خــــــــۆ ئیشەڵڵا
تیتاڵیمان پێ‌ناكەی ؟"وتم:چی ؟!! بۆ ئەوەی نیاز‌پاكی‌خۆمیان پێ‌بسەلمێنم؛وەرگەڕام
و تماشـــــــــــایێكی خەڵكەكەم كرد.ئەوانی‌تر هیچیان نەگوت.ئەوەش پێشانی ئەدا،
قسەكانمیان به حەسێبی درۆ و دۆدەیی دانەناوه.یەكێكیان لەو پەڕی ســـــاویلكەییدا
وتی: ئەرێ بۆچی بۆ دواجاره بانگی نەكەین؟جا دوای ئەوه بڵاوەی‌كەین! دیســـــــان
بانگمان كرد:"یاااك...دوو...سێ، ترێـــــــــــــــــــــــــــ ـزا !"ئەمجار زۆر توند بانگمــــان كرد.
له پاشان هەریەكەو به قۆڵێكدا بڵاوەمان كرد و بەرەو ماڵ بووینەوه .
گەیشتبوومه دەور مەیدانەكه، گوێم لێبوو هێشتا یەكێ بانگی ئەكرد: ترێـــــــــــزااا !
دیار بوو زەلامێكی كەللەرەق و لاسار بوو !

هەژان بابامیری• سەقز• 2/3/83
_ ایتالو كالوینو _شاه گوش می‌كند_مترجمین:فرزادهمتی،محمد ڕضافرزاد

هاموتا((hamuta

هاتبووە خوارێ و بیری لەوە دەكردەوە چۆن دەتوانێ بچێتەوە سەرێ؟! چەندین ڕێگای بۆ ئەنجام‌دانی ئەو كارە هەبوو، بەڵام تێمابوو كامیان هەڵبژێرێ؛ كێشەی سەرەكی ئەوە بوو كە هەر یەكەی بە شێوەیەك كەم‌وكوڕییان تێدابوو، هەروەها لە هیچیان بەتەواوی بەمتمانە نەبوو. ئاخر شوێنەكە جۆرێك بوو كە هاتنەخوار لەوی هێندە دژوار نەبوو، بەڵام چوونەوە سەر بەپێچەوانە پڕدژوارتر بوو؛ ئەوانی خوارێ تێی فكری‌بوون و لە پێش‌دا پێیان سەیر بوو كە ئەوە بۆوا هەڵدەڕوانێتە سەرێ. بەڵام دواتر یانی بەر لەوەی ئەو خۆی خڕ كردبێتەوە و سرنجی دابێ بە دەوروبەری خۆی، وەك كەسێكی عاقڵ‌سووك یان ڕاچەفتێك سەیریان دەكرد. هەڵبەت ئەوكات كە ئەو زەینی دا بە دەوروبەری خۆی و هەستی بە بوونی ئەوان لەو دەوروبەرە كرد، ئیتر ئەوان وازیان لە سەیركردنی وی هێنابوو، تەنانەت زۆربەیان بوونی ویان لەوێ لە بیر نەمابوو. ئاخر ئەوان لەوێ بوون بۆیان ئاسایی بوو، لێی بە پرس نەبوون، بەڵام ئەو، ئەوەی نەدەزانی، هەر بۆیە هەڵەیەكی كرد و پرسی: ئێوەیش هەر لەو سەرەڕا هاتوون؟ یەك چاوی لە یەكێ كرد و پاش چەند كاتێكی كورت هەموو وێكڕا لە قاقای پێكەنینیان دا...
...بەڵام وڵامێكیان نەداوە و دووبارە وەك لەوێ نەبێ ڕوویان لێ‌وەرگێڕا. بەرپێی خۆی چاو لێكرد، پڕبوو لە ئێسك‌وپرووسك، هەر بۆیە لە بڕیاری خۆی پاشگەز بۆوە و بۆ حەسانەوە و پشوودانێك تەمای دانیشتنی لەسەر بردە دەر؛
...وە پەلەقاژە كەوت، ئیدی زانیبووی كەس نە چاوی لێیەتی، نە سرنجی داوەتێ و نە یاریدەی دەدا، لە گەڵە خۆی گوتی: هەر چۆنیەك بێ، دەبێ خۆم وەسەر كەومەوە و لەو بارودۆخە نالەبارە و ڕەشخەنە، خۆ ڕزگار كەم. نزیكترین لێواری كە دەستی دەیگەیشتێ و دەیتوانی بیگرێ، دوو ـ سێ بست دوورتر بوو لەوەی دەستی وێی ڕابگا، هەڵبەت تازە لێی حاڵی ببوو كە ئەوە زۆر گرینگ نییە، بەڵكوو ئەوەی گرینگ بوو ئەویش تازەی پێی ‌زانیبوو قورساییەك بوو كە دەست‌وپیلی داگرتبوو، بە چەشنێك كە نەیدەتوانی دەست ببزێوێ، پێی سەیر بوو تا ئەو كاتە، هیچ جۆرە هەل‌ومەرجێكی لەو چەشنەی بەتاقی نەكردبۆوە، تەنانەت ئەو پرسەی بە مێشكی‌دا هات:
ئەرێ بڵێی ئەوە ئەمن بم؟ بزەی سەر لێوی پێشاندەری قاقای دەروونی بوو بە خۆی. ئەو جارە گوتی: خەرفاویشم. بە ئاسپایی چاوی گێڕا و هەستی ڕاگرت، گوتی: نەوەك ئەوانەی لەوێن ئاگاداری ئەو چۆنیەتی‌یە بووبن و ئەوەندەی دیكەی پێ پێبكەنن. كەچی زانی كەس ئاگای لێ نەبووە؛ لەوەتا هاتبووە خوارێ ئەوە یەكەم جار بوو كە شاد دەبوو.
بیری پەلەقاژەی هەر هەبوو، بەڵام ئەو جارەیان تێگەیی كە هێزی جووڵانەوەی لاق‌وپێیەكانیشی نەماوە...سەیر بوو بەڵام وردەوردە هەر دەتگوت شتێك هانی دەدا كە لەگەڵ ئەو هەل‌ومەرجە ڕابێ، ویستی چاوێك لە سەرێ بكاتەوە و بزانێ وەك دوایین هەل بۆ چوونەوە سەر، چی پێ‌ دەكرێ، كەچی بۆی دەركەوت كە چاویشی لە هەڵگەڕانەوە بۆ سەرێ تێماوە و ئەو كارەی پێ ناكرێ؛ بە دەست خۆی نەبوو، قاقایەكی بڵیندی لێدا، لە نەكاو بۆی دەركەوت تەنیا شتێكی كە دەتوانێ ئەنجامی بدا، قاقالێدانە...
... نازانم، هەڵبەت بۆ خۆیشی نەیدەزانی چەندە زەمان تێپەڕیوە: ساتێك، سەعاتێك، ساڵێك، هەزار ساڵ...؟
بەڵام هەر دووكمان كە وەخۆ هاتینەوە، خەومان لێ‌كەوتبوو...
هیوا قارەمانی ـ مەهاباد

بە خوێنێك گوناح دەشۆم

1 . پەنجەرەی ژوورەكەم، بەرامبەر بە حەسارەكەی، گوێبیسی پێنج فەڕزەی هاوارەكەیەتی. بڵیندگوێی سەربانی وەك كامێرای نەشاراوە، بێدەنگی شەو و ڕۆژم، دەهارووژێنێ. دەنگی مەوعیزەی ئەو بەرەبەیانە، هێدی‌تر لە هاوارەكەی پێشوو دێتە گوێم. دەست بۆ ئاسمان ڕادەدێرم و هاوار دەكەم: قەبرم لە بیرە.

2 . لەو كاتەوە قورسایی لەشی هەست پێكرد، كە ژێر پێی ڕۆچوو و خللۆر بۆوە. قورسایی لەشی هەڵاوەسراو و گرێدراوی پەتكێكی، گرێچن و جۆڵانەی بێ‌بڕانەوە و لینگەفڕتەی بێ‌ئاكام بوو . چاوە گەشەكانی لە ژێڵا هاتن و هەناسەی حەپس‌كراوی، لە ناو سینگی پنگی دەخواردەوە و لەشی بێ‌گیانی بە دەنگی مووناجاتی ڕۆژی جێژن ڕادەژا.

3. سەروچاوم، بە پەنجەرەكەوە دەنێم و بە دوو دەست، خەرمانەی دەوری رووخسارم دەدەم. هێستا تاریكی زاڵە. تارمایی جەستەی لەو بەری حەوشەكە لێڵ دەنوێنێ. دەنگی برایم ڕامدەچڵەكێنێ:

_ بەو بەیانەی خەونت دیوە؟ لەچی دەگەڕێی؟

_ ناجوڵێتەوە.

_ نووستووە، ماڵ ئاوەدان. هێستا ڕۆژ نەبۆتەوە!

_ دەڵێم، ڕایگوێزە، با لە بەر چاوم نەبێ. بەزەییم پێی‌دا دێ. هێند قورسە ناتوانێ بجووڵێتەوە. هەموو گیانی بۆتە دووگ. سەر و پشتی دوو بست و چوار قامك پانە. چی وا لە جوانەگایەك كەمتر نییە. خۆزگە ناوەكەی منیشت لەگەڵ دەخست. برایم لێفەكەی تا سەر گوێچكەی هەڵكێشا و بە بۆڵەوە كووتی: لای دەبەم. لە پێش چاوتی لادەبەم.
4. بە خێشە خێش، تا ناو ژێرخانە تەنگ و تاریكەكەی ڕەكێشی كرد. بۆ دڵنیایی، گوریسەكەی ملی لە كۆڵەكەی ژێرخانەكە بەستەوە و دوو، سێ گرێێ قایمی لێدا. دەستێكی بە سەر و گوێلاكی داهێنا و گەڕاوە. شەو زرینگابۆوە. مە‌ڕە خرپنەكەی برایم تا ئەو ڕادەی پەتكە گرێچنەكە ئیزنی دەدا، بە دەوری خۆی‌دا دەخولاوە. لە سەر لێوی تەندورەكە، سمی خلیسكا و لەشی قورسی نەگیرساوە و خللۆر بۆوە.

ڕەعنا شێخانی ــ مه‌هاباد

كورته چیرۆكێك به بڵیندایی جیهان -

"مریه‌م قازی"

مشكی یه‌كه‌م: چی دیكه‌م پێ ناخورێ!

مشكی دووهه‌م: به‌ڵام ده‌بێ بیخۆی!

مشكی یه‌كه‌م: ئه‌تۆ بۆ خۆت برسیته بۆیه وا به من ده‌ڵێی، دوو ڕۆژه چت نه‌خواردووه، ڕاوه‌سته با بڕێكت بده‌مێ.

به‌ڵام كه بڕێكی خوراكییه‌كه بۆ هاویشت ده‌گه‌ڵ وه‌ی كه هه‌موو توانای خۆی له كار كردبوو نه‌ی گه‌یانده ئه‌و به‌ری قه‌فه‌سه‌كه، مشكی دووهه‌م تا ئه‌و جێگایه‌ی توانی بووی خۆی هه‌ڵاویشتبوو.

مشكی یه‌كه‌م: بمبووره بۆم جێ به جێ نابێ.

مشكی دووهه‌م: زگم دێشێ زۆرم خوارد.

مشكی یه‌كه‌م: ئه‌منیش زگم زۆر دێشێ! برسیمه!

مشكی سێهه‌م له پڕ هاته ژوورێ و سرنجی مشكی ژماره یه‌ك و دووی بۆ لای خۆی ڕاكێشا.

مشكی یه‌كه‌م: باوه‌ڕ ناكه‌م گه‌ڕابێیه‌وه.

مشكی دووهه‌م: چوویه كوێ؟

مشكی سێهه‌م: ئێوه‌ش له‌وانه‌یه باوه‌ڕ نه‌كه‌ن ئه‌گه‌ر پێتان بڵێم چم دیت و چم بیست؟ هه‌ر ئه‌وه‌نده به‌س كه پێتان بڵێم ئه‌م شوێنه‌ی ئێستا ئێوه لێی ده‌ژین یه‌كێ له چكۆله‌ترین شوێنه‌كانی ژیان و ته‌مه‌‌نی ئێوه‌ش هێنده كورته كه باوه‌ڕ ناكه‌ن!

مشكی یه‌كه‌م و دووهه‌م به سه‌رسووڕمانه‌وه هاوكات: چی؟؟!!

مشكی سێهه‌م: نازانن چ جیهانێكه؟ شتی هێنده سه‌مه‌ره هه‌ر نییه! ئه‌وانه‌ێ هه‌موو ڕۆژێ دێنه لامان ئینسانن، له ده‌رێ هێنده زۆرن كه له ئه‌ژمار نایه‌ن... به ده‌یان كه‌ره‌سه‌ی ده‌سكردی وه‌ك ماشێن، ته‌یاره، ماڵ و كه‌شتی و... شتی وایان له به‌ر ده‌ستی دایه... (بڕێكی بیر كرده‌وه) هـ ... م ئه‌ها! وه‌بیرم هاته‌وه یه‌ك شت بوو كه هاوكات به‌لای هه‌موویانه‌وه زۆر گرینگ بوو، نێوه‌كه‌ی له هه‌موو شوێنێك فه‌رقی ده‌كرد، ئاخر زبانیان ده‌گه‌ڵ یه‌كتر فه‌رقی هه‌بوو، دنیا پڕ بوو له‌و ده‌سته چه‌كانه‌ی كه ئینسانه‌كانی پێ وه‌لای سه‌ره‌وه ده‌كه‌وت! ئه‌وانه‌ی هه‌یان بوو زۆر ته‌یار بوون، نازانم بۆچی نێوه‌كه‌ییم له بیر نایه‌ته‌وه، به‌ڵام ده‌زانم كه جیاوازێكی چینایه‌تی زۆری له نێوان ئینسانه‌كان دا پێ ساز ببوو.

مشكی یه‌كه‌م: چۆن؟ ئه‌وانه‌ی ده‌یان ڵێی یانی چی؟

مشكی سێهه‌م: (بڕێكی بیر كرده‌وه‌) ئه‌ها! وه‌ك ئێستای خۆتان! چۆن یه‌كێكتان هێنده‌تان ده‌‌رخوارد داون ئه‌وه ده‌مرێ، یه‌كیشتان چه‌ند ڕۆژ بوو خه‌ریك بوو له برسان بمرێ ئاوا، ته‌واوی ئه‌و شتانه‌ی هه‌یانه هه‌مووی نێوی تایبه‌ت به خۆی هه‌یه! به‌ ده‌یان و سه‌دان زبان و جل و به‌رگی سه‌ێر و سه‌مه‌ره، ئه‌من كه هه‌ر به دیتن و بیستنیان سه‌رم له گێژه‌وه ده‌هات...!

مشكی دووهه‌م: جا ئه‌وه ئه‌و هه‌مووه له پاڵ یه‌كدا چییان ده‌كرد؟

مشكی سێهه‌م: جا چییان نه‌ده‌كرد؟ ده‌خۆن، ده‌نوون، ده‌گه‌ڕێن، به شه‌ڕ دێن، ئاشت ده‌بنه‌وه، له لایه‌ك ڕا ژماره‌یه‌ك هه‌موو ڕۆژێ ده‌مرن له لایه‌كی دیكه‌ش ڕا ئه‌و هه‌مووه هه‌موو ڕۆژێ له دایك ده‌بن. به‌ڵان زیاتر له هه‌موو شتێك و له هه‌موو ئیشێك به خۆیان دا ده‌ڕین!! هێنده ده‌ڕین سه‌یره! له ته‌واوی بن شه‌قام و كۆڵانه‌كان و ماڵه‌كان ئاوه‌ڕۆ ده‌ركراوه. بۆخۆیان ئاگا ناكه‌ن به‌ڵام بۆگه‌نیو ته‌واوی جیهانی داگرتووه!

مشكی یه‌كه‌م: كه وابوو ئه‌و بۆنه ناخۆشه‌ی له تۆ دێ...؟!

مشكی سێهه‌م: بمبوورن خه‌تای خۆم نه‌بوو، تا ده‌هاتم ده‌گه‌ڵییان كه‌وم، وه‌ك قه‌تییان هیچ نه‌دیبێ به هه‌موویان وایان ڕه‌پێ ده‌نام سه‌یر بوو، له ڕاستی دا ده‌گه‌ڵ هه‌موو جڕ و جانه‌وه‌ری دیكه‌ش هه‌ر وا بوون ئه‌وه یان ڕاویان ده‌كردن یان ده‌یان كوشتن، یان زۆرییان مایه بۆ دانابان له شوێنێك دا ڕایان ده‌گرتن و وه‌ك سه‌یرانگا هه‌موو ڕۆژێ منداڵه‌كانییان ده‌برده سه‌یری ئه‌وان!! ناعیلاج خۆم له ئاوه‌ڕۆكان داویشت نازانن له وێ چ باس بوو، هه‌زاران هه‌زار مشكی له‌مه گه‌وره‌تر خرته‌یان ده‌هات، جڕ و جانه‌وه‌ری دیكه كه پێیان ده‌گوتن به‌رسووركه، هه‌ر به زینده سه‌ری ده‌وریان دابووم خه‌ریك بوو بمخۆن، ته‌واوی پشیله‌كانی دنیا باشاری ئه‌و هه‌مووه مشكه‌ی نه‌ده‌كرد.

مشكی دووهه‌م: پشیله چییه؟

مشكی سێهه‌م: پشیله بوونه‌وه‌رێكی برسی دیكه‌یه كه مشك ده‌خۆن، زۆر سه‌یره كه‌س تێر نابێ! هێنده برسین سه‌یره، ئه‌و ئینسانانه زۆر سه‌یرن تێر ناخۆن. ده‌گه‌ڵ وه‌ێ كه هه‌موو شت ده‌خۆن! چ ئه‌وه‌ی ده‌خوا چ ئه‌وه‌ی ناخوا هه‌ر برسین. ئای له‌و هه‌مووه گواوه‌ی وه‌ڕێیان خستبوو! ئێستا ئه‌وه‌ی له به‌ردی نه‌رمتر بێ ده‌ی خۆن!

مشكی سێهه‌م (درێژه‌ی به قسه‌كانی دا): به‌ڵام ئێمه‌ش زۆر سه‌یرین!

مشكی یه‌كه‌م ورده ورده زه‌رد هه‌ڵگه‌ڕابوو به بێ وازی: چۆن؟

مشكی سێهه‌م (ئاخێكی هه‌ڵكێشا): ئێمه‌ش ساز ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی له‌م شوێنه كه شوێنی تاقی كردنه‌وه و لێكوڵینه‌وه‌یه، كارمان له سه‌ر بكه‌ن، ڕۆژانه به هه‌زارانی وه‌ك ئێمه ساز ده‌كه‌ن و ده‌یان جۆره ده‌رمان و خوارده‌مه‌نی و... له سه‌ر ئێمه به تاقی ده‌كه‌نه‌وه تا ئاسووده‌تر به خۆیان دا بڕین، ئاخر چۆنێتی ساغی و سڵامه‌تییان به چۆنێتی به خۆ دارییانه‌كه‌یان به‌سراوه‌ته‌وه. ئه‌و دۆسته‌مانت دیوه خه‌ریكه گیانی ده‌ر ده‌چێ؟ ئه‌وه‌ندی من لێم حاڵی بوو، ده‌رمانێكییان بۆ ده‌ر خوارد داوه‌ تا بزانن ڕێخۆڵه‌ و مه‌عده چۆن ده‌توانێ خێراتر كاری خۆی بكا؟ ئاخر بۆ خۆیان ده‌ڵێن ئه‌م چاخه چاخیتیژ تێ په‌ڕی و سوڕعه‌ته! ئه‌تۆش هه‌روه‌تر، ده‌رمانێكییان ده‌ر خوارد داوی تا بزانن تا چ ڕاده‌یه‌ك ده‌توانی جێگای خوارده‌مه‌نی بگرێته‌وه، ئاخر نازانن چۆنییان بین به ئاوه‌كانی جیهان و مه‌زراكانه‌وه ناوه، خه‌ریكه چاره‌سه‌ری ئه‌و قاتی و قڕییه‌ی ده‌كه‌ن كه له‌وانه‌یه له داهاتوو دا توشیان بێ و ئه‌ركی تاقی كاری ئه‌و به‌شه له ئه‌ستۆی تۆیه!

مشكی دووهه‌م به‌و په‌ڕی ده‌ی قیڕاند و ورده ورده له زمان كه‌وتبوو.

مشكی یه‌كه‌م چاوی له خوارده‌مه‌نییه‌كانی نێۆ قه‌فه‌سی مشكی دووهه‌م هه‌ڵنه‌ده‌گرت.

مشكی ئه‌وه‌ڵ: به‌و حیسابه كه‌س ئاگای له ده‌ردی مه نییه!

مشكی سێهه‌م: ئه‌‌وان ته‌نیا غه‌می خۆیانه! زۆر شانازی به‌وه ده‌كه‌‌‌‌ن كه خه‌ریكن هه‌موو نه‌خۆشێكی چاره‌ سه‌ر ده‌كه‌ن و ته‌مه‌نییان هه‌رچی زیاتر ده‌به‌نه سه‌رێ، ئه‌گه‌ر ته‌نانه‌ت ئاگاداری له هێندێ له بوونه‌وه‌ره‌کانی تر ده‌كه‌ن دیسانیش هه‌ر له به‌ر خۆیان ئه‌و كاره ده‌كه‌ن. پاوان خوازن تا خودا حه‌ز ده‌كا پاوان خوازن! ئه‌ركی هه‌موو تاقی كارییه‌كان له سه‌ر شانی ئێمه‌یه. ده‌نا زۆریان ڕق له‌و مشكانه‌یه كه له ده‌رێن. بۆ خاشه بر كردنییان هه‌موو كارێكی ده‌كه‌ن، له جه‌دوه‌لی سه‌رقاڵ بوونییان دا هاتووه كه ده‌پرسن: دزی نێو ماڵ چییه؟ له وه‌ڵام دا سێ پیتی: م.ش.ك ده‌نووسن كه ده‌بێته مشک!

مشكی یه‌كه‌ـ: جه‌دوه‌ل چییه؟

مشكی سێهه‌م(ده‌ستی وه بن سه‌ری داوه و ڕاكشاوه): شتێكی خانه خانه‌یه وه‌ك ئه‌و قه‌فه‌سه‌ی تۆ! ئینسانه‌كان زۆریان حه‌ز له‌و شتانه نییه كه جیاوازی ده‌گه‌ڵ وان هه‌بێ، بۆ چاره‌ ڕه‌شی خاوه‌ن بیریشن ئه‌ویش به ده‌یان بیروبۆچوونی جیاواز كه لێیان بۆته به‌ڵا! نازانی ته‌نیا له سه‌ر ئه‌و جیاوازییه شڕوشێتانه‌ی هه‌یانه ده‌گه‌ڵ یه‌ك چ ده‌كه‌ن هه‌ر كه‌سه ئه‌وه‌‌ده‌ی خۆی خۆش ده‌وێ كه هه‌موو بوونه‌ته: "نارسیس"! بۆ له ناو بردنی ئه‌وه‌ی به كه‌یفی ئه‌و نییه ته‌نانه‌ت حازر به ته‌قاندنه‌وه‌ی خۆیه‌تی. ته‌نانه‌ت ڕوحم به منداڵه‌كانیش ناكه‌‌ن! نازانی به چه‌كی چه‌‌ده مه‌رگاوی به‌ره‌و ڕووی یه‌ك ده‌بنه‌وه و ماڵ و شار و ناوچه‌ی یه‌كتر وێران ده‌كه‌ن و یه‌كڕا له خاك و خوێن ده‌گه‌وزێن؟؟!!

باوه‌ڕ كه له قه‌فه‌سێك گه‌وره‌تر له‌و قه‌فه‌سه‌ی تۆ به ده‌یان و سه‌دان و هه‌زاران ئینسانی وه‌ك خۆیان ده‌ست به سه‌ر كردووه! كه تاوانی زۆربه‌یان هه‌ر ئه‌وه‌ێه كه به پێچه‌وانه‌ی ده‌سه‌ڵاتداره‌كان بیر ده‌كه‌نه‌وه!

مشكی دووهه‌م(به هانكه هانك): نارسیس چییه‌؟

مشكی سێهه‌م: له كتێبه‌كاندا نووسراوه كه ئوستووره‌یه‌كی یۆنانی بووه كه كاتێك بۆ یه‌كه‌م جار خۆی له ئاودا ده‌بینێ یه‌ك دڵ نا سه‌د دڵ عاشقی خۆی ده‌بێ، ئێستاش هه‌ر كه‌سه ئاوێنه‌یه‌كی باڵا نوێنی له ماڵێ دا هه‌یه، هه‌موو ڕۆژێ چه‌‌د جار له خۆی ده‌فكرێ و تێر له خۆی ده‌ڕوانێ، هه‌موو شت ده‌بێ له باڵا و قه‌واره‌ی له‌ش و بیر و هزری خۆی بێته‌وه! باسی خۆیان له هه‌موو شت به لاوه شیرین تره، تاك كه‌سی خۆیان!

مشكی یه‌كه‌م: به‌ڵام هه‌ر ئێستا یه‌كێك خه‌ریكه ده‌مان نووسێته‌وه!

مشكی سێهه‌م: دا خودا بڵێی ئه‌ویش بۆ چ كارێكی ده‌وێ! ئه‌ویش بۆ ته‌واو كردنی پڕۆسه‌ی چیرۆكه‌كه‌ی ئێمه‌ی له‌م حاڵ و ڕۆژه خستووه ده‌گه‌ڵ ته‌واو بوونی چیرۆكه‌كه‌ی سه‌رمان تێدا ده‌چێ!

مشكی یه‌كه‌م: بریا به‌ر له‌وه‌ێ كه چیرۆك ته‌واو بێ و فڕێ ماندا، نه‌ختێكم له‌و خوارده‌مه‌نییانه داتێ كه له قه‌فه‌سی دۆسته‌كه‌مانی هاویشتووه، ئه‌تۆ ئه‌وانه چووزانی؟

مشكی سێهه‌م: شتێكیان هه‌بوو به نێوی كامپیۆتێر، هه‌نبانه‌ی زانیاری بوو!

مشكی دووهه‌م: ناكرێ دوای چیرۆكه‌كه‌ی به‌ڕه‌ڵڵامان كا بڕۆین!

مشكی سێهه‌م: ناكرێ! ئه‌وانه هێنده له خۆ بایی و پاوان خوازن كه هه‌ر كامییان پێیان خۆشه كاره‌كه بۆ خۆیان به ویستی خۆیان ته‌واوی كه‌ن. نوقته‌ی ئاخر بۆخۆیان دای ده‌نێن له ترسی وه‌ی كه نه‌كا یه‌كی دی به جۆرێكی دی درێژه به كاره‌كه‌یان بدا!! وا دیاره مشكی یه‌كه‌م ته‌واوی كرد! نه‌جاتی بوو، تا ئێستا ده جار نێو زگییان پشكنیوه و دروویانه‌ته‌وه! پێم وایه منیش مه‌سموم بووم، هه‌موو گیانم ده‌له‌رزێ، هه‌رچی ده‌م خوارد مه‌سمووم بوو، به‌ڵام مكانیزمی ئه‌ندامی ئینسانه‌كان پێی ڕاهاتبوو هه‌ر چه‌‌ند هێنده‌یان نه‌خۆشی هه‌بوو سه‌یر بوو، هه‌ر نه‌خۆشێك فاشه‌بر ده‌كه‌ن یه‌كی دیكه جێی ده‌گرێه‌وه! هه‌رچی خاوێنیش ده‌كه‌ن بێ فایده‌یه، مشك و به‌رسووركه خه‌ریكه سه‌رییان ده‌خۆن، ته‌واوی نه‌خۆشیه‌كان ئه‌وان ده‌یان هێنن و ده‌یان به‌ن! به‌ڵام له هه‌موو ئه‌و شتانه پڕ مه‌ترسی تر و پیس تر... پووڵه! ئه‌وه‌تا وه‌بیرم هاته‌وه: پووڵ! ئه‌وه‌ی زۆرییان به‌لاوه گرینگ بوو پووڵ بوو. ته‌واوی میكڕۆبی دنیایه به‌و پووڵه دا دێ و ده‌چێ هۆكاری ته‌واوی نه‌خۆشیه‌كانییان ته‌نانه‌ت شه‌ڕه‌كانیشیان! ئاخ شه‌رمه‌نده‌م ئه‌منیش به خۆم دا ڕییام...

مشكی دووهه‌م ورده ورده به‌ر چاوی سپی هه‌ڵگه‌ڕا، خه‌ریك بوو ئاگای له هه‌موو شت ده‌بڕا، ئه‌وه‌ی ده‌ی نووسینه‌وه دوامین ڕسته‌ی ئاوا له سه‌ر نووسین:

"مشكی ژماره یه‌ك و دوو ده‌گه‌ڵ هێندێ له مشكه‌كانی دیكه‌ش مردن و فڕێیان دانه سه‌ر سووزمه‌یه‌ك بۆ ئه‌وه‌ی دوایین لێكۆڵینه‌وه‌ییان له سه‌ر به‌ڕێوه به‌رن و دوایه فڕێیان ده‌نه نێو ئاوه‌ڕۆكان و سێ مشكی سپی دیكه له جێگای ئه‌وان هه‌ڵتوز هه‌ڵتوزییان ده‌كرد...

مشكی سێهه‌م ئاگای لێ بوو كه نووسه‌ره‌كه له باتی یه‌ك نوقته بۆ بڕانه‌وه‌ی چیرۆكه‌كه‌ی چه‌‌ند نوقته‌ی... دانابوو، بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌گه‌ر یه‌كی دیكه پێی خۆش بوو درێژه به چیرۆكه‌كه‌ی بدا، ڕێگای لێ نه‌گرێ!...

پاس

سلێمان دڵسۆز

كه‌ جارناجارێك شۆفیر پاسه‌كه‌ی شل ده‌كرده‌وه‌ و ڕایده‌گرت، هه‌ندێ له‌ نه‌فه‌ره‌كان داده‌به‌زین و هه‌ندێكی تر سوار ده‌بوون.

من داهێزاو و ماندوو له‌ سه‌ر كورسییه‌كه‌ پان ببوومه‌وه‌. له‌ برسان خه‌ونوچكه‌ ده‌یبردمه‌وه‌ و له‌ په‌ستا باوێشكم ده‌دان.

شۆفیری پاسه‌كه‌ هه‌ر كه‌ دوور و نزیكی چوارڕێیی و مه‌یدانه‌كانی نێو شار ده‌بوو له‌ نێو ئاوێنه‌كه‌دا به‌ ده‌نگی به‌رز ناوی مه‌یدانێكی ده‌برد:

ـ ئینقلاب؟

هه‌موو جارێ ده‌نگێگی نێر له‌ پشت سه‌رمه‌وه‌ وه‌ڵامی ده‌دایه‌وه‌:

ـ دابه‌زین هه‌یه‌.

چه‌ند جارێ ئه‌و ده‌نگه‌م بیست و نه‌مدی بۆخۆی دابه‌زێ. ئه‌وه‌ به‌ لامه‌وه‌ سه‌رنجڕاكێش بوو به‌ڵام تاقه‌تم نه‌بوو ئاوڕ بده‌مه‌وه‌ و له‌ ناو ئه‌و هه‌موو سه‌ر و سیما جیاوازانه‌دا له‌ پێ­وشوێنی ده‌نگێكی گڕ و ناخۆش بگه‌ڕێم كه‌ هیچ دیار نه‌بوو بۆچی ئه‌وه‌نده‌ له‌ جیاتی نه‌فه‌ره‌كانی دی وه‌ ده‌نگ دێ. من هه‌میشه‌ خه‌یاڵم پێ له‌ كرده‌وه‌ ئاسانتره‌، بۆیه‌ به‌ خه‌یاڵ هێنامه‌ پێش چاوی خۆم: پیاوێكی به‌ساڵداچووی ڕه‌شتاڵه‌ی زیت، پێده‌چوو كاتێ گوێی له‌ ده‌نگی شۆفیره‌كه‌ ده‌بێ، چاوێك به‌ خه‌ڵكه‌كه‌دا بگێڕێ و هه‌ر كه‌ بزانێ یه‌كێك قوونه‌جووڵه‌ی دابه‌زینیه‌تی ئه‌و خێرا بڵێ: "دابه‌زین هه‌یه‌."

شوفێره‌كه‌ هه‌یكه‌لی چوارشانه‌ی خۆی هاویشتبووه‌ سه‌ر فه‌رمان و ده‌گه‌ڵ هه‌ر سووڕانه‌وه‌یه‌ك­ به‌ فیزێكه‌وه‌ خۆی باده‌دا:

ـ جه‌مهووری؟

ده‌نگه‌ بۆڕه‌كه‌ی پشت سه‌رم گوتی:

ـ دابه‌زین هه‌یه‌.

چه‌ند كه‌س، هێشتا پاسه‌كه‌ ته‌واو نه‌وه‌ستابوو، خۆیان فڕێ دا خواره‌وه‌ و چه‌ند كه‌سی تر سه‌ركه‌وتن.

ئه‌رێ ئه‌و پاسه‌ له‌ كه‌یه‌وه‌ وه‌ڕێ كه‌وتبوو؟ من له‌و خه‌و و بێدارییه‌ی خۆم­دا له‌وه‌ ده‌چوو له‌ بیرم كردبێ كه‌ی سوار بوومه‌ و شوێنی دابه‌زینم كوێیه‌. تارمایی ئه‌و عاله‌مه‌ به‌ به‌ر چاومدا ده‌هاتن و ده‌چوون. من هیچ هه‌ستێكم نه‌بوو. نه‌ سه‌رمام بوو نه‌ گه‌رما، نه‌ خه‌مبار نه‌ دڵخۆش، نه‌ تووڕه‌ نه‌ ترساو، وه‌ك له‌ نێو شه‌پۆلی بۆشایی­دا مه‌له‌ بكه‌م وا بوو. ته‌نیا ئه‌وه‌ نه‌بێ كه‌ شتێك وه‌ك ئازاری برسیه‌تی له‌ هه‌ناوم­دا ده‌یلرفاند.

له‌ پڕ به‌ ده‌نگی شۆفیره‌كه‌ ڕاچه‌نیم:

ـ ئازادی!!

مچوڕكێك به‌ مۆغه‌ره‌ی پشتم­دا وه‌ سه‌ر كه‌وت و كه‌لله‌ی سه‌رم پڕ بوو له‌ هیچ. هه‌رچی هێز و وزه‌ی هه‌مبوو خڕم كرده‌وه‌ ناو باسكه‌كانم و تاقه‌تم دایه‌ ئه‌ملاو ئه‌ولای كورسیه‌كه‌م، به‌ڵام هه‌رچی كردم نه‌متوانی له‌ جێگای خۆم هه‌ستم.

كابرایه‌كی ڕه‌شتاڵه‌ی سمێڵ­بابڕ لێم هاته‌ پێش. له‌ نووكی پێمه‌وه‌ تا ته‌وقی سه‌ر تێی­ڕوانیم. ئینجا شانی گرتم و چه‌ند جار ڕایته‌كاند. كه‌مێك ڕاما، پاشان به‌ ده‌نگێكی یه‌كجار گڕ گوتی:

ـ انالله‌واناالیه‌راجعون.

خه‌رمانانی 1377