استان کرمانشاه

بر اساس روايات دوران اسلامي بناي شهر كرمانشاه كنوني به دست بهرام شاه ساساني انجام گرفت زبان محلي عمده ساكنان استان را كردي تشكيل ميدهد كه يكي از شاخه ها و گويش هاي زبانهاي ايراني است در استان كرمانشاه بيش از 180 اثر تاريخي وجود دارد كه برخي...

http://www.ehsantravel.com/Persian/T...180&Height=140


موقعيت جغرافيايي و تاريخي :
استان كرمانشاه با وسعت 24361 كيلومتر مربع در ميانه ضلع غربي كشور قرار گرفته است كه از شمال به استان كردستان ، از جنوب به استانهاي لرستان و ايلام ، از شرق به استان همدان و از غرب به كشور عراق محدود شده است و با اين كشور 330 كيلومتر مرز مشترك دارداستان كرمانشاه داراي 12 شهرستان ( كرمانشاه ، اسلام آباد غرب ، پاوه ، جوانرود ، سنقر، سرپل ذهاب كنگاور ، گيلانغرب ، هرسين و روانسر ) 24 بخش ، 20 شهر و 83 دهستان مي باشدشهر كرمانشاه داراي اقليم معتدل كوهستاني است ، اما استان كرمانشاه از ويژگيهاي اقليمي استثنايي برخودار است ، زيرا آب و هواي گرمسيري تا معتدل و سردسير در اين استان وجود دارد . ارتفاع متوسط استان 1200 متر از سطح درياست و معدل ميزان بارندگي در استان را مي توان 500 - 400 ميليمتر در نظر گرفت كاوش و كشفيات در مناطق و محوطه هاي باستاني استان از جمله تپه گنج دره ، تپه سراب وجود نخستين پايگاه هاي استقرار و سكونت بشري را در اين منطقه ثابت كرده است و نشان داده كه شرايط اقليمي خاص و خاك مساعد و آب بالنسبه فراوان اين منطقه از خاك ايران ، سبب جلب و جذب گروه هاي انساني به اين منطقه شده است.
قدر مسلم كرمانشاه در دوران هخامنشي (330 تا 550 هـ.ق ) و سپس در ادوار بعد به ويژه در دوران ساساني از مراكز مهم قدرت بوده كه سنگ نبشته و سنگ نگاره هاي بيستون و اثر ساساني طاق بستان در جوار شهر كرمانشاه بهترين شاهد اين مدعاست بر اساس روايات دوران اسلامي بناي شهر كرمانشاه كنوني به دست بهرام شاه ساساني انجام گرفت زبان محلي عمده ساكنان استان را كردي تشكيل ميدهد كه يكي از شاخه ها و گويش هاي زبانهاي ايراني است در استان كرمانشاه بيش از 180 اثر تاريخي وجود دارد كه برخي از مهم ترين آنها ذيلا اشاره مي شود:

نقش آنوباني در سرپل ذهابنقش برجسته اشكاني در سرپل ذهاب
دخمه اي از دوران مادها در سرپل ذهاب
تصويري از سنگ نبشته به خط ميخي بابلي در سرپل ذهابقلعه شيان - شاهين در سرپل ذهاب
تاق گرا ، پاتاق در سرپل ذهاب
چهار قاپو در قصر شيرين
كاخ ساساني در قصر شيرين
نقش دخمه اول و دوم و مرد مادي در حال نيايش در روستاي ده نو هرسين
نقش دخمه سوم در ده نو هرسين
تخت شيرين در هرسين
قلعه در هرسين
دخمه بزرگ در بند صحنه
كتيبه و نقش سوار نقره شده بر تخته سنگ بزرگ ، در بند صحنه
كوه بهستان ، بيستون
نقوش و كتيبه داريوش ، كتيبه بيستون
مجسمه هركول به همراه كتيبه‌اي به خط يونان قديم در دامنه كوه بيستون
نقش برجسته ميتريدات دوم اشكاني بر كوه بيستون
نقش برجسته و دلگش اشكاني بر كوه بيستون
فراتاش ، فرهاد تراش ، فرهاد تاش ، تخت فرهاد بر سينه كوه بيستون
كتيبه‌هاي اسلامي بيستون
نقش برجسته اردشير دوم ، اهورامزدا و مهر طاق‌بستان ، كرمانشاه
نقش برجسته شاپور دوم و سوم در طاق‌ كوچك بستان ، كرمانشاه
نقش برجسته خسرو دوم و اسب معروفش شبديز ، طاقبستان
نقش شكارگاه گراز بر بدنه سمت چپ و شكارگاه گوزن بر بدنه سمت راست طاقبستان
نقش محمدعلي ميرزاي دولتشاهي و فرزندانش به اتفاق آغا غني خرابكار در طاقبستان
پل كهنه دوره صفوي بر رودخانه قره‌سو در مدخل كرمانشاه
تكيه بيگربيگي در كرمانشاه
معبد آناهيتا در كنگاور
قبور صخره‌اي اشكاني در شرق بناي ناهيد كنگاور

آثار تاريخي

مساجد
مسجد عبدالله بن عمر ، مسجد جامع پاوه ، مسجد عماد الدوله ، ‌مسجد جامع كرمانشاه ، مسجد دولتشاه ، مسجد شاهزاده ، مسجد حاج شهباز خان

مقابر امامزاده ها
بقعه مالك ، كوسه هجيج ، مقبره حمزه قاري ، مقبره احمد بن اسحاق ، مقبره ابودجانه ، مقبره بابايادگار ، بقعه سيد فاطمه ، مقبره فاضل توني ، سر قبر آقا ، امامزاده ابراهيم كنگاور ، امامزاده سيد جمال‌الدين ، امامزاده باقر گودين امامزاده دده‌بكتر ، امامزاده شيرخان

بافت و خانه هاي تاريخي
خانه معين‌الملك ، خانه خواجه باروخ ، خانه صمدي ، خانه خديوي


حمام ها
حمام حسن خان كنگاور ، حمام قلعه ، حمام حاج اصغرخان كنگاور ، حمام حاج شهباز خان ، حمام حسن خان كرمانشاهي ، حمام سيد نور

پل ها
پل خسرو ( بيستون ) ، پل بيستون ، پل قوزيوند ، پل ميان راهان ، پل نوژي وران ، پل كوچه ، پل كهنه بيستون ، پل ماهيدشت

كاروانسراها
كاروانسرا ايلخاني بيستون ، كاروانسرا صفوي بيستون ، كاروانسرا ماهيدشت ، كاروانسراي قصر شيرين

قلعه ها
قلعه يزدگرد ، قلعه گه ، قلعه شاهين ، قلعه مريم ، قلعه سرخه ديزه ، قلعه سرماج

بناهاي حكومتي
كاخ خسرو ، بناي ساساني بيستون

بنيايشگاه ها
معبد آناهيتا ، آتشكده چهار قاپي ، نيايشگاه مادي بيستون

گوردخمه ها
گوردخمه اسحاق وند ، گوردخمه شمس آباد ، گوردخمه هاي دربند صحنه ، گوردخمه برناج ، گوردخمه دكان داوود ، گوردخمه ديره ، گوردخمه روانسر ، گوردخمه سان رستم ، گوردخمه برد عاشقان

نقش برجسته ها
نقش برجسته آنوباني‌ني ، نقش برجسته كتيبه دار ، نقش برجسته ديگري از لولوبي ها ، نقش برجسته و كتيبه داريوش يكم ، نقش برجسته هركول ، نقش برجسته مهرداد دوم ، نقش برجسته گودرز ، نقش برجسته بلاش ، نقش برجسته گودرز شاه ، طاق بستان ، فرهاد تراش ، نقش برجسته محمد علي ميرزا

محوطه هاي باستان شناختي
غار مرخرل ، غار شكارچيان ، غار مردودر ، غار مرآفتاب، پناهگاه سنگي ورواسي ، تپه آسياب ، تپه سراب ، تپه گنج دره ، تپه گودين ، چغاگاوانه ، هرسين

سراب ها
سراب نيلوفر ، سراب بيستون ، سراب هرسين ، سراب قنبر ، سراب دربند و صحنه ، سراب خضر زند ، سراب ياوري ، سراب سنقر ، سراب روانسر

موزه ها و مراكز فرهنگي ديگر
موزه مردم شناسي كرمانشاه ، موزه تاريخ طبيعي ، موزه شهرداري كرمانشاه ، موزه دفاع مقدس


صنايع دستي و سوغاتي ها
استان كرمانشاه داراي صنايع دستي و مهم و مشهوري است كه از جمله مي توان به گيوه بافي، پرده بافي، قلم زني بر روي مس با استفاده از طرحهاي متنوع موح باقي و قالي بافي اشاره كرد. شيريني هاي محلي استان عباتند از نان برنجي، نان شكري از جمله سوغات هايي مورد توجه توريست هاي خارجي است.

غار پرو * کرمانشاه *

غار پرو یا پراو در کوه پراو از سلسله جبال زاگرس در شمال شهرستان کرمانشاه واقع شده است. این ناحیه به علت بافت آهکی و بارندگی شدید جایگاه غارهای ناشناخته فراوان دارد. غار پراو بزرگترین غار آهکی دنیا می‌باشد و ساختمان آن مطلقاً آهکی است. نتایج بررسی‌های انجام گرفته نشان می‌دهد که این غار به دوران سوم زمین‌شناسی مربوط است. این غار یکی از سخت‌ترین غارهای جهان است که 26 حلقه چاه به عمق‌های مختلف 5 تا 42 متر دارد. دهانه غار به صورت سوراخی نسبتاً کوچک است که با شیب تقریباً 30 درجه شروع می‌شود و به فضاهای بزرگ و کوچک و شعب متعدد و سنگ‌های عظیم که در بین هر کدام از آن‌ها حفره‌ها و پرتگاه‌هایی به وجود آمده، منتهی می‌شود. در آذر ماه ابتدای غار به وسیله (چکیده) و (چکنده) های یخی پوشیده می‌شود و زیبایی خاصی به آن می‌بخشد.

*نقش برجسته های طاق بستان *
طاق بستان در سمت راست ورودی شهر کرمانشاه، در شمال شرقی این شهر، قراردارد که مجموعه‌ای از سنگ نگاره‌ها و سنگ نبشته‌های دوره ساسانی است . طبیعت اطراف طاق بستان در زمان ساسانیان بیشه‌زاری مناسب برای شکار سلاطین بوده است. بقایای دیوارهایی که در انتهای بیشه،‌ راه بر شکار از کوه رانده شده می‌بسته، هنوز باقی است.
پس از ورود به مدخل طاق بستان، اولین سنگ نگاره به اردشیر دوم مربوط است. اردشیر بین اهورا مزدا و میترا قرار گرفته، روی خود را به سوی اهورا مزدا گرفته و با دست چپ حلقه مودت را از وی دریافت می‌کند. زیر پای شاه و اهورا مزدا دشمن یا ( اهریمن) بر زمین افکنده شده است. بعد از این نقش، طاق کوچکی قرار دارد که پیکره شاهپور دوم و پسرش شاپور سوم بر آن دیده می‌شود. بالای هر کدام از این سنگ نگاره‌ها در سطرهایی به خط پهلوی ساسانی صاحب نقش معرفی شده است.
در سومین بخش از این مجموعه، مدخل طاق از بالا تا پایین سنگ نگاره زیبایی از نقش فرشتگان بالدار، درخت زندگی، مجالس شکار گراز در بیشه زار و شکار مرغان و ماهیان در مرداب و نقوش فیل، اسب و قایق و …. وجود دارد که همراه نوازندگان، مجلس شادمانی را حکایت می‌کند. در پایین این نقش، سواری بر اسب، زره پوش و مسلح دیده می‌شود که برخی آن را نقش پیروزساسانی و برخی دیگر نقش خسرو پرویز می‌دانند.


نقش برجسته و کتیبه های بیستون * کرمانشاه *
این نقش برجسته و کتیبه ها از معتبرترین و مشهورترین سندهای تاریخی جهان هستند که در 30 کیلومتری شرق کرمانشاه و در ارتفاع صد متری بر روی صخره ای به سه زبان فارسی باستان و ایلامی و اکدی ( بابلی ) حک شده اند .این کتیبه ها و نقش برجسته نقل داستان معروف بر تخت نشتن بردیای دروغین و سرنگونی او توسط داریوش بزرگ می باشد .
داریوش شاه بزرگ در این کتیبه ها گفته است :
من داریوش , شاه بزرگ ,شاه شاهان , شاه کشورها , پسرویشتاسب , نوه ارشام هخامنشی .
این مغ, گئومات , او چنین می فریفت : من بردیا پسر کوروش هستم , من شاه هستم .
داریوش بزرگ در این کتیبه های با ارزش چگونگی سرکوب بردیای دروغین و سایر شورشیان را به تفصیل می گوید و در آخر هم از کسانی که کتیبه ها می خوانند در خواست می کند از کتیبه ها مراقبت کنند و به آنها آسیب نرسانند .
افسوس که نمی توانم کل متن را در اینجا بیاورم ولی به دوستداران کتیبه های هخامنشی و جویندگان علم خط میخی کتاب کتیبه های هخامنشی را توصیه می کنم که مولف آن دکتر غیاث آبادی هستند و دارای متن میخی و آوانوشت و متن فارسی می باشد .
نقش های این اثر تاریخی بر سطحی به طول 6 متر و عرض یا ارتفاع 3 متر و 20 سانتی متر حجاری شده است و شامل تصویر داریوش و کماندار و نیزه دار شاهی و 10 تن شورشگر است که گئومات مغ در زیر پای داریوش و 9 تن دست بسته در مقابل او قرار دارند و سرهایشان بجز نفر اول بوسیله طنابی بهم وصل شده است و هرکدام لباس مخصوص کشور خود را بر تن دارند که آنها را از دیگری متمایز می سازد و بر بالای سر هرکدام نوشته ای است که نام شورشگر و محل شورش را معلوم می کند . در این مجموعه شاه با چهره اصلی و با اندازه حقیقی یعنی 181 سانتیمتر نشان داده شده ، پای چپ و کمان او که در دست چپش قرار دارد بر بدن گئومات که زیر پای او به حال تضرع افتاده ، نهاده شده و دست راست پادشاه به نشانه پرستش به سوی فروهر بلند شده است.

* غار مرخر * واقع در کرمانشاه *
در اصطلاح ادبی به معنای غاری است که فضای ورودی آن گرد می باشد و به غلط غار خُر نامیده می شود . در سال 1965 پروفسور فیلیپ اسمیت در بررسی و شناسایی محوطه های ما قبل تاریخ غرب ایران بخشی را به غار اختصاص داده است . در نزدیکی روستای بیستون غار عمیقی به طول 27 متر قراردارد که قدمت بقایای باستانی آن حداقل به دوره پارینه سنگی میانی موستری Mousterian تا عصر حاضر می رسد .

این غار مقابل رودخانه گاماسیاب بر دامنه کوه بیستون واقع شده است در حفاریهای انجام شده مجموعه ای از کارافزارهای سنگی و استخوانی بقایای جانوری ، ذغال و … بدست آمد که استقرارهای پارینه سنگی جدید را در زاگرس مشخص می کند .

آثار اندکی از جمله سفال از دوره ساسانی و بقایای جدیدتر بدست آمده است و این آثار خبر از یک دوره زمانی 35 هزارساله تا دوره پارینه سنگی در این غار می دهد

* مجسمه هرکول * کرمانشاه *
در بهمن ماه سال 1337 هنگامی که کارگران شرکت شوسه برای احداث راه جدید همدان به کرمانشاه در دامنه کوه بیستون مشغول خاکبرداری و خروج سنگ از پای کوه و تسطیح جاده بودند . در حین کار به مجسمه نسبتاً بزرگی برخورد می نمایند که قسمتی از شانه آن از زیر خاک نمایان گردید .
در دوران پارتی ورثرغنه یکی از محبوب ترین خدایان بود که اغلب به صورت پیکره های گلی و سنگی نشان داده شده است . یک نمونه از این دست پیکره هرکول / ورثرغنه است که در کنار شاهراه شرقی- غربی جاده بزرگ ابریشم یا جاده بزرگ خراسان در بیستون نزدیک کرمانشاه از سنگ تراشیده شده است .
خدا (هرکول ) به صورت شخصی نیرومند کاملاً عریانی با موی و ریش مجعد در حال استراحت بر روی پوست شیری نشان می دهد که بر سکویی به طول 20/2 متر به پهلوی چپ به طور نیم خیز به آرنج تکیه نموده و در دست چپ پیاله ای دارد که تا نزدیک صورت نگه داشته است و نیز دست راستش برروی پای راست قرار گرفته و پای چپ را تکیه گاه پای دیگر نموده است .
طول مجسمه 47/1 متر که به طور برجسته از سنگ کوه تراشیده شده و از طرف پشت به کوه متصل است . در عقب مجسمه نقوش و کتیبه ای به زبان یونانی قدیم بر روی سنگ نقش شده است نقوش آن شامل درخت زیتونی است که از شاخه آن کماندان و تیردانی آویزان شده است . در کنار این درخت گرز مخروطی شکل گره داری حجاری شده که برجستگی آن نسبت به سایر نقوش بیشتراست . کتیبه به خط یونانی قدیم در هفت سطر بر روی لوحی به ابعاد 33 × 43 سانتیمتر که نمای آن به شکل معابد یونانی ساخته شده نوشته اند .
زمان ساخت مجسمه سال 153 ق.م تعیین می شود این تاریخ با اواسط سلطنت مهرداد اول اشکانی ( اشک نهم 174-136 ق.م ) منطبق می باشد . در زیر تنه هرکول نقش شیری دیده می شود که در ازای آن از سر تا دم 200 سانتیمتر و بلندی دم آن 114 سانتیمتر است .