|
درباره شيرکو بيکس شاعر معاصر و نامدار کرد
درباره شيرکو بيکس شاعر معاصر و نامدار کرد
شعر كوردی با وجود محاصره‌ی فرهنگی، هرگز هویت ملی خود را از دست نداده و شاعران كورد بخاطر تشخیص امتیاز انسانی و مسیر متعهد خود، هرگز تسلیم تخیل بی بار و پروسه زیبایی كلام نمی‌شود. آنچه خط همبستگی زبان و جان خلاق این شاعران را به وجود می‌آورد، زبان مشترك آنها از یك حلقوم خونین است. یكی از عمده عواملی كه تاكنون سبب حفظ و حراست فرهنگ ملت كورد شده است همین همسویی اندیشه‌ی قومی است. شاعران كورد به آن نكته فروزش و فراگیر اندوه و شادمانی مشترك انسانی رسیده‌اند و زبانشان ... همبسته‌ی بغض‌ها و بیم‌ها و دردها و عشق‌ها و عاشقانه‌های آدمی را در بر می گیرد. شاعرانی كه رسوب، فرهنگ، دردها و ناعدالتیها و ادبیات این ملت را به گوش دنیا رسانده و خود نیز جهانی شده اند . یكی از این شاعران جهانی و معاصر كورد استاد شیكو بیكس می باشد. شیركو بیكس فرزند «فایق بیكس» كه پدرش یكی از شاعران بزرگ و ملی كورد می باشد. شیركو بیكس در سال 1940 میلادی (1319) شمسی در شهر سلیمانیه به دنیا آمد و در دامن مادری فرهنگ دوست و پدری دانا بزرگ شد. او بعد از استاد عبدالله گوران، یكی از شارحان و معماران پیشرو شعر آزاد كوردی است. شیركو بیكس پر كار و خستگی ناپذیر كه بیشتر به مفهوم ادبی جهانی در اذهان اهل فن جایی گرفته است و با آنكه در نقد ، داستان و ترجمه تواناییهایی در خور و شایسته می باشد، اما كار شعر ، سرنوشت محوری قلم او را رقم می زند . استاد شیركو بیكس هر چند وابستگی به احزاب و گروههای فعال سیاسی كورد را داشت اما از راه ادبیات و سرودن شعر به مبارزه علیه ظلم و زور روا شده به ملت كورد پرداخت و سالها در این زمینه به فعالیت پرداخت كه می توان به مبارزات او در این مهم بر علیه رژیم فاسد و اشغالگر بعثی صدام حسین و سرودن شعر برای شخصیتهای مبارز كورد و شهیدان این راه اشاره كرد. سخت كوشی و پیگیری این شاعر جهانی در سیطره فرهنگ، ادبیات و شعر كوردی ، به او شخصیتی غول آسا و عاصی بخشیده است. شاعر چیره دست فارس زبان روزگارمان سید علی صالحی سالها پیش شیركو بیكس را امپراتور شعر دنیا نامیده است . شیركو بیكس در جامعه فرهنگی كورد، هموزن احمد شاملو در پهنای ادبیات معاصر فارس می باشد. آثار شیركو غنی و بسیارند، در سال 1968 میلادی اولین مجموعه‌ی شعر وی با عنوان «درخشندگی شعر» منتشر شد و صاحب آثاری چون: آئینه‌های كوچك «شعر» ، بامداد «شعر»، من عطشم را با آتش فرو می نشانم «شعر»، كاوه‌ی آهنگر «نمایشنامه منظوم»، سپیده دم «شعر»، پیرمرد و دریا «همینگوی – ترجمه»، دو سرود كوهی «شعر»، رودخانه‌ها «مجموعه داستان»، عقاب «شعر»، كجاوه گریه‌ها«شعر»، صلیب و مار و روزشمار شاعر «شعر بلند» و... مجموعه مقالات ، ترجمه‌ها و ... می باشد. شیكو بیكس در سال 88-1987 میلادی از دست «انگوار كارلسن» نخست وزیر سوئد جایزه جهانی «توخولسكی» مدال افتخار در ادبیات را دریافت كرد و همچنین در فلورانس ایتالیا، بزرگترین انجمن مدنی به او لقب «همشهری» داده است. اشعار شیركو تاكنون به زبانهای آلمانی، فرانسه، ایتالیایی، سوئدی، نروژی، عربی، فارسی و... ترجمه شده است و بعضی از اشعار او انتخاب شده و در كتابهای درسی چند كشور برای تدریس گنجانده شده است. شیركو بیكس بی‌شك مانند حلقه‌ای گره خورده در زنجیره‌ی خدایگان تاریخ ادبیات دنیا چفت شده است، خدایگانی مانند: لوركا، محمود درویش، نرودا، ریتسوس، داستایوسكی، شاملو، جبران خلیل و... كه چنان بتی ستودنی در معابر استوره‌ای ملل دنیا جاودانه خواهند ماند. منبع: "پرتوک" |
چند شعر از کتاب "سلیمانیه و سپیده‌دم جهان" سروده شیرکو بی‌کس/ ترجمه: محمد رئوف مرادی، مریوان حلبچه‌ای و امان جلیلیان ای بی‌نشان در برابر چشم‌های آسمان ابر را در برابر چشم‌های ابر باد را در برابر چشم‌های باد باران را در برابر چشم‌های باران خاک را دزدیدند، و سرانجام در برابر همه چشم‌ها دو چشم زنده را زنده به گور کردند چشم‌هایی که دزدها را دیده بود. ..... تناسخ از میان همه روزها اگر روزی طوفانی بمیری بسا باز به گونه ببری زاده شوی. از میان همه روزها اگر روزی بارانی بمیری بسا باز به گونه برکه‌ای زاده شوی. از میان همه روزها اگر روزی آفتابی بمیری بسا باز به گونه انعکاس یکی پرتو زاده شوی. از میان همه روزها اگر روزی برفی بمیری بسا باز به گونه کبکی زاده شوی. از میان همه روزها اگر روزی مه‌آلود بمیری بسا باز به گونه دره‌ای روشن زاده شوی. اما من چه؟ من که این گونه زنده‌ام من که این‌گونه زیسته‌ام و برای شما شعرهای بسیاری سرودها م بسیار بازآمده، دوباره همچون کردستان زاده شوم. ... .. . |
اگر از ترانه‌های من اگر گل را بگیرند یک فصل خواهد مرد اگر عشق را بگیرند دو فصل خواهد مرد و اگر نان را سه فصل خواهد مرد اما آزادی را اگر از ترانه‌های من، آزادی را بگیرند سال، تمام سال خواهد مرد. ... پایان رنج‌ها بافنده‌ای تمام عمر ترنج و ابریشم می‌بافت گل می‌بافت اما وقتی مرد نه فرشی داشت و نه کسی که گلی بر گورش بگذارد. ... در اینجا کوه شاعر است درخت، قلم دشت، کاغذ رود، سطر سنگ، نقطه و من که علامت تعجب‌ام! ... شعر شعر آوای کبوتر است به وقت عشق شعر بال پروانه است به وقت باران شعر غبار ستاره‌ایست که بر دشتها و دامنه‌ها می‌بارد و شعر سرانگشتان کودکان است در دوزخ کردستان و در گورهای بی نشان رواندا. .. نوشتن آسمان همیشه باران را نمی‌نویسد باران همیشه رود را، رود باغ را، باغ گل را، و من همیشه شعر ... شعر بزرگ خود را ... ! ... مرگ هر شب می‌آید بال می‌گسترداند بر خواب‌هایم هر روز می‌آید قدم‌های خسته مرا می‌شمرد مرگ، و باز به جست‌و‌جوی نشانی تازه تمامی جیب‌هایم را می‌کاود. همین! ..... |
بسیار چیزها هستند، زنگ می زنند و
از یاد می روند و سپس می میرند همچو تاج و عصاي مُرصّع و تخت پادشاهان! بسیار چیزهای دیگری هستند نمی پوسند و از یاد نمی روند و هرگز نمی میرند همچو کلاه و عصا و کفش های چارلی چاپلین. « شيركو بي كَس » |
نخستين بار واژه را بخشيدم
به پاس عشقي كه به خويشتنم دارم پنجره اي از درون در قلبم باز شد براي ديگر بار واژه را بخشيدم به پاس عشق سرزمين اين بار ده پنجره در سرم باز شدند آنگاه واژه را بخشيدم به خاطرعشق جهان بعد از آن تمام آسمان در شعرم تجلي كرد. « شيركو بي كَس » |
واژه را كاشتيم
براي آنكه در دشتها فردا برويد! واژه را با باد در‌آميختيم تا در آسمان حقيقت پرواز كند! شعر را ركاب سنگ كرديم تا در كوهها تاريخي نو قيام كند! ام‍ّا دريغا..دريغ! دشتها را چنان برگي سوزانديم آسمان را قفس كرديم و كوهها را ترور.. بدين‌گونه شعر نيز اينك به ويرانه‌اي سوخته مبدل شده است! « شیرکو بی کَس » |
دیوانه
پرنده ها تنها به خاطر آبی آسمان به پرواز در نمی آیند سرچشمه ها تنها برای آواز رودخانه ها به جوشش در نمی آیند درختان تنها برای نشان دادن کاکل شاخه های جوان سایه نمی اندازند برف تنها به خاطر زمستان و غرش بهمن نمی بارد اسب تنها برای رکاب زدن سوار و شل کردن افسار نمی دود نسیم نیز به خاطر رقص درختان بر نمی خیزد تو هم به خاطر نام شیر کو بی کس نیست که این دیوانه را می پسندی. « شیرکو بی کَس » |
| اکنون ساعت 12:15 PM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.4 Copyright , Jelsoft Enterprices مدیریت توسط کورش نعلینی
استفاده از مطالب پی سی سیتی بدون ذکر منبع هم پیگرد قانونی ندارد!! (این دیگه به انصاف خودتونه !!)
(اگر مطلبی از شما در سایت ما بدون ذکر نامتان استفاده شده مارا خبر کنید تا آنرا اصلاح کنیم)