[فرانک]

سورنا:

سورنا یکی از سرداران بزرگ و نامدار تاریخ است که سپاه ایران را در نخستین جنگ با رومیان فرماندهی کرد و رومیها را که تا آن زمان در همه جا پیروز بودند، برای نخستین بار با شکستی سخت و تاریخی روبرو ساخت.
ژول سزار و پومپه و كراسوس سه تن از سرداران بزرگ روم بودند که کشورهای پهناوری را که به تصرف این دولت درآمده بود، اداره می‌کردند.. كراسوس فرمانروای شام بود و برای گسترش دولت روم در آسیا، سودای چیرگی بر ایران و سپس هند را در سر می‌پروراند و سرانجام با حمله به ایران این نقشه خویش را عملی ساخت

كراسوس با سپاهی مرکب از 42 هزار نفر از لژیونهای ورزیده روم که خود فرماندهی آنان را بر دوش داشت به سوی ایران روانه شد و ارد {اشك13 } پادشاه اشکانی، سورنا سردار نامی ایران را کارگزار جنگ با کراسوس و رفع رومیها کرد. نبرد میان دو کشور در سال 53 پیش از زاد روز در جلگه‌های بین‌النهرین و در نزدیکی شهر «حران» ( کارهروی داد. در جنگ «حران»، سورنا با یک نقشه نظامی ماهرانه و به یاری سواران پارتی که تیراندازان چیره دستی بودند، توانست یک سوم سپاه روم را نابود و دستگیر کند. «کراسوس» و پسرش «فابیوس»در این جنگ کشته شدند و تنها شمار اندکی از رومیها موفق به فرار گردیدند. جنگ حران که نخستین جنگ میان ایران و روم به شمار می‌رود، دارای اهمیت بسیار در تاریخ است زیرا رومیها پس از پیروزیهای پی‌درپی برای نخستین بار در جنگ شکست بزرگی خوردند و این شکست به قدرت آنان در دنیای آن روز سایه افکند و نام ایران و دولت پارت را بار دیگر در جهان پرآوازه کرد. همانگونه که دولت بزرگ هخامنشی در گسترش مرزهای خود در غرب برای نخستین بار با دیوار محکم یونانی برخورد و پیشرفتش در اروپا متوقف گردید، دولت جهانگیر روم نیز در پیشرفت مرزهای خود در شرق، با سد نیرومند ایرانی روبرو شد و از آن زمان به بعد گسترش و توسعه آن دولت در آسیا، پایان پذیرفت. پس از پیروزی «سورنا» بر «کراسوس» و شکست روم از ایران، نزدیک به یک سده، رود فرات مرز شناخته شده میان دو کشور گردید و رومیها برای جلوگیری از شکستهای آینده و به پیروی از ایرانیان ناچار شدند به وجود سواره نظام در سپاه خود توجه بیشتری بنمایند. .
سورنا معاصر با ارد اول از سلسله اشکانی ( قرن اول قبل از میلاد ) بود و از نظر شهرت و ثروت بعد از شاه قرار داشت. سورنا تنها فردی بود که اجازه داشت در موقع تاجگذاری شاه کمر بند شاهی را بکمر ببند. سورنا در یک خانواده اشرافی متولد شد و قدی بلند و چهره ای بسیار زیبا داشت، خردمند و شجاع بود. پلوتارش ( Plutarch ) تاریخ نویس یونانی در باره سورنا چنین خبر می دهد: هنگام سفر هزار شتر وسائل سفر سورنا را حمل می کردند و زن های سورنا در دویست کالسکه همراه او بودند، هزار سواره نظام زره پوش و همچنین هزار سواره نظام عادی او را همراهی می کردند. او بیش از ده هزار سواره نظام و خدمه داشت.
در سال 53 قبل از میلاد اشکانیان به فرمانده ای سورنا در Karrhai ( ترکیه امروز ) سپاهیان رم را شکست می دهند و شهر سلوکیه را به تصرف خود در می آورند. فرمانده ارتش رم را کراسوس که جنبش اسپارتا*** را سرکوب کرده بود بعهده داشت. کراسوس و پسرش در این جنگ کشته می شوند و سپاهیان رم به اسارت اشکانیان در می آیند.
پلوتارش در باره این جنگ می نویسد:
” سورنا سر و دست کراسوس را برای ارد اول که برای بستن یک پیمان صلح در ارمنستان بسر می برد می فرستد . سورنا اما در سلوکیه این شایعه را اشاعه می دهد که کراسوس زنده است و بزودی به شهر آورده می شود. سورنا یکی از اسرای رمی بنام Gajus Paccianus که شباهت زیادی با کراسوس داشت شبیه یک ملکه آرایش می کند و سوار بر اسب به شهر آورد. در شهر یک تئاتر خیابانی شیپور زنان و با رقص روسپان ” کراسوس ” و دیگر اسرای رمی را همرای می کردند. در صف مقدم تئاتر خدمه های ارتش رم سوار بر شتر و با یک نیزه با سر جدا شده سربازان رمی در حرکت بودند”. در واقع سورنا رسم رمیان که بعد از پیروزی در رم جشن می گرفتند با این تاتر خیابانی مسخره می کند. *
محبوبیت سورنا که ۳۰ سال از عمرش نگذشته بود بین سپاهیان بعد از پیروزی بر ارتش رم باعث وحشت شاه گردید و مدتی بعد جنگ Karrhai این سردار اشکانی به قتل می رسد.