[behnam5555]

زخم این است اما بخت روگردان است


دهقانی بامداد از سلطان ]بهرام شاه[ سوال کرد:
«به عزت و جلال خدای که تو سلطانی؟»
گفت: «بلی هستم.»
دهقان زار زار بگریست در قدم سلطان افتاد.

گفت: «ای مخدوم، جهانیان با وجود این تهوّر و شجاعت و لشکر جرّار و فیلان جنگی، تو را چه افتاد که غوری، بدگهری به هزیمت، شدی؟»
سلطان دهقان را گفت: «بیل بردار»
و یک چوبه تیر بر بیل دهقان گشاد داد که بی محابا از بیل دهقان گذشته تا سوفار بر خاک نشست، تبسمی کرده گفت: «زخم این است اما بخت روگردان است.»

[جامع التّواریخ، رشیدالدین فضل الله ص603]

زدیم اما نخورد

درویشی در نیمه شب زمستان کارگری را دید درِ دکان به روی خود بسته در آن کار میکند.
صدا برآورد و گفت: «میخواستی نه را به سه بزنی.»
کارگر جواب داد: «زدیم اما نخورد.»
(مقصود درویش نه ماهِ قبل از زمستان بود که باید کار میکرده تا سه ماه زمستان راحت باشد و سه مقصود سه ماه میباشد.)

[قند و نمک، ص411]

روایت دوم:

شاه عباس کبیر در شکارگاهی دهقانی را دید که آثار درویشی و فقر از صورت حال او هویدا بود،
شاه گفت: «مگر سه را نزدی؟»
(یعنی مگر سه ماه مدت زرع را کشت نکردی تا برای نه ماه دیگر سال آسوده باشی) دهقان گفت: «زدیم و نگرفت.»
(یعنی کار کردم ولیکن آفات سماوی چون سرما و ملخ و سن، رنج و کوشش مرا بیحاصل کرد.)

[امثال و حکم دهخدا، ج2، ص903]