زرتشت کیست؟
زرتشت کیست؟
این طرز تفكر وجود دارد كه تصنیف گاتاها نمیتواند به طور جداگانه و در یك فاصله زمانی دور از زمان تصنیف وداها صورت گرفته باشد، و بر روی هم محققان كنونی به اجماع، زرتشت به روایت تاریخ
2-1- نام پیامبر ایرانی به شكلی كه دو هزار و پانصد سال رواج داشته، زرتشت است. یونانیان این نام «رازوراسترس» ( Zoroastres ) تلفظ كردهاند. این كلمه به زبان لاتین راه یافت و سپس به شكل مأنوس زورواستر ( Zoroaster ) در آمد. قدیمیترین اشارهی معتبری كه رد آثار یونانی به زرتشت شده است در رسالهی آلكیبادس ( Alcibiades ) افلاطون آمده است.
تاریخ ولادت زرتشت را در فاصلهی بین 600 تا 6000سال پیش از میلاد مسیح ذكر كردهاند. روایات ایرانی، كه براساس منابع پهلوی مانند بوندهشن و اردای ویرافنامه تكیه دارند و پس از زوال نفوذ آیین زرتشت، یعنی 2000 سال پس از زمان زندگی او، نوشته شدهاند، میلاد زرتشت را سه قرن قبل از اسكندر مقدونی میدانند. این روایت موهوم به وسیلهی بیرونی و مسعودی و دیگر نویسندگان اسلامی پایدار ماند و تا قرن گذشته نیز اعتبار خود را حفظ كرد.
2-2- ارسطو ( Aristotle ) و اودوكسوس ( Eudoxus ) و هرمی پوس ( Hermippus ) مینویسد كه زرتشت پنج هزار سال پیش از جنگ تروا ( Trojan War ) میزیسته است. دیوجانس لائرتیوس ( Diogenes Laertius ) از قول هردمودروس ( Hermodorus ) و كسانتوس ( Xanthus ) همین نظر را نقل میكند. از سوی دیگر، دیودووروس اریتریایی ( Diodorus of Eretria ) و آریستو كسنوس ( Aristoxenus ) میگویند كه فیثاغورس یكی از شاگردان زرتشت بوده است. از اینرو پلینی ( Pliny ) به حق شك دارد كه زرتشت خود نام یك تن بوده یا چند تن دیگر نیز همین نام را داشتهاند.
پس از زرتشت، جانشینان او كه در ری ، واقع در سرزمین ماد، عالیترین مسند روحانی دین زرتشت را در دست داشتند زراتشتر اتما ( Zarathushtratema ) یعنی زرتشت - واران نامیده شدند.
1-3- بررسیهایی كه در صد و پنجاه سال اخیر، نخست در اروپا و پس از آن در آمریكا در زمینهی ادبیات و مذاهب و زبانهای شرقی به عمل آمده به حل این مسئله كمك شایانی كردهاند. (در ادامه نظر آقای فرهنگ مهر را خواهیم آورد).
زبان اوستایی خویشاوند زبان سانسكریت است. گاتاها یا سرودهای مقدسی كه به توسط زرتشت ساخته شدهاند، طنینی عتیق همانند سرودهای ریگ - ودا، دارند. همچنین نزدیكی محسوسی بین دستور زبان و وزن و سبك سرودهای ریگ - ودا ، و دستور زبان و وزن و سبك گاتاهای زرتشت موجود است، و در حقیقت ساختمان صرفی زبان گاتاها از ساختمان صرفی سرودهای ریگ - ودا، ابتداییتر و سادهتر است. در هر حال اكنون عصر زرتشت را حداقل یك هزار سال قبل از مسیح میدانند.
|