پایگاه اطلاعرسانی پزشکان ایران
زماني تصور مي‌شد كه رژيم‌هاي غذايي نقشي در مرگ‌هاي ناشي از سرطان ندارند. امروزه محققان ثابت كرده‌اند كه رژيم غذايي روزانه افراد نقش مهمي در پيشگيري، بروز و درمان انواع سرطانها ايفا مي‌كند. با پذيرش اين حقيقت كه انسان هر روزه ملزم به مصرف غذا مي‌باشد و به دليل تعداد و تنوع سرطانهايي كه بطور بالقوه با رژيم غذايي در ارتباط هستند، مي‌توان گفت كه در حدود يك سوم سرطانهايي كه در نهايت منجر به مرگ مي‌شوند با آنچه كه مي‌خوريم در ارتباط هستند. تاثير تحولاتي كه امروزه در نوع زندگي و عادات غذايي مردم صورت گرفته است را نمي‌توان در ايجاد چنين بيماري‌هايي ناديده گرفت.
بدون شك استعدادابتلا به سرطان در افراد مختلف به دليل تفاوت‌هاي زمينه‌اي و ذاتي با يكديگر متفاوتاست و علاوه بر ويژگي‌هاي وراثتي، عوامل بيروني نيز در ايجاد سرطانها تاثيربسزايي دارند. با وجود شيوع روزافزون سرطان در سراسر دنيا هر روزه خبرهاي اميدواركننده‌اي درباره اين بيماري‌ها مي‌شنويم. اگر نمي‌توانيم در عوامل محيطي خود تغييريايجاد كرده و يا اگر نمي‌توانيم بر محيط زيست و عوامل تهديدكننده موجود در آن غلبهكنيم، اما مي‌توانيم با اصلاح و متعادل ساختن الگوهاي غذايي خود در طول زندگياحتمال ابتلا به سرطان را در خود به ميزان قابل ملاحظه‌اي كاهش دهيم.
مطالعهجمعيت‌هايي كه از يك منطقه به منطقه ديگر مهاجرت مي‌كنند و در نتيجه مهاجرت، فرهنگغذايي خود را نيز تغيير مي‌دهند، نشان داده است كه اين مردم در اثر تغيير الگويغذايي و پذيرش الگوي جديد، در معرض ابتلا به سرطان‌هاي شايع در منطقه قرارمي‌گيرند.
بين تغذيه ورژيم غذايي با سرطان ارتباطي پيچيده وجود دارد. غذايي كه مي‌خوريم به طور بالقوهمي‌تواند حاوي مواد سرطان‌زا و پيش‌ساز سرطان و يا بالعكس داراي مواد ضدسرطانيباشد.
ماهيت سرطان و ارتباطآن با رژيم غذايي در مناطق مختلف متفاوت است. از اين رو نمي‌توان دستورالعمل‌هاييكسان را براي تمام مردم پيشنهاد كرد. به طور مثال در كشورهاي صنعتي شمال آمريكا واروپا مشكل بيش‌بود تغذيه‌اي (over nutrition) در بروز سرطان‌هامطرح مي‌باشد و بنظر مي‌رسد كه رژيم‌هاي پرچربي و پركالري رايج در اين كشورها باشيوع روزافزون انواع مختلف سرطانها در ارتباط باشد. در مقابل، ماهيت مشكل دركشورهاي در حال توسعه اساساً متفاوت است. آنچه كه در اين كشورها مساله‌ساز مي‌باشدكمبودهاي تغذيه‌اي (Under Nutrition) و محدوديت تنوع در الگوي غذايياست. در چنين الگويي ميزان ويتامين‌ها و مواد مغذي كه براي سلامت افراد ضروري هستندناكافي است. علاوه بر آن مشكلات مربوط به انبار و نگهداري غذا نيز كيفيت غذاي مصرفياين مردم را به ميزان قابل توجهي كاهش مي‌دهد.
تفاوت در ماهيترابطه سرطان و رژيم غذايي بين ملل مختلف ايجاب مي‌كند كه دستورالعمل‌هاي اجراييبراي هر ملتي با توجه به خصوصيات آن جمعيت پيشنهاد شود. در ادامه خلاصه‌اي ازدستورالعمل‌هاي توصيه شده توسط سازمان‌هاي حمايتي، محققان، آژانس‌هاي دولتي وارگان‌هاي بهداشتي كه قابل استفاده براي عموم مردم مي‌باشد، آورده شده است.
1 ـ رژيمي‌متنوعداشته باشيد. به خاطر داشته باشيد كه مواد مغذي مورد نياز شما تنها از يك يا دومنبع تامين نشود. در رژيم روزانه خود از تمام گروه‌هايغذايي: ميوه‌ها،سبزيها، غلات، گوشت، محصولات لبني و… استفادهكنيد.
2 ـ وزن خون راهمواره در حد متعادل نگه‌داريد. چاقي عامل اصلي بوجود آورنده بسياري از بيماري‌هااز قبيل بيماري‌هاي قلبي، عروقي، فشارخون، ديابت و زمينه‌ساز بعضي از سرطان‌هااست.
3 ـ مصرف چربيزياد، غذاهاي حاوي چربي اشباع شده و كلسترول را محدود كنيد. رژيمي‌كه چربي آنبالاست مي‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌هاي پستان، پروستات، كولون و ركتوم را افزايشدهد.
4 ـ ميزانغذاهاي نشاسته‌اي و فيبري را در رژيم خود افزايش دهيد. به آساني مي‌توان مقدارنشاسته و فيبر رژيم را با خوردن ميوه‌ها، سبزيها، سيب‌زميني، دانه‌ها، نان‌ها وغلات كامل افزايش داد. يك رژيم پرفيبر احتمال ابتلا به سرطان كولون و ركتوم را كاهشمي‌دهد.
5 ـ مصرف شيرينيرا محدود كنيد. الگوهاي غذايي حاوي شيريني و غذاهاي شيرين، اغلب پرچرب، با كالريزياد و تهي از مواد مغذي و معدني مي‌باشند كه چنين رژيمي‌زمينه‌ساز بروز بعضي ازسرطان‌ها است.
6 ـ نمك رژيمغذايي خود را تا حد ممكن كاهش دهيد.
7 ـ مصرفنوشابه‌هاي الكلي را قطع كنيد. مصرف الكل مي‌تواند منجر به سرطان دهان، حلق، مري وكبد شود. ميزان ابتلا به سرطان در الكلي‌هايي كه سيگار مي‌كشند چندين برابر است.