[ساقي]

«مهپاره»

داستان‌هاي عشقي هندو



ترجمه از متن سانسکريت به انگليسي: ف. و . بين
ترجمه از انگليسي به فارسي: صادق چوبک

پيش‌گفتار مترجم انگليسي بر چاپ نخست

«مهپاره»، شانزدهمين بخش ازنسخه‌ي کهن متن مفصل سانسکريتي است به نام «جوهر اقيانوس زمان». در يکي از افسانه‌هاي قديمي هندو آمده‌است که خدايان و اهريمنان با هم نشستند و بر آن شدند تا جوهر حيات جاويدان را به‌دست آورند. بدين منظور، به متلاطم ساختن اقيانوس شير پرداختند. سپس ادويه از گياهاني بر آن پاشيدند و با اهرم کوه «ماندارا»آن را به هم زدند تا آن‌که جوهر زندگي با چيزهاي ديگر به‌دست آوردند. يکي از آن‌ها «ماه» بود که آن را خداي گياهان مي‌نامند.


در زبان سانسکريت، ماه و خورشيد، هر دو نرند، نه نر و ماده. شاعران هندو هرگاه بخواهند در آثار خود، ماه مادينه‌اي به‌کار برند، قرص ماه را شانزده پاره مي‌کنند و پاره‌اي از آن را به نام «زن» برمي‌گزينند. از اين‌ روست که زن زيبا را «مهپاره‌» ‌گويند.


اين اثر ـ چنان‌که گفته شد ـ به‌دست آوردن «جوهر اقيانوس زمان» نام دارد و مانند ماه به شانزده بخش درآمده و هر يک به نامي خوانده شده‌است. بخشي که شما ملاحظه مي‌کنيد، «مهپاره» نام دارد که از تابش سرخي آفتاب مغرب، رنگ گرفته‌است.


در اين‌جا بايد به رنگ سرخ توجه داشت که در سانسکريت، نشان عشق است؛ بدين معني که قهرمان زنِ کتاب از ديدن روي قهرمان مردِ کتاب که «سوريا کانتا3» نام دارد و به معني «سنگ خورشيد» (حجر‌الشمس) است، سرخ مي‌شود که نشان عاشق شدن است.